Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Trẻ bị rối loạn tiêu hóa nên ăn uống như thế nào?

Một trong những nguyên nhân chủ yếu gây rối loạn tiêu hóa là do chế độ ăn uống không hợp lý. Chính vì vậy, điều chỉnh chế độ ăn uống có vai trò quan trọng trong phòng ngừa và điều trị rối loạn tiêu hóa ở trẻ em

1. Tầm quan trọng của chế độ ăn cho trẻ bị rối loạn tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa là bệnh phổ biến gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe trẻ em. Nguyên nhân do hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch của trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ dưới 2 tuổi còn non yếu, khiến trẻ dễ bị vi khuẩn, virus, ký sinh trùng tấn công gây bệnh đường tiêu hóa.

Ngoài ra, tình trạng vệ sinh kém, sử dụng thuốc kháng sinh kéo dài… Đặc biệt là chế độ dinh dưỡng không hợp lý hay dị ứng thực phẩm… cũng là nguyên nhân quan trọng dễ gây rối loạn tiêu hóa ở trẻ.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc cho trẻ ăn dặm quá sớm, ăn các món ăn khó tiêu, nhiều đạm, nhiều dầu mỡ, ăn không đúng bữa, uống sữa phù hợp với độ tuổi, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm… là những sai lầm thường gặp dẫn đến rối loạn tiêu hóa ở trẻ.

Theo TS.BS Phan Bích Nga, Giám đốc Trung tâm khám tư vấn dinh dưỡng trẻ em, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, đa phần trẻ có vấn đề về tiêu hóa đi khám có nguyên nhân chủ yếu là do sai lầm trong chế độ ăn uống.

Thời điểm dễ gây rối loạn tiêu hóa nhất đối với trẻ là khi trẻ ăn dặm. Hoặc có những trẻ bị suy dinh dưỡng do quá kiêng khem; ăn không cân đối nhiều rau củ quả, hạn chế chất béo; hoặc ăn nhiều chất béo nhưng lại lười ăn rau quả…

Do đó, các chuyên gia khuyến cáo, để phòng ngừa rối loạn tiêu hóa cần chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ đúng cách: Cần cho trẻ bú mẹ 6 tháng đầu hoàn toàn sữa mẹ, đến giai đoạn trẻ ăn dặm cần bổ sung thịt, rau quả, dầu mỡ...; Thực hiện nguyên tắc ăn chín uống sôi, vệ sinh tay thường xuyên để tránh nhiễm khuẩn; Tránh hàng quán, thực phẩm không an toàn, không nên cho trẻ ăn thức ăn nhanh…

Trẻ bị rối loạn tiêu hóa nên ăn uống như thế nào?- Ảnh 2.

Cần chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ đúng cách để phòng ngừa rối loạn tiêu hóa. Ảnh minh họa.

2. Các dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể trẻ bị rối loạn tiêu hóa

Về chế độ ăn cho trẻ bị rối loạn tiêu hóa, các chuyên gia dinh dưỡng khuyên các bậc cha mẹ nên ưu tiên thực phẩm giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa, dễ hấp thụ để cung cấp đủ năng lượng và giúp trẻ nhanh hồi phục.

Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), trẻ bị rối loạn tiêu hóa cần chú ý các nguyên tắc dinh dưỡng như sau:

Thực phẩm giàu dinh dưỡng, mềm, dễ tiêu hóa

Để bổ sung dinh dưỡng, trẻ cần ăn thức ăn giàu dinh dưỡng, chế biến dưới dạng lỏng, mềm, dễ tiêu như các loại cháo: cháo thịt gà, thịt lợn nạc nấu với cà rốt, khoai tây, bí đỏ, rau củ… giúp trẻ dễ tiêu hóa, dễ hấp thụ và không gây kích thích niêm mạc đường tiêu hóa.

Bổ sung nước

Trẻ bị rối loạn tiêu hóa có nôn, tiêu chảy… cần nhiều nước hơn bình thường để bù lại lượng dịch mất qua phân và nôn. Nên cho trẻ uống các loại nước như: nước canh, nước cháo, nước trái cây (không thêm hoặc thêm rất ít đường), nước dừa tươi, nước chín…

Có thể sử dụng nước gạo rang, nước cơm, nước cháo muối, cháo đường, súp cà rốt… rất tốt để bù nước và chất điện giải cho bị tiêu chảy. Nếu trẻ buồn nôn, nôn nên cho trẻ dùng một số loại thực phẩm giúp làm dịu cơn buồn nôn như: nước dùng trong, nước luộc gà hoặc nước hầm rau củ…

Lưu ý

Cần hạn chế cho trẻ ăn thực phẩm gây kích thích và có thể làm tổn thương đường tiêu hóa như các món chứa nhiều chất béo, nhiều đường; đồ ăn chưa chín kỹ, không an toàn; thực phẩm gây đầy hơi, chướng bụng; cà phê, nước ngọt có gas…

Bổ sung probiotic

Probiotic là vi khuẩn có lợi giúp cải thiện hệ tiêu hóa của trẻ. Có thể cho trẻ ăn sữa chua hoặc bổ sung probiotic theo hướng dẫn của bác sĩ.

