Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên nhân gây chậm tăng trưởng chiều cao ở trẻ em

Chậm tăng trưởng chiều cao ở trẻ là vấn đề khiến các bậc cha mẹ lo lắng. Đây là một trong những bệnh lý thường gặp, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất cũng như sức khỏe của trẻ.

Chậm tăng trưởng chiều cao ở trẻ do nhiều nguyên nhân dẫn đến. Tuy nhiên, có nhiều trường hợp không xác định được nguyên nhân, khiến cha mẹ lo ngại vì sự thấp lùn của con mình. Việc tầm soát, chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời ở "giai đoạn vàng" sẽ giúp cải thiện quá trình thúc đẩy tăng chiều cao cho trẻ.

Dưới đây là những nguyên nhân gây chậm tăng trưởng chiều cao ở trẻ

Nguyên nhân do thiếu hormone tăng trưởng

Theo nghiên cứu các nguyên nhân gây chậm tăng trưởng ở trẻ, thì tỉ lệ thiếu hormone tăng trưởng ước tính chỉ chiếm khoảng 1/4.000 - 1/10.000 trẻ, nhưng lại là một trong những nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến chậm tăng trưởng. Hormone tăng trưởng được bài tiết bởi tuyến yên. Nguyên nhân có thể do bẩm sinh hoặc do mắc phải bệnh như: U hạ đồi tuyến yên, chấn thương đầu, phẫu thuật não, nhiễm trùng thần kinh, chiếu xạ vùng sọ, vùng hầu họng và hốc mắt… Một số trường hợp thiếu hormone tăng trưởng không rõ nguyên nhân.

Nguyên nhân do chậm tăng trưởng trong bào thai

Những thai nhi sinh ra có cân nặng thấp < 2500 gram. Có khoảng 10% trẻ có cân nặng thấp khi sinh không tăng trưởng kịp trẻ cùng tuổi và giới lúc 2 tuổi.

Nguyên nhân do các bệnh lý

Trẻ mắc một số bệnh lý mạn tính tại thận như: Suy thận mạn, thận hư. Bệnh tim bẩm sinh, suy tim. Bệnh lý gan mật, rối loạn chuyển hóa… sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất của trẻ.

Ngoài ra các hội chứng Turner, Down, Prader - Willi… cũng dẫn đến chậm tăng trưởng ở trẻ em.

Nguyên nhân do thiếu máu

Một số bệnh lý thiếu máu như thiếu máu huyết tán, thiếu máu do thiếu sắt… cũng làm cho trẻ chậm phát triển chiều cao.

Nguyên nhân do dinh dưỡng kém

Dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng đối với sự tăng trưởng của trẻ. Trẻ bị suy dinh dưỡng mạn tính sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển chiều cao.

Nguyên nhân do suy tuyến giáp

Hormone tuyến giáp tác động trực tiếp lên sự phát triển thể chất và tâm thần của trẻ. Khi tuyến giáp tiết không đủ hormone này có thể gây chậm tăng trưởng chiều cao

Nguyên nhân gây chậm tăng trưởng chiều cao ở trẻ em - Ảnh 3.

Chậm tăng trưởng chiều cao ở trẻ là vấn đề cha mẹ thường lo lắng.

(Ảnh minh hoạ)

Trẻ phát triển thế nào là bình thường?

Thông thường chiều cao bình thường của trẻ được tính như sau. Với trẻ mới sinh, chiều cao từ 48 - 52 cm, trung bình là 50 cm. Trong năm đầu đời của trẻ, bé sẽ tăng khoảng 20 - 25 cm. Tuy nhiên, đến năm 1 - 4 tuổi thì chiều cao của trẻ tăng trung bình 10 - 12cm mỗi năm.

Và tương tự từ năm trẻ 4 - 11 tuổi sẽ tăng trung bình 5 - 8 cm mỗi năm. Đến tuổi dậy thì, sự tăng chiều cao của trẻ sẽ vượt bậc, ở trẻ gái tăng khoảng 6 - 10 cm mỗi năm và trẻ trai tăng từ 6,5 - 11 cm mỗi năm.

Dấu hiệu nhận biết trẻ chậm tăng trưởng

Nếu có các dấu hiệu chưa tăng so mới mức bình thường, nên đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán, điều trị càng sớm càng tốt. Các dấu hiệu ước lượng khác như: Trẻ thấp hơn các bạn cùng lớp, cùng độ tuổi; Trẻ thấp hơn anh chị em ruột ở cùng tuổi. Quần áo con mặc rất lâu chật và ngắn hoặc đối với trẻ trên 4 tuổi tốc độ tăng trưởng chiều cao chậm < 5cm/năm... nên cho trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa dinh dưỡng, nhi khoa để được tư vấn.

Lời khuyên thầy thuốc

Việc theo dõi chiều cao của trẻ trên biểu đồ tăng trưởng của các bố mẹ là rất cần thiết. Điều này giúp bố mẹ biết được chiều cao và sự tăng trưởng của con có bình thường hay không. Với trẻ thiếu hormone tăng trưởng thì điều trị càng sớm càng tốt, trẻ vẫn có thể bắt kịp tăng trưởng của trẻ bình thường. 

Trẻ thiếu hormone tăng trưởng được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, hầu như sẽ đạt được chiều cao tối đa lúc trưởng thành theo di truyền của từng trẻ. Bất kỳ thời điểm nào, nếu thấy trẻ phát triển chiều cao thấp hơn giới hạn bình thường và tốc độ tăng trưởng chậm, gia đình nên đưa con đi khám bác sĩ chuyên khoa Nội tiết Nhi hoặc dinh dưỡng để xác định chẩn đoán và nguyên nhân.

Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo 1000 ngày đầu đời được tính từ khi trẻ được mang thai cho đến 24 tháng tuổi là giai đoạn vàng phát triển chiều cao và thể chất. Đây là giai đoạn quyết định đến 60% khả năng phát triển chiều cao của trẻ trong tương lai.

Tuy nhiên, ngoài những trẻ đạt được các mốc chiều cao phù hợp với độ tuổi thì còn rất nhiều trẻ chưa đạt chuẩn chiều cao, thậm chí là kém tăng trưởng, thấp hơn nhiều so với con số cần có.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Giúp trẻ tăng chiều cao ở tuổi dậy thì.

Theo Sức Khỏe & Đời Sống
Bình luận
Tin mới
  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

  • 15/05/2025

    5 lợi ích sức khỏe của quả lê và những kiêng kỵ khi ăn lê

    Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

  • 15/05/2025

    Bệnh lý mùa hè thường gặp

    Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

  • 14/05/2025

    Chế độ ăn cho người bị chấy rận

    Chấy rận không chỉ gây ngứa ngáy khó chịu mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Chế độ ăn uống khoa học, giàu dinh dưỡng có thể giúp tăng cường sức đề kháng, giảm ngứa ngáy và hỗ trợ quá trình điều trị chấy rận hiệu quả hơn.

  • 14/05/2025

    Lợi ích sức khỏe của ngải cứu

    Ngải cứu là loại rau cũng như phương thuốc được dùng phổ biến trong đời sống người dân. Mặc dù ngải cứu đã được sử dụng nhiều trong y học phương Đông với nhiều công dụng tuyệt vời trong suốt chiều dài lịch sử, tuy nhiên y học hiện đại chưa chứng minh được tất cả những lợi ích cổ truyền của ngải cứu. Cùng tìm hiểu về loại cây này qua bài viết sau đây!

Xem thêm