Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

10 cách để hạn chế tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn

Thực phẩm đã qua chế biến là bất kỳ mặt hàng thực phẩm nào đã được đóng hộp, nấu chín, đông lạnh, tiệt trùng hoặc đóng gói.

Bạn có thể thưởng thức nhiều loại thực phẩm đã qua chế biến, bao gồm rau đóng hộp, trái cây đông lạnh và các sản phẩm từ sữa tiệt trùng, như một phần của chế độ ăn uống lành mạnh. Tuy nhiên, một số mặt hàng đã qua chế biến có chứa nhiều muối, đường, chất phụ gia và chất bảo quản, có thể gây hại cho sức khỏe của bạn.

Giảm ăn những thực phẩm chế biến sẵn là một trong những cách hiệu quả nhất để cải thiện sức khỏe và nâng cao chất lượng chế độ ăn uống của bạn. Dưới đây là 10 chiến lược đơn giản, bền vững và thực tế để giúp bạn ăn ít thực phẩm chế biến hơn.

1. Chỉ mua các loại đồ ăn nhẹ lành mạnh 

Hãy giữ cho nhà bếp và tủ lạnh của bạn luôn có nhiều đồ ăn nhẹ thuận tiện, bổ dưỡng có thể giúp bạn dễ dàng đưa ra những lựa chọn lành mạnh khi đang đói. Một số món ăn nhẹ lành mạnh bao gồm trái cây tươi, các loại hạt hỗn hợp, đậu edamame và rau. Nếu có thêm thời gian, bạn cũng có thể chuẩn bị trước một số món ăn nhẹ đơn giản. Trứng luộc chín, yến mạch để qua đêm,... là một vài món ăn tuyệt vời mà bạn có thể chế biến nhanh chóng và để dành ăn sau.

2. Đổi ngũ cốc tinh chế lấy ngũ cốc nguyên hạt

Một trong những cách đơn giản nhất để giảm lượng thực phẩm chế biến sẵn là bắt đầu tiêu thụ những thực phẩm toàn phần lành mạnh hơn. Đặc biệt, bạn có thể hoán đổi ngũ cốc tinh chế như mì ống trắng, gạo, bánh mì bằng ngũ cốc nguyên hạt, chẳng hạn như gạo lứt và mì ống nguyên hạt, bánh mì đen,... Ngũ cốc nguyên hạt không chỉ có nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như chất xơ mà còn được chứng minh là có khả năng bảo vệ chống lại các bệnh như bệnh tim, tiểu đường và một số loại ung thư.

3. Thỏa sức sáng tạo trong nhà bếp

Nếu bạn cảm thấy thích phiêu lưu, hãy mang đến cho các món ăn chế biến yêu thích của bạn một sự thay đổi lành mạnh bằng cách tái tạo chúng trong nhà bếp. Điều này cho phép bạn kiểm soát hoàn toàn những gì bạn đang bày trên đĩa của mình đồng thời cho phép bạn thử nghiệm với các nguyên liệu mới thú vị. Ví dụ: bạn có thể làm khoai tây chiên bằng cách trộn khoai tây, bí ngòi, củ cải hoặc cà rốt với một chút dầu ô liu và muối, sau đó nướng cho đến khi chúng giòn. Các lựa chọn thay thế lành mạnh khác cho thực phẩm chế biến sẵn mà bạn có thể chế biến tại nhà bao gồm bánh pudding hạt chia, bắp rang bơ, thanh granola,...

4. Uống nhiều nước hơn

Đồ uống có đường như soda, trà ngọt, nước ép trái cây và đồ uống thể thao có nhiều đường và calo nhưng ít chất dinh dưỡng thiết yếu. Mua những loại đồ uống này để uống trong ngày là một cách tuyệt vời để cắt giảm lượng thực phẩm chế biến sẵn và cải thiện chất lượng chế độ ăn uống tổng thể của bạn. Nước có ga hoặc nước có hương vị là hai lựa chọn tuyệt vời nếu nước lã không phải là đồ uống yêu thích của bạn. Ngoài ra, bạn có thể thử pha nước với trái cây tươi hoặc thảo mộc để tăng thêm hương vị.

