Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ngôi thai ngược (ngôi mông)

Có khoảng 3-4% số trường hợp mang thai sẽ là mang thai ngôi mông. Ngôi mông hay ngôi ngược là khi em bé trong bụng bạn có vị trí đầu ở trên, và chân ở dưới, dẫn đến việc khi sinh đẻ, chân của em bé sẽ ra trước.

Trong những thai kỳ bình thường, em bé trong tử cung sẽ tự động xoay để đầu hướng xuống dưới khi sắp đến ngày sinh. Do vậy, tình trạng ngôi mông hay ngôi ngược sẽ khiến cả mẹ và bé gặp phải một số khó khăn nhất định khi sinh.

Nguyên nhân khiến ngôi thai ngược (ngôi mông)

Có 3 loại ngôi mông khi mang thai: ngôi mông hoàn toàn (complete), ngôi mông không hoàn toàn kiểu bàn chân (footling) và ngôi mông không hoàn toàn kiểu mông (frank), phụ thuộc vào vị trí em bé trong tử cung. Tuy nhiên, trong cả 3 dạng ngôi mông này, thì đầu của em bé đều ở phía trên, thay vì “lộn ngược” xuống dưới đường dẫn sinh như ngôi thai thông thường.

Các bác sỹ không thể nói chính xác được tại sao ngôi thai lại bị ngược. Nhưng theo Hiệp hội Sản khoa Hoa Kỳ, có rất nhiều lý do tại sao em bé lại quay ngược trong tử cung, bao gồm:

  • Mang thai rất nhiều lần
  • Mang đa thai
  • Đã từng sinh non
  • Có quá nhiều nước ối, có nghĩa là em bé sẽ có dễ dàng chuyển động và xoay ở trong tử cung hơn, hoặc quá ít nước ối, nghĩa là không đủ nước ối để em bé xoay trong tử cung.
  • Tử cung có hình dạng bất thường hoặc mắc phải các biến chứng kháng, ví dụ như u xơ tử cung
  • Bị nhau thai tiền đạo

Làm thế nào để biết em bé trong bụng ở ngôi ngược?

Em bé sẽ không được coi là có ngôi ngược cho đến khi được 35 hoặc 36 tuần. Với thai kỳ bình thường, em bé sẽ quay đầu xuống đúng vị trí để chuẩn bị ra đời. Thông thường, việc này sẽ xảy ra trước tuần thứ 35. Tuy vậy, sau đó, em bé sẽ lớn hơn và sẽ bị thiếu không gian, và việc quay đầu với bé sẽ trở nên khó khăn hơn.

Bác sỹ sẽ cho bạn biết em bé có bị ngược không bằng việc cảm nhận vị trí của em bé qua bụng hoặc bằng việc siêu âm

Biến chứng của ngôi thai ngược (ngôi mông)?

Thông thường, ngôi thai ngược không nguy hiểm, trừ khi đến ngày sinh mà ngôi thai vẫn ngược. Trong các ca sinh mà em bé có ngôi ngược, nguy cơ bị tắc trong đường dẫn sinh là rất cao và nguồn cung cấo oxy cho bé qua dây rốn có thể sẽ bị cạn kiệt dần.

Câu hỏi lớn nhất trong trường hợp này là biện pháp an toàn nhất để một phụ nữ sinh con khi ngôi thai bị ngược là gì? Về lý thuyết, ngoài việc sinh mổ, thì bác sỹ hoặc nữ hộ sinh có thể sẽ hướng dẫn cho bạn các cách giúp bạn giải quyết được tình trạng ngôi ngược một cách an toàn. Tuy nhiên, sinh nở trong trường hợp ngôi thai ngược chắc chắn sẽ có nhiều nguy cơ biến chứng hơn là sinh thường với ngôi thai bình thường.

Một nghiên cứu năm 2000 đã xem xét hơn 2000 phụ nữ trên 26 quốc gia chỉ ra rằng, lên kế hoạch sinh mổ sẽ an toàn hơn cho em bé, so với việc sinh thường, nếu em bé có ngôi ngược. Tỷ lệ tử vong sơ sinh và biến chứng sơ sinh sẽ giảm đi đáng kể nếu em bé có ngôi mông được sinh mổ. Tuy nhiên, tỷ lệ biến chứng với mẹ ở cả nhóm sinh mổ và sinh thường là như nhau. Sinh mổ là một cuộc phẫu thuật lớn, và sẽ gây ra một tỷ lệ biến chứng nhất định cho mẹ.

