Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ngâm, tắm thảo dược và sức khỏe

Ngâm, tắm thảo dược nằm trong phép chữa ngoài của đông y. Đây là phương pháp thường dùng các thuốc có tinh dầu tác dụng khu phong, tán hàn, trừ thấp, hoạt huyết, tiêu viêm, lưu thông kinh lạc... tác động lên bộ phận phía ngoài cơ thể như: da, gân cơ để chữa bệnh.

Ngâm, tắm thảo dược có tác dụng kích thích hệ tuần hoàn, tiêu hóa, thần kinh, tăng cường hệ thống miễn dịch, tăng chuyển hóa, chống viêm, chống stress và điều hòa cơ thể; đặc biệt giải phóng cho cơ thể khỏi những cơn đau do co gân cơ, cứng khớp.

Ngâm, tắm thảo dược và sức khỏe

Chỉ định chung trong ngâm tắm thảo dược

- Bong gân, cứng khớp, teo cơ, hạn chế vận động.

- Chấn thương chi giai đoạn cấp, mãn, sẹo co cứng.

- Đau dây thần kinh.

- Viêm khớp: Viêm đa khớp dạng thấp, bệnh gút...

- Một số bệnh rối loạn vận mạch.

- Tăng huyết áp, mất ngủ…

Chống chỉ định:

Chống chỉ định tuyệt đối:

- Viêm cấp và các chấn thương cấp tính.

- Vết thương nhiễm khuẩn, vết thương hở.

- Tắc động mạch hay tĩnh mạch ở bệnh nhân đái tháo đường.

- Các khối u ác tính, lao tiến triển.

- Bệnh nhân say rượu, tâm thần.

Chống chỉ định tương đối:

- Các trường hợp giảm cảm giác nóng, lạnh.

- Trẻ em, bệnh nhân tâm thần.

- Các bệnh tim mạch, hô hấp, thận (không điều trị toàn thân).

Quy trình ngâm, tắm thảo dược

Bệnh nhân phải được khám và chẩn đoán đúng bệnh có chỉ định điều trị bằng ngâm, tắm, xông thảo dược.

Bệnh nhân trước một đợt điều trị phải được kiểm tra mạch, huyết áp, cân nặng. Được hướng dẫn hiểu cách điều trị.

Trước khi điều trị bệnh nhân phải vệ sinh cơ thể hoặc vùng cơ thể được điều trị, tuân thủ tuyệt đối thời gian và cách thức điều trị.

- Chuẩn bị chậu ngâm, tắm thảo dược: nhiệt độ chậu ngâm tắm từ 40 - 500C tùy từng thể trạng bệnh nhân và chỉ định điều trị. Thảo dược phải được nấu trước và hòa tan đều với nước trước khi tiếp xúc với bệnh nhân. Kiểm tra nhiệt độ của nước ngâm tắm xem nóng quá hoặc chưa đủ nóng đề điều chỉnh.

Chuẩn bị cho bệnh nhân: bệnh nhân phải được vệ sinh sạch sẽ phần cơ thể được điều trị và bộc lộ phần cần được điều trị bằng ngâm tắm thảo dược.

Kỹ thuật viên/điều dưỡng hướng dẫn, giải thích, giúp đỡ bệnh nhân bắt đầu quy trình điều trị với nhiệt độ, thuốc, thời gian điều trị thích hợp.

- Ngâm tắm vào nước thảo dược nóng 15 - 20 phút.

Các công thức thảo dược được  sử dụng

Công thức thuốc ngâm, tắm, rửa chân tay các bệnh về khớp và dây thần kinh (75g):

Muối hột 6g, cốt toái bổ 10g, dây đau xương 10g, lá lốt 15g, đại hồi 5g, quế chi 7g, thiên niên kiện 10g, phụ tử 2g, ngải cứu10g.

Ngâm, tắm thảo dược và sức khỏe

Quế chi

Công thức thuốc ngâm, tắm, rửa tay chân cho các bệnh nhân mất ngủ (75g):

Muối hột 6g, đại hồi 7g, quế chi 7g, thiên niên kiện 10g, ngải cứu 15g, trinh nữ 15g, lá vông 15g.

Công thức thuốc ngâm, tắm toàn thân (250g):

Quế chi 25g, địa liền 20g, đinh hương 15g, ngải cứu 50g, xương bồ 15g, cúc tần 15g, đại bi 15g, màng tang 15g, thủy xương bồ 15g, ngũ trảo 15g, tang diệp 50g.

Ngâm, tắm thảo dược và sức khỏe

Đinh hương

Thảo dược tắm này có thể dùng để xông giải cảm.

Công thức thuốc ngâm, tắm trị bệnh ngoài da (250g):

Thương nhĩ tử 20g, liên kiều 20g, sài đất 20g, kim ngân hoa 20g, nhân trần 20g, xuyên tâm liên 20g, cúc hoa 20g, lá muồng trâu 25g, kinh giới 20g, phòng phong 20g, bồ công anh 20g, hương nhu tía 25g.

Ngâm, tắm thảo dược và sức khỏe

Xương bồ

Công thức thuốc gội đầu trị gàu, mượt tóc, mọc tóc; chữa các bệnh về đầu, mặt, cổ và chăm sóc da (90g):

Bồ kết 10g, vỏ bưởi 10g, hương nhu 10g, hoắc hương 10g, mần trầu 10g, ngải cứu 10g, mạn kinh tử 5g, sả 5g, cúc hoa 5g, bồ công anh 5g, bạch chỉ 5g, bạc hà 5g.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Thảo dược và gia vị cho bệnh viêm khớp dạng thấp

 
BS.CKII. HUỲNH TẤN VŨ - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

Xem thêm