Lưu ý trong chế biến thức ăn và cách cho trẻ ăn

  • Rửa tay sạch trước khi chế biến và cho trẻ ăn. Nên chế biến thức ăn dưới dạng mềm, dễ tiêu hóa như hấp, luộc, hầm...; Tránh chiên rán, xào nấu nhiều dầu mỡ; Cắt nhỏ thức ăn để trẻ dễ nhai nuốt; Nêm nếm thức ăn nhạt, không nên cho quá nhiều gia vị.

  • Nên chia nhỏ bữa ăn thành nhiều bữa trong ngày. Cho trẻ ăn từng ít một, không nên ép trẻ ăn quá nhiều. Khuyến khích trẻ uống nhiều nước. Theo dõi tình trạng của trẻ sau mỗi bữa ăn.

3. Gợi ý một số món ăn tốt cho trẻ bị rối loạn tiêu hóa

Súp cà rốt

  • Nguyên liệu: Cà rốt 300g, đường 30g, muối vừa đủ.

  • Cách chế biến: Cà rốt rửa sạch, thái nhỏ, nấu chín rồi cho vào máy xay nhuyễn. Cho cà rốt đã xay vào nồi, thêm nước vừa đủ, thêm đường và muối, đun sôi lại, để nguội ăn dần.

Cháo thịt nạc cà rốt

  • Nguyên liệu: Thịt gà hoặc thịt lợn nạc 50g, gạo tẻ 100g, cà rốt ½ củ, gia vị vừa đủ.

  • Cách chế biến: Gạo vo sạch cho vào nồi, đổ nước vào nấu đến khi hạt gạo nở bung. Cà rốt gọt sạch vỏ, thái nhỏ hạt lựu, cho vào nồi hầm cùng cháo. Thịt gà hoặc lợn băm nhỏ, ướp gia vị 15 phút. Cho thịt vào nồi cháo đun sôi lại khoảng 5 phút, nêm gia vị là dùng được.

Cháo thịt lợn, cà rốt, khoai tây

  • Nguyên liệu: Gạo tẻ: 100g, khoai tây 50g, cà rốt 50g, thịt lợn nạc 50g, gia vị vừa đủ.

  • Cách chế biến: Gạo vo sạch cho vào nồi, đổ nước vào nấu đến khi hạt gạo nở bung. Cà rốt và khoai tây thái nhỏ cho vào nồi hầm cùng cháo. Thịt lợn băm nhỏ, ướp gia vị 15 phút. Khi cháo chín nhừ thì cho thịt vào, đun sôi lại khoảng 5 phút là dùng được.

Trẻ bị rối loạn tiêu hóa nên ăn uống như thế nào?- Ảnh 3.

Cháo cà rốt tốt cho trẻ bị tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa.

Cháo thịt gà, bí đỏ

  • Nguyên liệu: Gạo tẻ 100g, thịt gà 50g, bí đỏ 50g, gia vị vừa đủ.

  • Cách chế biến: Gạo vo sạch cho vào nồi, đổ nước vào nấu đến khi hạt gạo nở bung. Thịt gà băm nhỏ, ướp gia vị 15 phút. Bí đỏ thái miếng hấp chín, tán nhuyễn hoặc thái nhỏ cho vào nồi nấu cùng cháo cho nhừ. Khi cháo chín nhừ thì cho thịt gà vào quấy đều, đun sôi thêm 5 phút, nêm gia vị là dùng được.

Sữa chua

Sữa chua là thực phẩm đặc biệt tốt cho sức khỏe đường ruột. Sữa chua cung cấp cho cơ thể một lượng lớn các vi khuẩn có lợi giúp bảo vệ hệ tiêu hóa và nâng cao sức đề kháng.

Sữa chua dễ tiêu hóa, tăng cường hấp thụ dinh dưỡng nên rất phù hợp với trẻ biếng ăn, rối loạn tiêu hóa. Đồng thời nó cũng giàu protein, canxi và vitamin D có lợi cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dinh dưỡng phòng rối loạn tiêu hóa cho trẻ.

Theo Sức Khỏe & Đời Sống
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm