Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những loại thuốc và sản phẩm không kê đơn thường bị sử dụng sai!

Thuốc không cần kê đơn không có nghĩa là chúng luôn luôn an toàn.

Những sai lầm về thuốc không cần kê đơn mà bạn có thể mắc phải

Nhà thuốc có hàng tấn các sản phẩm có sẵn không cần kê đơn (KKĐ), từ thuốc kháng axit dạ dày, thuốc cảm và dị ứng cho đường thở, cho đến kem chống nắng cho da. Nếu là người sử dụng thường xuyên bất kỳ loại thuốc nào trong số này, bạn cần biết rằng không phải tất cả các loại thuốc KKĐ đều tốt hơn thuốc theo đơn. Hãy đảm bảo luôn luôn đọc hướng dẫn cho bất cứ loại thuốc nào bạn sắp sử dụng và kiểm tra các sai lầm phổ biến nhất mà nhiều người mắc phải dưới đây.

Thuốc trị cảm lạnh và cúm đa triệu chứng

Các loại thuốc ho và thuốc cảm lạnh có thể hết sức khó phân biệt và sử dụng. Nhiều người thậm chí sử dụng cùng một thành phần chỉ trong các bao bì khác nhau, do lầm tưởng chúng khác nhau nhưng trên thực tế chỉ là cùng một loại. Các loại thuốc KKĐ này dù có thể sẽ làm giảm hắt hơi, đau họng, đau đầu, đau nhức nhẹ, sốt, sổ mũi, nhưng sẽ dẫn đến quá liều nhanh hơn chúng ta nghĩ. Chúng có thể làm tăng huyết áp, làm trầm trọng thêm bệnh hen suyễn và gây bí tiểu. Mặc dù không phải tất cả các loại thuốc đều có nguy cơ đó, nhưng để đảm bảo an toàn, hãy đọc danh sách các thành phần hoạt chất để so sánh các sản phẩm, uống riêng từng loại thuốc và uống đúng liều cho các triệu chứng để tránh các loại thuốc (và tác dụng phụ) không muốn hoặc không cần. Hãy chắc chắn đã đo lường từng liều một cách cẩn thận (bao gồm cả chất lỏng) và không dùng thường xuyên hơn so với khuyến cáo trong hướng dẫn. Cũng lưu ý rằng nhiều loại thuốc cảm lạnh và cúm đa tác dụng có chứa acetaminophen.

NSAID

Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen (Advil, Motrin) và naproxen (Aleve) có thể làm giảm đau đầu hoặc đau cơ, nhưng chúng không nên được sử dụng thường xuyên. Mặc dù các loại thuốc này rất tốt để giảm đau và viêm, nhưng chúng cũng có thể gây ra các vấn đề như chảy máu đường tiêu hóa và suy thận nếu sử dụng quá nhiều. Một điều quan trọng cần lưu ý là phải xin ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc này để đảm bảo chức năng thận, và nếu dùng chúng lâu dài, có thể sẽ cần sử dụng thêm một loại thuốc để bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi bị loét. Tốt nhất là tránh sử dụng các loại thuốc này ngay trước khi đi ngủ, và lý tưởng nhất là uống trong khi ăn và không uống sau bữa tối.
Tylenol / acetaminophen

Mặc dù thuốc này có thể giúp giảm đau và hạ sốt, nhưng luôn có một giới hạn an toàn, và quá nhiều có thể trở nên độc hại, đặc biệt là đối với gan. Không nên dùng Tylenol thường xuyên nếu bị bệnh gan và cần đặc biệt chú ý đến tổng liều dùng trong một ngày, bao gồm cả liều trong các loại thuốc kết hợp như thuốc cảm và cúm. Điều tương tự cũng xảy ra với các dạng uống buổi tối của cả Tylenol và Advil. Nhiều người phụ thuộc vào chúng để ngủ ngon hơn ngay cả khi không có cảm giác đau đớn hay căng thẳng. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề về thận hoặc gan khi dùng lâu dài. Nếu khó ngủ, hãy kiểm tra giờ giấc đi ngủ hoặc cân nhắc nói chuyện với một chuyên gia về giấc ngủ.

