Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những thay đổi ở cơ quan sinh dục nữ sau sinh em bé

Theo các chuyên gia y tế, mọi phụ nữ đều có một số thay đổi ở âm đạo và cơ quan sinh dục sau khi sinh nở. Có những thay đổi sẽ biến mất theo thời gian, trong khi một số thay đổi khiến âm đạo không thể trở lại giống hệt như trước khi mang thai.

Những thay đổi ở cơ quan sinh dục nữ sau khi sinh em bé

Cuộc sống sẽ thay đổi sau khi bạn có con, gần như là mọi thứ. Bạn thường nhận được những cảnh báo rằng bạn sẽ được ngủ ít hơn, căng thẳng tâm lý nhiều hơn khi phải chăm sóc cho thiên thần nhỏ vừa chào đời.

Tuy nhiên có những thay đổi có thể chỉ bạn mới có thể cảm nhận được, đó chính là những thay đổi ở cơ quan sinh dục, bao gồm âm đạo, sau sinh. Những thay đổi này là kết quả tất yếu của quá trình mang thai, sinh đẻ cũng như sự thay đổi hoc - môn trong cơ thể. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu những gì có thể xảy ra tại khu vực đặc biệt này nhé!

Âm đạo giãn rộng hơn

Nếu bạn đẻ thường, nghĩa là sinh em bé qua đường âm đạo, các cơ cũng như xương vùng chậu và sàn chậu trở nên giãn, giảm độ đàn hồi, lỏng lẻo hơn. Bà mẹ  có thể cảm thấy âm đạo giãn rộng hơn, đặc biệt là trong năm đầu tiên sau khi sinh. Âm đạo giãn rộng thế nào phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm: quá trình chuyển dạ kéo dài bao lâu, bạn đã sinh con bao nhiêu lần hay kích thước của em bé khi chào đời.

Đối với những phụ nữ sinh mổ thì em bé không ra ngoài qua đường âm đạo nên có thể sẽ không có những thay đổi tương tự như trên.

Nếu sự thay đổi này ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn, có một số biện pháp có thể giúp bạn. Thực hiện các bài tập Kegel thường xuyên (bài tập Kegel là một bài tập hiệu quả giúp cải thiện sức mạnh các cơ vùng sàn chậu, bạn có thể tham khảo bài tập này tại đây), duy trì cân nặng lành mạnh và chăm sóc sức khoẻ toàn thân đầy đủ sẽ giúp âm đạo nhanh chóng trở lại kích thước gần như trước đó.

Âm đạo có thể bị khô

Khô âm đạo là một trong những lời phàn nàn phổ biến nhất của những bà mẹ mới sinh. Cho con bú sữa mẹ có thể làm giảm lượng hoc-môn estrogen, và sự thiếu hụt estrogen chính là lời giải thích cho tình trạng khô âm đạo của các bà mẹ.

May mắn thay, khô âm đạo sau sinh thường là một tình trạng tạm thời. Khi bạn ngừng cho con bú, nồng độ estrogen trong cơ thể tăng lên, bạn rụng trứng và hành kinh trở lại thì mọi thứ sẽ dần trở lại bình thường.

Vì vậy, bạn có thể sử dụng các chất bôi trơn để tránh tình trạng khô hạn tạm thời khi quan hệ tình dục. Chất bôi trơn thực sự có tác dụng hỗ trợ rất nhiều cho người phụ nữ trong giai đoạn này. Nếu bạn thấy chất bôi trơn vẫn không thực sự hiệu quả với bản thân mình, hãy hỏi bác sỹ phụ khoa về các biện pháp điều trị cần thiết, chẳng hạn như sử dụng loại kem bôi âm đạo có thành phần estrogen. Và, tuyệt đối tuân theo chỉ định của bác sỹ khi sử dụng, bạn nhé.

Bạn có thể cảm thấy đau tại vùng kín

Chuyển dạ và sinh con khiến các mô, cơ, dây chằng tại khu vực âm đạo và xung quanh bị rách và tổn thương. Đôi khi, các bác sỹ phải cắt tầng sinh môn của mẹ bầu để em bé sinh ra nhanh hơn, hạn chế những nguy hiểm cho em bé do quá trình chuyển dạ kéo dài. Các vết rách hoặc cắt tại tầng sinh môn thường được khâu lại bằng chỉ tự tiêu. Bà mẹ sẽ cần một thời gian từ một đến vài tuần để vết thương lành lại. Trong quá trình hồi phục này, bà mẹ có thể bị đau tại vết khâu, nhất là khi đi tiểu hoặc làm vệ sinh khu vực này. Sự phục hồi lại các tổn thương và cảm giác đau đớn có thể nhiều hơn khi vết rách hoặc khâu nhiều hoặc tổn thương sâu hơn vào cả các cơ liên quan.

