Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Rèn kỹ năng viết tay cho bé

Cha mẹ có thể giúp bé phát triển sớm các kỹ năng này để trẻ thêm vững tin khi bước vào giai đoạn đến trường.

Rèn kỹ năng viết tay cho bé

Viết tay là một phần quan trọng của quá trình học và là một kỹ năng cần thiết trong cuộc sống. Cha mẹ có thể giúp bé phát triển sớm các kỹ năng này để trẻ thêm vững tin khi bước vào giai đoạn đến trường.

Tại sao kỹ năng viết tay lại quan trọng ?

Mặc dù rất nhiều trẻ em và người lớn sử dụng máy tính và máy tính bảng ở nhà, ở trường và trong công việc, song kỹ năng viết tay thực sự rất quan trọng.

Những đứa trẻ có khả năng viết trơn tru và rõ ràng thì chắc chắn việc ghi lại các suy nghĩ và ý tưởng sẽ tốt hơn. Kỹ năng viết tay tốt khiến các ý tưởng trong đầu cũng dễ dàng tuôn trào hơn. Hơn nữa, bọn trẻ cũng cần phải viết tay khi làm bài tập về nhà, bài kiểm tra và bài luận.

Chúng ta cũng cần sử dụng kỹ năng này để thực hiện một số công việc như làm thiếp sinh nhật, khai hồ sơ và ký vào các tài liệu cần thiết.

Trẻ học viết như thế nào?

Viết tay là một kỹ năng phức tạp. Để học kỹ năng này thì các kỹ năng vận động tinh, ngôn ngữ, khả năng ghi nhớ và sự tập trung của trẻ đều phải tốt. Các bé cần được rèn luyện và làm theo các hướng dẫn.

Quá trình học viết diễn ra từ từ, khởi đầu bằng những nét nguệch ngoạc, vẽ tranh sau đó chuyển đến viết chữ cái và viết từ.

Cha mẹ có thể khuyến khích bé hình thành niềm yêu thích với viết lách bằng cách động viên con vẽ tranh, vẽ chữ và viết. Điều này giúp những trẻ bé làm quen với nhiệm vụ viết khi đi học.

Khi trẻ viết tay trái

Hầu hết con trẻ lựa chọn viết và vẽ bằng tay phải. Tuy nhiên, một số bé thì sử dụng tay trái. Điều này là bình thường. Nếu con thuận tay trái thì cũng không nhất thiết bắt buộc bé phải chuyển tay phải.

Trẻ viết bằng tay trái có thể khó nhìn thấy chữ viết của mình bởi vì cánh tay của bé đã che ngang khổ giấy. Vậy chỉ cần đặt tờ giấy chếch sang một bên để góc tay trái ở vị trí cao nhất là bé có thể dễ dàng nhìn thấy những nét chữ và nét vẽ của mình rồi.

Trẻ nhỏ: vẽ và các kỹ năng viết ban đầu

Vẽ là bước đầu tiên học viết của trẻ ở lứa tuổi tập di. Thông thường, trẻ khoảng 2 tuổi bắt đầu có hứng thú vẽ bằng bút sáp hoặc phấn vẽ

Sau đây là một số gợi ý khơi dậy niềm yêu thích của bé đối với vẽ và “viết”:Chuẩn bị sẵn bút màu và giấy, phấn, bảng và các đồ vật tiện dụng. Những mẩu phấn hoặc mẩu bút chì màu sẽ giúp bé học cách giữ chặt đồ vật bằng các đầu ngón tay. Như vậy là trẻ học được cách cầm một chiếc bút chì.

• Khuyến khích trẻ vẽ những gì làm bé hứng thú. Ví dụ, nếu bé thích các con côn trùng, bố mẹ có thể vẽ một con rết và bé có thể vẽ thêm vào đó những cái chân. Hoặc vào một ngày trời mưa, mẹ vẽ các đám mây to để bé thêm vào bức tranh những chấm nhỏ như hạt mưa đang rơi xuống.

• Hãy tạo ra cho bé nhiều hoạt động để rèn các kỹ năng vận động của trẻ như siết chặt, cầm nắm và sử dụng đôi bàn tay. Mẹ có thể bày trò xâu hạt vòng,dùng bột nặn tạo các hình khối, xây nhà và xếp hình Lego. Chính những trò chơi này giúp trẻ phát triển cơ bàn tay, là điều mà con cần để cầm bút viết khi đi học.

• Dựng phần mặt phẳng vẽ tranh của bé trên giá đỡ để bé tập tạo các nét vẽ xuống. Việc làm này sẽ hỗ trợ khả năng viết của con sau này.

