Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tầm soát ung thư - Phần 2

Ung thư là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nhiều quốc gia. Nếu ung thư được phát hiện đủ sớm qua các chương trình tầm soát, người bệnh có thể được điều trị sớm và tránh được các biến chứng, sự đau đớn và cái chết.

Tầm soát ung thư  - Phần 2 

Ung thư tử cung

Phụ nữ mắc loại ung thư này thường có triệu chứng ở giai đoạn sớm, do đó họ nên báo những triệu chứng bất thường cho bác sỹ, ví dụ như ra máu âm đạo bất thường hoặc xuất hiện các đốm ở âm đạo.

Tầm soát

Không có xét nghiệm nào là tiêu chuẩn. Siêu âm qua âm đạo và sinh thiết bề mặt tử cung thường được làm để phát hiện ung thư tử cung.

Bạn có nên được tầm soát ung thư tử cung?

Sàng lọc hàng năm được khuyến cáo nếu bạn có nguy cơ, tức là nếu bạn có từ ba người họ hàng trở lên bị ung thư ruột, tử cung hoặc hệ tiết niệu.

Hỏi ý kiến bác sỹ nếu bạn có các triệu chứng nghi ngờ kéo dài, ví dụ ra máu âm đạo bất thường.

Ung thư buồng trứng

Là ung thư của buồng trứng ở phụ nữ. Ung thư buồng trứng sớm có thể không gây triệu chứng rõ ràng nào và có thể không được phát hiện.

Tầm soát

Khám khung chậu hàng năm và siêu âm qua âm đạo, kèm hoặc không kèm xét nghiệm dấu ấn của khối u trong máu (CA 125) được khuyến cáo cho phụ nữ có nguy cơ cao bị ung thư buồng trứng.

Bạn có nên được tầm soát ung thư buồng trứng?

Đánh giá nguy cơ về gen và tầm soát hàng năm được khuyến cáo nếu bạn có nguy cơ cao, tức là bạn từ hai họ hàng bậc 1 trở lên (mẹ, chị em gái hoặc con gái) bị ung thư buồng trứng. .

Hỏi ý kiến bác sỹ nếu có bất cứ triệu chứng nghi ngờ kéo dài nào, ví dụ:

  • Sưng vùng bụng
  • Đau bụng hoặc đau vùng tiểu khung
  • Táo bón
  • Triệu chứng đường tiết niệu
  • Sút cân không giải thích được

Ung thư cổ tử cung

Có thể được ngăn chặn nếu các thay đổi tế bào bất thường được phát hiện và điều trị sớm nhờ tầm soát thường xuyên.

Bạn có nguy cơ cao bị ung thư cổ tử cung nếu bạn:

  • Quan hệ tình dục quá sớm
  • Có nhiều bạn tình
  • Có tiền sử bị bệnh lây qua đường tình dục
  • Nhiễm một số dòng virus HPV nhất định có nguy cơ cao
  • Có hệ miễn dịch bị suy yếu (ví dụ nhiễm HIV)
  • Sử dụng thuốc tránh thai tổng hợp kéo dài
  • Hút thuốc lá lâu ngày

Tầm soát

Nó liên quan đến xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung. Phết tế bào cổ tử cung là một thủ thuật đơn giản mà bác sỹ sẽ lấy một vài mẩu nhỏ từ cổ tử cung để phát hiện thay đổi tế bào bất thường. Phát hiện sớm nhờ tầm soát sẽ tăng hiệu quả điều trị.

Bạn có nên được tầm soát ung thư cổ tử cung

  • Nếu bạn chưa bao giờ quan hệ tình dục, bạn không cần phải xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung. Nhưng nếu bạn bị ra khí hư âm đạo bất thường, bạn nên hỏi ý kiến bác sỹ.
  • Nếu bạn từ 25 đến 69 tuổi và chưa bao giờ quan hệ tình dục, bạn nên xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung ba năm một lần. Bạn có thể dừng làm xét nghiệm này khi 69 tuổi nếu phết tế bào cổ tử cung làm khi 69 tuổi và các năm trước đó bình thường.
  • Nếu bạn có HIV dương tính, bạn nên làm xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung hàng năm.
  • Cho dù bạn đã tiêm vắc xin HPV, bạn nên làm phết tế bào cổ tử cung ba năm một lần.
Ung thư tuyến tiền liệt

Hiếm khi gặp ở đàn ông dưới 50 tuổi. Ung thư phát triển chậm thường gặp và có thể không gây ra triệu chứng hoặc làm giảm tuổi thọ.

