Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dấu hiệu phân biệt viêm não với viêm màng não

Viêm não và viêm màng não giai đoạn nặng thường gây hôn mê co giật, không điều trị kịp thời dễ tử vong, di chứng.

Dấu hiệu phân biệt viêm não với viêm màng não

Bệnh lý não - màng não do nhiễm trùng là tình trạng viêm nhiễm mô não, màng não hay cả hai do siêu vi trùng hay vi trùng gây ra. Đây là loại bệnh lý rất nặng có thể gây tử vong hay di chứng nếu không phát hiện và điều trị kịp thời. Bệnh chiếm tỷ lệ khoảng 1-5 trên tổng số 100.000 người. Không phải tất cả mọi người tiếp xúc với tác nhân gây bệnh đều mắc bệnh này.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm - Thần kinh Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP HCM) cho biết trong bệnh lý não - màng não cần phân biệt rõ 2 nhóm lớn là viêm não và viêm màng não.

Viêm não là tác nhân gây bệnh tấn công trực tiếp vào nhu mô não và nguyên nhân thường thấy là siêu vi đường ruột hay siêu vi gây viêm não Nhật Bản. Trong khi đó viêm màng não là do tác nhân gây bệnh tấn công vào màng bao quanh não và khi nặng mới có ảnh hưởng đến não.

Tuỳ theo nguyên nhân gây bệnh mà bệnh lý não - màng não do nhiễm trùng có tên gọi riêng như:

Viêm não Nhật Bản là viêm não do siêu vi trùng viêm não Nhật Bản. Đây là bệnh lây qua đường muỗi chích và thường gặp ở vùng nông thôn. Siêu vi gây bệnh truyền từ heo, chim mang mầm bệnh sang người qua trung gian là muỗi.

Viêm não do siêu vi trùng đường ruột (enterovirus), từ đường tiêu hóa tấn công vào não gây viêm não và nguy hiểm nhất là enterovirus 71.

Viêm màng não hay nhiễm trùng huyết do não mô cầu, tác nhân là vi trùng não mô cầu, tử vong nhanh nếu gặp thể tối cấp.

Viêm màng não do HIB do vi trùng HIB gây ra, là vi trùng rất thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt với trẻ dưới 3 tuổi.

Ngoài ra còn có một số tác nhân khác ít gặp.

Bệnh nhi điều trị viêm não tại Khoa Nhiễm BV Nhi đồng 1 (TP HCM). (Ảnh: Lê Phương).

Theo bác sĩ Khanh, triệu chứng của bệnh viêm màng não hay viêm não ở giai đoạn nặng thường giống nhau với các triệu chứng liên quan đến thần kinh như lừ đừ, kích thích vật vã, run chi, co giật và hôn mê. Trước khi triệu chứng nặng, có các biểu hiện như sốt, nôn ói, bỏ ăn, đau đầu, ho hay tiêu chảy. Ở trẻ nhỏ dưới 12 tháng khi viêm màng não có biểu hiện thóp phồng.

Bên cạnh các triệu chứng liên quan đến thần kinh tùy theo nguyên nhân mà có các triệu chứng khác kèm theo như viêm não do enterovirus 71 thường xuất hiện bóng nước lòng bàn tay, bàn chân, mông, gối và vết loét trong miệng. Bệnh do vi trùng não mô cầu có thể xuất hiện các chấm hay mảng xuất huyết hoại tử ở da và khi các mảng xuất huyết này lan nhanh thì chính là dấu hiệu bệnh rất nặng.

Để phát hiện sớm bệnh lý não - màng não tốt nhất là nên theo dõi sát khi thấy trẻ sốt, nôn ói, đau đầu. Nếu thấy bóng nước vùng lòng bàn tay bàn chân hay các chấm hay mảng xuất huyết hoại tử thì nên khám các thầy thuốc chuyên khoa. Trẻ có dấu hiệu thần kinh như lừ đừ, kích thích, vật vã, run chi, co giật và hôn mê thì đưa đến bệnh viện ngay. Điều quan trọng cần nhớ là các triệu chứng trên sẽ xuất hiện ngày càng nặng.

Bác sĩ Khanh khuyến cáo, để phòng ngừa bệnh lý não - màng não cần nhiều biện pháp tùy theo mỗi loại bệnh. Với viêm não Nhật Bản thì nên diệt muỗi, ngủ mùng. Với viêm não do siêu vi trùng đường ruột thì bảo đảm vệ sinh khi ăn uống, đặt biệt là rửa tay trước khi ăn.

Chích ngừa vắc xin cũng rất quan trọng. Tuy nhiên một vắc xin chỉ phòng được một bệnh não hoặc màng não. Hiện nay ở Việt Nam có vắc xin chủng ngừa viêm não Nhật Bản, viêm màng não do HIB. Riêng bệnh viêm màng não do não mô cầu chỉ có vắc xin phòng tuýp A và C, hiệu quả cũng không cao. Để phòng ngừa bệnh quan trọng nhất là vệ sinh môi trường và phát hiện trường hợp bệnh đầu tiên để phòng ngừa cho người xung quanh bằng cách cho uống thuốc.

Theo VnExpress
Bình luận
Tin mới
  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

Xem thêm