Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ung thư bàng quang có dự phòng được không?

Ung thư bàng quang là bệnh lý ác tính phổ biến nhất trong ung thư hệ thống tiết niệu. Hầu hết bệnh nhân điều trị ung thư bàng quang đều được phát hiện ở giai đoạn muộn. Vậy, có dự phòng căn bệnh này được không? Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ là gì?

1. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ ung thư bàng quang

Ung thư bàng quang không phải lúc nào cũng có nguyên nhân rõ rệt. Các nhà nghiên cứu cho rằng ung thư bàng quang có liên quan đến hút thuốc lá, phơi nhiễm tia bức xạ, nhiễm ký sinh trùng và tiếp xúc với hóa chất… nhưng điều này cũng chưa được nhiều đồng thuận.

Tuy vậy, các nhà khoa học đã xác định được một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư bàng quang. Các yếu tố nguy cơ này bao gồm:

Tuổi tác, giới tính là một yếu tố nguy cơ ung thư bàng quang

Nguy cơ ung thư bàng quang tăng lên theo độ tuổi. Ung thư bàng quang có thể xảy ra ở bất cứ độ tuổi nào, nhưng hiếm khi gặp ở những người dưới 40 tuổi. Và nhiều nhà nghiên cứu thống nhất cho rằng nam giới có nhiều khả năng mắc ung thư bàng quang hơn so với phụ nữ.

Điều này cho thấy những người mắc  đái tháo đường, béo phì,… cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người khác.

Thuốc lá và nguy cơ ung thư bàng quang

Người hút thuốc lá, xì gà hay ống điếu làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang bằng cách tạo ra các hóa chất có hại tích tụ trong nước tiểu. Khi hút thuốc, cơ thể xử lý các hóa chất trong khói và thải một số vào nước tiểu. Những hóa chất độc hại này gây tổn thương niêm mạc bàng quang và tăng nguy cơ ung thư.

Theo nghiên cứu, những người hút thuốc có nguy cơ bị ung thư bàng quang cao ít nhất là 3 lần so với người không hút thuốc. Bên cạnh đó, hút thuốc cũng tăng nguy cơ ung thư bàng quang ở cả nam và nữ.

Uống đủ nước giúp giảm nguy cơ ung thư bàng quang.

Tiếp xúc với hóa chất nơi làm việc

Khi cơ thể tiếp xúc với hóa chất, thận đóng vai trò quan trọng trong việc lọc các chất độc hại từ máu và di chuyển chúng xuống bàng quang. Một số hóa chất có thể làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang như asen, các chất sử dụng trong sản xuất thuốc nhuộm, cao su, da, dệt may và các loại sơn. Đặc biệt, người hút thuốc lá và tiếp xúc với môi trường làm việc nhiều hóa chất sẽ có nguy cơ ung thư bàng quang rất cao.

Tiểu sử đã từng điều trị ung thư

Các nhà nghiên cứu cho rằng, người có tiền sử điều trị ung thư trước đó, điều trị với thuốc chống ung thư cyclophosphamide (Cytoxan) làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang. Những người được xạ trị nhằm vào xương chậu để điều trị một bệnh ung thư trước đó có thể có nguy cơ cao phát triển ung thư bàng quang về sau.

Viêm nhiễm bàng quang mạn tính, viêm hệ tiết niệu tái diễn

Viêm bàng quang mạn tính, nhiễm trùng tiết niệu tái diễn, sử dụng ống thông đường tiểu lâu dài … có thể làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang tế bào vảy. Ở một số vùng trên thế giới, ung thư biểu mô tế bào vảy có liên quan đến viêm bàng quang mạn tính do nhiễm ký sinh trùng sán máng.

Tiền sử gia đình mắc ung thư

Các nghiên cứu ghi nhận được nhiều bệnh nhân mắc ung thư bàng quang có người thân trong gia đình bị ung thư. Nếu đã bị ung thư bàng quang, sẽ có nhiều khả năng để mắc thêm một lần nữa. Nguy cơ cao mắc bệnh nếu một hoặc nhiều thân nhân có tiền sử ung thư bàng quang, mặc dù bệnh ung thư bàng quang gia đình rất hiếm gặp. Tiền sử ung thư đại trực tràng không polyp di truyền (HNPCC), còn gọi là hội chứng Lynch, có thể làm tăng nguy cơ ung thư ở hệ thống tiết niệu, tử cung, đại tràng, buồng trứng và một số cơ quan khác.

Không uống đủ nước

Nước có vai trò đào thải các chất độc hại trong cơ thể ra bên ngoài thông qua tiểu tiện. Vì thế, nếu không uống đủ nước, bạn sẽ có nguy cơ đối diện với ung thư bàng quang. Nhiều nghiên cứu cho rằng nước uống có liên quan đến các bệnh hệ tiết niệu, viêm nhiễm và các vấn đề nghiêm trọng khác trong đó có ung thư bàng quang.

Bên cạnh các nguyên nhân có thể thay đổi ở trên, ung thư bàng quang còn đến từ những yếu tố không thể thay đổi như chủng tộc, khu vực sinh sống, tuổi tác, giới tính, dị tật bẩm sinh…

2. Cần làm gì để dự phòng ung thư bàng quang?

Mặc dù không có cách nào bảo đảm ngăn ngừa hoàn toàn ung thư bàng quang, có thể thực hiện các bước để giúp giảm nguy cơ là điều nên làm.

Không hút thuốc lá đồng nghĩa rằng những chất gây ung thư trong khói thuốc không thể tập trung được trong bàng quang. Nói không với thuốc lá là cách để phòng bệnh ung thư bàng quang nói riêng và các loại bệnh khác.

Thận trọng với các hóa chất và nếu phải làm việc với thường xuyên với các hóa chất, thì cần phải thực hiện tất cả những hướng dẫn an toàn để tránh phơi nhiễm. Cần dùng nước sạch để sinh hoạt, ở nơi chưa có nước sạch nếu nghi ngờ nguồn nước không đảm bảo nên làm xét nghiệm để kiểm tra hàm lượng asen, thạch tín trong nước ra sao để khắc phục.

Ngoài ra cần uống đủ nước hằng ngày nhất là hiện mùa nắng nóng việc đổ mồ hôi nên cơ thể thiếu nước trầm trọng. Việc uống đủ lượng nước mỗi ngày (khoảng 2-3 lít) có thể làm giảm 25% nguy cơ ung thư bàng quang, bởi nước có thể loại bỏ bất kỳ các - tác nhân gây bệnh ung thư ra khỏi bàng quang trước khi chúng lan và phát triển trong cơ thể.

Việc cải thiện chế độ ăn cho đủ dinh dưỡng sẽ giúp ngăn ngừa phần nào ung thư bàng quang, nhất là ăn nhiều các loại rau họ cải như: súp lơ xanh, bắp cải có thể làm giảm nguy cơ ung thư bàng quang ở nam.

Điểm đặc biệt cuối cùng là cần khám sức khỏe định kỳ. Đây là một việc quan trọng để phát hiện sớm những vấn đề của sức khỏe. Hoặc nhận thấy cơ thể mình có dấu hiệu hiệu bất thường như: thấy máu trong nước tiểu khi đi tiểu tiện nên đi khám bác sĩ ngay để phát hiện ung thư bàng quang sớm và điều trị.

Tham khảo thêm thông tin bài viết: Các yếu tố nguy cơ gây ung thư bàng quang.

TS. BS. Trần Đức - Theo suckhoedoisong.vn
Bình luận
Tin mới
  • 18/07/2025

    5 loại thực phẩm giúp ngăn ngừa loãng xương

    Để hạn chế tình trạng loãng xương cơ thể cần cung cấp đủ vitamin D và canxi theo nhu cầu của từng lứa tuổi qua chế độ ăn khoa học, đủ dinh dưỡng và giàu canxi.

  • 18/07/2025

    Ô nhiễm không khí và nguy cơ với sức khỏe, những giải pháp bảo vệ sức khỏe cho trẻ em.

    Trong những năm gần đây, ô nhiễm không khí đã trở thành một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất, ảnh hưởng sâu rộng đến sức khỏe con người ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt, trẻ nhỏ đang ở giai đoạn phát triển thể chất và thần kinh lại là nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất.

  • 17/07/2025

    3 tác dụng phụ của quả vải và lưu ý khi ăn vải

    Quả vải tuy ngon miệng và bổ dưỡng nhưng cũng cần đi lưu ý một số điều khi ăn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, đặc biệt là với một số đối tượng.

  • 17/07/2025

    Nhiệt độ thời tiết ảnh hưởng thế nào tới tâm trạng của bạn?

    Thời tiết thất thường có khiến bạn cảm thấy khó chịu. Trời mưa bạn sẽ cảm thấy buồn chán còn trời nắng bạn sẽ cảm thấy vui tươi hơn. Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao cảm xúc của bạn luôn thay đổi khi thời tiết thay đổi hay chưa? Đặc biệt là vào lúc giao mùa? Vậy hãy cùng Viện Y học ứng dụng tìm hiểu thêm với bài viết dưới đây

  • 16/07/2025

    Ăn rau quả nhiều màu sắc có lợi gì cho sức khỏe?

    Ăn rau quả nhiều màu sắc hay còn gọi là 'ăn cầu vồng' không chỉ đơn giản là cách trang trí món ăn hấp dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 16/07/2025

    Sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ: Những dấu hiệu cảnh báo không nên bỏ qua

    Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dengue gây ra, lây lan chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti. Mặc dù bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trẻ nhỏ lại là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch còn non yếu.

  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

Xem thêm