Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những lưu ý khi sử dụng kháng sinh cho trẻ

Sử dụng kháng sinh cho trẻ là vấn đề bố mẹ rất quan tâm. Cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu kỹ hơn những lưu ý khi sử dụng kháng sinh cho trẻ trong bài viết dưới đây:

Thuốc kháng sinh được sử dụng để chống lại tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra. Bác sĩ sau khi khám sức khỏe của trẻ sẽ quyết định xem bệnh của trẻ có phải do vi khuẩn gây ra hay không. Quyết định này dựa trên các xét nghiệm cận lâm sàng, các triệu chứng của trẻ hoặc các xét nghiệm kiểm tra vi khuẩn.

Những lưu ý khi sử dụng kháng sinh cho trẻ

Nếu bác sĩ quyết định nhiễm trùng là do vi khuẩn gây ra, trẻ có thể được kê đơn thuốc kháng sinh. Đôi khi trẻ bị nhiễm vi khuẩn nhưng bác sĩ sẽ chưa kê đơn kháng sinh mà cần thêm thời gian theo dõi. Theo dõi giúp hệ thống miễn dịch của trẻ có thời gian chống lại nhiễm trùng mà không cần dùng kháng sinh. Điều này có thể giúp ngăn ngừa tình trạng kháng kháng sinh.

 

Kháng kháng sinh là gì?

Thuốc kháng sinh không phải lúc nào cũng tiêu diệt hết vi khuẩn gây nhiễm trùng. Những vi khuẩn sống sót sẽ mạnh hơn và có thể trở nên kháng thuốc kháng sinh. Điều này có nghĩa là thuốc kháng sinh sẽ không hoạt động để tiêu diệt những vi khuẩn mạnh hơn này nữa. Sau đó, một số bệnh nhiễm trùng có thể phát triển, được gọi là nhiễm trùng kháng kháng sinh.

Kháng kháng sinh có thể xảy ra khi lạm dụng kháng sinh hoặc dùng không đúng cách. Sau đây là những ví dụ về việc sử dụng quá mức hoặc không đúng cách thuốc kháng sinh:

  • Trẻ dùng thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm virus.
  • Trẻ uống thuốc kháng sinh thay vì để cơ thể tự chống lại nhiễm trùng.
  • Trẻ không uống hết đơn thuốc kháng sinh theo chỉ dẫn.

Kháng kháng sinh làm cho tình trạng nhiễm trùng khó điều trị hơn. Nếu trẻ bị nhiễm trùng kháng thuốc kháng sinh, trẻ có thể bị ốm nặng. Trẻ có thể lây bệnh cho người khác. Người đó sẽ cần thuốc mạnh hơn để điều trị nhiễm trùng. Bệnh của trẻ cũng có thể trở nên nguy hiểm đến tính mạng.

 

Bạn cần biết gì về thuốc kháng sinh?

Thuốc kháng sinh không có tác dụng đối với nhiễm virus. Một loại virus không thể bị tiêu diệt bởi thuốc kháng sinh. Bạn chỉ có thể điều trị các dấu hiệu và triệu chứng của trẻ, chẳng hạn như ho hoặc sốt, cho đến khi hết nhiễm trùng.

Thuốc kháng sinh sẽ không chữa khỏi nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc làm cho trẻ cảm thấy khỏe hơn sớm hơn. Chúng sẽ tiêu diệt vi khuẩn, nhưng vẫn cần thời gian để hết nhiễm trùng. Có thể mất vài ngày để trẻ cảm thấy tốt hơn. Cho trẻ uống đủ tất cả các loại thuốc kháng sinh đã được bác sĩ kê đơn, ngay cả khi bạn nghĩ rằng chúng không giúp ích gì hoặc trẻ bắt đầu cảm thấy khỏe hơn sớm hơn.

Thuốc kháng sinh sẽ không ngăn được sự lây lan của bệnh nhiễm trùng. Bác sĩ sẽ cho bạn biết khi nào trẻ không còn khả năng lây nhiễm nữa sau khi trẻ bắt đầu dùng thuốc kháng sinh. Điều này sẽ phụ thuộc vào loại vi khuẩn gây nhiễm trùng cho trẻ.

Thuốc kháng sinh có thể gây tác dụng phụ. Báo cho bác sĩ nếu trẻ bị tác dụng phụ hoặc bị dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào. Thuốc kháng sinh thường gây ra tác dụng phụ như đau bụng, phát ban và tiêu chảy. Bác sĩ có thể giúp bạn kiểm soát các tác dụng phụ.

Thuốc kháng sinh làm tăng nguy cơ nhiễm Clostridium difficile (C. diff) ở trẻ. Thuốc kháng sinh loại bỏ vi khuẩn gây nhiễm trùng trong cơ thể trẻ, nhưng chúng cũng loại bỏ một số vi khuẩn tốt. Vi khuẩn C. diff có thể phát triển trong khi trẻ đang dùng thuốc kháng sinh. Những điều sau đây có thể giúp bạn kiểm soát nhiễm trùng C. diff:

  • Nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy do C. diff có thể kéo dài vài tuần, ngay cả sau khi trẻ đã ngừng dùng thuốc kháng sinh. Nói với bác sĩ nếu trẻ bị tiêu chảy trong hoặc sau khi điều trị bằng kháng sinh.
  • Bác sĩ có thể khuyên dùng men vi sinh. Chúng có thể giúp bảo vệ trẻ khỏi vi khuẩn có hại và có thể giúp ngăn ngừa nhiều bệnh nhiễm trùng. Tùy thuộc vào độ tuổi của mình, trẻ có thể ăn sữa chua hoặc các loại thực phẩm khác chứa nhiều men vi sinh. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể đề xuất dạng thuốc viên hoặc dạng lỏng.