5. Thử sơ chế bữa ăn

Chuẩn bị các bữa ăn theo nhiều đợt một hoặc hai lần mỗi tuần đảm bảo rằng bạn có nhiều bữa ăn bổ dưỡng sẵn sàng trong tủ lạnh ngay cả khi bạn quá bận rộn để nấu nướng. Nó cũng có thể giúp bạn bớt bị hấp dẫn hơn nhiều khi phải lái xe qua đường về nhà hoặc chuyển sang các bữa ăn tiện lợi đông lạnh khi bạn bị thúc ép về thời gian. Để bắt đầu, hãy chọn một vài công thức nấu ăn để thực hiện mỗi tuần và dành ra một khoảng thời gian cụ thể để chuẩn bị bữa ăn của bạn.

6. Ăn nhiều rau hơn

Khi bạn chuẩn bị bữa ăn ở nhà, hãy bao gồm ít nhất một khẩu phần rau để tăng lượng thức ăn lành mạnh, chưa qua chế biến. Bạn có thể thực hiện điều này bằng cách thêm rau bina vào món trứng bác, xào bông cải xanh cho một món ăn phụ đơn giản hoặc cho cà rốt hoặc súp lơ vào súp hoặc thịt hầm. Rau là nguồn cung cấp chất xơ dồi dào và giàu dinh dưỡng, giúp bạn luôn cảm thấy no giữa các bữa ăn, giúp giảm cảm giác thèm ăn và hạn chế ăn vặt.

7. Thay đổi thói quen mua sắm

Việc hạn chế ăn thực phẩm chế biến sẵn sẽ dễ dàng hơn nhiều khi bạn không có chúng trong tầm mắt. Lần tới khi bạn đi chợ hoặc siêu thị, hãy chất đầy giỏ hàng của mình với các thành phần lành mạnh, được chế biến tối thiểu như trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu. Hãy nhớ đọc nhãn trên các sản phẩm thực phẩm yêu thích của bạn khi bạn đi mua sắm. Bất cứ khi nào có thể, hãy tránh xa thực phẩm có nhiều natri, chất béo chuyển hóa hoặc thêm đường.

8. Thử một số cách hoán đổi thức ăn đơn giản

  • Đổi ngũ cốc ăn sáng có đường của bạn bằng một bát bột yến mạch với trái cây tươi
  • Đánh bông giấm tự chế với dầu ô liu để rưới lên món salad thay cho nước sốt đã qua chế biến
  • Tạo hỗn hợp đường bằng cách sử dụng các loại hạt và trái cây khô để thay thế lành mạnh cho các loại mua ở cửa hàng
  • Phủ lên món salad của bạn bằng các loại hạt thay vì bánh mì nướng

9. Ăn ít thịt đã qua chế biến

Các loại thịt đã qua chế biến như thịt xông khói, xúc xích có liên quan đến một số nhược điểm và thậm chí được Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế phân loại là chất gây ung thư. Bạn sẽ rất vui khi biết rằng có rất nhiều cách dễ dàng để cắt giảm thịt đã qua chế biến. Để bắt đầu, bạn có thể chỉ cần hoán đổi các loại thực phẩm này cho các loại thịt ít chế biến hơn, chẳng hạn như thịt gà tươi, cá hồi hoặc gà tây. Bạn cũng có thể thay thế thịt đóng gói cho bữa trưa bằng các loại nhân bánh mì sandwich khác, bao gồm salad cá ngừ, ức gà hoặc trứng luộc. Ngoài ra, bạn có thể ăn nhiều protein có nguồn gốc thực vật hơn, chẳng hạn như đậu, đậu lăng, đậu phụ hoặc tempeh.

10. Thực hiện các thay đổi từ từ

Không cần phải loại bỏ hoàn toàn thực phẩm chế biến sẵn khỏi chế độ ăn uống của bạn cùng một lúc. Trên thực tế, thực hiện thay đổi từ từ thường hiệu quả và bền vững hơn về lâu dài. Một số nghiên cứu cho thấy rằng những thay đổi nhỏ trong lối sống giúp hình thành thói quen lâu dài và khiến những hành động ban đầu khó khăn trở nên dễ dàng hơn nhiều theo thời gian. Mỗi tuần, hãy thử thử nghiệm một hoặc hai chiến lược được liệt kê ở trên, sau đó dần dần thực hiện nhiều hơn.

Hãy nhớ rằng bạn vẫn có thể đi ăn ngoài hàng hoặc ăn thực phẩm chế biến một cách điều độ như một phần của chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn ngừng ăn thực phẩm chế biến sẵn

 

Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm