Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Trị ho hiệu quả cho trẻ trong mùa đông không cần dùng thuốc

Vào mùa đông những ngày lạnh hiện tượng ho luôn xảy ra với nhiều người, nhất là những ngày có thời tiết giao mùa, và ngoài chữa ho bằng tây y thì theo Đông y, Y học cổ truyền cũng có rất nhiều phương pháp chữa ho hiệu quả mà không lo tác dụng của thuốc.

Trị ho hiệu quả cho trẻ trong mùa đông không cần dùng thuốc

TS. Đậu Xuân Cảnh - Giám đốc Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam gợi ý một số cách trị ho cho trẻ nhỏ theo y học cổ truyền, cha mẹ có thể tham khảo áp dụng.

Chanh đào mật ong

Bài thuốc này rất hữu hiệu trong việc chữa ho, khi bị ho chỉ cần ngậm 1 lát chanh đào vào buổi sáng hay trong ngày, mỗi ngày 2 đến 3 lần, hiện tượng ho sẽ đỡ, và lưu ý là phương pháp này không áp dụng cho trẻ dưới 2 tuổi, vì trẻ em dưới 2 tuổi dùng mật ong sẽ ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa của các bé.

Cha mẹ nào chưa biết cách ngâm thì có thể tham khảo cách ngâm sau đây: chanh đào 1kg, mật ong 1 lít, đường phèn 0.5 kg, tốt nhất là bạn dùng mật ong rừng, hiệu quả sẽ tốt hơn.

Đầu tiên bạn mua bình thủy tinh, bạn rửa sạch chanh đào, rồi ngâm 30p mới nước muối để sạch sẽ không sợ thuốc sâu, sau đó bạn bỏ cuống, cắt lát mỏng, bạn cho chanh đào vào bình thủy tinh, cứ 1 lớp mỏng chanh đào thì bạn rắc 1 lớp đường phèn, sau đó đổ mật ong lên, và làm tuần tự như vậy cho đến khi hết chanh, hết đường phèn và hết mật ong. Trên cùng bạn dùng vỉ nén đè lên để chanh không bị mốc và không bị nổi lên, sau cùng đậy nắp thủy tinh, và để nơi thoàng mát.

Bài thuốc này dùng cho cả người già, người lớn và người trẻ em trên 2 tuổi, nên bạn hãy dự trữ một bình chanh đào ở nhà nhé! Chanh đào mật ong bảo quản được rất lâu nên bạn yên tâm không lo hỏng nhé!

Lá xương sông chữa ho cũng rất hiệu quả

Bài thuốc này rất là hiệu quả nhưng hơi khó uống và trẻ em uống thường sợ và dễ bị trớ. Bài thuốc như sau: búp non của lá xương sông bạn hấp cách thủy lên, nếu khó uống bạn có thể cho chút đường, và đạt hiệu quả tốt hơn thì bạn cho cả lá hẹ vào hấp cùng, mỗi lần uống 1 chén khoảng 100ml và ngày uống 3 lần, triệu chứng ho sẽ giảm

Theo y học cổ truyền: từ xa xưa đã có rất nhiều phương thuốc thảo dược tự nhiên để điều trị ho. Một số bài thuốc đơn giản được làm từ cây lá Hẹ, Cam hấp, hạt Chanh, quả Quất (Tắc) chưng đường phèn được sử dụng để điều trị ho rất hiệu quả.

• Cây Hẹ còn gọi là Phỉ tử, Cửu thái, Dã cửu..., tên khoa học Allium odorum L. thuộc họ Hành tỏi Liliaceae. Hẹ được trồng ở nước ta để làm rau và làm thuốc từ nhiều năm nay. Theo Đông y, Hẹ có vị cay, ngọt, tính âm có tác dụng bổ Can - Thận, làm ấm lưng gối, dùng trị tiểu lắt nhắt nhiều lần, đái són, mộng tinh. Hẹ không cay nóng quá nên trẻ em sử dụng khá an toàn.

• Quả Quất (quả Tắc) tên khoa học là Fortunella japonica (Thunb.) Swingle (Citrus japonica Thunb.), thuộc họ Cam Rutaceae. Theo quan điểm Đông y, quả Quất có vị chua, ngọt, tính bình, không độc, tác dụng làm khoan khoái, dễ chịu lồng ngực, cầm ho, mát phế, khai uất, trừ đờm. Theo dược lý y học hiện đại quả Quất chứa nhiều vitamin A, c, B1, B11 và calci, phosphor, kali, kẽm..., có tác dụng làm giảm cholesterol, bền thành mạch, có lợi cho người huyết áp cao; có tác dụng chống viêm, long đờm giảm ho, bình suyễn, kháng khuẩn và kháng virus.

