Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những cấm kỵ khi người cao tuổi dùng Đông dược

Đối với người cao tuổi (NCT), do già yếu nên lục phủ, ngũ tạng sau nhiều năm hoạt động đã suy kém, ăn uống hấp thụ kém, dẫn đến khí huyết hư suy, âm dương mất cân bằng nên thường mệt mỏi, cần được bồi bổ cả về ăn, uống và thuốc men.

Đối với NCT dùng Đông dược để bồi bổ là tốt, tuy nhiên để dùng thuốc cho đúng cần xem người cao tuổi cơ địa thuộc thể loại nào: hàn hay nhiệt, hay cơ thể thuộc loại trung tính (không hàn cũng không nhiệt).

Nếu cơ địa thuộc hàn thì bài thuốc bổ phải cho những vị thuốc ôn không cho thuốc nhiệt nếu cho thuốc nóng quá thì cơ thể của NCT yếu, không chịu được thuốc có khi gây ra phản ứng không tốt.

Nếu cơ địa nhiệt thì phải cho thuốc lương, không cho thuốc hàn. Nếu cơ thể trung bình thì cho các vị thuốc vừa ôn vừa lương, để cân bằng âm dương. Nhưng một điều tối quan trọng là NCT hư yếu ở tạng phủ nào, nếu chỉ cho một bài thuốc bổ chung chung thì không có tác dụng. Dù  bài thuốc bổ thuộc loại nào thì trong bài dùng cho NCT nhất thiết phải có những vị bổ khí và bổ huyết, nếu khí huyết được tăng cường thì sức khỏe mới tốt lên được.

nhung-cam-ky-khi-nguoi-cao-tuoi-dung-dong-duoc-1

Linh chi có tác dụng giải độc gan và thận, người cao tuổi có thể pha trà uống hằng ngày.

Như vậy người thuộc thể nhiệt thì không nên dùng các loại rượu bổ làm huyết nhiệt, gan nóng dẫn đến tăng huyết áp, gan bốc hỏa sinh chứng choáng váng đau đầu, mất ngủ. Còn người có cơ địa hàn hay thuộc loại trung bình thì dùng rượu thuốc tốt. Nhưng đã rượu thuốc thì phải dùng vào bữa ăn tối mới có kết quả. Mặt khác nếu để bồi bổ ăn uống chưa đạt yêu cầu thì mới dùng thuốc, trong các loại thuốc bổ Đông y thì thuốc sắc là có hiệu quả nhanh và bền, không có phản ứng phụ, nhưng người thầy thuốc phải tìm ra hư ở bộ phận nào trong cơ thể của bệnh nhân để bồi bổ cho đúng thì mới đạt kết quả.

Linh chi là một loại nấm đặc biệt có tác dụng giải độc gan và thận nên NCT dùng tốt, có thể pha trà uống hằng ngày để giải độc gan, thận. Trong Đông y ít dùng linh chi để chữa bệnh. Những người nói dùng linh chi để chữa được bệnh này bệnh là không đúng. Có người bảo rằng dùng linh chi để chữa ung thư là hoang đường. Có lẽ họ nhầm danh từ ung thư trong Đông y là mụn nhọt, vì mụn nhọt là do độc trong người phát ra nên dùng linh chi để giải độc, trừ mụn nhọt là đúng. Còn ung thư trong Đông y gọi là “nham”. Chứng nham thì Đông y điều trị chưa có kết quả.

Trong Đông y, nhân sâm đi vào được 12 kinh lạc do đó  có tác dụng chữa bệnh ở các tạng phủ và cũng đồng thời bồi bổ khí huyết. Nhưng nó có tác dụng đại bổ nguyên khí, sinh ra tân dịch để sinh ra huyết, nên NCT dùng nhân sâm để bồi bổ sức khỏe là phù hợp. Nhưng phải biết cách dùng mới có hiệu quả.

Những ai không dùng được nhân sâm?

Người tăng huyết áp do khí vượng, cường độ lưu thông huyết cao nên dùng nhân sâm làm huyết áp càng cao. Người đang bị các bệnh thuộc thực chứng như cảm mạo, người đang bị cơn hen suyễn thuộc thể hen nhiệt, không được dùng nhân sâm.

