Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Triệu chứng và chẩn đoán bại não

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bạn cần biết về bại não.

Dấu hiệu sớm của bại não

Đối với trẻ sơ sinh, thiếu một hoặc nhiều cột mốc phát triển có thể là dấu hiệu sớm của bại não. Mỗi một cột mốc phát triển là trẻ sẽ thực hiện thêm được những kỹ năng nhất định như lẫy, ngồi, bò, nói chuyện. Tuy nhiên, khi quá trình phát triển của trẻ bị chậm lại hoặc bị ảnh hưởng thì cha mẹ nên cho trẻ đi khám bác sĩ để kiểm tra tình trạng của trẻ.

Trẻ dưới 6 tháng tuổi:

  • Co cứng cơ thể
  • Cơ thể trẻ mềm nhũn
  • Trẻ bị mất cân bằng
  • Đầu rũ xuống khi có người bế
  • Chân bắt chéo.

Trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên:

  • Trẻ không lật được người
  • Khó cử động tay, không thể đưa tay lên miệng
  • 1 tay nắm chặt, tay còn lại vươn ra .

Bại não - Dấu hiệu cảnh báo sớm ở trẻ ba mẹ phải biết - Bluecare Blog

Trẻ từ 10 tháng tuổi trở lên:

  • Bò kém, thường lết thay vì bò
  • Di chuyển bằng mông chứ không bò bằng chân và tay.

Triệu chứng

Khi lớn thì các triệu chứng của bại não sẽ rõ ràng hơn:

  • Trương lực cơ tăng hoặc giảm
  • Phản xạ quá mức hoặc bất thường (phản ứng không đúng với kích thích)
  • Động kinh
  • Ít hoặc không có sự phối hợp cơ bắp
  • Vận động mất kiểm soát
  • Vận động kém
  • Không có khả năng kiểm soát ruột
  • Run rẩy
  • Chuyển động chậm, khó
  • Chủ yếu chỉ sử dụng một bên cơ thể
  • Đi lại bất thường, đi bằng ngón chân, nghiêng người khi đi, đầu gối bắt chéo, hoặc sải chân rộng
  • Chảy nước dãi nhiều, khó nuốt
  • Khó khăn khi nói, phát âm
  • Các vấn đề liên quan đến vận động tinh như khó nắm bắt các vật.

Các thuật ngữ bại não phổ biến

Một số thuật ngữ được sử dụng để mô tả các triệu chứng của bại não:

  • Ataxia (mất điều hòa vận động): không có sự phối hợp cơ bắp
  • Athetosis (múa vờn): vận động không nhịp nhàng, chậm, quằn quại, vặn vẹo
  • Choreoathetosis (múa giật): vận động không nhịp nhàng, đột ngột, giật cục
  • Dystonia (loạn trương lực cơ): các cơn co thắt bất thường, lặp đi lặp lại
  • Hypotonia (giảm trương lực cơ): sức cơ giảm, lỏng lẻo
  • Hypertonia (tăng trương lực cơ): co cứng, cứng khớp
  • Spasticity (co cứng): cơ bắp cứng
  • Tremor (run): chuyển động nhỏ, không chủ ý, ảnh hưởng đến bàn tay hoặc một số bộ phận khác
  • Plegia (tê liệt): bị liệt 1 chi, 2 chi, liệt nửa người (một bên của cơ thể), liệt tứ chi (toàn bộ cơ thể).
Đọc thêm tại bài viết: Bại não: nguyên nhân và triệu chứng 

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ hỏi triệu chứng lâm sàng, quan sát trên lâm sàng và tiến hành các xét nghiệm để tìm tổn thương não trước khi đưa ra chẩn đoán, kiểm tra hình ảnh não để tìm kiếm tổn thương hoặc bất thường ở não.

  • Chụp cộng hưởng từ (MRI) để tạo ra hình ảnh của não, tiết lộ vị trí và cách thức não bị tổn thương.
  • Siêu âm sọ não sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh của não.
  • Chụp cắt lớp vi tính (CT) sử dụng tia X để hiển thị hình ảnh cắt ngang của não. Do liều bức xạ từ việc chụp CT, mà đôi khi chụp MRI hoặc CUS có thể được ưu tiên hơn.

Ngoài ra, trẻ có thể được đo điện não đồ (EEG), gắn các điện cực vào da đầu của trẻ để ghi lại hoạt động trong não. Điện não đồ cũng giúp bác sĩ biết liệu có cơn động kinh não xảy ra hay không.

Các loại bại não

Các trường hợp bị bại não có thể bị từ nhẹ, trung bình hoặc nặng và rối loạn có thể chỉ ảnh hưởng đến một số bộ phận hoặc toàn bộ cơ thể. Bại não được chia làm 3 loại: co cứng, rối loạn vận động và thất điều. Trẻ cũng có thể mắc loại hỗn hợp, có các đặc điểm của hai loại bại não trở lên.

Bại não co cứng là loại phổ biến nhất, gặp ở 70 đến 80% số người bị bại não. Trẻ bị bại não co cứng có trương lực cơ tăng lên, khiến cơ bị cứng, làm cho chuyển động trông lúng túng hoặc gượng ép.

Bại não là gì? Nguyên nhân chính của bệnh bại não và cách phân loại | Vinmec

Bại não thể co cứng gồm ba loại dựa trên các cơ có liên quan.

  • Liệt cứng 2 chi dưới hoặc liệt 2 chi dưới: bị cứng cơ ở chân
  • Liệt cứng nửa người hoặc liệt nửa người có nghĩa là chỉ một bên cơ thể của bị cứng cơ.
  • Liệt cứng tứ chi hoặc liệt tứ chi có nghĩa là toàn bộ cơ thể bị ảnh hưởng, mặt, thân, cả tay và chân. Trẻ có nhiều khả năng gặp thêm các vấn đề khác, chẳng hạn như co giật hoặc khuyết tật về trí tuệ, thị giác, thính giác hoặc ngôn ngữ.

Rối loạn vận động, bại não thể múa vờn hoặc liệt não, xảy ra ở khoảng 10% các trường hợp bại não. Với loại này, trương lực cơ của trẻ có thể quá căng hoặc quá lỏng và nó có thể thường xuyên thay đổi trong một ngày. Trẻ bị bại não rối loạn vận động không có khả năng kiểm soát hoàn toàn bàn tay, cánh tay, bàn chân và chân của mình. Trẻ có thể có những chuyển động nhanh, giật cục hoặc những chuyển động chậm, quằn quại. Nếu khuôn mặt của trẻ bị ảnh hưởng, việc nuốt, mút và nói chuyện có thể khó khăn.

Bệnh bại não thể thất điều cũng chiếm 10% các trường hợp bị bại não. Nó chủ yếu ảnh hưởng đến sự cân bằng và phối hợp của trẻ. Trẻ bị bại não thất điều khó có thể đi lại vững vàng hoặc làm những công việc đòi hỏi phải điều khiển cơ như may vá, viết lách hoặc rửa bát.

Mừng Tết thiếu nhi, Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM gửi tới cha mẹ chương trình VIAM Kids's Day - Dinh dưỡng đong đầy với vô số phần quà ý nghĩa và giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo. Cùng VIAM clinic tìm hiểu chi tiết về chương trình Tại đây.

BS. Hồ Mai Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Everyday Health
Bình luận
Tin mới
  • 17/02/2025

    Ăn quả bơ thế nào để tối ưu dưỡng chất?

    Bơ là loại quả quen thuộc, giàu dưỡng chất nhưng không phải ai cũng biết cách tận dụng tối đa lợi ích của nó. Một vài mẹo đơn giản trong cách ăn có thể giúp bạn hấp thụ tối ưu các dưỡng chất từ bơ.

  • 17/02/2025

    Viêm họng liên cầu khuẩn có lây không?

    Khi trẻ bị đau họng khi nuốt, suy nghĩ đầu tiên của bạn có thể là trẻ bị viêm họng liên cầu khuẩn. Viêm họng liên cầu khuẩn là tình trạng nhiễm trùng họng và amidan do vi khuẩn Streptococcus nhóm A‌.‌ Viêm họng liên cầu khuẩn khác với cảm lạnh, thường do virus gây ra. Nhưng giống như cảm lạnh thông thường, viêm họng liên cầu khuẩn có thể lây lan nhanh đặc biệt là ở trẻ em.

  • 16/02/2025

    Bệnh vẩy nến khuỷu tay

    Bệnh vẩy nến khuỷu tay là một tình trạng da mãn tính gây ra các vùng da dày, viêm, đỏ ở khuỷu tay. Vẩy nến cũng có thể phát triển ở các bộ phận khác trên cơ thể, như da đầu hoặc đầu gối.

  • 15/02/2025

    Có nên đánh răng sau khi ăn bữa trưa?

    Nghe có vẻ hơi kỳ quặc, nhưng việc đánh răng sau bữa trưa tại văn phòng lại mang đến những lợi ích bất ngờ cho sức khỏe răng miệng của bạn.

  • 15/02/2025

    Dậy thì sớm: Ảnh hưởng tâm lý và cách hỗ trợ trẻ

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của cơ thể con người, đánh dấu quá trình chuyển tiếp từ trẻ em sang tuổi trưởng thành.

  • 14/02/2025

    Tác hại lâu dài khi ăn quá nhiều đường từ nhỏ

    Trẻ em ngày nay tiêu thụ lượng đường cao hơn nhiều so với khuyến nghị và hậu quả không chỉ dừng lại ở thời thơ ấu. Nghiên cứu gần đây đã chỉ ra những ảnh hưởng bất ngờ mà việc tiếp xúc với đường từ sớm có thể kéo dài suốt đời.

  • 14/02/2025

    Phòng bệnh cúm mùa đông - xuân cho trẻ em

    Cúm mùa đông - xuân là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, do virus cúm gây ra và thường bùng phát mạnh khi thời tiết giao mùa từ đông sang xuân.

  • 13/02/2025

    Năm hoạt động thể dục lý tưởng trong mùa xuân

    Khi mùa xuân đến, ngày trở nên dài hơn, cây cối đâm chồi nảy lộc và không khí cũng vì thế mà trở nên trong lành hơn. Do vậy, các hoạt động ngoài trời, đặc biệt là hoạt động thể dục thể thao thường phổ biến hơn vào mùa xuân.

Xem thêm