Tạp chí Sản phụ khoa Anh quốc cũng đã tiến hành một nghiên cứu tương tự và đưa ra kết luận rằng, nếu một phụ nữ muốn sinh thường trong trường hợp ngôi thai ngược thì người đó vẫn có thể có một ca sinh nở an toàn nếu được đỡ đẻ bởi một chuyên gia có kinh nghiệm. Và nhìn chung, đa số các chuyên gia đều lựa chọn giải pháp an toàn hơn, do vậy, nếu được, thì việc sinh mổ sẽ được khuyến nghị cho những phụ nữ có ngôi thai ngược.

Có thể xoay lại ngôi thai về đúng vị trí hay không?

Vậy bạn có thể làm gì nếu ngôi thai của bạn bị ngược? Trong khi, việc mà nhiều người thường làm nhất trong trường hợp này là trao đổi với bác sỹ và lên kế hoạch sinh mổ, thì có rất nhiều cách bạn có thể thử để cố gắng “xoay” lại em bé. Tỷ lệ thành công của các biện pháp dưới đây phụ thuộc vào nguyên nhân khiến em bé lại bị ngược trong tử cung.

Xoay từ bên ngoài

Đây là kỹ thuật mà bác sỹ sẽ thực hiện để cố gắng xoay em bé về đúng vị trí bằng cách thực hiện các kỹ thuật bằng tay thông qua bụng của bạn.

Theo Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), đa số bác sỹ sẽ gợi ý cách này nếu bạn đang trong tuần thứ 36-38 của thai kỳ. Kỹ thuật này thường sẽ được tiến hành thại bệnh viện, và cần 2 người thực hiện. Em bé sẽ được kiểm soát trong toàn bộ thời gian thực hiện kỹ thuật, để dự phòng bất cứ biến chứng nào có thể xảy ra, dẫn đễn việc chuyển dạ.  ACOG nhấn mạnh rằng, kỹ thuật này chỉ thành công với một nửa số trường hợp.

Dùng tinh dầu

Một số bà mẹ khẳng định rằng dùng tinh dầu thoa lên bụng sẽ thành công, ví dụ như tinh dầu bạc hà, sẽ giúp em bé quay đúng về vị trí. Tuy nhiên, bạn cũng nên hỏi ý kiến bác sỹ trước khi thử nghiệm dùng tinh dầu, bởi một số loại tinh dầu có thể sẽ không tốt cho phụ nữ có thai.

Lộn ngược

Một biện pháp phổ biến khác giúp các bà mẹ có ngôi thai ngược đó là lộn ngược người để kích thích em bé xoay ngược trở lại về vị trí đúng. Phụ nữ sử dụng rất nhiều biện pháp khác nhau, ví dụ như trồng cây chuối trong bể bơi, nâng cao hông với sự hỗ trợ của gối hoặc tận dụng cầu thang để giúp nâng cao vùng chậu của mình.

Khi nào cần trao đổi với bác sỹ?

Bác sỹ là người duy nhất có thể cho bạn biết liệu ngôi thai của bạn có bị ngược hay không. Bạn nên trao đổi với bác sỹ về những lo ngại của bạn khi sinh con với ngôi thai bị ngược, bao gổm cả những nguy cơ và lợi ích của việc sinh mổ, tiên lượng sau phẫu thuật và chuẩn bị trước khi sinh mổ như thế nào.

Bình luận
Tin mới
  • 17/07/2025

    3 tác dụng phụ của quả vải và lưu ý khi ăn vải

    Quả vải tuy ngon miệng và bổ dưỡng nhưng cũng cần đi lưu ý một số điều khi ăn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, đặc biệt là với một số đối tượng.

  • 17/07/2025

    Nhiệt độ thời tiết ảnh hưởng thế nào tới tâm trạng của bạn?

    Thời tiết thất thường có khiến bạn cảm thấy khó chịu. Trời mưa bạn sẽ cảm thấy buồn chán còn trời nắng bạn sẽ cảm thấy vui tươi hơn. Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao cảm xúc của bạn luôn thay đổi khi thời tiết thay đổi hay chưa? Đặc biệt là vào lúc giao mùa? Vậy hãy cùng Viện Y học ứng dụng tìm hiểu thêm với bài viết dưới đây

  • 16/07/2025

    Ăn rau quả nhiều màu sắc có lợi gì cho sức khỏe?

    Ăn rau quả nhiều màu sắc hay còn gọi là 'ăn cầu vồng' không chỉ đơn giản là cách trang trí món ăn hấp dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 16/07/2025

    Sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ: Những dấu hiệu cảnh báo không nên bỏ qua

    Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dengue gây ra, lây lan chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti. Mặc dù bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trẻ nhỏ lại là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch còn non yếu.

  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

Xem thêm