Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lồng ruột ở người lớn và trẻ nhỏ

Lồng ruột là nguyên nhân phổ biến nhất gây tắc ruột ở trẻ dưới 3 tuổi. Nguyên nhân của hầu hết các trường hợp lồng ruột ở trẻ em là không rõ ràng. Mặc dù lồng ruột hiếm gặp ở người lớn, nhưng đa phần các trường hợp lồng ruột ở người lớn là kết quả của một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn, chẳng hạn như một khối u trong ruột. Hãy cùng tìm hiểu về lồng ruột ở người lớn và trẻ nhỏ trong bài viết dưới đây.

Lồng ruột là gì?

Lồng ruột là một tình trạng nghiêm trọng, trong đó một đoạn ruột trượt và lồng vào một phần liền kề của đoạn cạnh đó. Lồng ruột thường gây ra tình trạng tắc nghẽn thực phẩm hoặc chất lỏng đi qua, đồng thời cũng cắt đứt nguồn cung cấp máu cho phần ruột bị ảnh hưởng. Điều này có thể dẫn đến rách ruột (thủng ruột), nhiễm trùng và hoạt tử các mô ruột không được cung cấp máu nuôi dưỡng.

Ở trẻ em, ruột thường có thể được đẩy trở lại vị trí ban đầu bằng một thủ thuật nhỏ gọi là bơm hơi tháo lồng. Ở người lớn, phẫu thuật thường được yêu cầu để khắc phục tình trạng này.

Các triệu chứng của lồng ruột

Triệu chứng ở trẻ nhỏ

Dấu hiệu lồng ruột đầu tiên ở trẻ nhỏ bao gồm khóc to, đột ngột do đau bụng. Trẻ sơ sinh có thể co đầu gối vào ngực khi khóc do quá đau.

Cơn đau do lồng ruột xuất hiện và biết mất ban đầu thường trong khoảng từ 15 đến 20 phút một lần. Những cơn đau này kéo dài hơn và xảy ra thường xuyên hơn khi lồng ruột tiến triển dài hơn.

Các dấu hiệu và triệu chứng thường xuyên khác của lồng ruột bao gồm:

  • Phân có lẫn máu và chất nhầy - đôi khi được gọi là phân thạch vì hình dáng của phân
  • Nôn mửa
  • Xuất hiện khối u ở vùng bụng
  • Mệt mỏi, yếu hoặc suy nhược năng lượng
  • Tiêu chảy

Không phải ai cũng gặp phải tất cả các triệu chứng điển hình của lồng ruột. Một số trẻ sơ sinh không có cảm giác đau rõ ràng, và một số trẻ không đi ngoài ra máu hoặc có khối u ở bụng. Một số trẻ lớn bị đau nhưng không có các triệu chứng khác đi kèm.

Triệu chứng ở người lớn

Vì lồng ruột hiếm gặp ở người lớn và các triệu chứng của rối loạn này thường trùng lặp với các triệu chứng của các rối loạn khác, nên việc xác định chính xác lồng ruột ở người trưởng thành thường khó khăn hơn. Triệu chứng phổ biến nhất là đau bụng xuất hiện và biến mất theo cơn. Buồn nôn và nôn cũng có thể xảy ra. Đôi khi mọi người có thể xuất hiện các triệu chứng trong nhiều tuần trước khi thực sự cần chăm sóc y tế.

Khi nào đến gặp bác sĩ?

Lồng ruột là tình trạng cần được chăm sóc y tế khẩn cấp. Nếu bạn hoặc trẻ nhỏ xuất hiện các dấu hiệu hoặc triệu chứng được liệt kê ở trên, hãy tìm sự giúp đỡ của các cơ sở y tế ngay lập tức. Ở trẻ sơ sinh, hãy nhớ rằng các dấu hiệu đau bụng có thể bao gồm các cơn đau khiến trẻ phải co gập người và khóc lặp đi lặp lại nhiều lần.

Nguyên nhân nào gây ra lồng ruột?

Ruột giống như một đường ống dài, mềm mại. Trong tình trạng lồng ruột, một phần của ruột - thường là ruột non - trượt vào bên trong lòng một phần ruột liền kề nó. Điều này có thể ví như một cái kính thiên văn vì nó tương tự như cách một cái kính thiên văn có thể thu gọn trượt lại vào trong nhau.

Trong một số trường hợp ở người lớn, lồng ruột là do sự phát triển bất thường trong ruột, chẳng hạn như một khối u. Các cơn co thắt bình thường của ruột sẽ tác động trên các điểm khối u này này và dẫn đến niêm mạc của phần ruột đó bị trượt ra ngoài, bao lấy phần ruột phía trước. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, không xác định được nguyên nhân gây lồng ruột cụ thể.

