Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những thắc mắc thường gặp về chứng ăn vô độ ở trẻ em và trẻ vị thành niên

Ăn vô độ là một rối loạn về ăn uống thường gặp ở trẻ em và trẻ vị thành niên. Ăn vô độ làm tăng nguy cơ béo phì, do đó cũng làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh mãn tính khác như tiểu đường, tim mạch.

Những thắc mắc thường gặp về chứng ăn vô độ ở trẻ em và trẻ vị thành niên

Tuy nhiên, nhiều bậc cha mẹ chưa ý thức được mối nguy hiểm của chứng ăn vô độ, thậm chí còn cho rằng trẻ đang ở tuổi ăn tuổi lớn nên đây là hiện tượng bình thường. Dưới đây là những thắc mắc thường gặp về chứng ăn vô độ ở trẻ.

Con tôi dường như lúc nào cũng ăn. Điều đó liệu có bình thường?

Còn tùy vào từng trường hợp. Trẻ em và trẻ vị thành niên thường phải trải qua những giai đoạn phát triển khác nhau. Chẳng hạn như, chúng có thể ăn nhiều hơn và tăng cân ngay trước khi tăng trưởng đột phá về chiều cao. Kiểu tăng cân này thường trôi qua nhanh khi trẻ tiếp tục phát triển.

Tuy nhiên, ở một số trẻ em và trẻ vị thành niên, chứng ăn quá độ có thể là dấu hiệu của một vấn đề ăn uống, như ăn do cảm xúc, hoặc rối loạn ăn uống như rối loạn ăn vô độ.

Ăn do cảm xúc là gì?

Ăn do cảm xúc tức là ăn để được thoải mái, thoát khỏi sự buồn chán, hoặc để đáp ứng lại cảm xúc của bản thân, chứ không phải ăn để lấy chất dinh dưỡng hoặc ăn vì đói. Ăn do cảm xúc có thể dẫn đến ăn quá độ vì nó không phụ thuộc vào nhu cầu chất dinh dưỡng và năng lượng của cơ thể. Như vậy, cơ thể con bạn không thực sự cần đến thức ăn. Qua một thời gian dài, việc ăn thêm quá nhiều năng lượng sẽ dẫn đến tăng cân và trẻ trở thành thừa cân hoặc béo phì. Ăn quá độ có thể khiến trẻ cảm thấy tội lỗi hoặc xấu hổ.

Nếu bạn nhận thấy những dấu hiệu của ăn do cảm xúc ở con mình, hãy nói chuyện với trẻ về sự lo lắng của bạn dành cho con. Hãy giúp con bạn phát triển một cách đáp ứng tốt hơn đối với những vấn đề của chúng, chẳng hạn như tập trung vào các biện pháp giải quyết vấn đề.

Rối loạn ăn vô độ là gì?

Rối loạn ăn uống thường phát triển ở tuổi vị thành niên hoặc những người trưởng thành trẻ tuổi. Rối loạn ăn vô độ là một dạng rối loạn ăn uống mà người mắc thường tiêu thụ một lượng lớn đồ ăn chỉ trong một khoảng thời gian ngắn. Những người mắc rối loạn ăn vô độ thường cảm thấy xấu hổ vì lượng thức ăn mà họ tiêu thụ. Họ thường giấu thức ăn để ăn trong những bữa ăn vô độ của mình. Những người có rối loạn này thường hay cố gắng ăn kiêng nhưng không thành công hay cũng không có nhiều hứa hẹn rằng sẽ ngừng ăn. Họ cảm thấy mình không thể kiểm soát được ham muốn ăn những lượng thức ăn lớn. Bởi vậy, họ thường trở thành thừa cân hoặc béo phì.

Nếu bạn lo lắng rằng con mình có thể mắc rối loạn ăn uống, hãy theo dõi những hành vi của trẻ và nói chuyện với bác sĩ. Bác sĩ có thể đánh giá về tình trạng của con bạn và khuyến nghị những cách tốt nhất để hỗ trợ.

Những nguy cơ sức khỏe nào gây nên bởi chứng ăn quá độ?

