Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Triệu chứng và chẩn đoán bại não

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bạn cần biết về bại não.

Dấu hiệu sớm của bại não

Đối với trẻ sơ sinh, thiếu một hoặc nhiều cột mốc phát triển có thể là dấu hiệu sớm của bại não. Mỗi một cột mốc phát triển là trẻ sẽ thực hiện thêm được những kỹ năng nhất định như lẫy, ngồi, bò, nói chuyện. Tuy nhiên, khi quá trình phát triển của trẻ bị chậm lại hoặc bị ảnh hưởng thì cha mẹ nên cho trẻ đi khám bác sĩ để kiểm tra tình trạng của trẻ.

Trẻ dưới 6 tháng tuổi:

  • Co cứng cơ thể
  • Cơ thể trẻ mềm nhũn
  • Trẻ bị mất cân bằng
  • Đầu rũ xuống khi có người bế
  • Chân bắt chéo.

Trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên:

  • Trẻ không lật được người
  • Khó cử động tay, không thể đưa tay lên miệng
  • 1 tay nắm chặt, tay còn lại vươn ra .

Bại não - Dấu hiệu cảnh báo sớm ở trẻ ba mẹ phải biết - Bluecare Blog

Trẻ từ 10 tháng tuổi trở lên:

  • Bò kém, thường lết thay vì bò
  • Di chuyển bằng mông chứ không bò bằng chân và tay.

Triệu chứng

Khi lớn thì các triệu chứng của bại não sẽ rõ ràng hơn:

  • Trương lực cơ tăng hoặc giảm
  • Phản xạ quá mức hoặc bất thường (phản ứng không đúng với kích thích)
  • Động kinh
  • Ít hoặc không có sự phối hợp cơ bắp
  • Vận động mất kiểm soát
  • Vận động kém
  • Không có khả năng kiểm soát ruột
  • Run rẩy
  • Chuyển động chậm, khó
  • Chủ yếu chỉ sử dụng một bên cơ thể
  • Đi lại bất thường, đi bằng ngón chân, nghiêng người khi đi, đầu gối bắt chéo, hoặc sải chân rộng
  • Chảy nước dãi nhiều, khó nuốt
  • Khó khăn khi nói, phát âm
  • Các vấn đề liên quan đến vận động tinh như khó nắm bắt các vật.

Các thuật ngữ bại não phổ biến

Một số thuật ngữ được sử dụng để mô tả các triệu chứng của bại não:

  • Ataxia (mất điều hòa vận động): không có sự phối hợp cơ bắp
  • Athetosis (múa vờn): vận động không nhịp nhàng, chậm, quằn quại, vặn vẹo
  • Choreoathetosis (múa giật): vận động không nhịp nhàng, đột ngột, giật cục
  • Dystonia (loạn trương lực cơ): các cơn co thắt bất thường, lặp đi lặp lại
  • Hypotonia (giảm trương lực cơ): sức cơ giảm, lỏng lẻo
  • Hypertonia (tăng trương lực cơ): co cứng, cứng khớp
  • Spasticity (co cứng): cơ bắp cứng
  • Tremor (run): chuyển động nhỏ, không chủ ý, ảnh hưởng đến bàn tay hoặc một số bộ phận khác
  • Plegia (tê liệt): bị liệt 1 chi, 2 chi, liệt nửa người (một bên của cơ thể), liệt tứ chi (toàn bộ cơ thể).
Đọc thêm tại bài viết: Bại não: nguyên nhân và triệu chứng 

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ hỏi triệu chứng lâm sàng, quan sát trên lâm sàng và tiến hành các xét nghiệm để tìm tổn thương não trước khi đưa ra chẩn đoán, kiểm tra hình ảnh não để tìm kiếm tổn thương hoặc bất thường ở não.

  • Chụp cộng hưởng từ (MRI) để tạo ra hình ảnh của não, tiết lộ vị trí và cách thức não bị tổn thương.
  • Siêu âm sọ não sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh của não.
  • Chụp cắt lớp vi tính (CT) sử dụng tia X để hiển thị hình ảnh cắt ngang của não. Do liều bức xạ từ việc chụp CT, mà đôi khi chụp MRI hoặc CUS có thể được ưu tiên hơn.

Ngoài ra, trẻ có thể được đo điện não đồ (EEG), gắn các điện cực vào da đầu của trẻ để ghi lại hoạt động trong não. Điện não đồ cũng giúp bác sĩ biết liệu có cơn động kinh não xảy ra hay không.

Các loại bại não

Các trường hợp bị bại não có thể bị từ nhẹ, trung bình hoặc nặng và rối loạn có thể chỉ ảnh hưởng đến một số bộ phận hoặc toàn bộ cơ thể. Bại não được chia làm 3 loại: co cứng, rối loạn vận động và thất điều. Trẻ cũng có thể mắc loại hỗn hợp, có các đặc điểm của hai loại bại não trở lên.

Bại não co cứng là loại phổ biến nhất, gặp ở 70 đến 80% số người bị bại não. Trẻ bị bại não co cứng có trương lực cơ tăng lên, khiến cơ bị cứng, làm cho chuyển động trông lúng túng hoặc gượng ép.

Bại não là gì? Nguyên nhân chính của bệnh bại não và cách phân loại | Vinmec

Bại não thể co cứng gồm ba loại dựa trên các cơ có liên quan.

  • Liệt cứng 2 chi dưới hoặc liệt 2 chi dưới: bị cứng cơ ở chân
  • Liệt cứng nửa người hoặc liệt nửa người có nghĩa là chỉ một bên cơ thể của bị cứng cơ.
  • Liệt cứng tứ chi hoặc liệt tứ chi có nghĩa là toàn bộ cơ thể bị ảnh hưởng, mặt, thân, cả tay và chân. Trẻ có nhiều khả năng gặp thêm các vấn đề khác, chẳng hạn như co giật hoặc khuyết tật về trí tuệ, thị giác, thính giác hoặc ngôn ngữ.

Rối loạn vận động, bại não thể múa vờn hoặc liệt não, xảy ra ở khoảng 10% các trường hợp bại não. Với loại này, trương lực cơ của trẻ có thể quá căng hoặc quá lỏng và nó có thể thường xuyên thay đổi trong một ngày. Trẻ bị bại não rối loạn vận động không có khả năng kiểm soát hoàn toàn bàn tay, cánh tay, bàn chân và chân của mình. Trẻ có thể có những chuyển động nhanh, giật cục hoặc những chuyển động chậm, quằn quại. Nếu khuôn mặt của trẻ bị ảnh hưởng, việc nuốt, mút và nói chuyện có thể khó khăn.

Bệnh bại não thể thất điều cũng chiếm 10% các trường hợp bị bại não. Nó chủ yếu ảnh hưởng đến sự cân bằng và phối hợp của trẻ. Trẻ bị bại não thất điều khó có thể đi lại vững vàng hoặc làm những công việc đòi hỏi phải điều khiển cơ như may vá, viết lách hoặc rửa bát.

Mừng Tết thiếu nhi, Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM gửi tới cha mẹ chương trình VIAM Kids's Day - Dinh dưỡng đong đầy với vô số phần quà ý nghĩa và giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo. Cùng VIAM clinic tìm hiểu chi tiết về chương trình Tại đây.

BS. Hồ Mai Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Everyday Health
Bình luận
Tin mới
  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

Xem thêm