Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những yếu tố nào ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ?

Yếu tố chính ảnh hưởng đến chiều cao là cấu tạo gen hoặc DNA. Tuy nhiên, nhiều yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến chiều cao trong quá trình phát triển, bao gồm dinh dưỡng, nội tiết tố và tình trạng sức khỏe.

Các nhà khoa học tin rằng DNA chịu trách nhiệm cho khoảng 80% chiều cao của một trẻ. Ví dụ, điều này có nghĩa là những người cao có xu hướng sinh con cũng cao hơn. trẻ thường phát triển cho đến khi 18 tuổi. Trước đó, một loạt các yếu tố môi trường có thể ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ. Bài viết này thảo luận về các yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ, một số cách cá nhân có thể tăng chiều cao trong quá trình phát triển và liệu người lớn có thể tăng chiều cao của họ hay không.

Làm thế nào để tăng chiều cao trong quá trình phát triển?

Con người không thể kiểm soát hầu hết các yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao của mình. Điều này là do DNA quyết định các yếu tố này, và chúng không thể thay đổi. Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể làm tăng hoặc giảm sự phát triển trong thời thơ ấu và tuổi dậy thì. Trẻ em và thanh thiếu niên đang lớn có thể thực hiện một số bước để tối đa hóa chiều cao khi trưởng thành. Các yếu tố này bao gồm:

Đảm bảo dinh dưỡng tốt

Dinh dưỡng đóng một vai trò rất quan trọng đối với sự tăng trưởng. Trẻ không có chế độ dinh dưỡng tốt có thể không cao bằng trẻ được dinh dưỡng đầy đủ. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo rằng trẻ em và thanh niên nên ăn một chế độ ăn uống cân bằng, đa dạng với nhiều trái cây và rau quả. Điều này sẽ đảm bảo rằng chúng nhận được tất cả các vitamin và khoáng chất cần thiết để phát triển. Protein và canxi đặc biệt quan trọng đối với sức khỏe và sự phát triển của xương. Một số thực phẩm giàu protein bao gồm:

  • thịt
  • gia cầm
  • hải sản
  • trứng
  • cây họ đậu
  • các loại hạt và hạt giống
  • rau giàu protein, chẳng hạn như rau bina, măng tây và rau cải xanh

Một số thực phẩm giàu canxi bao gồm:

  • sữa chua
  • sữa
  • phô mai
  • bông cải xanh
  • cải xoăn
  • đậu nành
  • cá mòi
  • cá hồi

Đảm bảo dinh dưỡng tốt trong thai kỳ cũng rất quan trọng đối với sức khỏe xương và sự phát triển của thai nhi. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo rằng những người đang mang thai nên tiêu thụ nhiều loại thực phẩm, chẳng hạn như:

  • cam và rau xanh
  • hoa quả
  • sản phẩm sữa tiệt trùng
  • đậu
  • quả hạch
  • thịt

Ngủ đủ giấc

Giấc ngủ thúc đẩy tăng trưởng và phát triển ở trẻ em và thanh thiếu niên. Trong khi ngủ sâu, cơ thể tiết ra các hormone cần thiết để phát triển. Do đó, ngủ đủ giấc có thể cho phép sự phát triển tối ưu. Ngủ không đủ giấc trong thời gian dài có thể cản trở sự phát triển khỏe mạnh, gây ra các vấn đề sức khỏe khác và làm suy giảm khả năng tập trung, học tập của trẻ.

Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục thường xuyên rất quan trọng để phát triển thể chất thích hợp, vì nó hỗ trợ sức khỏe của xương và các mô cơ. Ví dụ, hoạt động thể lực ngoài trời hoặc chơi thể thao có thể giúp xương khỏe mạnh hơn, đặc hơn và chắc hơn. Do đó, tập thể dục có lợi cho tất cả mọi người, bao gồm cả trẻ em đang lớn và những người đang mang thai.

Những yếu tố nào ảnh hưởng đến chiều cao?

Trẻ sơ sinh và trẻ em phát triển liên tục. Điều này là do những thay đổi trong các mảng tăng trưởng trong xương dài của cánh tay và chân của chúng. Khi các đĩa tăng trưởng tạo ra xương mới, xương dài ra và trẻ sẽ cao hơn. Trong năm đầu đời, trẻ sơ sinh thường tăng trưởng 50%. Trong độ tuổi từ 2 đến 5, trẻ em thường tăng 6,3–8,9 cm hàng năm. Đến 10 tuổi, trẻ em thường sẽ tăng thêm 6,3 cm mỗi năm. Trong thời kỳ thanh thiếu niên, kéo dài từ khoảng 11 tuổi đến 21 tuổi, thanh thiếu niên sẽ đạt 15–20% chiều cao cuối cùng của họ khi trưởng thành. Sau đó, các mảng tăng trưởng ngừng tạo xương mới và một người sẽ ngừng phát triển. Do quá trình lão hóa điển hình, mọi người bắt đầu giảm chiều cao dần dần khi họ già đi.

Các yếu tố sau có thể ảnh hưởng đến chiều cao của một người

DNA

DNA là yếu tố chính xác định chiều cao của trẻ. Các nhà khoa học đã xác định được hơn 700 biến thể gen khác nhau xác định chiều cao. Một số gen này ảnh hưởng đến các đĩa tăng trưởng, và một số gen khác ảnh hưởng đến việc sản xuất các hormone tăng trưởng. Phạm vi chiều cao bình thường là khác nhau đối với những người có nguồn gốc dân tộc khác nhau, với DNA là yếu tố quyết định chính. Một số tình trạng di truyền, bao gồm cả hội chứng Down và hội chứng Marfan, cũng có thể ảnh hưởng đến chiều cao khi trưởng thành của một người.

Nội tiết tố

Cơ thể sản xuất ra các hormone hướng dẫn các đĩa tăng trưởng tạo ra xương mới. Các hormone này bao gồm:

  • Hormone tăng trưởng: Chúng được tạo ra trong tuyến yên và là hormone quan trọng nhất để tăng trưởng. Một số tình trạng sức khỏe có thể hạn chế lượng hormone tăng trưởng mà cơ thể tạo ra và điều này có thể ảnh hưởng đến chiều cao. Ví dụ, những đứa trẻ mắc một tình trạng di truyền hiếm gặp được gọi là thiếu hụt hormone tăng trưởng bẩm sinh sẽ phát triển với tốc độ chậm hơn nhiều so với những đứa trẻ khác.
  • Hormone tuyến giáp: Tuyến giáp tạo ra các hormone ảnh hưởng đến sự tăng trưởng.
  • Hormone giới tính: Testosterone và estrogen rất quan trọng đối với sự phát triển ở tuổi dậy thì.

Người lớn có tăng chiều cao được không?

Khi trẻ đã qua tuổi dậy thì, các mảng tăng trưởng ngừng tạo xương mới. Chúng hợp nhất với nhau, và trẻ ngừng phát triển. Điều này có nghĩa là khi một cá nhân đến tuổi trưởng thành, họ không có khả năng tăng chiều cao. Tuy nhiên tư thế thích hợp và giữ cho cơ lưng và cơ cốt lõi khỏe và hoạt động tích cực có thể cho phép một người đứng thẳng hơn và trông cao hơn.

Testosterone có làm cho bạn cao hơn không?

Khi trẻ đến tuổi vị thành niên, chúng sẽ trải qua sự gia tăng sản xuất các hormone sinh dục estrogen và testosterone. Bước nhảy này bắt đầu tuổi dậy thì. Ngoài sự phát triển của các cơ quan sinh dục, tuổi dậy thì còn gây ra sự tăng trưởng vượt bậc kết thúc bằng việc tăng chiều cao. Nếu thanh thiếu niên dậy thì muộn, chúng có thể không phát triển đúng theo độ tuổi. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự chậm phát triển. Điều này bao gồm thiểu năng sinh dục, là tình trạng testosterone thấp kinh niên. Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) hiện chỉ chấp thuận bổ sung testosterone cho nam giới vị thành niên có bệnh lý được chẩn đoán là nguyên nhân gây ra testosterone thấp, chẳng hạn như thiểu năng sinh dục hoặc dậy thì muộn vì các lý do khác. Hai công thức đã được phê duyệt cho mục đích này là testosterone enanthate và testosterone dạng viên.