Ăn quá độ có thể dẫn đến tăng cân. Những trẻ em bị thừa cân hoặc béo phì sẽ có nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khi chúng lớn hơn, bao gồm những vấn đề sau:

  • Bệnh tim mạch
  • Tiểu đường
  • Huyết áp cao
  • Cholesterol cao
  • Hen
  • Ngưng thở khi ngủ
  • Một số bệnh ung thư
  • Rối loạn ăn vô độ có thể gây nên các vấn đề về dạ dày và có liên quan đến các triệu chứng của trầm cảm.

Tôi có thể làm gì để giúp con mình có những lựa chọn thích hợp về đồ ăn?

Bằng việc dạy và khuyến khích những thói quen ăn uống lành mạnh, bạn đã cung cấp cho con những công cụ quan trọng để có một cuộc sống khỏe mạnh. Sự chỉ dẫn của bạn là rất quan trọng ngay cả đối với trẻ vị thành niên khi chúng đã biết tự chuẩn bị bữa ăn, lựa chọn đồ ăn vặt và tự lập kế hoạch cho các hoạt động của riêng mình.

  • Hãy là một tấm gương tốt. Hãy lựa chọn cho chính bản thân những thực phẩm và đồ ăn vặt tốt cho sức khỏe.
  • Hãy có những đồ ăn vặt lành mạnh (Ví dụ: hoa quả như táo, chuối hay rau tươi như cà rốt, cần tây) tại nhà.
  • Cung cấp thật nhiều protein ít béo, rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt trong các bữa ăn bạn làm.
  • Luôn cung cấp cho trẻ những thực phẩm tốt cho sức khỏe. Trẻ không phải lúc nào cũng tiếp nhận những dạng thực phẩm mới ngay lập tức. Nhưng nếu bạn tiếp tục đưa ra những lựa chọn thực phẩm tốt cho sức khỏe thì bạn sẽ nâng cao được khả năng trẻ phát triển những thói quen ăn uống lành mạnh.
  • Dạy con cách lựa chọn những thực phẩm lành mạnh cho bữa trưa ở trường.
  • Tránh những bữa ăn với đồ ăn nhanh. Nếu bạn phải ăn tại các cửa hàng đồ ăn nhanh hoặc các nhà hàng hãy lựa chọn những món ăn tốt cho sức khỏe nhất có thể.
  • Hãy quên luật lệ "Phải ăn hết sạch"đi để con bạn dừng ăn khi chúng đã cảm thấy no.
  • Đừng sử dụng thức ăn như một phần thưởng. Thay vào đó, hãy thưởng bằng các hoạt động vui vẻ cùng cả gia đình (ví dụ như cùng đi chơi bowling thay vì được thưởng kem)
Lợi ích của các hoạt động thể lực

Hoạt động thể lực có rất nhiều lợi ích, bao gồm:

  • Giúp cơ thể đốt cháy năng lượng thay vì dự trữ chúng dưới dạng mỡ.
  • Giúp giữ cho lượng đường trong máu ổn định hơn và ở mức bình thường. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những trẻ nhỏ đang mắc hoặc có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
  • Giảm huyết áp và lượng cholesterol trong máu.
  • Giúp xương và cơ chắc khỏe.
  • Tăng sức mạnh và khả năng chịu đựng.
  • Giảm stress, nâng cao chất lượng giấc ngủ và giữ được tâm lí tốt.
  • Nâng cao lòng tự trọng của trẻ về bản thân bằng cách giúp trẻ cảm thấy hài lòng về cơ thể và diện mạo của mình.
  • Phòng chống những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng có thể xảy ra do thừa cân và béo phì.

Con tôi cần hoạt động thể lực bao nhiêu là đủ?

Trẻ em từ 2 tuổi trở lên cần ít nhất 1 giờ hoạt động thể lực mỗi ngày. Điều này không có nghĩa là con bạn phải hoạt động thể lực liên tục trong một giờ. Chúng chỉ cần vận động với những hoạt động trong những khoảng thời gian ngắn, rải rác suốt một ngày.

Tôi có thể làm gì để khuyến khích con năng động hơn?

Hãy giới hạn thời gian con tiếp xúc với màn hình không quá 1 đến 2 giờ một ngày. Thời gian tiếp xúc với màn hình bao gồm chơi điện tử, lên mạng, nhắn tin, xem TV hoặc DVD. Hãy là một tấm gương bằng cách giới hạn thời gian tiếp xúc với màn hình của chính bạn.

