Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tầm soát ung thư - Phần 2

Ung thư là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nhiều quốc gia. Nếu ung thư được phát hiện đủ sớm qua các chương trình tầm soát, người bệnh có thể được điều trị sớm và tránh được các biến chứng, sự đau đớn và cái chết.

Tầm soát ung thư  - Phần 2 

Ung thư tử cung

Phụ nữ mắc loại ung thư này thường có triệu chứng ở giai đoạn sớm, do đó họ nên báo những triệu chứng bất thường cho bác sỹ, ví dụ như ra máu âm đạo bất thường hoặc xuất hiện các đốm ở âm đạo.

Tầm soát

Không có xét nghiệm nào là tiêu chuẩn. Siêu âm qua âm đạo và sinh thiết bề mặt tử cung thường được làm để phát hiện ung thư tử cung.

Bạn có nên được tầm soát ung thư tử cung?

Sàng lọc hàng năm được khuyến cáo nếu bạn có nguy cơ, tức là nếu bạn có từ ba người họ hàng trở lên bị ung thư ruột, tử cung hoặc hệ tiết niệu.

Hỏi ý kiến bác sỹ nếu bạn có các triệu chứng nghi ngờ kéo dài, ví dụ ra máu âm đạo bất thường.

Ung thư buồng trứng

Là ung thư của buồng trứng ở phụ nữ. Ung thư buồng trứng sớm có thể không gây triệu chứng rõ ràng nào và có thể không được phát hiện.

Tầm soát

Khám khung chậu hàng năm và siêu âm qua âm đạo, kèm hoặc không kèm xét nghiệm dấu ấn của khối u trong máu (CA 125) được khuyến cáo cho phụ nữ có nguy cơ cao bị ung thư buồng trứng.

Bạn có nên được tầm soát ung thư buồng trứng?

Đánh giá nguy cơ về gen và tầm soát hàng năm được khuyến cáo nếu bạn có nguy cơ cao, tức là bạn từ hai họ hàng bậc 1 trở lên (mẹ, chị em gái hoặc con gái) bị ung thư buồng trứng. .

Hỏi ý kiến bác sỹ nếu có bất cứ triệu chứng nghi ngờ kéo dài nào, ví dụ:

  • Sưng vùng bụng
  • Đau bụng hoặc đau vùng tiểu khung
  • Táo bón
  • Triệu chứng đường tiết niệu
  • Sút cân không giải thích được

Ung thư cổ tử cung

Có thể được ngăn chặn nếu các thay đổi tế bào bất thường được phát hiện và điều trị sớm nhờ tầm soát thường xuyên.

Bạn có nguy cơ cao bị ung thư cổ tử cung nếu bạn:

  • Quan hệ tình dục quá sớm
  • Có nhiều bạn tình
  • Có tiền sử bị bệnh lây qua đường tình dục
  • Nhiễm một số dòng virus HPV nhất định có nguy cơ cao
  • Có hệ miễn dịch bị suy yếu (ví dụ nhiễm HIV)
  • Sử dụng thuốc tránh thai tổng hợp kéo dài
  • Hút thuốc lá lâu ngày

Tầm soát

Nó liên quan đến xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung. Phết tế bào cổ tử cung là một thủ thuật đơn giản mà bác sỹ sẽ lấy một vài mẩu nhỏ từ cổ tử cung để phát hiện thay đổi tế bào bất thường. Phát hiện sớm nhờ tầm soát sẽ tăng hiệu quả điều trị.

Bạn có nên được tầm soát ung thư cổ tử cung

  • Nếu bạn chưa bao giờ quan hệ tình dục, bạn không cần phải xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung. Nhưng nếu bạn bị ra khí hư âm đạo bất thường, bạn nên hỏi ý kiến bác sỹ.
  • Nếu bạn từ 25 đến 69 tuổi và chưa bao giờ quan hệ tình dục, bạn nên xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung ba năm một lần. Bạn có thể dừng làm xét nghiệm này khi 69 tuổi nếu phết tế bào cổ tử cung làm khi 69 tuổi và các năm trước đó bình thường.
  • Nếu bạn có HIV dương tính, bạn nên làm xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung hàng năm.
  • Cho dù bạn đã tiêm vắc xin HPV, bạn nên làm phết tế bào cổ tử cung ba năm một lần.
Ung thư tuyến tiền liệt

Hiếm khi gặp ở đàn ông dưới 50 tuổi. Ung thư phát triển chậm thường gặp và có thể không gây ra triệu chứng hoặc làm giảm tuổi thọ.

Tầm soát

  • Thăm khám trực tràng là một thăm khám nhanh và có thể tin cậy, giúp khám tuyến tiền liệt với một ngón tay đi găng thông qua trực tràng.
  • Xét nghiệm máu có thể phát hiện kháng nguyên đặc hiệu cho tuyến tiền liệt (PSA), đây có thể là chỉ điểm sớm của ung thư tuyến tiền liệt. Tuy nhiên, PSA tăng có thể do phì đại lành tính tuyến tiền liệt hoặc viên tuyến tiền liệt.
  • Sinh thiết tuyến tiền liệt nên được làm nếu thăm trực tràng và xét nghiệm PSA cho kết quả bất thường.

Bạn có nên được tầm soát ung thư tuyến tiền liệt?

Hãy tầm soát nếu bạn là đàn ông, trên 50 tuổi và có tiền sử gia đình bị ung thư tuyến tiền liệt được chẩn đoán trước 60 tuổi. Hỏi ý kiến bác sỹ của bạn về lợi ích và nguy cơ của việc tầm soát. 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 10 loại ung thư có tỷ lệ tử vong cao nhất

Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm