Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sức đề kháng và hệ miễn dịch của trẻ nhỏ

Sức đề kháng là khả năng kỳ diệu mà hệ thống miễn dịch của trẻ giúp bảo vệ trẻ chống lại những tác nhân gây bệnh, nhất là trong giai đoạn giao mùa, khi thời tiết thay đổi và khi trẻ ra ngoài dễ có nguy cơ tiếp xúc với nguồn bệnh. Mỗi trẻ có hệ miễn dịch khác nhau phụ thuộc vào di truyền, dinh dưỡng, thói quen sinh hoạt, vận động thể lực và môi trường sống.

Thực phẩm chúng ta cho trẻ ăn hàng ngày ngoài cung cấp năng lượng để cho trẻ hoạt động thì còn cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ tăng trưởng và các chức năng khác của các bộ phận trong cơ thể.

Khi thiếu chất dinh dưỡng, cơ thể sẽ giảm sản xuất kháng thể, bổ thể, giảm miễn dịch trung gian tế bào; giảm tiết các chất nhầy có tính bảo vệ ở da, niêm mạc, màng nhầy, nên trẻ dễ bị nhiễm khuẩn hơn; giảm tiết lysozymes, dịch dạ dày nên tiêu hóa sẽ kém; dễ làm rối loạn hệ khuẩn đường ruột, ảnh hưởng quá trình hấp thu, làm trẻ có thể biếng ăn, ăn không tiêu hoặc chậm tăng trưởng.

Các thực phẩm có vai trò trong hệ thống miễn dịch

Nhóm thực phẩm giàu đạm như thịt cá tôm cua trứng sữa, các loại đậu đỗ giúp cung cấp các acid amin, sắt, kẽm - là thành phần chính của kháng thể, giúp cơ thể chống lại các bệnh nhiễm khuẩn. Vì vậy trẻ em < 1 tuổi - là độ tuổi có tỷ lệ thiếu máu dinh dưỡng cao (khoảng 30% - theo nghiên cứu năm 2008 của TTDD) sẽ làm suy giảm sức đề kháng nên dễ nhiễm bệnh.

Các loại cá béo như cá hồi, cá thu, cá trích... thuộc nhóm chất đạm còn cung cấp glutamine và acid béo omega-3 dồi dào, giúp cải thiện sức đề kháng, vì vậy nên cho trẻ ăn nhóm thực phẩm này ít nhất 2 lần mỗi tuần.

Nhóm thực phẩm giàu vitamin C (như bưởi, ổi, dâu tây, chanh, cam... và rau xanh như rau ngót, rau cải, mồng tơi...) là các chất chống oxy hóa mạnh, tăng sức bền thành mạch, tăng khả năng chống nhiễm khuẩn.

Nhóm thực phẩm giàu vitamin nhóm B trong các loại ngũ cốc nguyên hạt, gạo lứt, gạo mầm… có tác dụng tăng cường chuyển hóa các chất dinh dưỡng để sinh năng lượng.

Vitamin A có nhiều trong gan, thịt, trứng... giúp biệt hóa tế bào biểu mô - là hàng rào quan trọng bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của vi trùng.

Vitamin D có nhiều trong cá tuyết, cá hồi, lòng đỏ trứng, nấm... có vai trò tăng sản xuất hormon điều hòa miễn dịch và hormon biệt hóa tế bào Lympho, giúp hỗ trợ sức đề kháng cho trẻ.

Các men vi sinh Probiotics (có trong sữa chua, phô mai mềm lên men) làm nhiệm vụ thiết lập lại cân bằng tự nhiên trong hệ tiêu hóa, chúng cạnh tranh chất dinh dưỡng với các vi khuẩn gây bệnh để duy trì và phát triển, chúng bám vào thành ruột, tăng cường chức năng chống đỡ của niêm mạc ruột, ngăn ngừa các vi khuẩn có hại tấn công và phát triển; dẫn đến tăng cường hệ thống miễn dịch.

Những điểm cần chú ý trong lựa chọn và chế biến thực phẩm để tăng cường hệ miễn dịch

Chú ý lựa chọn thực phẩm tươi ngon, có nguồn gốc rõ ràng.

Khi chế biến phải đảm bảo vệ sinh sạch sẽ, nhất là rau xanh và trái cây phải rửa dưới vòi nước nhiều lần trước khi sử dụng.

Nên nấu ăn từng bữa, tránh nấu luôn một nồi rồi hâm đi hâm lại nhiều lần vì sẽ mất chất dinh dưỡng, với trẻ nhỏ nếu không có thời gian có thể nấu trước 1 nồi cháo trắng, băm sẵn thịt, cá hay rau xanh, đến từng bữa hãy cho thịt, rau vào nấu chín để tránh mất chất.

Để bổ sung đủ các dưỡng chất cần cho trẻ ăn đa dạng thực phẩm, thay đổi món để trẻ được cung cấp đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu.

