Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những thay đổi về nội tiết tố trong thai kỳ

Các hormone trong thai kỳ được cho là nguyên nhân dẫn tới những thay đổi về tâm trạng và sự xuất hiện của mụn nhọt.

Những thay đổi về nội tiết tố trong thai kỳ

Khi mang thai, nhiều thay đổi diễn ra mà chúng ta có thể nhìn thấy được – ví dụ như ngực và bụng lớn dần là những điều rõ ràng nhất. Một số hiện tượng khác chỉ được người mẹ cảm nhận thấy mà không thể nhìn thấy được. Hầu hết những thay đổi này có nguyên nhân là do hormone – một chất có tác dụng rất mạnh mẽ và có thể ảnh hưởng đến tâm lý, cơ thể và tình trạng mang thai của bạn.

Dưới đây là một số thông tin về những hormone quan trọng nhất trong thai kỳ.

Human chorionic gonadotropin (hCG): Đây là hormone có tác dụng kích thích hoàng thể (một phần của nang trứng để lại trong buồng trứng sau khi trứng rụng) để sản xuất ra estrogenprogesterone trong 10 tuần đầu sau khi thụ thai, cho tới khi các tế bào nhau thai có thể đảm nhiệm chức năng này. Do đó, đây cũng là hormone mà các bác sỹ sẽ xét nghiệm để tìm sự hiện diện của nó trong nước tiểu để xác nhận xem liệu bạn có thực sự đang mang thai hay không.

Progesterone: Đây là hormone đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc làm giảm co thắt cơ tử cung, tạo điều kiện tối ưu để trứng đã thụ tinh có thể làm tổ an toàn trong tử cung. Nồng độ progesterone dần tăng cao trong suốt thai kỳ, hỗ trợ duy trì lớp niêm mạc bên trong tử cung để đảm bảo cho sự phát triển của bào thai.

Hormone này cũng tạo ra tác dụng bảo vệ chống lại stress – một trong những yếu tố giúp những phụ nữ mang thai có thể chống chọi được với những căng thẳng và lo lắng. Bằng cách đó, progesterone cũng giúp phụ nữ có thể ngủ ngon. Tuy nhiên, đây cũng là hormone khiến cho mụn xuất hiện nhiều hơn.

Estrogen: Sự gia tăng nồng độ estrogen đồng hành với những thay đổi (cả tích cực và tiêu cực) đối với tâm trạng và nhu cầu tình dục. Hormone này cũng đồng thời kích thích sự phát triển của tử cung và tăng cường lưu lượng máu giữa tử cung và nhau thai bằng cách tăng tác dụng của nitric oxide – một chất có tác dụng giãn mạch.

Lượng estrogen tăng cao trong cơ thể không chỉ giúp tăng lưu lượng máu mà còn kích thích tuyến vú tăng sản xuất sữa theo cơ chế mở rộng các ống tiết sữa. Sự tiết estrogen đạt đỉnh điểm ngay trước khi sinh và giảm dần sau đó.

Relaxin: Tác dụng của hormone này cũng tương tự như cái tên của nó. Tác dụng quan trọng nhất của nó là giúp làm giãn các dây chằng tử cung. Tại sao lại như vậy? Bởi nếu tử cung không thể giãn nở linh hoạt thì khi bào thai lớn dần lên tử cung sẽ ngày càng chật chội và không đủ không gian cho em bé phát triển. Hormone này cũng giúp cho việc sinh con qua đường âm đạo được dễ dàng hơn.

Relaxin cũng có tác dụng làm giãn động mạch, do vậy khi lưu lượng máu tuần hoàn cung cấp cho thai nhi tăng lên, hormone này sẽ kiểm soát để huyết áp của người mẹ không bị tăng cao quá mức.

Do có tác dụng giãn mạch nên đôi khi relaxin lại gây nên những tác dụng không mong muốn như làm giãn một số bộ phận không cần thiết. Chẳng hạn như, relaxin có thể làm giãn quá mức các cơ vòng dưới thực quản (có tác dụng ngăn cản hiện tượng acid trào ngược từ dạ dày lên thực quản), dẫn đến chứng ợ nóng trong thai kỳ.

Oxytocin: đây là nội tiết tố có tác dụng kích thích tâm trạng, giúp chúng ta cảm thấy vui vẻ, yêu đời. Vài ngày và vài tuần ngay trước khi sinh, nhiều phụ nữ trải qua cảm giác hưng phấn và mong ngóng được làm mẹ, tác dụng này được cho là do hormone oxytocin đã tăng tiết trong giai đoạn này.

Trong khi chuyển dạ, một lượng lớn oxytocin được giải phóng tới não bộ. Sau khi sinh, được bồng đứa con mới sinh trong tay, người mẹ sẽ hình thành một thứ gọi là “ham muốn che chở cho đứa con” (baby lust) – đây là một phản ứng hóa học xảy ra khi những tín hiệu hóa học của đứa trẻ kích thích sự tăng tiết của hormone oxytocin – làm tăng mối gắn kết khăng khít giữa hai mẹ con. 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những thay đổi ở cơ quan sinh dục nữ sau sinh em bé

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Mayoclinic
Bình luận
Tin mới
  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

Xem thêm