 

• Tránh không dùng bút dạ và bút chì vì khi cơ bàn tay chưa phát triển, trẻ nhỏ khó có thể giữ hai loại này.
Tập viết tay cho trẻ giai đoạn trước khi đi học: 
Trong giai đoạn này, bé thường bắt đầu vẽ các nét ngang, nét dọc và các đường tròn. Bé yêu của bạn thậm chí có thể nghuệch ngoạch thành hình người hoặc các đồ vật từ những đường thẳng và các hình khối. Đây cũng là lúc trẻ có thể bắt đầu học các chữ cái.
Vẽ nhiều sẽ giúp bé phát triển các kỹ năng cần thiết để tập viết chữ:
• Dạy con sử dụng các mẩu bút màu và phấn cho tới khi bé biết dùng ngón tay và ngón cái để giữ bút chì.
• Khuyến khích con vạch các đường thẳng đơn giản từ đầu trang đến cuối trang, từ lề trái sang lề phải tờ giấy. Trong quá trình này, có thể sáng tạo ra một câu chuyện để cuốn hút trẻ tham gia. Ví dụ “ Bây giờ con hãy kẻ những đường thẳng để giúp cô gái này tìm ra nhà của mình nhé”. Khuyến khích bé nhìn vào bút màu và vẽ từ đầu đến cuối.

 

• Tập vẽ các vòng tròn ngược chiều kim đồng hồ bắt đầu từ đầu trang giấy. Đây là một cách chúng ta luyện chữ cái.

• Khi con đã sử dụng bút màu và bút chì thành thạo hơn, hãy khuyến khích bé vẽ người hình que sau đó trưng bày những tác phẩm của bé trên tủ lạnh hoặc trên tường. Bé sẽ cảm thấy tự hào và vô cùng phấn khích.

• Giúp con nhận diện và viết tên mình, bắt đầu bằng viết in hoa chữ cái đầu tiên của tên bé. Khuyến khích con tô theo các chữ cái có trong tên mình rồi sau đó tự viết chúng. Ban đầu, có thể mẹ sẽ phải cầm tay của trẻ để hướng dẫn bé cách đưa nét.

• Giúp con học thứ tự bảng chữ cái. Có thể làm điều này bằng cách vừa đọc chữ cái vừa vỗ tay .

• Tạo cho bé cơ hội viết và vẽ với những chất liệu khác nhau. Ví dụ: vẽ đường thẳng trên cát hoặc bùn, vẽ chữ cái bằng ngón tay, tạo ra các hình 3D khi chơi bột nặn, v.v…Chụp lại những tác phẩm của bé nếu mẹ muốn in và trưng bày.

Happy mother

Rèn viết tay khi trẻ đến trường

Trong suốt 2 năm đầu đi học, bé sẽ học được cách

• Viết chữ cái
• Nhận diện và đánh vần trôi chảy các từ hay dùng.
• Tạo khoảng cách giữa các con chữ
• Viết về những sự kiện thân thuộc

Giai đoạn này, các bé phát triển khả năng viết tay ở những mức độ khác nhau, nhưng đa số trẻ đều thành thục các kỹ năng cơ bản trong vòng 2 năm học đầu tiên ở trường. Từ năm thứ 2 trở đi, bé sẽ được dạy cách viết những câu phức tạp hơn và viết về những trải nghiệm của mình.

Sau đây là một số bí quyết để các bậc cha mẹ khuyến khích trẻ phát triển kỹ năng viết tay:

Cho bé chỗ để ngồi viết ở nhà. Con cần một chiếc ghế chắc chắn và một mặt phẳng ngang tầm rốn. Nếu bàn bếp quá cao, bạn có thể sử dụng đệm kê mông hoặc cho bé ngồi lên ghế cao hơn, kết hợp dùng dụng cụ đỡ hai bàn chân của bé.

Giúp con viết chữ cái bằng cách viết mờ và yêu cầu bé tô lại theo nét chữ của bạn. Chỉ cho con bắt đầu đặt bút từ điểm nào.

Đọc tên các chữ cái và tập đọc các chữ này với con khi bé đang vẽ hoặc tô chữ.

Tận dụng các cơ hội để luyện bé tập viết. Ví dụ: nhờ con bổ sung các danh mục đồ cần mua khi đi chợ, viết thư cho ông bà, viết thiếp chúc mừng sinh nhật …

Biến việc luyện viết chữ trở thành trò chơi vui vẻ. Dùng gậy vạch các chữ cái thật to trên sàn hoặc trên bờ biển và xếp các chữ cái này bằng vỏ sò.