Ở trẻ nhỏ

Trong phần lớn các trường hợp lồng ruột ở trẻ em, nguyên nhân là không xác định được. Bởi vì lồng ruột dường như xảy ra thường xuyên hơn vào mùa thu và mùa đông/và vì nhiều trẻ mắc phải tình trạng này cũng có các triệu chứng giống như cúm, một số người nghi ngờ virus có thể đóng một vai trò nào đó. Đôi khi, một vấn đề bất thường cũng có thể được xác định là nguyên nhân của tình trạng này - thường gặp nhất là một túi thừa tại niêm mạc ruột non (túi thừa Meckel's).

Ở người lớn

Ở người lớn, lồng ruột thường là kết quả của một tình trạng bất thường hoặc thủ thuật y tế, bao gồm:

  • Một khối u trong ruột
  • Phát triển tình trạng mô giống sẹo trong ruột (gây kết dính)
  • Phẫu thuật giảm cân (cắt dạ dày) hoặc phẫu thuật khác trên đường ruột
  • Viêm do các bệnh như bệnh Crohn…

Các yếu tố nguy cơ của lồng ruột

Các yếu tố nguy cơ của lồng ruột bao gồm:

  • Tuổi tác. Trẻ em - đặc biệt là trẻ nhỏ - có nguy cơ bị lồng ruột cao hơn nhiều so với người lớn. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây tắc ruột ở trẻ nhỏ trong độ tuổi từ 6 tháng đến 3 tuổi.
  • Giới tính. Lồng ruột thường ảnh hưởng đến các trẻ nam nhiều hơn trẻ nữ.
  • Ruột bất thường khi sinh. Rối loạn đường ruột là tình trạng ruột không phát triển hoặc vận động một cách không chính xác, và nó làm tăng nguy cơ lồng ruột ở trẻ.
  • Một số vấn đề khác. Một số rối loạn - chẳng hạn như xơ nang, ban xuất huyết Henoch-Schonlein, bệnh Crohn và bệnh celiac - có thể làm tăng nguy cơ lồng ruột.
Các biến chứng gặp phải của lồng ruột

Lồng ruột có thể cắt đứt nguồn cung cấp máu cho phần ruột bị ảnh hưởng. Nếu không được điều trị, thiếu máu sẽ làm chết các mô của thành ruột. Mô chết có thể dẫn đến rách (thủng) thành ruột, có thể gây nhiễm trùng niêm mạc trong khoang bụng (viêm phúc mạc).

Viêm phúc mạc là một tình trạng đe dọa tính mạng cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm phúc mạc bao gồm:

  • Đau bụng
  • Sưng, phù vùng bụng
  • Sốt
  • Nôn mửa

Viêm phúc mạc có thể khiến trẻ bị sốc. Các dấu hiệu và triệu chứng của sốc bao gồm:

  • Da lạnh, nổi da gà, có thể nhợt nhạt hoặc tím tái
  • Mạch yếu và nhanh
  • Nhịp thở bất thường, có thể chậm và nông hoặc rất nhanh
  • Lo lắng hoặc kích động

Trẻ bị sốc có thể tỉnh táo hoặc bất tỉnh. Nếu có các dấu hiệu nghi ngờ, hãy đến cơ sở y tế để được cấp cứu ngay lập tức.

Tổng kết

Lồng ruột được coi là một cấp cứu, và chúng thường gặp ở trẻ nhỏ. Tỉ lệ mắc phải ở trẻ có thể là 3-5/1000 trẻ. Bệnh xảy ra ở mọi lứa tuổi kể cả ở người trưởng thành, song hay gặp nhất ở trẻ trong độ tuổi 5-9 tháng tuổi, đặc biệt ở trẻ nam nhiều hơn so với trẻ nữ.

Nếu phát hiện ra các dấu hiệu của lồng ruột ở trẻ nhỏ hay chính bản thân, cần đến ngay cơ sở y tế để được hỗ trợ kịp thời. Đây là một tình trạng cấp cứu và cần được xử trí phù hợp để tránh các hậu quả nghiêm trọng mà nó gây ra.

Tham khảo thêm thông tin tại: Tắc ruột – Nguy hiểm, vì sao?

Bình luận
Tin mới
  • 03/09/2025

    Các bệnh tật thường gặp mùa mưa lũ và cách phòng ngừa

    Mùa mưa lũ là thời điểm thiên nhiên mang đến nhiều thách thức cho con người, không chỉ bởi những tổn thất về tài sản mà còn bởi nguy cơ gia tăng các bệnh tật. Khi nước lũ tràn về, môi trường sống bị ô nhiễm bởi vi sinh vật, chất thải và các yếu tố gây bệnh khác, tạo điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh bùng phát.

  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

Xem thêm