Antibiotic Resistance and Superbugs - GoodRx

 

Bệnh nào cần được điều trị bằng kháng sinh?

Các bệnh sau đây thường do vi khuẩn gây ra và được điều trị bằng kháng sinh:

  • Viêm họng
  • Ho gà
  • Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI)

 

Bệnh nào có thể điều trị bằng thuốc kháng sinh?

Một số bệnh có thể được gây ra bởi vi khuẩn hoặc virus. Bác sĩ có thể hoặc không thể điều trị các tình trạng sau bằng thuốc kháng sinh:

  • Viêm xoang
  • Viêm tai
  • Viêm phế quản
  • Viêm phổi

 

Những bệnh nào không được phép điều trị bằng kháng sinh?

Thuốc kháng sinh sẽ không điều trị được nhiễm trùng do virus gây ra. Bao gồm:

  • Cảm lạnh
  • Phần lớn các bệnh ho
  • Cúm
  • Đau họng không do liên cầu khuẩn gây ra
  • Virus hợp bào hô hấp (RSV)

 

Những điều nên hỏi bác sĩ về dùng kháng sinh

  • Trẻ có cần dùng kháng sinh để điều trị nhiễm trùng không?
  • Trẻ có cần theo dõi thêm trước khi dùng thuốc không?
  • Loại kháng sinh nào tốt nhất để điều trị nhiễm trùng cho trẻ nếu cần?
  • Các tác dụng phụ của thuốc kháng sinh mà trẻ có thể gặp phải là gì?
  • Trẻ cần dùng thuốc kháng sinh trong bao lâu?

 

Bạn có thể làm gì để giúp trẻ ngăn ngừa tình trạng kháng kháng sinh?

  • Cho trẻ uống thuốc kháng sinh theo chỉ dẫn. Đừng để trẻ ngừng dùng thuốc kháng sinh ngay cả khi trẻ cảm thấy khỏe hơn. Cho trẻ uống hết liệu trình dùng kháng sinh trừ khi bác sĩ yêu cầu bạn dừng lại.
  • Loại bỏ bất kỳ loại thuốc kháng sinh nào mà trẻ không sử dụng. Hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ của trẻ cách loại bỏ thuốc kháng sinh. Không chia sẻ, dùng chung thuốc kháng sinh của trẻ với người khác. Đừng để trẻ uống thuốc kháng sinh còn sót lại cho một bệnh khác mà không hỏi ý kiến bác sĩ.
  • Hỏi về các loại vaccine mà trẻ có thể cần phải tiêm, chẳng hạn như vaccine ngừa viêm màng não. Vắc xin có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng. Bên cạnh đó, đưa trẻ đi tiêm phòng cúm ngay khi được khuyến cáo hàng năm, thường là vào tháng 9 hoặc tháng 10.
  • Cho trẻ rửa tay thường xuyên để ngăn ngừa sự lây lan của nhiễm trùng. Yêu cầu trẻ sử dụng xà phòng và rửa dưới vòi nước chảy. Trẻ có thể sử dụng dung dịch sát trùng tay có chứa cồn khi không có sẵn xà phòng và nước.
  • Đừng bắt buộc bác sĩ kê đơn thuốc kháng sinh. Bác sĩ có thể đề nghị các phương pháp điều trị khác dựa trên bệnh của trẻ. Một ví dụ bao gồm các loại thuốc không kê đơn như acetaminophen hoặc NSAID.

 

Cho trẻ tới gặp bác sĩ ngay nếu trẻ có biểu hiện:

  • Trẻ bị phồng rộp da hoặc bỏng rát.
  • Trẻ khó thở, sưng tấy ở miệng hoặc cổ họng, hoặc phát ban lan khắp cơ thể.
  • Trẻ bị tiêu chảy có lẫn máu.
  • Trẻ bị đau bụng dữ dội.
  • Trẻ có vết loét hoặc mảng trắng trong miệng.

Hỏi ý kiến bác sĩ nếu:

  • Trẻ bị buồn nôn nhẹ đến vừa, đau bụng hoặc tiêu chảy.
  • Trẻ bị phát ban nhẹ hoặc các vấn đề về da khác.
  • Bạn có thắc mắc hoặc lo lắng về tình trạng hoặc cách chăm sóc trẻ.

Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng là một trong lựa chọn đầu tiên giúp trẻ phục hồi nhanh và giảm các phản ứng phụ khi sử dụng kháng sinh để điều trị bệnh. Liên hệ với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam để được tư vấn chế độ dinh dưỡng phù hợp cho bé. Đặt lịch khám TẠI ĐÂY hoặc qua Hotline: 0935 18 3939/ 024 3633 5678.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Thuốc kháng sinh và tiêu chảy

BS. Đoàn Thu Hồng - Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Drugs
Bình luận
Tin mới
  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

  • 30/08/2025

    5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

    Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.

Xem thêm