 Đường phèn theo y học cổ truyền có vị ngọt, thanh, tác dụng bổ Tỳ khí, điều hòa các vị thuốc, dẫn thuốc vào Tỳ Vị. Đường phèn được dùng làm thuốc bổ trong những tình trạng suy nhược cơ thể, ăn uống kém, đoản hơi, ngoài ra còn dùng nhiều trong bào chế thuốc.

Một số bài thuốc trị ho đơn giản từ dược liệu

Bài 1: Quả Quất, Hẹ chưng đường phèn:

Dùng 3-4 quả Quất chín, 20g Hẹ, 10g đường phèn. Quất rửa sạch, cắt ngang bỏ hạt. Cho Quất vào chén sứ, hoặc chén sành, cho đường phèn và Hẹ vào trộn chung (có thể không dùng Hẹ), chưng cách thủy khoảng 15 - 20 phút. Sau đó lấy ra dầm nhuyễn, vắt lấy nước uống, có thể pha loãng với ít nước đun sôi để nguội cho dễ uông. Mỗi ngày uống 2 lần, trong 3 - 5 ngày, có thể tới 7 ngày.

Bài 2 : Quả Quất hấp mật ong (trẻ dưới 1 tuổi dùng đường phèn thay mật ong):

Dùng 2 - 3 quả Quất rửa sạch, cho vào chén, nghiền nát, cho thêm một chút mật ong rồi đem hấp trong 15 - 20 phút, lấy ra để nguội, pha thêm một chút nước ấm (nếu cần) rồi chia uống vài lần trong ngày. Để tăng thêm công hiệu, có thể hấp Quất và mật ong cùng với hoa Hồng bạch 5g, hạt Chanh 5g hoặc lá Hẹ 5g hoặc Xuyên bối mẫu 3g tán vụn hoặc hoa Đu đủ đực 8g.

Bài 3: Hạt chanh hấp đường phèn

Dùng 10 hạt Chanh giã nhuyễn, trộn với 2 thìa cà phê đường phèn và 1 thìa nước lọc, rồi đem hấp cách thủy (hoặc hấp trong nồi cơm vừa cạn nước). Hấp cho đến khi nước sôi hoặc cơm chín là dùng được, mỗi lần uống 1 thìa cà phê, 4 – 6 lần trong ngày.

Đối với trẻ em có thể dùng giảm bớt một nửa liều lượng so với người lớn hoặc dùng nước hỗn hợp đã hấp nóng này cho bé uống mỗi lần 1 -2 thìa cà phê, bé sẽ rất nhanh giảm ho và tiêu đờm.

Cần lưu ý, người bị ho có đờm nên uống nhiều nước mỗi ngày, tránh ở môi trường khô và lạnh, tránh các yếu tố gây kích thích như khói thuốc, khói than, bụi, mùi khí lạ, ăn uống đồ quá nóng, nên giữ ấm cổ, ngực. Nếu có thể nên kết hợp xông hơi nóng bằng các loại lá có tinh dầu như Bạc hà, Khuynh diệp… sẽ giúp làm loãng chất nhày, chất đờm đặc giúp khạc đờm dễ hơn. Nên nghỉ ngơi, ăn, uống các loại quả như chanh, cam giúp bổ sung vitamin C để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

Tuy nhiên nếu tình trạng ho không bớt hoặc bệnh diễn tiến nặng cần đến những cơ sở y tế khám chuyên khoa hô hấp để có phương pháp điều trị phù hợp.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Hiệu quả chữa ho cho trẻ em của Mật ong

TS. Đậu Xuân Cảnh - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 20/08/2025

    Thực hư tin đồn acid folic gây độc và dẫn đến ung thư

    Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng dùng quá nhiều thực phẩm bổ sung và thực phẩm tăng cường acid folic có thể gây độc, thậm chí dẫn đến ung thư. Thực hư thông tin này ra sao?

  • 20/08/2025

    Dị ứng có thể gây chảy máu mũi không?

    Người lớn và trẻ em bị dị ứng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng (viêm đường mũi sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng), có nguy cơ cao bị chảy máu cam.

  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Xem thêm