Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cận cảnh loài ký sinh trùng "ăn ngủ nghỉ" trên kính áp tròng

Việc đeo kính áp tròng khi bơi lội, hay không vệ sinh sạch sẽ là cơ hội khiến loài ký sinh trùng nhỏ bé này cư ngụ và ăn mòn giác mạc mắt.

Với không ít bạn trẻ bị cận thị, việc sở hữu một cặp kính áp tròng không còn quá xa lạ. Sự tiện lợi, tính thời trang đã biến kính áp tròng này trở thành vật "bất ly thân" của một số bạn. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết được sự nguy hiểm tiềm ẩn mà cặp kính này mang lại.
 
Có rất nhiều trường hợp đã từng được ghi nhận về việc sử dụng kính nhiễm bẩn gây hại cho mắt. Trường hợp gần đây nhất được ghi nhận là của Jessica Greaney (18 tuổi) thuộc ĐH Nottingham (Anh). 
 
Hình ảnh Jessica Greaney với một bên mắt bị nhiễm ký sinh trùng.
 
Cô đã phải tra thuốc nhỏ mắt 10 phút/lần trong suốt 7 ngày liên tiếp sau khi các bác sĩ phát hiện một sinh vật có tên khoa học là Acanthamoeba castellanii "ăn, ngủ" trong mắt cô gái trẻ.
 
Vậy sự thật về loài ký sinh trùng này như thế nào, liệu nó có là kẻ thù tiềm tàng với những người gây nguy hại gì đến giác mạc trong mắt của bạn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về chúng.
 
 
Acanthamoeba castellanii là một sinh vật được tìm thấy phổ biến trong hệ sinh thái trên toàn thế giới. Báo cáo gần đây cho thấy, sinh vật này cư trú nhiều ở trong đất, nước máy, nước biển, bụi, sông hồ hay bể bơi, đặc biệt dính và bám trên dụng cụ kính áp tròng.

 
 
Loài ký sinh trùng đơn bào này rất nhỏ, dài khoảng 15 - 35 micromet, có hình bầu dục khi di chuyển. Thông thường, ký sinh trùng A. castellanii sẽ sống dựa vào cách ăn vi khuẩn - những vi khuẩn thường thấy trong kính áp tròng bẩn.

Chu kỳ sinh học và phát triển của A. castellanii.
 
A. castellanii xâm nhập vào cơ thể thông qua mắt, mũi họng, đường hô hấp, kính áp tròng, hay các vết thương bị viêm loét da trên cơ thể... 
 
Sau khi trú ngụ được trên cơ thể, chúng sẽ vỗ béo mình bằng cách ăn vi khuẩn tồn tại trong mắt kính áp tròng bẩn, vết thương hở.

 
Nếu A. castellanii "lọt" vào cơ thể qua đường hô hấp, chúng sẽ xâm nhập vào các mô liên kết, dần tiến thẳng tới trung khu thần kinh trung ương thông qua hệ tuần hoàn. 
 
Sự tấn công này sẽ khiến người bệnh dễ mắc chứng viêm não dạng u hạt do amip (granulomatous amebic encephalitis - GAE) hay bệnh lý nhiễm trùng toàn thân. Cùng với đó, A. castellanii sẽ khiến bệnh nhân suy giảm hệ miễn dịch, phù não nghiêm trọng, dẫn đến tử vong.

 
 
Do thường cư trú tại kính áp tròng bẩn nên A. castellanii rất dễ xâm nhập vào mắt nếu như người dùng không vệ sinh kính cẩn thận. 
 
Bên cạnh đó, kính áp tròng cũng có thể bị nhiễm khuẩn do tiếp xúc với nước khi bơi, bồn tắm nước nóng, bị nước máy bắn vào mắt, hay là kết quả của vệ sinh cá nhân kém. Chế độ khử trùng không phù hợp đã phần nào thúc đẩy sự tăng trưởng của ký sinh trùng bám trên mắt kính.

 
Khi đeo kính áp tròng nhiễm ký sinh trùng A. castellanii, chúng sẽ bắt đầu tấn công, ăn mòn giác mạc, lớp ngoài cùng của nhãn cầu và sinh sôi nảy nở.

 

 
Một số nghiên cứu chỉ ra, chỉ trong chưa đầy một ngày đeo kính, loại amip này đã gặm nhấm 70 dây thần kinh thị giác. 
 
Hậu quả cuộc ghé thăm của A. castellanii là triệu chứng mắt ngứa rát, chảy nước mắt, mắt nhìn mờ, nhạy cảm ánh sáng, sưng phồng mí, đau mắt. 

 
Nguy hiểm hơn, A. castellanii sẽ ăn mòn nhãn cầu khiến người bệnh bị mất thị lực vĩnh viễn. Do đó, khi bạn dùng kính áp tròng mà thấy mắt bị sưng, viêm, ngứa, đau hoặc tiết nhiều nước mắt thì nên tháo ngay kính áp tròng và đi khám bác sĩ. Việc điều trị đúng, kịp thời sẽ giúp bạn tránh được hậu quả đáng tiếc về sau.
 
Một vài tips nhỏ dành cho bạn thường sử dụng kính áp tròng:
 
- Không nên đeo kính áp tròng quá lâu, nhất là khi ngủ, khi bơi lội.
 
- Không đặt kính ở nơi có nhiệt độ cao, khô hoặc ở gần bếp lửa sẽ khiến kính áp tròng bị biến dạng. 
 
- Không dùng nước vòi hay dung dịch tự chế để tạo ẩm cho kính, thay vào đó là dùng dịch nhân tạo vô trùng để vệ sinh, làm ẩm. 
 
- Không nên ham rẻ, mua kính trôi nổi trên thị trường, kính có màu sắc sặc sỡ mà dùng kính theo đơn và có tư vấn cẩn thận của bác sĩ.
Lê Giang - Theo Trí thức trẻ/
Bình luận
Tin mới
  • 15/12/2025

    Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?

    Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?

  • 15/12/2025

    Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!

    Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.

  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

  • 14/12/2025

    "Nỗi buồn mùa đông" của trẻ

    Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.

  • 14/12/2025

    Workshop "Con chậm tăng cân - Làm sao để bứt tốc?"

    Workshop dinh dưỡng miễn phí dành cho cha mẹ có con chậm tăng cân, hấp thu kém, nguy cơ suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng

  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

  • 13/12/2025

    4 lý do ăn chuối có thể gây đau dạ dày và cách phòng ngừa

    Khi nói đến những thực phẩm dễ tiêu hóa, chuối thường nằm trong danh sách hàng đầu và thường được khuyên dùng để làm dịu cơn đau dạ dày. Vậy tại sao một số người lại đau dạ dày khi ăn chuối?

  • 13/12/2025

    Hạ đường huyết: Cơ chế, triệu chứng và hướng xử trí hiệu quả

    Hạ đường huyết là một trong những nỗi lo thường trực của người mắc bệnh tiểu đường. Đây không chỉ là một chỉ số trên máy đo, mà là một tình trạng nguy hiểm có thể ập đến bất cứ lúc nào, khiến cơ thể bạn kiệt sức và mất kiểm soát. Hiểu rõ về hạ đường huyết không chỉ giúp bạn chủ động phòng tránh mà còn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe, thậm chí là tính mạng của chính mình.

Xem thêm