Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những sự thật về hoa mắt chóng mặt - Phần 1

Chắc chắn rằng bạn đã từng bị hoa mắt chóng mặt một lần nào đó trong đời. Với một số người, thậm chí còn thường xuyên hoa mắt, chóng mặt kèm theo buồn nôn. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu xem vì sao bạn lại bị thế và liệu có nguy hiểm không?

Những sự thật về hoa mắt chóng mặt

Hầu hết tình trạng hoa mắt chóng mặt rất khó chịu, dù cho bạn chỉ mới bị một lần hay thường xuyên gặp phải. Không may rằng đây lại là tình trạng tương đối phổ biến ở người trưởng thành. Tình trạng quay cuồng – một trạng thái nghiêm trọng hơn chóng mặt, khiến bạn cảm thấy cả căn phòng đang quay xung quanh mình trong khi bạn đang đứng yên, cũng rất phổ biến, ảnh hưởng đến gần 40% số người trên 40 tuổi ít nhất một lần trong đời, theo thống kê của Trung tâm Y tế của trường Đại học California San Francisco.

Vậy làm thế nào để bạn phân biệt được giữa tình trạng chóng mặt và quay cuồng? Sự khác biệt lớn nhất đó là tình trạng quay cuồng có thể gây buồn nôn và nôn mửa, và cũng là triệu chứng của rối loạn thăng bằng nặng. Trong khi đó, chóng mặt chỉ đơn thuần khiến bạn cảm thấy mất thăng bằng trong một khoảnh khắc. Vì thế có thể nói rằng, hoa mắt chóng mặt có thể có mức độ từ nhẹ đến nặng.

Dưới đây là những nguyên nhân gây quay cuồng và chóng mặt nói chung, cùng với những triệu chứng đi kèm mà bạn cần lưu ý.

Chóng mặt có thể có nguyên nhân là do các vấn đề với tai trong

Một trong số những nguyên nhân chủ yếu gây chóng mặt là chóng mặt lành tính do tư thế (benign paroxysmal positional vertigo – BPPV). Tai trong của bạn có chứa canxi và các tinh thể cảm nhận chủ yếu là protein gọi là otoconia. Nếu những tinh thể này bị tắc lại và lạc vào ống tai trong, bạn sẽ có cảm giác quay cuồng. Đây là một cơ chế đơn giản và có thể được điều trị bằng vật lý trị liệu mà không cần dùng thuốc hay phẫu thuật.

Mặc dù tình trạng chóng mặt lành tính do tư thế là rối loạn thăng bằng phổ biến nhất liên quan đến tai trong, nhưng tình trạng này chỉ ảnh hưởng đến khoảng 1 trong số 1.000 người bị chóng mặt. Tuy có thể ảnh hưởng đến người trưởng thành ở mọi độ tuổi nhưng loại chóng mặt này chủ yếu ảnh hưởng đến người cao tuổi.

Đa số các trường hợp xảy ra mà không có nguyên nhân rõ ràng, nhưng chóng mặt lành tính do tư thế có liên quan đến chấn thương, đau nửa đầu, viêm tai trong, tiểu đường và loãng xương. Sau khi điều trị, 50% số bệnh nhân sẽ mắc lại tình trạng này trong vòng 5 năm, điều này đặc biệt đúng nếu chóng mặt là hậu quả của chấn thương vùng đầu.

Hệ ốc tai tiền đình kiểm soát lưu lượng máu chảy

Chúng ta đều biết rằng, hệ ốc tai tiền đình sẽ góp phần kiểm soát lưu lượng máu chảy, và tai trong sẽ có khả năng nhận biết khi nào quá trình này diễn ra. Khi bạn chuyển tư thế từ nằm sang đứng, hai cấu trúc của tai trong là thông nang ở tai trong và tiểu nang của khoang tiền đình sẽ nhận thấy sự thay đổi về trọng lực. Hai cấu trúc này sẽ phát tín hiệu cho hệ tim mạch để điều chỉnh lưu lượng tuần hoàn để thích nghi với sự thay đổi về tư thế. Nếu quá trình điều chỉnh và phát tín hiệu này có sai sót, có thể sẽ dẫn đến tình trạng chóng mặt khi bạn thay đổi tư thế nhanh và đột ngột, ví dụ như khi bạn đang nằm và ngồi bật dậy.

Thiếu vitamin B12 có thể sẽ gây chóng mặt

Thiếu vitamin B12 có thể dẫn đến rất nhiều vấn đề về thần kinh, bao gồm cả tình trạng mất thăng bằng, tụt huyết áp và giảm lưu lượng máu chảy đến não. Thiếu vitamin B12 rất dễ phát hiện và điều trị nhưng thường bị bỏ qua và dẫn đến chóng mặt khi đã thiếu nhiều vitamin B12.