Mặt khác, theo Đông y, mỗi người có cấu trúc âm dương khác nhau, nên tuy là mắc cùng một loại bệnh nhưng mỗi người có triệu chứng khác nhau và mạch tượng cũng có chỗ khác nhau, nguyên nhân dẫn đến cũng khác nhau. Cũng cảm phong hàn nhưng người có tạng nhiệt bệnh sẽ nhẹ hơn là người tạng hàn... Do vậy dù Đông y hay Tây y cũng phải qua thầy thuốc khám bệnh chẩn đoán rồi mới cho thuốc thì mới đúng bệnh. Trong Đông y có một số thầy thuốc nghe người nhà đến kể bệnh rồi cho thuốc, không thăm khám bệnh nhân cũng là một sai lầm. Vì có khi bệnh một đường nhưng triệu chứng một nẻo. Đông y phải căn cứ vào mạch, lưỡi để chẩn đoán mới chính xác, còn triệu chứng chỉ để tham khảo. Nên Đông y mới có quy trình khám bệnh là “vọng, văn, vấn, thiết” rồi mới “biện chứng, lập pháp, kê đơn, bốc thuốc”. Điều trị như vậy mới có hiệu quả, nếu không thì sẽ mắc sai lầm như nghe quảng cáo rồi mua thuốc về dùng, bệnh một đường dùng thuốc một nẻo bệnh không những không lành mà có khi phản tác dụng.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Quả sấu và mùa hè

TTND.BS. Nguyễn Xuân Hướng - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 11/10/2024

    Tác dụng phụ khi điều trị viêm đường hô hấp trên cho trẻ tại nhà

    Không đến các sơ sở y tế, không được bác sĩ kê đơn, nhiều phụ huynh tự ý mua thuốc và điều trị bệnh viêm đường hô hấp trên cho trẻ tại nhà . Việc làm này khiến bệnh tình của trẻ không được cải thiện mà còn kéo theo một số biến chứng nguy hiểm

  • 11/10/2024

    Làm việc ca đêm ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch như thế nào?

    Do đặc thù công việc, nhiều người buộc phải luân phiên làm ca đêm. Tuy nhiên, làm việc vào ban đêm dẫn đến sự mất cân bằng nhịp sinh học tự nhiên, có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch

  • 11/10/2024

    Sử dụng vitamin D đúng cách cho trẻ nhỏ

    Vitamin D rất quan trọng với nhiều chức năng ở trẻ nhỏ, như chức năng xương khớp, chức năng miễn dịch. Tuy nhiên, bổ sung vitamin D đúng cách như thế nào thì không phải bậc phụ huynh nào cũng biết

  • 10/10/2024

    Mi mắt – vùng da dễ lão hóa nhất trên gương mặt

    Nhiều chị em lo ngại về quầng thâm và bọng mắt ở vùng da dưới mắt, tuy nhiên, mi mắt mới là vùng da có nguy cơ lão hóa đầu tiên trên gương mặt.

  • 09/10/2024

    Dấu hiệu thiếu vitamin D ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

    Tình trạng thiếu vitamin D ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ rất phổ biến và có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

  • 08/10/2024

    Ngày Sức khỏe tâm thần thế giới 10/10: Tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe tinh thần và những dấu hiệu cảnh báo cần lưu ý

    Ngày Sức khỏe Tâm thần – 10/10 hàng năm là một dịp để chúng ta nhìn lại và suy ngẫm về tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe tinh thần. Trong xã hội hiện đại khi những áp lực và thách thức ngày càng gia tăng, việc duy trì một tinh thần khỏe mạnh không chỉ đơn thuần là tránh xa bệnh tật mà còn là xây dựng một nền tảng vững chắc cho một cuộc sống viên mãn và hạnh phúc.

  • 08/10/2024

    Các nhóm thực phẩm giúp mái tóc khỏe đẹp

    Mái tóc khỏe đẹp, mượt mà phản ánh tình trạng sức khỏe. Khi cơ thể thiếu một số chất sẽ khiến mái tóc yếu rụng... Dưới đây là một số nhóm thực phẩm giúp mái tóc mượt.

  • 08/10/2024

    Hội chứng Apert

    Hội chứng Apert là một rối loạn di truyền hiếm gặp gây ra sự phát triển bất thường của sọ. Trẻ em mắc hội chứng Apert được sinh ra với hình dáng sọ và khuôn mặt biến dạng, đi cùng nhiều khuyết tật khác. Phẫu thuật tạo hình có thể giúp sửa một số bất thường xương mặt.

Xem thêm