Kết luận, DNA xác định chiều cao của trẻ. Tuy nhiên, các yếu tố môi trường, chẳng hạn như dinh dưỡng và tập thể dục, có thể ảnh hưởng đến sự tăng trưởng trong quá trình phát triển. Khi lớn hơn, trẻ cần có chế độ dinh dưỡng tốt và vận động nhiều để giúp cơ thể tạo ra các kích thích tố cần thiết để phát triển. Thanh thiếu niên sẽ trải qua một sự phát triển vượt bậc trong giai đoạn dậy thì. Sau đó, xương của chúng sẽ ngừng phát triển và chúng sẽ không cao thêm được nữa. Có những hormone tăng trưởng mà trẻ có thể sử dụng để tăng chiều cao. Tuy nhiên, FDA chỉ chấp thuận việc sử dụng này chỉ cho những người có tình trạng y tế cụ thể. Một người nên liên hệ với bác sĩ để được đánh giá và xác định điều trị nếu họ lo lắng rằng tầm vóc của mình quá thấp.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: TĂNG TRƯỞNG CHIỀU CAO

 

Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (tổng hợp từ Medical News Today) -
Bình luận
Tin mới
  • 21/11/2024

    Trị bệnh Parkinson bằng Đông y có hiệu quả không?

    Do các loại thuốc Tây y điều trị bệnh Parkinson thường đi kèm với tác dụng phụ và nguy cơ “nhờn thuốc” khi dùng lâu dài, nhiều người tìm tới các phương pháp Đông y với hy vọng các loại thảo dược tự nhiên sẽ an toàn hơn với cơ thể.

  • 21/11/2024

    Tăng cường sức khỏe xương khớp cho người cao tuổi trong mùa đông

    Khi bước vào giai đoạn lão hóa, cơ thể con người trải qua nhiều thay đổi sinh lý, suy giảm chức năng của hệ cơ xương khớp và dễ mắc phải các bệnh lý về xương khớp, đặc biệt là trong mùa đông lạnh

  • 21/11/2024

    Tức giận - Kẻ thù thầm lặng của sức khỏe

    Tức giận là một cảm xúc bình thường mà ai cũng sẽ trải qua, bởi hiếm ai có thể giữ được bình tĩnh khi bị tấn công, xúc phạm, phản bội hay thất bại... Tuy nhiên, tức giận quá thường xuyên hoặc kéo dài có thể gây ra nhiều vấn đề đối với sức khỏe.

  • 21/11/2024

    Bệnh hô hấp và cách bảo vệ sức khỏe trong mùa lạnh

    Mùa đông đến đi kèm với sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, không khí hanh khô và độ ẩm giảm. Những yếu tố này gây nên các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu. Các bệnh lý đường hô hấp không chỉ gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.

  • 20/11/2024

    9 cách chữa đau chân tại nhà hiệu quả

    Đau chân là vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Cùng tìm hiểu 9 phương pháp đơn giản, hiệu quả để chữa đau chân tại nhà. Áp dụng đúng cách, bạn có thể giảm đau, cải thiện lưu thông máu và tăng cường sức khỏe cho đôi chân của mình.

  • 19/11/2024

    Các phương pháp điều trị bênh tiêu chảy tự nhiên khi bạn đang cho con bú

    Thật khó khăn khi bạn phải đối mặt với bệnh tiêu chảy, nhất là khi bạn đang phải cho con bú. Trong bài viết này, Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ một số biện pháp khắc phục tự nhiên để điều trị bệnh tiêu chảy cho các bà mẹ vẫn đang trong thời kỳ nuôi con bằng sữa mẹ.

  • 18/11/2024

    Tại sao người đái tháo đường nên ăn rau đầu tiên?

    Ăn rau đầu tiên trong bữa ăn có tác dụng thế nào với người bệnh đái tháo đường? Thứ tự các ăn các món trong bữa ăn của người bệnh đái tháo đường có gì đặc biệt? Nhân Ngày thế giới phòng chống đái tháo đường 14/11, cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

  • 18/11/2024

    Ngày Trẻ em Thế giới: Bồi dưỡng sức khỏe thể chất và tinh thần cho trẻ

    Ngày Trẻ em Thế giới là dịp để chúng ta cùng nhau tôn vinh và bảo vệ thế hệ tương lai của đất nước. Trong bối cảnh cuộc sống hiện đại với nhiều thay đổi, việc chăm sóc sức khỏe toàn diện cho trẻ em càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Xem thêm