Thuốc hỗ trợ giấc ngủ

Hai công cụ hỗ trợ giấc ngủ chính mà bạn sẽ tìm thấy tại nhà thuốc là diphenhydramine và doxylamine, có thể hữu ích cho việc sử dụng ngắn hạn, nhưng chỉ với liều lượng khuyến cáo. Nếu bạn vẫn không thể ngủ sau khi uống một liều và quyết định uống liều thứ hai thì có thể sẽ có tác dụng ngược lại, bao gồm đánh trống ngực, chóng mặt, nhịp tim nhanh và đổ mồ hôi. Nói cách khác, hai viên thuốc không tốt hơn, thậm chí không tốt bằng một viên. Melatonin bổ sung là một chất hỗ trợ giấc ngủ khác cần được sử dụng một cách chính xác, vì có rất nhiều hãng thuốc khuyên dùng liều lượng quá cao. Nếu được sử dụng trong một thời gian dài, melatonin có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất hormone tự nhiên, vì vậy, tốt nhất là bắt đầu với liều thấp nhất và nói chuyện với bác sĩ trước khi tăng liều.

Thuốc kháng axit

Những loại thuốc này có tác dụng làm giảm chứng ợ nóng hoặc khó chịu đường tiêu hóa khi ăn một số loại thực phẩm hoặc đồ uống có tính axit, nhưng chúng không nên được sử dụng hàng ngày, đặc biệt là khi không có sự cho phép của bác sĩ. Thỉnh thoảng sử dụng thuốc kháng axit dạng nhai không kê đơn sẽ không gây ra vấn đề gì, nhưng nếu bạn phải uống chúng hàng ngày, hãy tới gặp bác sĩ, vì bạn có thể cần một loại thuốc mạnh hơn như thuốc ức chế bơm proton. Nhu cầu sử dụng hàng ngày cũng có thể là dấu hiệu của loét dạ dày hoặc các vấn đề nghiêm trọng hơn. Và hãy nhớ rằng: Việc dùng quá liều các loại viên nhai này do hàm lượng canxi cao, có thể dẫn đến sỏi thận, táo bón và suy thận.

Thuốc xịt mũi

Trong khi chúng có vẻ vô hại và hữu ích khi bạn bị nghẹt mũi, thuốc xịt mũi thường được bị lạm dụng, đặc biệt là trong mùa dị ứng. Thường xuyên sử dụng thuốc xịt mũi có thể gây ra các vấn đề mãn tính với đường mũi, như chảy máu, loét và thậm chí là tăng nhãn áp hoặc đục thủy tinh thể khi sử dụng kéo dài. Thay vào đó, chỉ sử dụng chúng khi cần thiết và hỏi bác sĩ nếu vẫn gặp vấn đề dai dẳng với khả năng thở.

Thuốc lợi tiểu

Dù để đề phòng trước một sự kiện quan trọng hoặc giảm các triệu chứng tiền kinh nguyệt khó chịu, việc lạm dụng thuốc lợi tiểu thường xuyên có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng như suy thận và rối loạn điện giải nghiêm trọng như kali thấp. Điều này thậm chí có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe lớn như rối loạn nhịp tim. Nếu xuất hiện chứng đầy hơi mãn tính hoặc phù chân, việc gặp bác sĩ là cần thiết để chắc chắn rằng không có vấn đề nghiêm trọng nào xảy ra.

Sản phẩm ngăn mồ hôi

Nếu bạn đã từng sử dụng chất khử mùi trực tiếp sau khi tắm, thì đây là thời điểm thay đổi thói quen này. Lý do là vì các chất khử mùi hoạt động bằng cách tạo ra một đầu cắm protein trong tuyến mồ hôi, do đó ngăn chặn tuyến mồ hôi tiết ra mồ hôi và quá trình này không hiệu quả khi da bị ướt. Vì vậy, hãy thoa chất khử mùi khi vùng nách đã khô và khi tuyến mồ hôi chưa hoạt động.

Kem chống nắng

Việc thoa kem chống nắng thường được áp dụng ngay trước khi đi biển hoặc khi phải dành cả ngày ngoài trời, nhưng các chuyên gia nói rằng điều này chỉ bảo vệ da khỏi một nửa phơi nhiễm sẽ gặp phải. Hầu hết chúng ta thường phải tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiều hơn, khi đi ngoài đường, khi đi mua sắm, đến bưu điện, dắt chó đi dạo, đi bộ thể dục, v.v.. Vì vậy, nên sử dụng kem chống nắng cho các vùng da tiếp xúc với ánh mặt trời hàng ngày như mặt, cổ và mu bàn tay, bất kể thời tiết hôm đó như thế nào.

 

Bình luận
Tin mới
  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

Xem thêm