Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những nguyên nhân gây tiểu ra máu

Tiểu ra máu cũng là một triệu chứng đáng lo lắng và cần phải đến khám bác sĩ ngay.

Những nguyên nhân gây tiểu ra máu

Tiểu ra máu hay còn gọi là đái máu có thể là dấu hiệu của một bệnh lí nghiêm trọng, vì vậy, không nên bỏ qua triệu chứng này. Tất cả các trường hợp tiểu ra máu cần được đánh giá bởi một bác sĩ cùng với các xét nghiệm để chẩn đoán xác định bệnh hoặc loại trừ một số nguyên nhân cơ bản.

Không có điều trị cụ thể cho đái máu bởi nó là một triệu chứng, chứ không phải là một bệnh lí cụ thể. Thay vào đó, điều trị cần nhắm vào các nguyên nhân cơ bản được tìm ra. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, triệu chứng này cũng không đòi hỏi phải điều trị.

Nguồn gốc của máu trong nước tiểu

Máu trong nước tiểu có thể xuất phát từ thận – nơi tạo ra nước tiểu. Nó cũng có thể đến từ các cấu trúc khác của hệ tiết niệu, ví dụ như:

  • Niệu quản (ống dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang)
  • Bàng quang (nơi chứa nước tiểu)
  • Niệu đạo (ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài)

Những triệu chứng đi kèm với đái máu

Nếu bạn nhìn thấy máu trong nước tiểu thì triệu chứng đã rõ ràng. Thay vì màu vàng nhạt như bình thường thì nước tiểu của bạn có thể có màu hồng, đỏ, nâu đỏ hoặc màu giống màu trà. Các bác sĩ gọi tình trạng này là đái máu đại thể.

Đôi khi, máu trong nước tiểu không thể nhìn thấy được bằng mắt thường và sự có mặt của hồng cầu trong nước tiểu chỉ có thể xác định thông qua xét nghiệm. Khi đó, bạn sẽ được đánh giá là đái máu vi thể.

Đái máu có thể xảy ra mà không có bất kì triệu chứng nào kèm theo. Tuy nhiên, một số bệnh lí nguyên nhân có thể gây đái máu kèm theo một số triệu chứng kinh điển từ nhẹ đến nặng. Ví dụ như:

Viêm bàng quang cấp: Ở người lớn, viêm bàng quang có thể gây cảm giác bỏng rát hoặc đau khi đi tiểu. Viêm bàng quang ở trẻ nhỏ thường kèm theo sốt, kích thích và biếng ăn. Những trẻ lớn hơn có thể bị sốt, đau và bỏng rát khi đi tiểu, tiểu gấp và đau vùng bụng dưới rốn.

Viêm thận: các triệu chứng thường gặp là sốt, rét run, đau vùng hông, vùng thắt lưng.

Sỏi thận: đau bụng hoặc đau vùng chậu dữ dội.

Bệnh thận: mệt mỏi, cao huyết áp, phù toàn thân bao gồm phù mí mắt.

Nguyên nhân

Những nguyên nhân thường gặp gây đái máu gồm:

  • Viêm thận hoặc viêm bàng quang
  • Sỏi thận hoặc sỏi bàng quang
  • Một số bệnh lí về thận, ví dụ như viêm tiểu cầu thận (viêm hệ thống lọc của thận)
  • Phì đại tiền liệt tuyến lành tính hoặc ung thư tiền liệt tuyến
  • Bệnh di truyền, ví dụ như bệnh hồng cầu hình liềm, thận đa nang
  • Một số thuốc như aspirin, penicillin, heparin, cyclophosphamide, và phenazopyridine
  • U ở bàng quang, thận hoặc tiền liệt tuyến
  • Chấn thương thận do tai nạn hoặc thể thao
  • Tập luyện cường độ cao

Đôi khi, nước tiểu có thể có màu giống như máu nhưng chúng lại là sắc tố đỏ từ những nguồn khác như thuốc nhuộm thực phẩm, một số thuốc hoặc do bạn ăn quá nhiều của cải đường…

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ hỏi tiền sử uống thuốc của bạn cũng như những nguyên nhân có thể gây xuất hiện máu trong nước tiểu của bạn. Sau đó, bạn sẽ được làm xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu.

Những xét nghiệm nước tiểu có thể bao gồm xét nghiệm tế bào học để tìm sự có mặt của các tế bào bất thường trong nước tiểu. Những xét nghiệm máu có thể được chỉ định để đánh giá nồng độ một số chất liên quan đến chức năng lọc của thận.

Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chỉ định cho bạn làm một số xét nghiệm như:
  • Chụp cắt lớp vi tính: để xác định sỏi, u và các bất thường khác ở bàng quang, thận và niệu quản.
  • Siêu âm thận: sử dụng sóng siêu âm để quan sát toàn bộ cấu trúc thận.
  • Chụp niệu đồ tĩnh mạch: chụp Xquang hệ tiết niệu có cản quang
  • Nội soi bàng quang: đưa một ống soi nhỏ đi qua niệu đạo vào bàng quang để quan sát và sinh thiết các tổ chức bất thường nếu cần.
  • Sinh thiết thận: Lấy một mảnh nhỏ tổ chức thận và quan sát dưới kính hiển vi để tìm dấu hiệu của các bệnh lí thận.

Điều trị

Phương pháp điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Sau điều trị, bác sĩ sẽ kiểm tra lại nước tiểu của bạn. Nếu vẫn còn máu trong nước tiểu, bạn có thể cần làm thêm một số xét nghiệm hoặc chuyển đến chuyên khoa tiết niệu.

Thông thường, không cần phải điều trị trừ khi có một bệnh lí nghiêm trong gây ra đái máu.

Nếu không tìm ra được nguyên nhân thông qua những đánh giá ban đầu, bạn có thể được khuyên làm xét nghiệm nước tiểu và theo dõi huyết áp mỗi 3-6 tháng, đặc biệt nếu bạn có các yếu tố nguy cơ của ung thư bàng quang như tuổi trên 50, hút thuốc lá, phơi nhiễm với một số hóa chất công nghiệp…

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nước tiểu có thể tiết lộ điều gì?

Bs. Trần Thanh Thanh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Webmd
Bình luận
Tin mới
  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

Xem thêm