Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nhiễm kiềm hô hấp

Nhiễm kiềm hô hấp là một tình trạng bệnh lý trong đó việc tăng hít thở dẫn đến tăng pH máu lên trên ngưỡng bình thường (7,35 - 7,45) đồng thời với việc giảm nồng độ CO2 trong máu động mạch. Tình trạng này là một trong bốn nhóm cơ bản thể hiện sự phá vỡ cân bằng kiềm-toan.

Nhiễm kiềm hô hấp là gì?

Nhiễm kiềm hô hấp xuất hiện khi có tăng thông khí quá mức làm giảm  nồng độ CO2 máu dẫn tới tăng pH máu.

Cơ thể người cần oxy để thực hiện các chức năng cần thiết. Khi chúng ta hít vào, oxy sẽ vào phổi, và khi thở ra khí CO2 sẽ được thải ra ngoài cơ thể. Bình thường, quá trình hô hấp giúp giữ cho nồng độ cả O2 và CO2 luôn ở trạng thái cân bằng.

Tình trạng nhiễm kiềm hô hấp xảy ra khi nồng độ CO2 máu hạ quá thấp khiến cho pH máu tăng và trở nên quá kiềm.

Tăng thông khí và nhiễm kiềm hô hấp

Tình trạng tăng thông khí là nguyên nhân gây nên nhiễm kiềm hô hấp. Một số người bị tăng thông khí thường thở rất nhanh và sâu.

Nguyên nhân gây tăng thông khí

Hoảng sợ và lo âu là những nguyên nhân phổ biến nhất gây tăng thông khí. Tuy nhiên đây không phải là những lý do duy nhất. Những nguyên nhân khác bao gồm:

  • Nhồi máu cơ tim
  • Đau đớn
  • Sử dụng ma túy
  • Hen phế quản
  • Sốt
  • Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD)
  • Nhiễm trùng
  • Tắc mạch phổi
  • Mang thai

Trường hợp bạn gặp phải những triệu chứng của tăng thông khí (nhất là lần đầu), hãy tới bệnh viện để khám ngay.

Các triệu chứng của nhiễm kiềm hô hấp

Thở quá nhanh là một dấu hiệu của nhiễm kiềm hô hấp. Tuy nhiên, nồng độ CO2 thấp trong máu cũng có thể gây ra nhiều triệu chứng khác như:

  • Hoa mắt
  • Đầy bụng
  • Chóng mặt
  • Tê cứng và co rút ở bàn tay, bàn chân
  • Khó chịu vùng ngực
  • Lú lẫn
  • Khô miệng
  • Ngứa ran ở cánh tay
  • Tim đập nhanh
  • Cảm thấy khó thở

Điều trị nhiễm kiềm hô hấp

Các nguyên nhân do lo âu và hoảng sợ

Cần phải điều trị dứt điểm nguyên nhân gây giảm CO2 máu. Những mẹo nhỏ sau đây có thể có ích trong trường hợp nhiễm kiềm hô hấp do lo âu và hoảng sợ.

Thở vào trong một túi giấy

Đây là một biện pháp đơn giản nhưng khá hiệu quả. Làm phồng túi giấy bằng cách thở khí CO2 vào trong đó, sau đó hít khí này lại vào phổi. Lặp lại cách này vài lần để giúp cung cấp lại CO2 cho cơ thể, đưa nồng độ khí này trở lại cân bằng.

Có người trợ giúp

Các triệu chứng của nhiễm kiềm hô hấp có thể khiến bệnh nhân sợ hãi và tình trạng này sẽ khiến họ thở nhanh hơn và sâu hơn, làm cho các triệu chứng càng trầm trọng hơn. Có một người thân hay bạn bè ở bên trợ giúp và hướng dẫn có thể giúp bạn kiểm soát tốt nhịp thở của mình.

Hạn chế lượng oxy vào phổi

Để đạt được điều này, hãy cố gắng hít thở trong khi mím môi hoặc chỉ thở bằng một lỗ mũi. Trong trường hợp này cần bịt kín miệng và lỗ mũi còn lại.

Các nguyên nhân khác

Những mẹo nhỏ nêu trên là những cách rất đơn giản giúp xử trí tình trạng nhiễm kiềm hô hấp. Những người thường xuyên gặp phải tình trạng thở quá nhanh do lo lắng có thể áp dụng những kỹ thuật này tại nhà.

Đối với những người có dấu hiệu thở gấp do nhiễm kiềm hô hấp lần đầu tiên, cần tới bệnh viện ngay lập tức. Những biện pháp nêu trên chỉ được dùng nếu bác sỹ đã xác định được chính xác nguyên nhân.

Hồi phục sau nhiễm kiềm hô hấp

Khả năng hồi phục phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu bạn bị nhiễm kiềm hô hấp do căng thẳng và lo âu thì hoàn toàn có thể hồi phục tốt. Các triệu chứng sẽ biến mất ngay sau khi nồng độ CO2 máu trở lại bình thường.

Trong một số trường hợp khác, nhiễm kiềm hô hấp có thể rất nghiêm trọng. Do vậy, khả năng hồi phục sẽ phụ thuộc vào mức độ nặng của nguyên nhân chính.

Phòng nnguwaf nhiễm kiềm hô hấp

Nguyên nhân chủ yếu nhất gây tăng thông khí đó là các vấn đề về tâm lý như stress, hoảng sợ và lo âu. Bạn có thể tự điều chỉnh và học cách kiểm soát những vấn đề này.

Ngoài ra, bạn có thể áp dụng những bài tập hít thở, ngồi thiền và tập luyện thể dục thường xuyên.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Suy hô hấp cấp

Bình luận
Tin mới
  • 28/11/2025

    Chế độ ăn cho trẻ nhiễm HIV theo từng giai đoạn bệnh cần chú ý gì?

    Nhờ hiệu quả của thuốc kháng virus (ARV), ngày càng nhiều trẻ nhiễm HIV có thể phát triển, học tập và sinh hoạt bình thường như những trẻ khác. Tuy nhiên, dinh dưỡng vẫn là nền tảng của chăm sóc điều trị, giúp duy trì cân nặng, tăng sức đề kháng, giảm biến chứng và hạn chế tác dụng phụ của thuốc.

  • 28/11/2025

    Lõm ngực bẩm sinh ở trẻ có nguy hiểm không?

    Lõm ngực bẩm sinh xảy ra khi xương ức phát triển bất thường tạo ra vết lõm trên thành ngực của bạn và có thể gây ra các vấn đề về thể chất cũng như cảm xúc cho trẻ. Cùng tìm hiểu về bệnh lý lõm ngực bẩm sinh ở trẻ qua bài viết sau đây!

  • 28/11/2025

    Bảo vệ sức khỏe xương khớp khi thời tiết lạnh

    Thời tiết lạnh giá và chuyển mùa thường làm gia tăng các vấn đề về xương khớp, gây ra tình trạng đau cứng khớp và khó khăn khi vận động. Sự thay đổi của nhiệt độ và độ ẩm có thể làm các mô cơ giãn nở, tạo áp lực lên khớp, dẫn đến cảm giác đau nhức hoặc tê cứng.

  • 27/11/2025

    Hội thảo khoa học" Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp"

    Hà Nội, ngày 27/11/2025 – Kết quả nghiên cứu mới nhất do Viện Y học ứng dụng Việt Nam thực hiện được công bố tại Hội thảo khoa học “Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp” đã chỉ ra những thách thức lớn trong công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi (NCT) tại các đô thị lớn.

  • 27/11/2025

    Cách ăn low-carb giúp giảm cân bền vững

    Chế độ ăn kiêng low-carb (ít carbohydrate) đã chứng minh được hiệu quả trong việc giảm cân nhanh chóng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe. Tuy nhiên, chìa khóa để thành công không phải là việc cắt giảm carb một cách mù quáng, mà là thực hiện một cách thông minh, bền vững để biến nó thành một lối sống lâu dài.

  • 27/11/2025

    Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng?

    Ung thư đại trực tràng là căn bệnh phổ biến và gây tử vong cao trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng nằm trong top năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đáng kể thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đưa ra lời khuyên thiết thực để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và sàng lọc định kỳ, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe.

  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

Xem thêm