Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nghe, nhìn và các giác quan ở trẻ sơ sinh

Trẻ sơ sinh có vẻ chỉ biết ăn, ngủ và đi vệ sinh. Nhưng nếu bạn chú ý đến cách con phản ứng với những thứ như ánh sáng, tiếng ồn và những va chạm nhẹ, bạn có thể thấy các giác quan đang liên tục hoạt động và phát triển.

Nghe, nhìn và các giác quan ở trẻ sơ sinh

Con tôi có thể nhìn thấy những gì?

Con bạn nhìn thấy mọi vật rõ nhất trong khoảng 20 đến 30 cm. Đây là khoảng cách hoàn hảo để đôi mắt trẻ nhìn mẹ hoặc bố (trẻ rất thích làm điều này). Với khoảng cách xa hơn, một bé sơ sinh chỉ thấy hình mờ vì trẻ chỉ có tầm nhìn gần. Khi sinh ra, thị lực của một trẻ sơ sinh ở khoảng 20/200 đến 20/400.

Mắt của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm với ánh sáng, nên có khả năng mở mắt trong ánh sáng yếu. Đừng lo nếu mắt của con bạn dường như bị lác hay nhìn nhầm hướng. Điều này là bình thường cho đến khi tầm nhìn của con được cải thiện và các cơ mắt thuần thục.

Hãy đưa cho con nhiều thứ hấp dẫn để con nhìn. Ngoài khuôn mặt người thì màu sắc sặc sỡ, mô hình tương phản và chuyển động là những thứ trẻ thích nhìn nhất. Một bức tranh đen trắng hay đồ chơi sẽ làm con bạn thích thú lâu hơn những đồ vật hay bức tranh có quá nhiều màu sắc giống nhau.

Khi ở trạng thái tĩnh, con bạn có khả năng theo dõi những chuyển động chậm trên khuôn mặt bạn hay của một vật.

Con tôi có thể nghe thấy gì?

Trẻ sơ sinh đã có thể nghe thấy âm thanh từ khi trong bụng mẹ. Nhịp tim của mẹ, tiếng kêu hệ tiêu hóa của mẹ, thậm chí cả tiếng nói của người mẹ cũng như những người thân là một phần trong thế giới của bé trước khi chào đời.

Khi con được sinh ra, những âm thanh bên ngoài thế giới trở nên to và rõ ràng hơn. Trẻ có thể bị giật mình bởi tiếng sủa bất ngờ của chú chó ở bên hay cảm thấy êm dịu bởi âm thanh của máy sấy quần áo hoặc tiếng vo vo của máy hút bụi.

Để ý xem con đáp trả âm thanh của bạn thế nào. Giọng nói của con người, đặc biệt của bố và mẹ là thứ “âm nhạc” mà trẻ yêu thích. Con của bạn cũng biết rằng bạn là nguồn thức ăn, hơi ấm và sự âu yếm. Nếu con khóc khi đang nằm nôi, hãy xem tiếng nói của bạn làm con yên lặng nhanh đến mức nào. Hãy xem sự gần gũi mà con bạn nghe được khi bạn nói hay hát bằng thanh âm yêu thương.

Hầu hết trẻ sơ sinh đều được kiểm tra thính giác trước khi xuất viện. Nếu con bạn không được kiểm tra thì một lần kiểm tra thính giác là rất quan trọng trong tháng đầu tiên của cuộc đời. Hầu hết trẻ sinh ra bị khiếm thính sẽ được chẩn đoán qua kiểm tra thính giác.

Con tôi có thể nếm hay ngửi được không?

Trẻ sơ sinh có thể nếm, ngửi và thích vị ngọt hơn là vị đắng. Ví dụ, trẻ sơ sinh sẽ chọn một bình nước vị ngọt để hút nhưng sẽ quay đi hay khóc nếu phải nếm gì đó đắng hay chua. Tương tự, trẻ sơ sinh sẽ hướng về mùi hương chúng thích và quay đi khi gặp mùi kinh khủng.

Mặc dù vị ngọt được yêu thích hơn, sở thích này sẽ tiếp tục phát triển cho đến năm đầu của cuộc đời. Thực tế, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn của người mẹ ảnh hưởng đến hương vị của sữa mẹ. Những hương vị đầu tiên này có thể giúp định hình hương vị yêu thích sau này. Ví dụ, một người mẹ ăn thức ăn có vị cay khi đang cho con bú có khả năng có một đứa con lớn lên và yêu thích thức ăn cay.

Trong thời kì này, sữa mẹ hoặc sữa công thức sẽ đáp ứng đầy đủ cho con bạn.

Tại sao tiếp xúc quan trọng?

Tiếp xúc rất quan trọng với một trẻ sơ sinh. Với mỗi lần chạm, con bạn sẽ tìm hiểu về cuộc sống và môi trường xung quanh.

