Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tự kỷ không phải là bệnh - Tự kỷ là một hội chứng

Rất nhiều người vẫn quan niệm rằng tự kỷ là một căn bệnh, và bệnh thì sẽ có thuốc chữa khỏi, từ đó dẫn đến những tác hại không chỉ riêng cho trẻ mà còn cho cả gia đình, xã hội.

Tự kỷ không phải là bệnh - Tự kỷ là một hội chứng

Có một sự thật rằng chứng tự kỷ đang ngày càng phổ biến ở trẻ nhỏ, cha mẹ cần quan tâm để có thể nhận biết và có biện pháp ngăn chặn kịp thời.

Dấu hiệu để nhận biết chứng tự kỷ ở trẻ nhỏ là gì?

Tự kỷ là tình trạng rối loạn hành vi thần kinh phức tạp gồm những suy giảm về tương tác xã hội, ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp, đi kèm với đó là những hành vi cứng nhắc, mang tính hạn hẹp và lặp đi lặp lại. Do được biểu hiện bằng nhiều triệu chứng nên tình trạng này hiện nay được gọi với cái tên 'Rối loạn phổ tự kỷ' (Autism Spectrum Disorder – ASD).

Tự kỷ bao gồm rất nhiều triệu chứng, hành vi và mức độ suy giảm, từ việc chỉ là một số khuyết tật gây ra những hạn chế trong cuộc sống hàng ngày cho đến các biểu hiện suy nhược nghiêm trọng cần được chăm sóc y tế.

Nhiều phụ huynh bị ám ảnh về chứng tự kỷ ở trẻ (Ảnh minh họa).

Trẻ tự kỷ gặp khó khăn trong giao tiếp, đây thường được coi là biểu hiện rõ ràng nhất. Chúng gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí là không thể hiểu được những gì người đối diện đang nghĩ gì và cảm nhận như thế nào. Điều này khiến chúng rất khó trong việc diễn tả bằng lời nói, cử chỉ hay biểu cảm bằng khuôn mặt.

Có những đứa trẻ tự kỷ nhưng lại rất nhạy cảm với môi trường xung quanh, đây cũng được coi là một trong những biểu hiện của tự kỷ. Những đứa trẻ này sẽ gặp rất nhiều rắc rối, thậm chí là đau đớn bởi chúng có cảm giác rất mạnh mẽ với các động chạm, mùi vị, âm thanh hay hình ảnh rất đỗi thông thường.

Trẻ em bị tự kỷ thường có những hành vi, chuyển động lặp đi lặp lại như lắc lư người, bước đi hay vỗ tay. Chúng có thể có một số hành vi bất thường với người khác hay với đồ vật xung quanh, thậm chí là những cơn giận dữ hay tự gây thương tích. Đôi khi trẻ bị tự kỷ sẽ không chú ý hay để ý đến người, đồ vật hay những chuyển động trong môi trường xung quanh.

Một số trẻ mắc tình trạng tự kỷ có thể bi co giật. Trong vài trường hợp, hiện tượng co giật sẽ không xảy ra cho đến tuổi vị thành niên.

Bên cạnh đó, có những trẻ tự kỷ bị khiếm khuyết về nhận thức, tất nhiên là chỉ đến một mức độ nào đó. Trái ngược với tình trạng suy giảm nhận thức thông thường với biểu hiện rõ rệt là tư duy chậm trễ trong mọi lĩnh vực, trẻ mắc tự kỷ chỉ có biểu hiện là phát triển nhận thức không đồng đều ở các vấn đề khác nhau chứ không phải là hạn chế nhận thức toàn bộ.

Chúng có thể gặp khó khăn với một số lĩnh vực nhất định, đặc biệt là giao tiếp xã hội nhưng chúng lại có thể phát triển một cách bất thường các kỹ năng khác như hội họa, sáng tác âm nhạc, toán học hay ghi nhớ. Vì thế mà một số trẻ tự kỷ thường đạt được kết quả khá cao, trung bình hoặc thậm chí là trên mức trung bình, trong các thử nghiệm về trí tuệ phi ngôn ngữ.

Nhiều trẻ được phát hiện mắc tự kỷ ngay từ khi sinh ra nhưng thông thường các biểu hiện nêu trên của trẻ tự kỷ sẽ xuất hiện trong 3 năm đầu đời. Ban đầu, trẻ sẽ phát triển bình thường nhưng sau đó các biểu hiện của bệnh sẽ dần dần bộc lộ, đặc biệt là trong khoảng thời gian từ 18 đến 36 tháng tuổi.

Tuy nhiên, hiện nay, y học đã gặp rất nhiều trường hợp trẻ mắc tự kỷ nhưng việc gặp khó khăn trong giao tiếp xã hội không xuất hiện cho đến khi yêu cầu của môi trường sống vượt quá khả năng của các em.

Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tự kỷ?

Kết luận ban đầu của hầu hết các nghiên cứu cho thấy tự kỷ là một dạng khuyết tật phát triển bẩm sinh. Điều này có nghĩa là, từ khi sinh ra, trẻ đã có những biểu hiện của hội chứng này, hoặc trẻ có tiềm ẩn chứng tự kỷ từ bên trong, đến độ tuổi nào đó (thường từ 2-3 tuổi) mới bắt đầu biểu hiện ra. Nhưng nguyên nhân chính xác nhất dẫn đến tự kỷ đến thời điểm hiện tại vẫn là một dấu hỏi lớn đối với nền khoa học y tế.

Không nên vội vàng kết luận con bị tự kỷ khi chưa đưa trẻ đi các bác sĩ, chuyên gia thăm khám, tư vấn (Ảnh minh họa).

Tuy nhiên, có thể do những nhân tố tác động làm gia tăng mức độ tự kỷ ở trẻ dưới đây:

- Sinh con ở độ tuổi cao sẽ làm gia tăng triệu chứng tự kỷ của con cái.

- Phụ nữ khi mang thai tiếp xúc với một số loại hóa chất, thuốc (chẳng hạn như thuốc chống trầm cảm).

- Phụ nữ trong thời kỳ mang thai mắc các bệnh về chuyển hóa như béo phì hay tiểu đường.

Điều trị chứng tự kỷ

Tự kỷ là một hội chứng, không phải là bệnh, không lây lan từ người này sang người khác. Hiện nay, chưa có thuốc chữa hội chứng tự kỷ. Tuy nhiên, nếu trẻ tự kỷ ở mức độ nhẹ được phát hiện và can thiệp sớm thì vẫn có thể phát triển tương đối bình thường, hòa nhập được với cộng đồng. Với trường hợp nặng hơn, các biện pháp can thiệp chỉ có thể giúp trẻ ổn định và biết cách giao tiếp hơn.

Hội chứng tự kỷ dễ bị nhầm với tình trạng chậm nói, chậm phát triển hay một số bệnh khác như khuyết tật thính giác, hội chứng mất ngôn ngữ dạng động kinh… Do đó, để xác định chính xác trẻ có bị tự kỷ không, các bậc phụ huynh cần đưa trẻ đến khám và tư vấn các bác sĩ chuyên ngành, không nên tự mình đưa ra kết luận vội vàng.

Ngày 2/4 được Liên hợp quốc chọn là 'Ngày thế giới nhận thức về chứng tự kỷ' với mục đích  

khuyến cáo các quốc gia tăng cường quan tâm đến hội chứng này.

 
Lưu Ly - Theo Trí thức trẻ
Bình luận
Tin mới
  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

Xem thêm