Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thực phẩm siêu chế biến có thể làm trẻ mắc bệnh tim mạch, bệnh chuyển hóa khi trưởng thành

Những loại thực phẩm siêu chế biến có thể kể đến như là nước ngọt, khoai tây chiên, xúc xích,... mà trẻ em đang tiêu thụ hàng ngày có thể làm gia tăng các bệnh tim mạch, bệnh chuyển hóa như nhồi máu cơ tim, đột quỵ và tiểu đường khi trẻ trưởng thành

Đó là kết quả một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí y khoa JAMA Network Open.

1. Thực phẩm siêu chế biến là gì?

Theo tổ chức lương thực và nông nghiệp liên hợp quốc FAO, thực phẩm siêu chế biến là những loại thực phẩm chứa những thành phần “không bao giờ” hoặc “hiếm khi” được sử dụng trong nhà bếp, hoặc là chứa những chất phụ gia khiến cho thực phẩm trở nên ngon miệng hoặc trở nên hấp dẫn hơn.

Thực phẩm chưa qua chế biến hoặc chế biến tối thiểu là thực phẩm toàn phần, trong đó các vitamin và khoáng chất được giữ nguyên. Thực phẩm sẽ ở trạng thái tự nhiên của chúng (hoặc gần như tự nhiên), chúng có thể được chế biến bằng cách loại bỏ các bộ phận không ăn được, sau đó có thể sấy khô, nghiền, rang, đun sôi, giữ đông lạnh hoặc tiệt trùng, thanh trùng,... để làm thực phẩm phù hợp để lưu trữ và an toàn cho người tiêu dùng.

Thực phẩm chế biến sẵn sẽ thay đổi trạng thái tự nhiên của thực phẩm. Về cơ bản, việc thay đổi này sẽ bao gồm thêm muối, dầu, đường hoặc các chất phụ gia, gia vị khác. Thực phẩm có thể được chiên qua dầu, hun khói,... Thực phẩm siêu chế biến hoặc thực phẩm chế biến cao có thể có nhiều thành phần bổ sung như đường, muối, chất béo, chất bảo quản, màu nhân tạo, hương liệu tổng hợp, chất ổn định,...

Những thực phẩm siêu chế biến thường gặp bao gồm nước ngọt, xúc xích, thịt nguội, thức ăn nhanh, bánh kẹo đóng gói,...

Đọc thêm tại bài viết: Cách nhận biết thực phẩm siêu chế biến thường gặp

2. Thực phẩm siêu chế biến ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ như thế nào?

Một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Y khoa JAMA Network Open về mối liên quan giữa Tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến và các yếu tố nguy cơ chuyển hóa tim ở trẻ em, nghiên cứu cắt ngang được thực hiện trên 1426 trẻ em, trong đó có 698 bé trai và 728 bé gái, cho thấy trẻ có mức tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến cao sẽ có chỉ số BMI cao hơn, có nhiều khả năng bị thừa cân béo phì, có chỉ số vòng eo cao, chỉ số khối mỡ cơ thể và glucose huyết tương lúc đói cao cũng như nồng độ cholesterol lipoprotein mật độ cao (HDL-chất béo xấu) cao hơn những trẻ có mức tiêu thụ ít thực phẩm siêu chế biến hơn khi trưởng thành.

Nguyên nhân chính gây ra những tác hại này ở thực phẩm siêu chế biến là do chúng có xu hướng chứa nhiều calo, muối, đường và chất béo xấu – tất cả những thứ cần phải tránh để có sức khỏe tốt.

Lượng calo cao trong những thực phẩm này là nguyên nhân chính khiến trẻ dễ bị thừa cân, béo phì. Việc hạn chế những thực phẩm siêu chế biến cũng được chứng minh giúp làm giảm tỷ lệ thừa cân, béo phì hiệu quả ở trẻ.

Tiêu thụ nhiều thực phẩm siêu chế biến cũng có liên quan đến việc gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nhe ung thư (đặc biệt là ung thư vú), tiểu đường type 2, sa sút trí tuệ, viêm ruột (bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng).

Đọc thêm tại bài viết: Vì sao không nên cho trẻ ăn thức ăn nhanh

3. Làm thế nào để tránh thực phẩm siêu chế biến cho trẻ?

Việc tránh thực phẩm siêu chế biến thường khó khăn do chúng thường được các bạn nhỏ yêu thích và đòi hỏi được ăn thường xuyên. Tuy nhiên, để giảm mức tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến và cải thiện sức khỏe tổng thể của trẻ, cha mẹ có thể:

