Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Triệu chứng và chẩn đoán bại não

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bạn cần biết về bại não.

Dấu hiệu sớm của bại não

Đối với trẻ sơ sinh, thiếu một hoặc nhiều cột mốc phát triển có thể là dấu hiệu sớm của bại não. Mỗi một cột mốc phát triển là trẻ sẽ thực hiện thêm được những kỹ năng nhất định như lẫy, ngồi, bò, nói chuyện. Tuy nhiên, khi quá trình phát triển của trẻ bị chậm lại hoặc bị ảnh hưởng thì cha mẹ nên cho trẻ đi khám bác sĩ để kiểm tra tình trạng của trẻ.

Trẻ dưới 6 tháng tuổi:

  • Co cứng cơ thể
  • Cơ thể trẻ mềm nhũn
  • Trẻ bị mất cân bằng
  • Đầu rũ xuống khi có người bế
  • Chân bắt chéo.

Trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên:

  • Trẻ không lật được người
  • Khó cử động tay, không thể đưa tay lên miệng
  • 1 tay nắm chặt, tay còn lại vươn ra .

Bại não - Dấu hiệu cảnh báo sớm ở trẻ ba mẹ phải biết - Bluecare Blog

Trẻ từ 10 tháng tuổi trở lên:

  • Bò kém, thường lết thay vì bò
  • Di chuyển bằng mông chứ không bò bằng chân và tay.

Triệu chứng

Khi lớn thì các triệu chứng của bại não sẽ rõ ràng hơn:

  • Trương lực cơ tăng hoặc giảm
  • Phản xạ quá mức hoặc bất thường (phản ứng không đúng với kích thích)
  • Động kinh
  • Ít hoặc không có sự phối hợp cơ bắp
  • Vận động mất kiểm soát
  • Vận động kém
  • Không có khả năng kiểm soát ruột
  • Run rẩy
  • Chuyển động chậm, khó
  • Chủ yếu chỉ sử dụng một bên cơ thể
  • Đi lại bất thường, đi bằng ngón chân, nghiêng người khi đi, đầu gối bắt chéo, hoặc sải chân rộng
  • Chảy nước dãi nhiều, khó nuốt
  • Khó khăn khi nói, phát âm
  • Các vấn đề liên quan đến vận động tinh như khó nắm bắt các vật.

Các thuật ngữ bại não phổ biến

Một số thuật ngữ được sử dụng để mô tả các triệu chứng của bại não:

  • Ataxia (mất điều hòa vận động): không có sự phối hợp cơ bắp
  • Athetosis (múa vờn): vận động không nhịp nhàng, chậm, quằn quại, vặn vẹo
  • Choreoathetosis (múa giật): vận động không nhịp nhàng, đột ngột, giật cục
  • Dystonia (loạn trương lực cơ): các cơn co thắt bất thường, lặp đi lặp lại
  • Hypotonia (giảm trương lực cơ): sức cơ giảm, lỏng lẻo
  • Hypertonia (tăng trương lực cơ): co cứng, cứng khớp
  • Spasticity (co cứng): cơ bắp cứng
  • Tremor (run): chuyển động nhỏ, không chủ ý, ảnh hưởng đến bàn tay hoặc một số bộ phận khác
  • Plegia (tê liệt): bị liệt 1 chi, 2 chi, liệt nửa người (một bên của cơ thể), liệt tứ chi (toàn bộ cơ thể).
Đọc thêm tại bài viết: Bại não: nguyên nhân và triệu chứng 

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ hỏi triệu chứng lâm sàng, quan sát trên lâm sàng và tiến hành các xét nghiệm để tìm tổn thương não trước khi đưa ra chẩn đoán, kiểm tra hình ảnh não để tìm kiếm tổn thương hoặc bất thường ở não.

  • Chụp cộng hưởng từ (MRI) để tạo ra hình ảnh của não, tiết lộ vị trí và cách thức não bị tổn thương.
  • Siêu âm sọ não sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh của não.
  • Chụp cắt lớp vi tính (CT) sử dụng tia X để hiển thị hình ảnh cắt ngang của não. Do liều bức xạ từ việc chụp CT, mà đôi khi chụp MRI hoặc CUS có thể được ưu tiên hơn.

Ngoài ra, trẻ có thể được đo điện não đồ (EEG), gắn các điện cực vào da đầu của trẻ để ghi lại hoạt động trong não. Điện não đồ cũng giúp bác sĩ biết liệu có cơn động kinh não xảy ra hay không.

Các loại bại não

Các trường hợp bị bại não có thể bị từ nhẹ, trung bình hoặc nặng và rối loạn có thể chỉ ảnh hưởng đến một số bộ phận hoặc toàn bộ cơ thể. Bại não được chia làm 3 loại: co cứng, rối loạn vận động và thất điều. Trẻ cũng có thể mắc loại hỗn hợp, có các đặc điểm của hai loại bại não trở lên.

Bại não co cứng là loại phổ biến nhất, gặp ở 70 đến 80% số người bị bại não. Trẻ bị bại não co cứng có trương lực cơ tăng lên, khiến cơ bị cứng, làm cho chuyển động trông lúng túng hoặc gượng ép.

Bại não là gì? Nguyên nhân chính của bệnh bại não và cách phân loại | Vinmec

Bại não thể co cứng gồm ba loại dựa trên các cơ có liên quan.

  • Liệt cứng 2 chi dưới hoặc liệt 2 chi dưới: bị cứng cơ ở chân
  • Liệt cứng nửa người hoặc liệt nửa người có nghĩa là chỉ một bên cơ thể của bị cứng cơ.
  • Liệt cứng tứ chi hoặc liệt tứ chi có nghĩa là toàn bộ cơ thể bị ảnh hưởng, mặt, thân, cả tay và chân. Trẻ có nhiều khả năng gặp thêm các vấn đề khác, chẳng hạn như co giật hoặc khuyết tật về trí tuệ, thị giác, thính giác hoặc ngôn ngữ.

Rối loạn vận động, bại não thể múa vờn hoặc liệt não, xảy ra ở khoảng 10% các trường hợp bại não. Với loại này, trương lực cơ của trẻ có thể quá căng hoặc quá lỏng và nó có thể thường xuyên thay đổi trong một ngày. Trẻ bị bại não rối loạn vận động không có khả năng kiểm soát hoàn toàn bàn tay, cánh tay, bàn chân và chân của mình. Trẻ có thể có những chuyển động nhanh, giật cục hoặc những chuyển động chậm, quằn quại. Nếu khuôn mặt của trẻ bị ảnh hưởng, việc nuốt, mút và nói chuyện có thể khó khăn.

Bệnh bại não thể thất điều cũng chiếm 10% các trường hợp bị bại não. Nó chủ yếu ảnh hưởng đến sự cân bằng và phối hợp của trẻ. Trẻ bị bại não thất điều khó có thể đi lại vững vàng hoặc làm những công việc đòi hỏi phải điều khiển cơ như may vá, viết lách hoặc rửa bát.

Mừng Tết thiếu nhi, Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM gửi tới cha mẹ chương trình VIAM Kids's Day - Dinh dưỡng đong đầy với vô số phần quà ý nghĩa và giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo. Cùng VIAM clinic tìm hiểu chi tiết về chương trình Tại đây.

BS. Hồ Mai Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Everyday Health
Bình luận
Tin mới
  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

  • 30/08/2025

    5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

    Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.

Xem thêm