Các dấu hiệu cho thấy bé gặp khó khăn với việc tập viết

Học kỹ năng viết là quá trình kết hợp các kỹ năng, khả năng và sựam hiểu ngôn ngữ. Nếu bé yêu gặp khó khăn với một trong những kỹ năng trên thì việc học viết của bé có thể sẽ khó khăn:

Sau đây là một số dấu hiệu nhận biết:

• Đã vào lớp một nhưng vẫn đổi tay liên tục lúc viết hoặc vẽ. Thông thường, đa số trẻ dưới 6 tuổi đã thích dùng một tay để vẽ, tuy nhiên, một số học sinh bắt đầu đi học khi kỹ năng này còn chưa hình thành.
• Viết chậm hoặc rất khó để vẽ đúng các chữ cái. Con của bạn có thể cần hỗ trợ phát triển các kỹ năng vận động để từ đó bé có thể cử động bàn tay linh hoạt hơn.
• Cách cầm bút của trẻ khác lạ so với cách được dạy hoặc không thể giữ chặt bút. Không giữ bút chặt làm hạn chế tốc độ viết của bé, khiến trẻ khó hoàn thành công việc theo dự kiến.
• Không tỏ ra thích thú hoặc né tránh vẽ và viết. Bé yêu rất có thể mất dần hứng thú viết nếu con không tự tin trong việc vẽ tranh hoặc khi con viết không tốt như các bạn.
• Chữ viết lộn xộn. Chữ viết lộn xộn, thể hiện bằng các chữ cái viết ngược, viết không đủ nét, chữ to nhỏ không đều, viết lệch dòng, khoảng cách thất thường giữa các chữ cái hoặc các từ.
• Bé có vẻ không nghe theo hướng dẫn của giáo viên trong khi học viết. Điều này có nghĩa là con bạn không có khả năng tập trung chú ý hoặc hiểu lời của cô giáo.

Nếu cha mẹ nhận ra các biểu hiện này, có khả năng là con bạn không nhìn rõ chữ trên bảng, trong vở hoặc trong sách, hoặc bé cần được hỗ trợ đặc biệt để không bị tụt hậu trong sự phát triển kỹ năng viết.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Thể thao và ảnh hưởng tích cực đến tâm lý và năng lực xã hội của trẻ

 
 
Lê Mai - Theo Bệnh viện Nhi TW/Raising the children
Bình luận
Tin mới
  • 03/10/2025

    Cách ăn thịt bò có lợi cho sức khỏe nhất

    Thịt bò ngon, giàu dinh dưỡng nhưng nếu ăn quá nhiều và không đúng cách lại có thể gây hại. Vậy cách ăn nào có lợi cho sức khỏe nhất?

  • 03/10/2025

    Phát triển kỹ năng mềm: sẵn sàng cho môi trường học tập

    Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, kỹ năng mềm học sinh không chỉ là công cụ hỗ trợ học tập mà còn là nền tảng để các em phát triển toàn diện, sẵn sàng đối mặt với những thách thức trong cuộc sống.

  • 02/10/2025

    Tiêm phòng là chìa khóa "vàng" để phòng ngừa bệnh dại

    Trong bối cảnh đô thị hóa và sự gần gũi giữa con người với vật nuôi, bệnh dại vẫn là một mối đe dọa thầm lặng nhưng chết chóc. Đây là căn bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, lây lan qua vết cắn hoặc tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh, với tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối nếu không can thiệp kịp thời.

  • 02/10/2025

    Trung thu trọn vẹn: bí quyết giữ gìn sức khỏe cả nhà

    Tết Trung thu từ lâu đã trở thành biểu tượng của sự đoàn viên, gắn kết gia đình trong văn hóa Việt Nam. Dưới ánh trăng sáng, những chiếc bánh trung thu thơm ngon, mâm cỗ đầy ắp, và tiếng cười rộn rã của trẻ thơ tạo nên không khí ấm áp, khó quên.

  • 01/10/2025

    5 loại trái cây nên tránh nếu bị acid uric cao

    Tuy trái cây tốt cho sức khỏe nhưng thực tế, một số loại trái cây lại có thể gây bất lợi cho người bị acid uric cao.

  • 01/10/2025

    Các bài tập nhẹ nhàng cho người cao tuổi ngày vào thu

    Những ngày thu với tiết trời mát mẻ và trong lành chính là lúc lý tưởng để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể chất ngoài trời. Tuy nhiên, do sự thay đổi của thời tiết và thể trạng, người lớn tuổi cần lưu ý một số những điều quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình tập luyện.

  • 30/09/2025

    Cách chăm sóc dinh dưỡng sau phẫu thuật ung thư gan

    Sau phẫu thuật ung thư gan, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc phục hồi sức khỏe, tái tạo tế bào gan, ngăn ngừa biến chứng. Lựa chọn thực phẩm phù hợp, cân bằng các nhóm chất và áp dụng thói quen ăn uống khoa học sẽ giúp giảm áp lực cho gan, tăng sức đề kháng, cải thiện thể trạng…

  • 30/09/2025

    Những điều cần biết về rối loạn giọng nói

    Rối loạn giọng nói là một tình trạng phổ biến, thường vô hại, mô tả tình trạng suy giảm khả năng phát âm. Các triệu chứng và phương pháp điều trị tình trạng rối loạn giọng nói phụ thuộc vào nguyên nhân, chẳng hạn như viêm thanh quản, khối u trên dây thanh quản hoặc rối loạn liên quan đến thần kinh hoặc cơ ảnh hưởng đến giọng nói.

Xem thêm