Xét nghiệm máu định lượng vitamin B12 sẽ giúp xác định tình trạng thiếu hụt vitamin B12 của cơ thể, nếu có. Tùy theo mức độ thiếu hụt, bác sỹ sẽ cho bạn sử dụng vitamin B12 phù hợp.

Tuy nhiên, cách hiệu quả hơn là bạn hãy chủ động phòng ngừa thiếu vitamin B12 bằng chế độ ăn hợp lý, lành mạnh. Các nguồn cung cấp vitamin B12 tốt bao gồm: thịt, các sản phẩm từ sữa, và ngũ cốc ăn sáng được bổ sung vitamin B12. Đối với các thực phẩm chức năng và viên uống bổ sung vitamin B12, hãy hỏi ý kiến bác sỹ trước khi sử dụng bất cứ sản phẩm nào.

Chóng mặt có thể sẽ là triệu chứng của bệnh tim mạch

Một trong số những nguyên nhân gây chóng mặt là do chuyển động bất ngờ, ví dụ như ngồi dậy quá nhanh và đột ngột từ ghế hoặc giường.

Nhưng đôi khi, chóng mặt có thể là dấu hiệu của một bệnh tim mạch. Trong số các nguyên nhân tim mạch gây chóng mặt thì phổ biến nhất là hẹp van tim, các bất thường về nhịp tim như rung nhĩ, hoặc chứng xơ vữa động mạch. Những tình trạng này có thể gây chóng mặt bởi vì làm giảm lưu lượng máu chảy tới não.

.... (còn nữa)

Vui lòng đón đọc phần tiếp theo của bài viết tại website: vienyhocungdung.vn

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Chóng mặt và những rối loạn về tiền đình

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Everydayhealth
Bình luận
Tin mới
  • 28/08/2025

    Tác động của thời tiết ẩm ướt mùa mưa lũ đến sức khỏe da và cách chăm sóc

    Mùa mưa lũ không chỉ gây khó chịu bởi những cơn mưa kéo dài và không khí ẩm ướt mà còn là "kẻ thù" tiềm ẩn của làn da. Môi trường ẩm ướt, nguồn nước ô nhiễm và sự phát triển mạnh mẽ của vi sinh vật có hại tạo điều kiện thuận lợi cho hàng loạt vấn đề da liễu bùng phát.

  • 27/08/2025

    Có nên chạy bộ mỗi ngày để giảm cân?

    Chạy bộ là một bài tập thể dục đã được chứng minh là có thể cải thiện sức bền và giảm mỡ cơ thể một cách an toàn. Tuy nhiên, việc chạy bộ mỗi ngày có mang lại hiệu quả giảm cân như mong muốn?

  • 27/08/2025

    Tại sao ngón chân của bạn bị tê?

    Tê ở ngón chân là một trong triệu chứng dai dẳng khó xác định. Nó có thể là triệu chứng của một căn bệnh nghiêm trọng ví dụ như bệnh tiểu đường hoặc có thể chỉ là do bạn đi giày không phù hợp.

  • 26/08/2025

    6 thói quen giúp giảm mỡ bụng sau tuổi 45

    Sự thay đổi hormone, quá trình trao đổi chất chậm lại là nguyên nhân khiến mỡ dễ tích tụ quanh vùng eo, đặc biệt là với chị em sau tuổi 45. Để giảm mỡ bụng 'cứng đầu' này có thể chỉ cần thực hiện một số thói quen đơn giản.

  • 26/08/2025

    10 Dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch ở người cao tuổi

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, đặc biệt ở người cao tuổi. Mỗi năm, có khoảng 5 triệu người mắc suy tim trên thế giới và gần 50% trong số đó tử vong sau 5 năm. Tại Việt Nam, bệnh tim mạch chiếm 60% các ca bệnh nội khoa.

  • 25/08/2025

    Ăn trứng vào bữa sáng có giúp giảm cân nhanh hơn?

    Bữa sáng giàu protein từ trứng không chỉ giúp no lâu mà còn hỗ trợ đốt mỡ hiệu quả hơn so với các bữa sáng nhiều tinh bột. Vậy ăn trứng vào buổi sáng có thật sự giúp bạn đạt mục tiêu giảm cân nhanh hơn?

  • 25/08/2025

    Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và cách cai nghiện hiệu quả

    Thuốc lá từ lâu đã trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng báo động trên toàn cầu. Với hàng triệu người sử dụng mỗi ngày, tác hại của thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây tổn hại nghiêm trọng cho những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động.

  • 24/08/2025

    Tác dụng của vỏ khoai lang không nên bỏ qua

    Khi ăn khoai lang, nhiều người thường có thói quen bỏ vỏ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng phần vỏ này lại chứa dinh dưỡng mang lại một số lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

Xem thêm