Tầm soát

  • Thăm khám trực tràng là một thăm khám nhanh và có thể tin cậy, giúp khám tuyến tiền liệt với một ngón tay đi găng thông qua trực tràng.
  • Xét nghiệm máu có thể phát hiện kháng nguyên đặc hiệu cho tuyến tiền liệt (PSA), đây có thể là chỉ điểm sớm của ung thư tuyến tiền liệt. Tuy nhiên, PSA tăng có thể do phì đại lành tính tuyến tiền liệt hoặc viên tuyến tiền liệt.
  • Sinh thiết tuyến tiền liệt nên được làm nếu thăm trực tràng và xét nghiệm PSA cho kết quả bất thường.

Bạn có nên được tầm soát ung thư tuyến tiền liệt?

Hãy tầm soát nếu bạn là đàn ông, trên 50 tuổi và có tiền sử gia đình bị ung thư tuyến tiền liệt được chẩn đoán trước 60 tuổi. Hỏi ý kiến bác sỹ của bạn về lợi ích và nguy cơ của việc tầm soát. 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 10 loại ung thư có tỷ lệ tử vong cao nhất

Bình luận
Tin mới
  • 26/08/2025

    6 thói quen giúp giảm mỡ bụng sau tuổi 45

    Sự thay đổi hormone, quá trình trao đổi chất chậm lại là nguyên nhân khiến mỡ dễ tích tụ quanh vùng eo, đặc biệt là với chị em sau tuổi 45. Để giảm mỡ bụng 'cứng đầu' này có thể chỉ cần thực hiện một số thói quen đơn giản.

  • 26/08/2025

    10 Dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch ở người cao tuổi

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, đặc biệt ở người cao tuổi. Mỗi năm, có khoảng 5 triệu người mắc suy tim trên thế giới và gần 50% trong số đó tử vong sau 5 năm. Tại Việt Nam, bệnh tim mạch chiếm 60% các ca bệnh nội khoa.

  • 25/08/2025

    Ăn trứng vào bữa sáng có giúp giảm cân nhanh hơn?

    Bữa sáng giàu protein từ trứng không chỉ giúp no lâu mà còn hỗ trợ đốt mỡ hiệu quả hơn so với các bữa sáng nhiều tinh bột. Vậy ăn trứng vào buổi sáng có thật sự giúp bạn đạt mục tiêu giảm cân nhanh hơn?

  • 25/08/2025

    Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và cách cai nghiện hiệu quả

    Thuốc lá từ lâu đã trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng báo động trên toàn cầu. Với hàng triệu người sử dụng mỗi ngày, tác hại của thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây tổn hại nghiêm trọng cho những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động.

  • 24/08/2025

    Tác dụng của vỏ khoai lang không nên bỏ qua

    Khi ăn khoai lang, nhiều người thường có thói quen bỏ vỏ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng phần vỏ này lại chứa dinh dưỡng mang lại một số lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 24/08/2025

    Cách phòng ngừa và điều trị đau lưng ở dân văn phòng

    Đau lưng đang trở thành một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt đối với những người làm việc trong môi trường văn phòng. Tính chất công việc yêu cầu ngồi lâu, ít vận động và thường xuyên làm việc trước máy tính tạo ra áp lực lớn lên cột sống, dẫn đến các cơn đau lưng dai dẳng.

  • 23/08/2025

    Thời điểm ăn trái cây phù hợp với người bệnh đái tháo đường

    Ăn trái cây đúng cách rất có lợi cho người bệnh đái tháo đường. Tuy nhiên, vì cơ thể mỗi người là khác nhau nên người bệnh cần chú ý lựa chọn cách ăn phù hợp với mình.

  • 23/08/2025

    Chăm sóc sức khỏe răng miệng đúng cách

    Sức khỏe răng miệng không chỉ ảnh hưởng đến vẻ đẹp nụ cười mà còn liên quan mật thiết đến sức khỏe tổng thể. Một hàm răng khỏe mạnh giúp bạn nhai thức ăn dễ dàng, cải thiện tiêu hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như tim mạch hay tiểu đường.

Xem thêm