Giúp con bạn tìm ra những hoạt động thể lực mà chúng hứng thú. Chẳng hạn như, con bạn có thể thích tham gia vào các môn thể thao nhóm, khiêu vũ, vui chơi ngoài trời hoặc các hoạt động tình nguyện.

Hãy làm cho hoạt động thể lực trở thành một phần trong lối sống hằng ngày của gia đình bạn. Hãy đi bộ, đạp xe hoặc làm việc nhà cùng nhau. Lên kế hoạch cho những chuyến dã ngoại của gia đình.

Tôi có nên xem xét việc cho con ăn kiêng để giảm cân không?

Không bao giờ thiết lập chế độ ăn kiêng giảm cân cho trẻ khi chưa hỏi ý kiến bác sĩ. Bởi trẻ em luôn cần một lượng năng lượng và chất dinh dưỡng thích hợp để tăng trưởng, học tập và phát triển.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Liệu bạn có đang cho trẻ ăn quá nhiều?

CTV Thu Hiền - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Family Doctor
Bình luận
Tin mới
  • 17/09/2025

    8 tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày

    Quả lựu giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất có thể giúp tăng cường sức khỏe một cách đáng ngạc nhiên. Tìm hiểu những tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày.

  • 17/09/2025

    6 Nguyên nhân gây teo dương vật và cách khắc phục

    Tình trạng dương vật bị teo nhỏ một chút khi bạn già đi do sự suy giảm sản xuất testosterone không hiếm gặp, nhưng có những nguyên nhân khác có thể xảy ra bao gồm béo phì, phẫu thuật tuyến tiền liệt, điều trị ung thư tuyến tiền liệt và các tình trạng như bệnh Peyronie. Mặc dù bạn không phải lúc nào cũng tránh được tình trạng teo dương vật nhưng có những điều bạn có thể làm để ngăn ngừa hoặc điều trị một số nguyên nhân nhất định.

  • 16/09/2025

    Trẻ trên 5 tuổi có cần bổ sung vi chất không?

    Với trẻ trên 5 tuổi, việc bổ sung vi chất vẫn vô cùng cần thiết, bởi đây là độ tuổi vàng để phát triển thể chất, trí tuệ và hình thành nền tảng sức khỏe lâu dài.

  • 16/09/2025

    Phải mất bao lâu để thấy được kết quả khi tiêm Botox?

    Botox (onabotulinumtoxinA) bắt đầu có hiệu lực trong vòng hai đến năm ngày sau khi bạn tiêm. Tuy nhiên, có thể mất đến vài tuần để bạn thấy được kết quả đầy đủ và mốc thời gian cho mỗi cá nhân khác nhau tùy thuộc vào một số yếu tố.

  • 15/09/2025

    Vì sao cá mè xứng đáng có trong thực đơn?

    Cá mè từ lâu đã được biết đến như một loại thực phẩm quen thuộc của người Việt Nam. Không chỉ là nguyên liệu cho những món ăn dân dã, đậm đà, cá mè còn chứa nhiều lợi ích sức khỏe cho mọi lứa tuổi.

  • 15/09/2025

    Thực phẩm giàu omega-3 giúp giảm nguy cơ tử vong sau cơn đau tim: Bằng chứng từ nghiên cứu quốc tế

    Trong bối cảnh các bệnh tim mạch ngày càng phổ biến và trẻ hóa, việc duy trì một lối sống lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn uống, đóng vai trò then chốt trong việc phòng ngừa cũng như cải thiện chất lượng sống cho người bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một chế độ ăn đơn giản giúp giảm ung thư, đái tháo đường và bệnh tim

    Bạn đã bao giờ tự hỏi: Có chế độ ăn uống nào có thể giúp phòng ngừa bệnh tật không? Các nhà khoa học đã phát hiện một chế độ ăn uống đơn giản nhưng mang lại hiệu quả bất ngờ giúp giảm nguy cơ ung thư, đái tháo đường và bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một số loại mất thính lực và nguyên nhân của chúng

    Mất thính lực được phân loại thành ba loại: dẫn truyền, thần kinh cảm giác và hỗn hợp (khi mất thính lực dẫn truyền và thần kinh cảm giác xảy ra đồng thời). Mất thính lực dẫn truyền liên quan đến vấn đề ở tai ngoài hoặc tai giữa, trong khi mất thính lực thần kinh cảm giác là do tổn thương ở tai trong.

Xem thêm