Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phân tiết lộ điều gì về sức khỏe của bạn?

Nếu bạn không phải là một đứa bé đang chịu khổ sở vì tập đi vệ sinh bằng bô, chắc rằng bạn không dành quá nhiều thời gian để nói về “phân” của mình. Nhưng đây là lí do tại sao bạn có thể muốn xem qua chúng lần 2 trước khi bỏ qua: phân gần như là thứ duy nhất bạn có để biết về sức khỏe đường ruột của mình.

Phân tiết lộ điều gì về sức khỏe của bạn? 

Nhận biết những dấu hiệu bất thường sớm là điều cần thiết, tuy nhiên không nên chú trọng đến những thay đổi nhất thời mà tốt hơn hết là tìm những thay đổi kéo dài. Tình trạng của phân phụ thuộc vào bạn đã ăn gì,uống gì, sinh hoạt như thế nào. Nếu bạn để ý thấy một sự thay đổi kéo dài một tuần hoặc hơn, và bạn không thấy có những thay đổi trong chế độ ăn gần đây, hãy đi khám bác sĩ vì điều đó có thể cứu sống bạn.

Kiểm tra 7 điều sau với “phân” có thể đưa ra thông tin về sức khỏe của bạn.

Nếu phân của bạn cứng, nhiều mảnh vụn, và bạn phải rặn để đẩy nó ra

Có nghĩa là: bạn đang bị táo bón. Thậm chí cả khi bạn vẫn đi đại tiện mỗi ngày và phân của bạn vẫn cứng và ra thành nhiều mảnh, cục riêng biệt thì có nghĩa là bạn vẫn có thể bị táo bón. Nguyên nhân hay gặp nhất đó là không cung cấp đủ chất xơ.

Trung bình người trưởng thành chỉ ăn khoảng 15gam chất xơ mỗi ngày- mà theo khuyến cáo là 25 gam/ngày đối với phụ nữ và 38gam/ngày đối với nam giới. Đọc nhãn và ghi lại chế độ thức ăn trong 1 tuần để biết lượng chất xơ mà bạn thực sự ăn vào.

Nếu bạn không cung cấp đủ, hãy bổ sung vào thực đơn của bạn thêm hoa quả, rau củ, gạo nguyên cám, đậu, quả hạch và hạt.

Nếu phân của bạn có màu đen hoặc đỏ tươi

Có nghĩa là: bộ phận nào đó trong ống tiêu hóa đang chảy máu. Hầu hết những lần máu xuất hiện trong phân có thể do chảy máu lành tính. Nó cũng có thể do loét dạ dày hoặc ung thư đại tràng, điều này là rất quan trọng để trao đổi với bác sĩ bất cứ khi nào bạn thấy máu trong bồn cầu.
Những thuốc không kê theo đơn ví dụ như Pepto-Bismol, có thể khiến phân bạn chuyển thành màu đen. Nó xảy ra khi sulfua trong phân kết hợp với bismuth, thành phần hoạt tính của thuốc, và tạo thành sulfide bismuth, một chất có màu đen. Sự đổi màu có thể chỉ tạm thời và ít gây hại và có thể kéo dài vài ngày sau khi bạn dừng uống thuốc.

Nếu phân của bạn rất lỏng nhưng không do tiêu chảy

Có nghĩa là: bạn đang bị bệnh Celiac. Mặc dù bệnh này chỉ ảnh hưởng đến 1% dân số, nhưng theo ước tính có khoảng 83% người Mỹ mắc bệnh Celiac mà không biết họ mắc bệnh, theo Viện nghiên cứu bệnh đường ruột quốc gia Hoa Kỳ. Dấu hiệu của phân có thể là dấu hiệu duy nhất chỉ ra bạn mắc bệnh. Với bệnh Celiac, cơ thể bạn không có khả năng tiêu hóa gluten, một protein trong lúa mì, lúa mạch. Việc ăn gluten sẽ hủy hoại vi nhung mao (những nhú nhỏ, giống hình ngón tay phủ lên bề mặt ruột non) và bạn không có khả năng hấp thu chất dinh dưỡng từ thức ăn. Điều này góp phần làm lỏng phân và bạn có thể sẽ đi đại tiện vài lần trong một ngày.

