Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nghe, nhìn và các giác quan ở trẻ sơ sinh

Trẻ sơ sinh có vẻ chỉ biết ăn, ngủ và đi vệ sinh. Nhưng nếu bạn chú ý đến cách con phản ứng với những thứ như ánh sáng, tiếng ồn và những va chạm nhẹ, bạn có thể thấy các giác quan đang liên tục hoạt động và phát triển.

Nghe, nhìn và các giác quan ở trẻ sơ sinh

Con tôi có thể nhìn thấy những gì?

Con bạn nhìn thấy mọi vật rõ nhất trong khoảng 20 đến 30 cm. Đây là khoảng cách hoàn hảo để đôi mắt trẻ nhìn mẹ hoặc bố (trẻ rất thích làm điều này). Với khoảng cách xa hơn, một bé sơ sinh chỉ thấy hình mờ vì trẻ chỉ có tầm nhìn gần. Khi sinh ra, thị lực của một trẻ sơ sinh ở khoảng 20/200 đến 20/400.

Mắt của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm với ánh sáng, nên có khả năng mở mắt trong ánh sáng yếu. Đừng lo nếu mắt của con bạn dường như bị lác hay nhìn nhầm hướng. Điều này là bình thường cho đến khi tầm nhìn của con được cải thiện và các cơ mắt thuần thục.

Hãy đưa cho con nhiều thứ hấp dẫn để con nhìn. Ngoài khuôn mặt người thì màu sắc sặc sỡ, mô hình tương phản và chuyển động là những thứ trẻ thích nhìn nhất. Một bức tranh đen trắng hay đồ chơi sẽ làm con bạn thích thú lâu hơn những đồ vật hay bức tranh có quá nhiều màu sắc giống nhau.

Khi ở trạng thái tĩnh, con bạn có khả năng theo dõi những chuyển động chậm trên khuôn mặt bạn hay của một vật.

Con tôi có thể nghe thấy gì?

Trẻ sơ sinh đã có thể nghe thấy âm thanh từ khi trong bụng mẹ. Nhịp tim của mẹ, tiếng kêu hệ tiêu hóa của mẹ, thậm chí cả tiếng nói của người mẹ cũng như những người thân là một phần trong thế giới của bé trước khi chào đời.

Khi con được sinh ra, những âm thanh bên ngoài thế giới trở nên to và rõ ràng hơn. Trẻ có thể bị giật mình bởi tiếng sủa bất ngờ của chú chó ở bên hay cảm thấy êm dịu bởi âm thanh của máy sấy quần áo hoặc tiếng vo vo của máy hút bụi.

Để ý xem con đáp trả âm thanh của bạn thế nào. Giọng nói của con người, đặc biệt của bố và mẹ là thứ “âm nhạc” mà trẻ yêu thích. Con của bạn cũng biết rằng bạn là nguồn thức ăn, hơi ấm và sự âu yếm. Nếu con khóc khi đang nằm nôi, hãy xem tiếng nói của bạn làm con yên lặng nhanh đến mức nào. Hãy xem sự gần gũi mà con bạn nghe được khi bạn nói hay hát bằng thanh âm yêu thương.

Hầu hết trẻ sơ sinh đều được kiểm tra thính giác trước khi xuất viện. Nếu con bạn không được kiểm tra thì một lần kiểm tra thính giác là rất quan trọng trong tháng đầu tiên của cuộc đời. Hầu hết trẻ sinh ra bị khiếm thính sẽ được chẩn đoán qua kiểm tra thính giác.

Con tôi có thể nếm hay ngửi được không?

Trẻ sơ sinh có thể nếm, ngửi và thích vị ngọt hơn là vị đắng. Ví dụ, trẻ sơ sinh sẽ chọn một bình nước vị ngọt để hút nhưng sẽ quay đi hay khóc nếu phải nếm gì đó đắng hay chua. Tương tự, trẻ sơ sinh sẽ hướng về mùi hương chúng thích và quay đi khi gặp mùi kinh khủng.

Mặc dù vị ngọt được yêu thích hơn, sở thích này sẽ tiếp tục phát triển cho đến năm đầu của cuộc đời. Thực tế, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn của người mẹ ảnh hưởng đến hương vị của sữa mẹ. Những hương vị đầu tiên này có thể giúp định hình hương vị yêu thích sau này. Ví dụ, một người mẹ ăn thức ăn có vị cay khi đang cho con bú có khả năng có một đứa con lớn lên và yêu thích thức ăn cay.

Trong thời kì này, sữa mẹ hoặc sữa công thức sẽ đáp ứng đầy đủ cho con bạn.

Tại sao tiếp xúc quan trọng?

Tiếp xúc rất quan trọng với một trẻ sơ sinh. Với mỗi lần chạm, con bạn sẽ tìm hiểu về cuộc sống và môi trường xung quanh.

Khi ở trong bụng mẹ, con bạn được giữ ấm và được bảo vệ, nhưng sau khi sinh chúng phải đối mặt với cảm giác lạnh lần đầu tiên, chà xát vào chiếc cũi cứng hay cảm nhận được viền cứng của đường may phía trong quần áo. Hãy chắc chắn con bạn cảm nhận được một thế giới mềm mại bằng cách cho con mặc quần áo, chăn mềm mại, những nụ hôn dịu dàng, cái ôm thoải mái và sự chăm sóc đầy yêu thương.

Tôi có nên lo lắng?

Nếu bạn muốn bảo đảm rằng các giác quan của con hoạt động bình thường, bạn có thể thực hiện một vài bài kiểm tra khoa học cho mình.

Khi trẻ ở trạng thái tĩnh mà không có bất kì yếu tố gây sao nhãng nào, con bạn có nhìn vào bạn hay đồ chơi không? Nếu mắt của con bạn bị lác đi không phải trong thời gian ngắn, hãy hỏi ý kiến bác sỹ. Cũng nên nói với bác sĩ nếu mắt của con xuất hiện sự mờ đục hay màng hoặc nếu bạn để ý thấy chuyển động không bình thường của mắt.

Hầu hết trẻ sơ sinh sẽ giật mình bởi một tiếng động to ngay bên cạnh. Cách khác để đảm bảo con bạn nghe tốt: con bạn có bình tĩnh lại khi nghe giọng của bạn? Con bạn có quay về hướng có tiếng ồn? Con có phản ứng với khúc hát ru nhẹ nhàng hay những loại âm nhạc khác?

Cho dù con bạn vượt qua kiểm tra thính giác, hãy báo với bác sĩ nếu bạn nghi ngại về khả năng nghe của con. Vấn đề tiềm ẩn được phát hiện càng sớm, sẽ càng được điều trị tốt hơn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Hăm tã ở trẻ nhỏ

CTV Thu Hiền - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Kidshealth
Bình luận
Tin mới
  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

  • 13/12/2025

    4 lý do ăn chuối có thể gây đau dạ dày và cách phòng ngừa

    Khi nói đến những thực phẩm dễ tiêu hóa, chuối thường nằm trong danh sách hàng đầu và thường được khuyên dùng để làm dịu cơn đau dạ dày. Vậy tại sao một số người lại đau dạ dày khi ăn chuối?

  • 13/12/2025

    Hạ đường huyết: Cơ chế, triệu chứng và hướng xử trí hiệu quả

    Hạ đường huyết là một trong những nỗi lo thường trực của người mắc bệnh tiểu đường. Đây không chỉ là một chỉ số trên máy đo, mà là một tình trạng nguy hiểm có thể ập đến bất cứ lúc nào, khiến cơ thể bạn kiệt sức và mất kiểm soát. Hiểu rõ về hạ đường huyết không chỉ giúp bạn chủ động phòng tránh mà còn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe, thậm chí là tính mạng của chính mình.

  • 12/12/2025

    Ngược dòng thời gian để tri ân bạn cũ, chào mừng bạn mới

    Sức khỏe luôn là món quà vô giá và Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tự hào được đồng hành cùng bạn trong hành trình gìn giữ món quà ấy.

  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

  • 12/12/2025

    Lối sống lành mạnh cho người cao tuổi trong tiết trời se lạnh

    Khi mùa thu đến, không khí se lạnh và sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm tạo nên những thách thức cho sức khỏe, đặc biệt đối với người cao tuổi. Với hệ miễn dịch suy giảm và nguy cơ cao mắc các bệnh lý mạn tính, người cao tuổi cần một lối sống lành mạnh để duy trì thể chất và tinh thần. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách xây dựng chế độ dinh dưỡng, tập luyện phù hợp và các biện pháp phòng bệnh hiệu quả để đảm bảo sức khỏe người cao tuổi mùa thu.

  • 11/12/2025

    5 loại rau củ có hàm lượng protein cao bất ngờ, vượt cả trứng

    Ít ai ngờ rằng, nguồn protein không chỉ đến từ thịt hay trứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, một số loại rau củ có khả năng 'vượt mặt' trứng về hàm lượng protein trên mỗi khẩu phần ăn.

  • 11/12/2025

    3 cách đơn giản để loại bỏ chứng ợ nóng

    Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường kèm theo vị chua, và là triệu chứng của trào ngược axit. Một số biện pháp tự nhiên tại nhà và thuốc không kê đơn có thể giúp giảm ợ nóng, và một số thay đổi lối sống có thể giúp giảm tình trạng ợ nóng.

Xem thêm