Thông thường, khu vực này có thể cảm thấy khá đau, khó chịu và sẽ dần trở nên tốt hơn trong vòng một vài tuần. GIữ vệ sinh sạch sẽ, ngồi trong bồn tắm ấm hoặc sấy khô nhẹ nhàng sau khi rửa là những cách đơn giản để chống nhiễm trùng cũng như giảm sưng và đau cho vùng này. Các thuốc giảm đau có chứa ibuprofen hoặc naproxen cũng có thể giúp bạn dễ chịu hơn.

 
Thay đổi màu sắc

Đừng quá lo lắng nếu khu vực âm hộ, bao gồm các môi, âm vật và tầng sinh môn thay đổi màu sắc sau khi sinh em bé. Những khu vực này có thể thay đổi màu sắc không chỉ do sự thay đổi của các hoc-môn trong thai kỳ mà còn bởi vì các sẹo hoặc vết rạch tầng sinh môn khi sinh.

Thông thường, sau khi sinh, khu vực này sẽ trở nên sẫm màu hơn. Trừ khi bạn cũng đồng thời mọc thêm các nốt ruồi ở những vị trí khác trên cơ thể thì đó có thể cảnh báo dấu hiệu bất thường, còn lại bạn không cần phải quá lo lắng khi khu vực này chỉ có sự thay đổi màu sắc đơn thuần. Sự thay đổi màu sắc cũng có thể xảy ra ở những phụ nữ sinh mổ. Màu sắc có thể sáng dần theo thời gian, nhưng sậm màu sẽ không biến mất hoàn toàn.

Sản dịch sau sinh

Cho dù bạn sinh thường hay sinh mổ, bạn vẫn có sản dịch chảy từ tử cung qua âm đạo để thoát ra ngoài. Sản dịch là sự kết hợp của máu cục, máu loãng, chất nhầy, và dịch từ tử cung. Sản dịch sẽ thay đổi màu sắc (nhạt màu hơn), số lượng (ít dần đi) và tính chất (loãng hơn) trong những tuần lễ tiếp theo. Và thường là sau bốn đến sáu tuần sau sinh, sản dịch sẽ không còn nữa.

Sản dịch là hiện tượng sinh lý bình thường và không cần phải quá lo lắng, trừ khi bạn thấy sản dịch có mùi hôi, màu bất thường (đỏ sẫm hoặc đen), nhiều bất thường hoặc cảm thấy đau đớn hoặc ngứa ở cơ quan sinh dục. Bất cứ khi nào có những triệu chứng kể trên, hãy đi khám bác sỹ ngay nhé.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nhận biết sớm chứng trầm cảm sau sinh

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp
Bình luận
Tin mới
  • 13/11/2025

    Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?

  • 13/11/2025

    Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0

    Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.

  • 12/11/2025

    Nhận biết dấu hiệu sớm và cách bảo vệ trái tim khỏe mạnh

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 30% các trường hợp tử vong liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ngày càng phổ biến ở giới trẻ do lối sống thiếu lành mạnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.

  • 12/11/2025

    Thời điểm ăn sáng tốt nhất để giảm cân

    Ăn sáng sớm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Vậy thời điểm ăn sáng có tác động quan trọng đối với quá trình giảm cân không?

  • 12/11/2025

    Tại sao nách bạn lại đau?

    Buổi sáng ngủ, dậy tự nhiên thấy nách bị đau, là một dấu hiệu cảnh báo rằng có điều gì đó không ổn. Nguyên nhân cũng có thể đơn giản là do bị căng cơ, chỉ cần chườm đá và nghỉ ngơi là sẽ hết đau, cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng hoặc nặng hơn như một số bệnh ung thư.

  • 11/11/2025

    Workshop Dinh dưỡng: Ăn dặm khoa học, bé khỏe mẹ nhàn

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con ăn ngoan, lớn khỏe. Nhưng hành trình ăn dặm của trẻ lại chưa bao giờ “dễ như hướng dẫn trên mạng”. Bé biếng ăn, mẹ lo lắng; bé tăng cân chậm, cả nhà sốt ruột. Vậy đâu là cách ăn dặm đúng – đủ – khoa học để con thật sự phát triển khỏe mạnh?

  • 11/11/2025

    7 loại thực phẩm tốt nhất cho làn da sáng mịn

    7 thực phẩm tốt nhất cho làn da dưới đây là những loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng hỗ trợ sản xuất collagen và sức khỏe làn da.

  • 11/11/2025

    Các biện pháp phòng ngừa bệnh lây truyền qua đường tình dục

    Bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) là bệnh lý phổ biến ảnh hưởng đến sức khỏe toàn cầu, với hơn 1 triệu ca mắc mới mỗi ngày theo thống kê của WHO. Các bệnh như chlamydia, lậu, giang mai, và HPV không chỉ gây tổn hại sức khỏe thể chất mà còn ảnh hưởng tâm lý và quan hệ xã hội. Do đó, phòng ngừa bệnh jlây truyền qua đường tình dục là cần thiết để bảo vệ bản thân và cộng đồng. Bài viết này sẽ tập trung vào các biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhằm duy trì một lối sống lành mạnh và an toàn.

Xem thêm