  • Chọn thực phẩm chế biến sẵn có ít chất béo, đường và muối. Điều này có thể giúp trẻ tránh đc việc tiêu thụ quá nhiều các thành phần có hại đến sức khỏe của trẻ.
  • Đọc nhãn thực phẩm: hãy luôn nhớ đọc nhãn thực phẩm khi mua hàng, tránh các chất phụ gia thực phẩm và chất bảo quản như xi-rô ngô fructose cao, phẩm màu, dầu hydro hóa, bột ngọt (MSG), natri nitrat và natri nitrit, sulfite (bisulfite, natri bisulfite, natri sulfite,...)
  • Mua sẵn dự trữ trong nhà những thực phẩm lành mạnh hơn: hãy dự trữ thật nhiều rau củ, trái cây, thịt tươi, đồ ăn vặt lành mạnh như sữa chua, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, trái cây sấy,... trong tủ lạnh để hạn chế trẻ ăn vặt những thực phẩm siêu chế biến.
  • Nấu ăn tại nhà: bằng cách nấu ăn tại nhà, bạn có thể kiểm soát đc những thực phẩm trẻ ăn, cũng như kiểm soát lượng chất béo, muối và đường bổ sung.

Cuối cùng, các gia đình cần tiêu thụ các loại thực phẩm có lợi cho sức khỏe, thay thế cho những loại thực phẩm siêu chế biến, qua đó ngăn chặn nguy cơ trẻ mắc các bệnh tim mạch, chuyển hóa khi trưởng thành.

Bác sĩ Đoàn Hồng - Viện Y học ứng dụng Việt Nam -
Bình luận
Tin mới
  • 29/07/2025

    Những dấu hiệu cảnh báo và giải pháp phòng ngừa sức khỏe tim mạch

    Hệ tim mạch đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sự sống, vận chuyển máu giàu oxy và dưỡng chất đến các cơ quan trong cơ thể. Tuy nhiên, trái tim và hệ thống mạch máu cũng dễ bị tổn thương bởi nhiều yếu tố nguy cơ trong lối sống hiện đại. Một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe tim mạch chính là tình trạng tắc nghẽn động mạch, có thể dẫn đến đau tim, suy tim hoặc thậm chí tử vong nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 28/07/2025

    Nấm da mùa mưa lũ Nguyên nhân gây bệnh và biện pháp điều trị

    Mùa mưa lũ không chỉ mang đến những thách thức về môi trường sống mà còn làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh ngoài da, trong đó nấm da là một trong những vấn đề phổ biến nhất.

  • 27/07/2025

    Mất nước: nguyên nhân, dấu hiệu và cách bù nước đúng cách

    Trong những ngày nắng nóng kéo dài, tình trạng mất nước trở thành một vấn đề sức khỏe phổ biến mà nhiều người dễ bỏ qua. Cơ thể chúng ta phụ thuộc vào nước để duy trì các chức năng sống cơ bản, từ điều hòa thân nhiệt đến hỗ trợ hoạt động của các cơ quan.

  • 26/07/2025

    6 thực phẩm từ sữa giàu canxi nhất

    Uống sữa là cách dễ nhất để cung cấp cho cơ thể nguồn canxi dồi dào và chất lượng. Tuy nhiên, người không thích hoặc khó uống sữa có thể lựa chọn sản phẩm nào khác từ sữa giàu canxi không?

  • 26/07/2025

    Bí quyết chạy bộ đúng cách cho người mới bắt đầu

    Mùa hè là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hành trình cải thiện sức khỏe thông qua các hoạt động thể chất, và chạy bộ luôn là lựa chọn hàng đầu nhờ sự đơn giản và hiệu quả.

  • 24/07/2025

    4 lý do nên uống nước ép đu đủ xanh trong mùa hè

    Nước ép đu đủ xanh là loại thức uống đơn giản nhưng dồi dào dưỡng chất và các yếu tố cấp ẩm tuyệt vời. Dưới đây là 4 lý do nên thêm nước ép đu đủ xanh vào thực đơn hàng ngày trong mùa hè nắng nóng này.

  • 24/07/2025

    Mối liên kết giữa ngập lụt và sức khỏe hệ hô hấp

    Sau mỗi trận mưa lũ, nguy cơ con người mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp gia tăng một cách đáng kể. Mối nguy hiểm của lũ lụt không chỉ giới hạn ở những thiệt hại có thể nhìn thấy mà còn từ các chất gây ô nhiễm được cuốn theo dòng nước lũ và khi con người tiếp xúc với, nó có thể phát triển một trong nhiều loại bệnh nhiễm trùng khác nhau tùy thuộc vào thành phần hoặc bản chất của các chất gây ô nhiễm.

  • 23/07/2025

    Vì sao nên bổ sung vitamin tổng hợp cho trẻ trong tuổi dậy thì?

    Vitamin cần thiết cho sự phát triển của trẻ - nhất là trẻ trong độ tuổi dậy thì. Vitamin đóng vai trò quan trọng đối với cơ thể từ việc sản sinh năng lượng cho đến việc đảm bảo sự ổn định của các chức năng trong cơ thể.

Xem thêm