Để tăng cường miễn dịch cho trẻ, ngoài dinh dưỡng, cha mẹ cần chú ý thêm:

  • Hạn chế tự ý cho trẻ dùng kháng sinh

  • Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với bức xạ từ mặt trời lúc nắng gắt

  • Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với độc chất từ các chất tẩy rửa

  • Hạn chế ăn thực phẩm có nhiều chất bảo quản, thức ăn chế biến sẵn ngoài đường phố

  • Giúp trẻ vận động tốt, ngủ đủ giấc

  • Chủng ngừa cho trẻ đầy đủ

  • Giữ môi trường xung quanh, vệ sinh cơ thể sạch sẽ sẽ hạn chế được vi khuẩn sinh bệnh

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Để trẻ tăng chiều cao tối ưu.

Mừng Tết thiếu nhi, Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM gửi tới cha mẹ chương trình VIAM Kids’s Day – Dinh dưỡng đong đầy với vô số phần quà ý nghĩa và giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo. Cùng VIAM clinic tìm hiểu chi tiết về chương trình Tại đây

Theo Tạp Chí Tuổi Trẻ
Bình luận
Tin mới
  • 14/05/2025

    Chế độ ăn cho người bị chấy rận

    Chấy rận không chỉ gây ngứa ngáy khó chịu mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Chế độ ăn uống khoa học, giàu dinh dưỡng có thể giúp tăng cường sức đề kháng, giảm ngứa ngáy và hỗ trợ quá trình điều trị chấy rận hiệu quả hơn.

  • 14/05/2025

    Lợi ích sức khỏe của ngải cứu

    Ngải cứu là loại rau cũng như phương thuốc được dùng phổ biến trong đời sống người dân. Mặc dù ngải cứu đã được sử dụng nhiều trong y học phương Đông với nhiều công dụng tuyệt vời trong suốt chiều dài lịch sử, tuy nhiên y học hiện đại chưa chứng minh được tất cả những lợi ích cổ truyền của ngải cứu. Cùng tìm hiểu về loại cây này qua bài viết sau đây!

  • 13/05/2025

    8 lợi ích sức khỏe của cà tím có thể bạn chưa biết

    Ăn cà tím hàng ngày có lợi cho sức khỏe vì đây là nguồn vitamin, chất xơ, nasumin và acid chlorogenic dồi dào.

  • 13/05/2025

    Ảnh hưởng kính thực tế ảo tới sức khỏe

    Khi nghĩ đến thực tế ảo, người ta thường liên tưởng đến trò chơi điện tử và các loại hình giải trí khác. Nhưng nó cũng cho thấy triển vọng như một phương pháp điều trị bổ sung trong y học. Nhiều nghiên cứu ban đầu cho thấy công nghệ thực tế ảo có thể hỗ trợ giảm đau, điều trị rối loạn căng thẳng sau sang chấn, ám ảnh sợ hãi và một số triệu chứng trầm cảm.

  • 12/05/2025

    Chế độ ăn cho người bệnh dại

    Chế độ ăn phù hợp với người bệnh dại (nhiễm virus dại) giúp giảm bớt sự khó chịu. Việc lựa chọn thức ăn mềm, dễ nuốt, giàu dinh dưỡng và tránh các chất kích thích là rất cần thiết.

  • 12/05/2025

    Tìm hiểu về xuyên tâm liên

    Xuyên tâm liên là một loại thảo dược được trồng ở Nam Á. Thực phẩm bổ sung có chứa thành phần xuyên tâm liên thường được sử dụng để làm giảm các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, giảm tình trạng viêm và giảm các triệu chứng của bệnh cảm lạnh thông thường nhờ chất andrographolide – hoạt chất có trong lá và thân cây xuyên tâm liên.

  • 11/05/2025

    Hướng dẫn chế độ ăn cho người mắc chứng lùn

    Chứng lùn bao gồm một loạt các tình trạng đặc trưng bởi vóc dáng thấp bé. Mặc dù mỗi loại chứng lùn có nguyên nhân khác nhau nhưng việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể, khả năng vận động và kiểm soát các biến chứng sức khỏe tiềm ẩn.

  • 11/05/2025

    Myoglobin là gì?

    Cơ thể bạn là một hệ thống phức tạp gồm xương, da, các cơ quan, chất sinh học,… Trong số các chất sinh học có các protein đặc biệt được gọi là hemeprotein (hay hemoprotein), được tạo thành từ axit amin và sắt. Bạn có thể tìm thấy các protein này trong cơ và máu nơi chúng liên kết với oxy. Các protein trong máu của bạn được gọi là hemoglobin và các protein trong cơ của bạn được gọi là myoglobin. Cùng tìm hiểu về myoglobin qua bài viết sau đây!

Xem thêm