Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thực phẩm siêu chế biến có thể làm trẻ mắc bệnh tim mạch, bệnh chuyển hóa khi trưởng thành

Những loại thực phẩm siêu chế biến có thể kể đến như là nước ngọt, khoai tây chiên, xúc xích,... mà trẻ em đang tiêu thụ hàng ngày có thể làm gia tăng các bệnh tim mạch, bệnh chuyển hóa như nhồi máu cơ tim, đột quỵ và tiểu đường khi trẻ trưởng thành

Đó là kết quả một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí y khoa JAMA Network Open.

1. Thực phẩm siêu chế biến là gì?

Theo tổ chức lương thực và nông nghiệp liên hợp quốc FAO, thực phẩm siêu chế biến là những loại thực phẩm chứa những thành phần “không bao giờ” hoặc “hiếm khi” được sử dụng trong nhà bếp, hoặc là chứa những chất phụ gia khiến cho thực phẩm trở nên ngon miệng hoặc trở nên hấp dẫn hơn.

Thực phẩm chưa qua chế biến hoặc chế biến tối thiểu là thực phẩm toàn phần, trong đó các vitamin và khoáng chất được giữ nguyên. Thực phẩm sẽ ở trạng thái tự nhiên của chúng (hoặc gần như tự nhiên), chúng có thể được chế biến bằng cách loại bỏ các bộ phận không ăn được, sau đó có thể sấy khô, nghiền, rang, đun sôi, giữ đông lạnh hoặc tiệt trùng, thanh trùng,... để làm thực phẩm phù hợp để lưu trữ và an toàn cho người tiêu dùng.

Thực phẩm chế biến sẵn sẽ thay đổi trạng thái tự nhiên của thực phẩm. Về cơ bản, việc thay đổi này sẽ bao gồm thêm muối, dầu, đường hoặc các chất phụ gia, gia vị khác. Thực phẩm có thể được chiên qua dầu, hun khói,... Thực phẩm siêu chế biến hoặc thực phẩm chế biến cao có thể có nhiều thành phần bổ sung như đường, muối, chất béo, chất bảo quản, màu nhân tạo, hương liệu tổng hợp, chất ổn định,...

Những thực phẩm siêu chế biến thường gặp bao gồm nước ngọt, xúc xích, thịt nguội, thức ăn nhanh, bánh kẹo đóng gói,...

Đọc thêm tại bài viết: Cách nhận biết thực phẩm siêu chế biến thường gặp

2. Thực phẩm siêu chế biến ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ như thế nào?

Một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Y khoa JAMA Network Open về mối liên quan giữa Tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến và các yếu tố nguy cơ chuyển hóa tim ở trẻ em, nghiên cứu cắt ngang được thực hiện trên 1426 trẻ em, trong đó có 698 bé trai và 728 bé gái, cho thấy trẻ có mức tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến cao sẽ có chỉ số BMI cao hơn, có nhiều khả năng bị thừa cân béo phì, có chỉ số vòng eo cao, chỉ số khối mỡ cơ thể và glucose huyết tương lúc đói cao cũng như nồng độ cholesterol lipoprotein mật độ cao (HDL-chất béo xấu) cao hơn những trẻ có mức tiêu thụ ít thực phẩm siêu chế biến hơn khi trưởng thành.

Nguyên nhân chính gây ra những tác hại này ở thực phẩm siêu chế biến là do chúng có xu hướng chứa nhiều calo, muối, đường và chất béo xấu – tất cả những thứ cần phải tránh để có sức khỏe tốt.

Lượng calo cao trong những thực phẩm này là nguyên nhân chính khiến trẻ dễ bị thừa cân, béo phì. Việc hạn chế những thực phẩm siêu chế biến cũng được chứng minh giúp làm giảm tỷ lệ thừa cân, béo phì hiệu quả ở trẻ.

Tiêu thụ nhiều thực phẩm siêu chế biến cũng có liên quan đến việc gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nhe ung thư (đặc biệt là ung thư vú), tiểu đường type 2, sa sút trí tuệ, viêm ruột (bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng).

Đọc thêm tại bài viết: Vì sao không nên cho trẻ ăn thức ăn nhanh

3. Làm thế nào để tránh thực phẩm siêu chế biến cho trẻ?

Việc tránh thực phẩm siêu chế biến thường khó khăn do chúng thường được các bạn nhỏ yêu thích và đòi hỏi được ăn thường xuyên. Tuy nhiên, để giảm mức tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến và cải thiện sức khỏe tổng thể của trẻ, cha mẹ có thể:

  • Chọn thực phẩm chế biến sẵn có ít chất béo, đường và muối. Điều này có thể giúp trẻ tránh đc việc tiêu thụ quá nhiều các thành phần có hại đến sức khỏe của trẻ.
  • Đọc nhãn thực phẩm: hãy luôn nhớ đọc nhãn thực phẩm khi mua hàng, tránh các chất phụ gia thực phẩm và chất bảo quản như xi-rô ngô fructose cao, phẩm màu, dầu hydro hóa, bột ngọt (MSG), natri nitrat và natri nitrit, sulfite (bisulfite, natri bisulfite, natri sulfite,...)
  • Mua sẵn dự trữ trong nhà những thực phẩm lành mạnh hơn: hãy dự trữ thật nhiều rau củ, trái cây, thịt tươi, đồ ăn vặt lành mạnh như sữa chua, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, trái cây sấy,... trong tủ lạnh để hạn chế trẻ ăn vặt những thực phẩm siêu chế biến.
  • Nấu ăn tại nhà: bằng cách nấu ăn tại nhà, bạn có thể kiểm soát đc những thực phẩm trẻ ăn, cũng như kiểm soát lượng chất béo, muối và đường bổ sung.

Cuối cùng, các gia đình cần tiêu thụ các loại thực phẩm có lợi cho sức khỏe, thay thế cho những loại thực phẩm siêu chế biến, qua đó ngăn chặn nguy cơ trẻ mắc các bệnh tim mạch, chuyển hóa khi trưởng thành.

Bác sĩ Đoàn Hồng - Viện Y học ứng dụng Việt Nam -
Bình luận
Tin mới
  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

Xem thêm