Nói chuyện với bác sĩ về việc bạn có nên được kiểm tra bệnh celiac. Chuyển sang chế độ ăn không chứa gluten có thể hỗ trợ sự hấp thu, làm cứng phân của bạn và sẽ giải quyết được bất kì những triệu chứng liên quan ví dụ như mệt mỏi, đau, chướng bụng, trầm cảm, hoặc mẩn đỏ.

Nếu phân của bạn nổi thay vì chìm xuống

Điều đó có nghĩa là: Đường tiêu hóa của bạn đang bị đầy hơi. Nếu bạn đã ăn nhiều đậu, giá đỗ, cải bắp, hoặc một bữa ăn lớn, điều này là hoàn toàn bình thường nếu phân của bạn nổi lên bởi vì có chứa khí, và đó không phải là nguyên nhân đáng lo ngại.

Tuy nhiên, nếu sự trôi lềnh bềnh trở nên thường xuyên hơn hoặc bạn nhìn thấy xuất hiện váng dầu, điều đó có nghĩa là khả năng hấp thu mỡ từ thức ăn của cơ thể bạn đang bị hạn chế. Ví dụ, nhiễm trùng hoặc viêm tụy có thể ngăn cơ thể sản xuất đủ emzym tiêu hóa. Dị ứng thức ăn hoặc nhiễm khuẩn có thể phá hủy niêm mạc ruột non và ảnh hưởng đến sự hấp thu. Hỏi bác sĩ để kiểm tra mẫu phân nếu không có mỡ ở trong phân. Tập thể dục có thể là cần thiết để giải quyết tận gốc vấn đề.

Nếu phân của bạn có mùi sulfur hoặc mùi trứng và bạn bị tiêu chảy

 

Có nghĩa là: Bạn có thể nhiễm giardia. Loại kí sinh trùng này thường trú ngụ trong nước sạch, chính vì thế nếu bạn đi bơi ở hồ, đi cắm trại hoặc uống nước chưa được lọc, bạn có thể nhiễm chúng. Bạn có thể mắc tiêu chảy từ nhiều tuần đến nhiều tháng, nhưng bạn vẫn cảm thấy khỏe. Bác sĩ có thể lấy mẫu phân làm xét nghiệm để chẩn đoán, điều trị cho bạn bằng kháng sinh nếu cần thiết.

Nếu phân của bạn rất…”gầy”, trông giống như một chiếc bút chì

Có nghĩa là: Bạn đang bị táo bón hoặc đó là một dấu hiệu của ung thư trực tràng. Nếu bạn để ý thấy phân quá mảnh trong một đến hai ngày, nó có thể không phải là vấn đề. Nó có thể xảy ra nếu bạn bị táo bón và rặn nhiều, điều này ngăn cơ vòng hậu môn mở ra và làm hẹp đường cho phân ra ngoài. Thêm chất xơ vào bữa ăn có thể giải quyết vấn đề này.

Nhưng nếu chuyện này xảy ra trong một thời gian dài hàng tháng và phân tiếp tục nhỏ hơn vấn đề tiếp diễn, đó có thể là biểu hiện của bệnh ung thư trực tràng. Với ung thư trực tràng, khối u cố định, rắn và bao quanh trực tràng. Do vậy, có ít không gian để phân đóng cục, do đó phân rất mảnh và dài. Hãy đi khám tiêu hóa hoặc ung thư ngay lập tức.

Nếu phân của bạn nhiều, lỏng và có màu xanh tảo biển

 

Có nghĩa là: bạn đang bị nhiễm Clostridium difficile (C. diff). Nó đang trở nên phổ biến và thưởng xảy ra  sau một thời gian sử dụng kháng sinh. C. diff là một phần của hệ vi khuẩn chí trong đường ruột, nhưng uống kháng sinh có thể giết những lợi khuẩn vẫn giữ cho C.diff ở mức cân bằng. Hậu quả là vi khuẩn C. diff nhân lên không kiểm soát và gây nên những vấn đề về dạ dày, ruột non, dẫn đến mất nước. Những trường hợp nặng có thể dẫn đến tử vong.
Lời khuyên cho bạn lúc này là hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán, điều trị và quyết định bạn có nên ngưng sử dụng kháng sinh hay không.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tính chất và màu sắc phân nói lên điều gì
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm