Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Liệu Trái đất có đảo lộn khi loài muỗi biến mất hoàn toàn?

Các chuyên gia cho rằng, việc vắng bóng loài muỗi trên Trái đất gây ra nhiều bất lợi cho hệ sinh thái của chúng ta.

Thời tiết ẩm, mưa nhiều là cơ hội để loài muỗi sinh sôi nảy nở một cách nhanh chóng. Với không ít người, muỗi là kẻ thù "không đội trời chung" bởi lẽ, chúng gây ra những tiếng vo ve khó chịu khi bạn đang thiu thiu ngủ hay vẫn luôn trực chờ, chỉ cần sơ hở một tẹo là chúng lao tới, hút máu và khiến bạn "phát điên" vì ngứa.
 

 
Những lúc như vậy, hẳn không ít bạn sẽ muốn hét lên và mong muốn loài vật này sẽ bị tuyệt diệt. Nhưng liệu bạn đã bao giờ tự hỏi, nếu một ngày nào đó, loài muỗi bỗng nhiên biến mất hoàn toàn trên Trái đất thì sẽ như thế nào chưa? Liệu rằng hành tinh của chúng ta vẫn bình yên hay sẽ rối loạn bởi loài côn trùng bé nhỏ này?
 
Câu trả lời hẳn khiến nhiều người phải ngạc nhiên. Mặc dù không gây ra thảm họa nhưng sự biến mất hoàn toàn của muỗi trên Trái đất cũng sẽ khiến hệ sinh thái bị đảo lộn.
 
Muỗi và những sự thật "không thể ngờ"
 
Ít ai biết, muỗi đã xuất hiện và tồn tại trên Trái đất cách đây khoảng 170 triệu năm trước, các hóa thạch lâu đời nhất của muỗi được xác nhận là vào thời kỷ Phấn trắng - cách đây khoảng 200 triệu năm. 


 
Với hơn 3.500 loài khác nhau trên Trái đất, muỗi không chỉ đánh bại khủng long mà còn sống và phát triển mạnh mẽ cho tới ngày nay.
 
Dù chỉ có tốc độ bay khoảng 2km/h nghe có vẻ khá chậm chạp nhưng nếu muỗi to bằng kích thước của con người thì chúng có thể chạy nhanh hơn chúng ta gấp 100 lần. 
 

Kích thước, tốc độ sẽ phần nào giúp muỗi thoát thân khỏi sự tiêu diệt của chúng ta.
 
Bên cạnh đó, muỗi sở hữu tầm quan sát rất rộng cùng thị lực tốt - chúng hoàn toàn có thể nhìn thấy địa hình phía trên đầu và một phần phía sau cơ thể. Điều này giúp lý giải vì sao nhiều bạn khó có thể bắt trúng muỗi mặc dù chúng đang đậu trong tầm mắt.
 
... tầm quan trọng của loài côn trùng nhỏ bé...
 
Nếu bạn cho rằng, muỗi là một loài vô tích sự thì có lẽ bạn đã nhầm bởi loài côn trùng bé nhỏ này là mắt xích quan trọng trong hệ sinh thái, đặc biệt là việc tìm nguồn thức ăn.
 

 
Các nhà nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, một số phân loài của muỗi thường cư trú ở vùng lãnh nguyên Bắc cực vô cùng đặc biệt và là nguồn cung cấp thức ăn phong phú cho loài chim di cư.  
 
Nếu muỗi đột nhiên biến mất, một lượng lớn cá thể chim trong vùng có thể bị ảnh hưởng và sụt giảm về số lượng. Một số nhà khoa học dự đoán, số phận của nhiều loài cá trên Trái đất cũng gặp phải trường hợp tương tự như ở loài chim. 
 

 
Sự thiếu hụt nguồn thức ăn (bọ gậy, ấu trùng...) trầm trọng sẽ khiến cho các loài côn trùng hay loài cá, loài chim rơi vào tình trạng thiếu thức ăn, dần cạn kiệt về số lượng, gây ra một hiệu ứng mạnh mẽ trong cả chuỗi thực phẩm.
 
Chưa dừng lại ở đó, sự biến mất của muỗi còn khiến cho các vùng nước ngọt mất đi những nhà giám sát chất lượng nước nghiêm khắc và tuyệt vời.
 

 
Theo đó, các chuyên gia khi muốn kiểm tra chất lượng nguồn nước thường lấy mẫu nước ở vùng đó để xem có sinh vật phù du (gồm ấu trùng muỗi, sinh vật nhỏ khác) sống trong đó không. 
 
Chính bởi ấu trùng muỗi rất nhạy cảm, dù chỉ với sự ô nhiễm nhỏ thế nên nếu tìm thấy sự có mặt của sinh vật này, điều đó có nghĩa là nguồn nước an toàn.
 
... và tuyệt chiêu diệt muỗi "trăm phát trăm trúng"
 
Không ai có thể phủ nhận mối hiểm nguy của loài muỗi đến với cuộc sống của chúng ta khi muỗi là nguyên nhân gây ra căn bệnh sốt xuất huyết, sốt rét cho khoảng 246 triệu người và 1 triệu người tử vong mỗi năm.
 
 
Nhà côn trùng học Michael Dickinson đã nghiên cứu cơ chế di chuyển của các loài côn trùng trong 20 năm và rút ra được rất nhiều điều thú vị từ thử nghiệm của mình. Theo ông, chính sự phản ứng nhanh nhạy của não bộ, đôi mắt tinh tường, nhạy cảm giúp muỗi có thể thoát hiểm trong gang tấc. 
 
Do vậy, cách tốt nhất để bắt được muỗi là dùng cả hai bàn tay và đập từ hai phía lại. Nếu bạn chỉ sử dụng một tay, áp lực không khí sinh ra trong khi tay di chuyển phần nào cảnh báo cho con muỗi biết mối nguy hiểm, thậm chí áp lực này còn đẩy con muỗi ra khỏi tầm tay của bạn. 
 

 
Chính vì vậy mà việc sử dụng hai bàn tay và ép từ hai hướng lại sẽ khiến áp lực cân bằng, giúp bạn dễ tiêu diệt được con mồi hơn. 
 
Một mẹo nhỏ khác là hãy đợi đến khi con muỗi đang hút máu của bạn, vì lúc đó phản xạ của nó giảm đi đáng kể và dễ dàng hơn để đập trúng. 
 
Bên cạnh đó, các nhà khoa học đang nghiên cứu cách để giúp muỗi vẫn tồn tại nhưng không gây hại cho người, đó là sử dụng phương pháp di truyền để giảm số lượng muỗi cái và tăng lượng muỗi đực.
 

 
Để tạo ra những cá thể muỗi biến đổi gene, các chuyên gia đã nghiên cứu sử dụng một loại gene có tên là Nix. Gene này có tác dụng thay đổi giới tính của muỗi cái sang muỗi đực, từ đó biến những kẻ hút máu người thành sinh vật hút nhựa cây và phấn hoa. Điều đó đồng nghĩa rằng 2/3 số muỗi cái sẽ trở nên hiền dịu và không bao giờ đốt người hay hút máu nữa. 
 
Lê Giang - Theo Trí thức trẻ/NationalGeographic
Bình luận
Tin mới
  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

Xem thêm