Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lời khuyên hữu hiệu khi giao tiếp với người bệnh Alzheimer

Biểu hiện thường gặp nhất của người bệnh Alzheimer là các khó khăn khi giao tiếp với người khác. Theo thời gian và tiến triển của bệnh, mức độ trầm trọng của khó khăn trong giao tiếp sẽ gia tăng. Làm thế nào để trợ giúp tốt nhất cho họ?

Bệnh Alzheimer làm xói mòn, không hồi phục khả năng giao tiếp, tư duy, trí nhớ của bệnh nhân nên những câu nói, cách diễn đạt của họ gây khó hiểu cho người khác và ngược lại những lời bạn nói cũng khiến cho họ cảm thấy rất khó khăn để hiểu. Những hiểu lầm đó là nguyên nhân gây ra mâu thuẫn giữa bệnh nhân và bạn làm cho việc truyền đạt thông tin trở lên khó khăn hơn và dần dần sẽ trở nên căng thẳng trong cuộc sống vốn đã khó khăn của chính người bệnh cũng như gia đình họ.

Dưới đây là một vài cách để bạn có thể cải thiện tình trạng này.

Vì sao bệnh Alzheimer gây nên những khó khăn trong giao tiếp? 

Bệnh Alzheimer phá hủy các đường truyền thông tin và các vùng não về ngôn ngữ và trí nhớ, khiến cho bệnh nhân gặp khó khăn trong việc tìm đúng từ, diễn đạt đầy đủ ý muốn hoặc câu từ hoặc hiểu đúng nghĩa những gì người khác nói.

Bệnh nhân Alzheimer rất khó khăn để sử dụng chính xác các từ ngữ để mô tả một sự vật hiện tượng quen thuộc cũng như việc sắp đặt trật tự các từ trong câu. Họ bị mắc kẹt trong một suy nghĩ nào đó nên liên tục nhắc đi nhắc lại nhiều lần một từ hoặc một câu hỏi. Đây chính là điều khiến cho những người xung quanh ban đầu là ngạc nhiên nhưng lâu dần sẽ trở nên khó chịu vì cứ phải liên tục trả lời, nhắc đi nhắc lại một vấn đề quen thuộc

Một người mắc bệnh Alzheimer cũng có thể có các biểu hiện khó khăn về tư duy, diễn đạt, phổ biến như sau:

  • Mất sự xuyên suốt của ý nghĩ, câu hỏi, câu nói chuyện
  • Vật lộn trong việc sắp xếp các từ thành câu có nghĩa
  • Nói ít hơn bình thường
  • Nói như một đứa trẻ tập nói cả về câu và từ ngữ

Bạn có thể làm những gì?

Sẽ rất khó khăn trong việc giao tiếp với người bệnh nhưng đó là một phần quan trọng trong chăm sóc người bệnh Alzheimer. Tuy nhiên, khi bạn đã quyết định chăm sóc tốt nhất cho người thân của mình, nguyên tắc quan trọng nhất là bạn phải kiên trì tìm ra một cách giao tiếp tối ưu cho riêng 2 người.

Hãy xem những lời khuyên dưới đây để việc giao tiếp trở lên hiệu quả hơn:

Kiên nhẫn: hãy thể hiện sự kiên nhẫn của bạn khi nghe bệnh nhân Alzheimer nói và cố gắng hiểu những gì họ muốn diễn đạt. Không nên ngắt lời. Cố gắng nói nhẹ nhàng, chậm rãi. Nắm tay, nhìn vào mắt người thân khi nói chuyện.

Đối với cá nhân bạn, làm được điều này phải cần thời gian. Bạn hãy chuẩn bị tinh thần và luyện tập các kỹ năng cho việc lắng nghe và đừng vội thất vọng nếu thất bại trong những lần đầu. Hãy cho mình thêm thời gian để làm quen với việc này, đó cũng chính là thành công trong việc bạn sẽ trở nên kiên nhẫn hơn.

Thể hiện sự tôn trọng: tránh nói chuyện với bệnh nhân Alzheimer theo kiểu nói chuyện với trẻ con và đừng nói về họ khi họ không có mặt ở đó.

Nói đơn giản:  sủ dụng những câu ngắn gọn để diễn đạt ý mình. Khi gặp tình trạng bệnh Alzheimer nặng hơn thì chỉ nên sử dụng câu hỏi có hay không và ngắt nhỏ các câu nói thành câu đơn giản nhất có thể.

Tạo sự thoải mái trong giao tiếp: hãy xác định rằng, một người mắc bệnh Alzheimer sẽ rất khó khăn trong giao tiếp và mức độ sẽ tăng dần theo thời gian. Hãy động viên người bệnh bằng cách nói nhẹ nhàng với họ là không vấn đề gì, khuyến khích họ tiếp tục giải thích những gì mà họ muốn nói.

Hãy tạo sự thân mật và cùng chia sẻ, và hãy biến đó thành "bí mật" nho nhỏ giũa hai người.

Sử dụng tín hiệu thị giác: đôi khi những cử chỉ và hoặc ánh mắt sẽ dễ dàng hơn việc sử dụng từ đơn. Khuyến khích người bệnh sử dụng ánh mắt hoặc cử chỉ để thể hiện ý muốn của họ, chẳng hạn như thay vì người đó yêu cầu bạn đưa vào nhà vệ sinh bằng lời nói thì họ có thể nhìn về hướng nhà vệ sinh và chỉ vào đó cho bạn biết.

Những ngôn ngữ không lời này có thể tạo sự thoải mái, thân thiện hơn cho cả họ và chính bạn.

Tránh chỉ trích, không sửa lại câu hoặc tranh luận với bệnh nhân alzheimer. Thay vì sửa lại câu thì bạn nên cố gắng hiểu ý họ muốn nói, để tránh sự giận dữ hoặc gây bối rối cho họ thì bạn không nên tranh luận với họ.

Giao tiếp với bệnh nhân Alzheimer được coi là một thử thách khó khăn, nhất là trong khi tình trạng bệnh trở lên xấu đi và việc giao tiếp luôn phải thực hiện hàng ngày, hàng giờ. Khi bạn làm việc này với tình thương yêu và ý muốn chăm sóc cho người thân của mình, những khó khăn này sẽ được vượt qua.

Lời khuyên của các chuyên gia cho bạn chỉ đơn giản thế này thôi: THƯ GIÃN và KIÊN TRÌ. Bạn sẽ tìm ra cách tối ưu nhất rì để giúp cho bệnh nhân cảm thấy yên tâm và thoải mái hơn khi giao tiếp.

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

  • 18/12/2025

    Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

    Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.

  • 18/12/2025

    Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

    Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

  • 17/12/2025

    Người mất ngủ nên uống trà gì để cải thiện giấc ngủ?

    Nếu thường xuyên trằn trọc, khó ngủ, hãy tham khảo 6 loại trà thảo mộc được coi là liều thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.

  • 17/12/2025

    Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

    Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.

  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

  • 16/12/2025

    7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

    Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.

Xem thêm