Khi ở trong bụng mẹ, con bạn được giữ ấm và được bảo vệ, nhưng sau khi sinh chúng phải đối mặt với cảm giác lạnh lần đầu tiên, chà xát vào chiếc cũi cứng hay cảm nhận được viền cứng của đường may phía trong quần áo. Hãy chắc chắn con bạn cảm nhận được một thế giới mềm mại bằng cách cho con mặc quần áo, chăn mềm mại, những nụ hôn dịu dàng, cái ôm thoải mái và sự chăm sóc đầy yêu thương.

Tôi có nên lo lắng?

Nếu bạn muốn bảo đảm rằng các giác quan của con hoạt động bình thường, bạn có thể thực hiện một vài bài kiểm tra khoa học cho mình.

Khi trẻ ở trạng thái tĩnh mà không có bất kì yếu tố gây sao nhãng nào, con bạn có nhìn vào bạn hay đồ chơi không? Nếu mắt của con bạn bị lác đi không phải trong thời gian ngắn, hãy hỏi ý kiến bác sỹ. Cũng nên nói với bác sĩ nếu mắt của con xuất hiện sự mờ đục hay màng hoặc nếu bạn để ý thấy chuyển động không bình thường của mắt.

Hầu hết trẻ sơ sinh sẽ giật mình bởi một tiếng động to ngay bên cạnh. Cách khác để đảm bảo con bạn nghe tốt: con bạn có bình tĩnh lại khi nghe giọng của bạn? Con bạn có quay về hướng có tiếng ồn? Con có phản ứng với khúc hát ru nhẹ nhàng hay những loại âm nhạc khác?

Cho dù con bạn vượt qua kiểm tra thính giác, hãy báo với bác sĩ nếu bạn nghi ngại về khả năng nghe của con. Vấn đề tiềm ẩn được phát hiện càng sớm, sẽ càng được điều trị tốt hơn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Hăm tã ở trẻ nhỏ

CTV Thu Hiền - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Kidshealth
Bình luận
Tin mới
  • 18/09/2025

    Viêm khớp dạng thấp: Dấu hiệu, biến chứng và phương pháp điều trị

    Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý tự miễn mạn tính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bệnh không chỉ gây đau đớn ở các khớp mà còn có thể lan rộng đến các cơ quan khác như tim, phổi, mắt, và da.

  • 17/09/2025

    8 tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày

    Quả lựu giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất có thể giúp tăng cường sức khỏe một cách đáng ngạc nhiên. Tìm hiểu những tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày.

  • 17/09/2025

    6 Nguyên nhân gây teo dương vật và cách khắc phục

    Tình trạng dương vật bị teo nhỏ một chút khi bạn già đi do sự suy giảm sản xuất testosterone không hiếm gặp, nhưng có những nguyên nhân khác có thể xảy ra bao gồm béo phì, phẫu thuật tuyến tiền liệt, điều trị ung thư tuyến tiền liệt và các tình trạng như bệnh Peyronie. Mặc dù bạn không phải lúc nào cũng tránh được tình trạng teo dương vật nhưng có những điều bạn có thể làm để ngăn ngừa hoặc điều trị một số nguyên nhân nhất định.

  • 16/09/2025

    Trẻ trên 5 tuổi có cần bổ sung vi chất không?

    Với trẻ trên 5 tuổi, việc bổ sung vi chất vẫn vô cùng cần thiết, bởi đây là độ tuổi vàng để phát triển thể chất, trí tuệ và hình thành nền tảng sức khỏe lâu dài.

  • 16/09/2025

    Phải mất bao lâu để thấy được kết quả khi tiêm Botox?

    Botox (onabotulinumtoxinA) bắt đầu có hiệu lực trong vòng hai đến năm ngày sau khi bạn tiêm. Tuy nhiên, có thể mất đến vài tuần để bạn thấy được kết quả đầy đủ và mốc thời gian cho mỗi cá nhân khác nhau tùy thuộc vào một số yếu tố.

  • 15/09/2025

    Vì sao cá mè xứng đáng có trong thực đơn?

    Cá mè từ lâu đã được biết đến như một loại thực phẩm quen thuộc của người Việt Nam. Không chỉ là nguyên liệu cho những món ăn dân dã, đậm đà, cá mè còn chứa nhiều lợi ích sức khỏe cho mọi lứa tuổi.

  • 15/09/2025

    Thực phẩm giàu omega-3 giúp giảm nguy cơ tử vong sau cơn đau tim: Bằng chứng từ nghiên cứu quốc tế

    Trong bối cảnh các bệnh tim mạch ngày càng phổ biến và trẻ hóa, việc duy trì một lối sống lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn uống, đóng vai trò then chốt trong việc phòng ngừa cũng như cải thiện chất lượng sống cho người bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một chế độ ăn đơn giản giúp giảm ung thư, đái tháo đường và bệnh tim

    Bạn đã bao giờ tự hỏi: Có chế độ ăn uống nào có thể giúp phòng ngừa bệnh tật không? Các nhà khoa học đã phát hiện một chế độ ăn uống đơn giản nhưng mang lại hiệu quả bất ngờ giúp giảm nguy cơ ung thư, đái tháo đường và bệnh tim.

Xem thêm