Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên nhân gây ung thư da

Ung thư da là loại ung thư phổ biến nhất ở Hoa Kỳ. Nhưng nó cũng là một trong những bệnh ung thư có khả năng chữa khỏi cao nhất khi được phát hiện sớm.

Khối u ác tính là một dạng ung thư da hiếm gặp, hình thành trong các tế bào hắc tố. Đây là những tế bào tạo ra sắc tố của bạn, được gọi là melanin.

Nhưng phần lớn các bệnh ung thư da là ung thư không phải hắc tố, nghĩa là chúng không liên quan đến tế bào hắc tố. Hai loại phổ biến nhất trong số này là ung thư da tế bào đáy và tế bào vảy. Bệnh hầu như luôn có thể được chữa khỏi nếu được phát hiện sớm.

Nguyên nhân của ung thư da là gì?

Ung thư da phát triển khi một trong ba loại tế bào tạo nên làn da của bạn sinh sản bất thường. Khi chúng phát triển và phân chia không ngừng, chúng có thể di căn. Những tế bào này lây lan sang những nơi khác trong cơ thể thông qua hệ thống bạch huyết.

Hầu hết các bệnh ung thư da là do tiếp xúc với tia cực tím (UV). Khi bạn không bảo vệ làn da của mình, tia UV từ ánh nắng mặt trời hoặc giường tắm nắng có thể làm hỏng DNA của da. Khi DNA bị thay đổi, nó không thể kiểm soát sự phát triển của tế bào da một cách thích hợp, dẫn đến ung thư. Ngoài ra, có một số yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh ung thư da.

Đọc thêm tại bài viết: Sự thật về ung thư da

Ai có nguy cơ bị ung thư da cao nhất?

Ung thư da không hắc tố và ung thư hắc tố có nhiều nguyên nhân chung. Một số nguyên nhân có thể kiểm soát, một số khác thì không.

  • Tổn thương da do ánh nắng mặt trời: Nếu bạn có tiền sử bị cháy nắng hoặc dành nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời, tỷ lệ mắc cả ung thư da hắc tố và ung thư da không hắc tố sẽ tăng lên.
  • Da, mắt và tóc sáng màu: Da bạn càng có ít sắc tố thì khả năng bảo vệ tế bào của da trước các tia UV nguy hiểm càng ít. Nhưng ung thư da có thể ảnh hưởng đến bất cứ ai. Khi người da màu mắc bệnh, bệnh có xu hướng được chẩn đoán ở giai đoạn sau, khi đó khó điều trị hơn. Ung thư tế bào vảy là loại ung thư da phổ biến nhất ở người da đen.
  • Vị trí sinh sống: Nếu bạn sống ở nơi có khí hậu ấm áp hoặc ở vùng núi cao, bạn sẽ tiếp xúc với lượng bức xạ UV cao hơn từ mặt trời, điều này có thể làm tăng tỷ lệ mắc khối u ác tính.
  • Tuổi: Năm tháng trôi qua, bạn càng phải đối mặt với nhiều tia UV có hại hơn. Hầu hết các khối u ác tính dường như xuất hiện ở người lớn từ 50 tuổi trở lên.
  • Tiền sử ung thư da: Tiền sử gia đình và cá nhân là một trong những yếu tố nguy cơ quan trọng đối với ung thư da. Nếu bạn hoặc người thân trong gia đình đã từng được chẩn đoán mắc ung thư da, đặc biệt là ung thư da hắc tố, nguy cơ bạn mắc bệnh này trong tương lai sẽ cao hơn đáng kể. Điều này có thể được giải thích bởi các yếu tố di truyền và gen đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sự phát triển và phân chia của tế bào da.
  • Giới tính: Đàn ông có nhiều khả năng bị ung thư da không hắc tố hơn phụ nữ. Tuy nhiên, phụ nữ dưới 50 tuổi có nhiều khả năng phát triển khối u ác tính hơn nam giới ở độ tuổi của họ.
  • Phơi nhiễm độc tố: Môi trường làm việc bị phơi nhiễm với các hóa chất như asen và tiếp xúc với bức xạ có thể làm hỏng tế bào da và tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư da.
  • Có nốt ruồi: Bạn càng có nhiều nốt ruồi thì khả năng phát triển khối u ác tính càng cao.
  • Hệ thống miễn dịch yếu: Nếu hệ thống miễn dịch của bạn bị tổn hại, cơ thể bạn không thể chống lại bệnh ung thư.
  • Tiếp xúc với bức xạ: Nếu bạn đã xạ trị các tình trạng da như chàm hoặc mụn trứng cá, bạn có thể có nguy cơ mắc ung thư da cao hơn, đặc biệt là ung thư biểu mô tế bào đáy.

Đọc thêm tại bài viết: Vitamin A có giúp giảm nguy cơ ung thư da?

Ung thư da có thể phòng tránh không?

Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn nguy cơ mắc ung thư da, nhưng chúng ta có thể thực hiện nhiều biện pháp để giảm thiểu đáng kể khả năng phát triển bệnh này. Biện pháp quan trọng nhất là bảo vệ làn da khỏi tác hại của tia UV bằng cách sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF cao và phổ rộng, mặc quần áo che phủ khi ra ngoài trời, đội mũ rộng vành và tránh ra nắng trong những giờ gay gắt nhất của ngày.

Ngoài ra, một số loại thuốc nhất định có thể làm da trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời, vì vậy cần tránh tiếp xúc với ánh nắng khi đang sử dụng những loại thuốc đó. Đồng thời, việc sử dụng giường tắm nắng nên được tránh hoàn toàn vì nguy cơ gây tổn thương da và ung thư da rất cao.

Mặc dù có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa, nhưng không ai có thể đảm bảo 100% sẽ không mắc ung thư da. Do đó, việc tự kiểm tra da thường xuyên và đi khám sức khỏe định kỳ với bác sĩ da liễu là rất quan trọng. Phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường trên da có thể giúp điều trị bệnh hiệu quả hơn và tăng khả năng chữa khỏi hoàn toàn.

Hoàng Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo WebMD
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm