Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những thay đổi về nội tiết tố trong thai kỳ

Các hormone trong thai kỳ được cho là nguyên nhân dẫn tới những thay đổi về tâm trạng và sự xuất hiện của mụn nhọt.

Những thay đổi về nội tiết tố trong thai kỳ

Khi mang thai, nhiều thay đổi diễn ra mà chúng ta có thể nhìn thấy được – ví dụ như ngực và bụng lớn dần là những điều rõ ràng nhất. Một số hiện tượng khác chỉ được người mẹ cảm nhận thấy mà không thể nhìn thấy được. Hầu hết những thay đổi này có nguyên nhân là do hormone – một chất có tác dụng rất mạnh mẽ và có thể ảnh hưởng đến tâm lý, cơ thể và tình trạng mang thai của bạn.

Dưới đây là một số thông tin về những hormone quan trọng nhất trong thai kỳ.

Human chorionic gonadotropin (hCG): Đây là hormone có tác dụng kích thích hoàng thể (một phần của nang trứng để lại trong buồng trứng sau khi trứng rụng) để sản xuất ra estrogenprogesterone trong 10 tuần đầu sau khi thụ thai, cho tới khi các tế bào nhau thai có thể đảm nhiệm chức năng này. Do đó, đây cũng là hormone mà các bác sỹ sẽ xét nghiệm để tìm sự hiện diện của nó trong nước tiểu để xác nhận xem liệu bạn có thực sự đang mang thai hay không.

Progesterone: Đây là hormone đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc làm giảm co thắt cơ tử cung, tạo điều kiện tối ưu để trứng đã thụ tinh có thể làm tổ an toàn trong tử cung. Nồng độ progesterone dần tăng cao trong suốt thai kỳ, hỗ trợ duy trì lớp niêm mạc bên trong tử cung để đảm bảo cho sự phát triển của bào thai.

Hormone này cũng tạo ra tác dụng bảo vệ chống lại stress – một trong những yếu tố giúp những phụ nữ mang thai có thể chống chọi được với những căng thẳng và lo lắng. Bằng cách đó, progesterone cũng giúp phụ nữ có thể ngủ ngon. Tuy nhiên, đây cũng là hormone khiến cho mụn xuất hiện nhiều hơn.

Estrogen: Sự gia tăng nồng độ estrogen đồng hành với những thay đổi (cả tích cực và tiêu cực) đối với tâm trạng và nhu cầu tình dục. Hormone này cũng đồng thời kích thích sự phát triển của tử cung và tăng cường lưu lượng máu giữa tử cung và nhau thai bằng cách tăng tác dụng của nitric oxide – một chất có tác dụng giãn mạch.

Lượng estrogen tăng cao trong cơ thể không chỉ giúp tăng lưu lượng máu mà còn kích thích tuyến vú tăng sản xuất sữa theo cơ chế mở rộng các ống tiết sữa. Sự tiết estrogen đạt đỉnh điểm ngay trước khi sinh và giảm dần sau đó.

Relaxin: Tác dụng của hormone này cũng tương tự như cái tên của nó. Tác dụng quan trọng nhất của nó là giúp làm giãn các dây chằng tử cung. Tại sao lại như vậy? Bởi nếu tử cung không thể giãn nở linh hoạt thì khi bào thai lớn dần lên tử cung sẽ ngày càng chật chội và không đủ không gian cho em bé phát triển. Hormone này cũng giúp cho việc sinh con qua đường âm đạo được dễ dàng hơn.

Relaxin cũng có tác dụng làm giãn động mạch, do vậy khi lưu lượng máu tuần hoàn cung cấp cho thai nhi tăng lên, hormone này sẽ kiểm soát để huyết áp của người mẹ không bị tăng cao quá mức.

Do có tác dụng giãn mạch nên đôi khi relaxin lại gây nên những tác dụng không mong muốn như làm giãn một số bộ phận không cần thiết. Chẳng hạn như, relaxin có thể làm giãn quá mức các cơ vòng dưới thực quản (có tác dụng ngăn cản hiện tượng acid trào ngược từ dạ dày lên thực quản), dẫn đến chứng ợ nóng trong thai kỳ.

Oxytocin: đây là nội tiết tố có tác dụng kích thích tâm trạng, giúp chúng ta cảm thấy vui vẻ, yêu đời. Vài ngày và vài tuần ngay trước khi sinh, nhiều phụ nữ trải qua cảm giác hưng phấn và mong ngóng được làm mẹ, tác dụng này được cho là do hormone oxytocin đã tăng tiết trong giai đoạn này.

Trong khi chuyển dạ, một lượng lớn oxytocin được giải phóng tới não bộ. Sau khi sinh, được bồng đứa con mới sinh trong tay, người mẹ sẽ hình thành một thứ gọi là “ham muốn che chở cho đứa con” (baby lust) – đây là một phản ứng hóa học xảy ra khi những tín hiệu hóa học của đứa trẻ kích thích sự tăng tiết của hormone oxytocin – làm tăng mối gắn kết khăng khít giữa hai mẹ con. 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những thay đổi ở cơ quan sinh dục nữ sau sinh em bé

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Mayoclinic
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

  • 27/03/2024

    Triệu chứng nhiễm trùng thận

    Nhiễm trùng thận, tiết niệu thường gặp khi vi khuẩn di chuyển từ bộ phận sinh dục, bàng quang, niệu quản rồi tới thận. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra các triệu chứng và dấu hiệu nhận biết nhiễm trùng thận.

Xem thêm