Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những sự thật thú vị về…phân?!? (phần 1)

Phân chính là cách bạn tìm hiểu về hệ tiêu hóa và nhu động ruột của mình. Phân có thể tiết lộ các thông tin về tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng, các vấn đề về tiêu hóa và thậm chí là các dấu hiệu sớm của tình trạng ung thư.

Mặc dù chúng ta đi đại tiện hàng ngày, nhưng phân của chúng ta không phải lúc nào cũng bình thường. Dưới đây là một số vấn đề mà mọi người thường gặp:

  • Tiêu chảy: là khi phân đi qua đại tràng quá nhanh
  • Táo bón: là khi phân đi qua đại tràng quá chậm
  • Không kiểm soát nhu động ruột: là khi bạn gặp vấn đề khi kiểm soát sự co bóp của đại tràng
  • Các vấn đề bất thường khác về phân: có thể là dấu hiệu của các vấn đề tiêu hóa.

Đa số mọi người sẽ bị tiêu chảy do virus đường tiêu hóa, dị ứng thực phẩm hoặc do căng thẳng, lo âu. Tiêu chảy xảy ra khi đi ngoài phân lỏng, nhiều nước, đi ngoài hơn 3 lần/ngày. Tiêu chảy cấp tính là khi tình trạng tiêu chảy chỉ kéo dài 1-2 ngày, và là vấn đề vô cùng phổ biến, có thể sẽ tự khỏi. Tiêu chảy kéo dài hơn có thể là vấn đề nghiêm trọng.

Những người bị táo bón có thể sẽ gặp các vấn đề sau đây về phân:

  • Khó đi ngoài
  • Cảm thấy không thể tống hết phân ra ngoài sau khi đi ngoài
  • Phân cứng
  • Đau khi đi ngoài
  • Giảm tần suất đi ngoài
  • Phải rặn khi đi ngoài

Quá trình đi ngoài được học từ rất sớm và có thể duy trì trong suốt cả cuộc đời. Tuy nhiên, một số người có thể sẽ mất đi thói quen đi ngoài vì một số lý do như chấn thương, phẫu thuật, dùng thuốc làm giảm nhu động ruột hoặc các lý do khác. Một số tình trạng khác ví dụ như tiểu đường, có thể làm yếu các cơ ở đại tràng và dẫn đến táo bón nghiêm trọng.

Phân bình thường là phân mềm và được định hình (không quá cứng, hoặc quá mềm). Quá trình đi ngoại diễn ra tự nhiên, không bị gấp hoặc rặn. Dưới đây là những sự thật thú vị về phân và quá trình đi ngoài.

Trong phân có những gì?

Nước chiếm khoảng 75% trọng lượng phân. Phần còn lại là một hỗn hợp dính bao gồm chất xơ, vi khuẩn (sống và chết), các loại tế bào và chất nhầy. Các chất xơ hòa tan được tìm thấy trong các loại thực phẩm như đậu và các loại hạt sẽ được phá vỡ trong quá trình tiêu hóa và hình thành một hỗn hợp dạng gel, trở thành một phần của phân.

Ngược lại, các loại thực phẩm có chứa chất xơ không hòa tan, ví dụ như ngô, cà  rốt sẽ khó tiêu hóa với cơ thể hơn, và gần như sẽ không thay đổi gì khi đi vào phân.

Màu sắc của phân là vô cùng quan trọng

Màu sắc của phân thay đổi rất nhiều, phụ thuộc vào loại thức ăn bạn đã ăn và nhiều yếu tố khác. Phân có thể có màu từ màu hơi hồng đỏ cho đến màu đỏ sậm như củ dền. Rau có lá màu xanh có thể khiến phân có màu xanh, trong khi một số loại thuốc có thể khiến phân có mày trắng hoặc mày như đất sét. Hãy lưu ý khi phân có màu đen bởi phân đen có thể là do bạn uống bổ sung sắt hoặc cũng có thể là dấu hiệu chảy máu đường tiêu hóa trên.

Hình dáng phân cũng rất quan trọng

Phân “hoàn hảo” nhất là hình giống như hình chữ S và không bị vỡ ra thành từng mảnh. Phân có hình tròn như viên sỏi có thể là do bạn ăn nhiều chất xơ, khiến phân dính vào với nhau và đi ra ngoài cơ thể. Phân gầy, nhỏ như bút chì có thể là dấu hiệu ung thư trực tràng (ung thư trực tràng có thể làm hẹp đường đi ra của phân).

Phân có mùi khó chịu có thể là dấu hiệu nhiễm trùng

Rõ ràng là phân chẳng bao giờ có mùi dễ chịu cả, nhưng phân đặc biệt có mùi khó chịu thường là dấu hiệu nhiễm trùng. Phân có mùi khó ngửi là dấu hiệu đặc biệt của tình trạng nhiễm giardia, có nguyên nhân là do nuốt phải ký sinh trùng khi đang đi bơi ở hồ nước ngọt. Phân có mùi khó chịu cũng sẽ gợi ý một tình trạng tiêu hóa nghiêm trọng hơn, ví dụ như viêm loét dạ dày tá tràng, bệnh Crohn hoặc bệnh celiac.

Đón đọc phần tiếp theo tại vienyhocungdung.vn

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Vì sao có máu trong phân?

Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo everydayhealth)
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

  • 27/03/2024

    Triệu chứng nhiễm trùng thận

    Nhiễm trùng thận, tiết niệu thường gặp khi vi khuẩn di chuyển từ bộ phận sinh dục, bàng quang, niệu quản rồi tới thận. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra các triệu chứng và dấu hiệu nhận biết nhiễm trùng thận.

Xem thêm