Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cận cảnh loài ký sinh trùng "ăn ngủ nghỉ" trên kính áp tròng

Việc đeo kính áp tròng khi bơi lội, hay không vệ sinh sạch sẽ là cơ hội khiến loài ký sinh trùng nhỏ bé này cư ngụ và ăn mòn giác mạc mắt.

Với không ít bạn trẻ bị cận thị, việc sở hữu một cặp kính áp tròng không còn quá xa lạ. Sự tiện lợi, tính thời trang đã biến kính áp tròng này trở thành vật "bất ly thân" của một số bạn. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết được sự nguy hiểm tiềm ẩn mà cặp kính này mang lại.
 
Có rất nhiều trường hợp đã từng được ghi nhận về việc sử dụng kính nhiễm bẩn gây hại cho mắt. Trường hợp gần đây nhất được ghi nhận là của Jessica Greaney (18 tuổi) thuộc ĐH Nottingham (Anh). 
 
Hình ảnh Jessica Greaney với một bên mắt bị nhiễm ký sinh trùng.
 
Cô đã phải tra thuốc nhỏ mắt 10 phút/lần trong suốt 7 ngày liên tiếp sau khi các bác sĩ phát hiện một sinh vật có tên khoa học là Acanthamoeba castellanii "ăn, ngủ" trong mắt cô gái trẻ.
 
Vậy sự thật về loài ký sinh trùng này như thế nào, liệu nó có là kẻ thù tiềm tàng với những người gây nguy hại gì đến giác mạc trong mắt của bạn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về chúng.
 
 
Acanthamoeba castellanii là một sinh vật được tìm thấy phổ biến trong hệ sinh thái trên toàn thế giới. Báo cáo gần đây cho thấy, sinh vật này cư trú nhiều ở trong đất, nước máy, nước biển, bụi, sông hồ hay bể bơi, đặc biệt dính và bám trên dụng cụ kính áp tròng.

 
 
Loài ký sinh trùng đơn bào này rất nhỏ, dài khoảng 15 - 35 micromet, có hình bầu dục khi di chuyển. Thông thường, ký sinh trùng A. castellanii sẽ sống dựa vào cách ăn vi khuẩn - những vi khuẩn thường thấy trong kính áp tròng bẩn.

Chu kỳ sinh học và phát triển của A. castellanii.
 
A. castellanii xâm nhập vào cơ thể thông qua mắt, mũi họng, đường hô hấp, kính áp tròng, hay các vết thương bị viêm loét da trên cơ thể... 
 
Sau khi trú ngụ được trên cơ thể, chúng sẽ vỗ béo mình bằng cách ăn vi khuẩn tồn tại trong mắt kính áp tròng bẩn, vết thương hở.

 
Nếu A. castellanii "lọt" vào cơ thể qua đường hô hấp, chúng sẽ xâm nhập vào các mô liên kết, dần tiến thẳng tới trung khu thần kinh trung ương thông qua hệ tuần hoàn. 
 
Sự tấn công này sẽ khiến người bệnh dễ mắc chứng viêm não dạng u hạt do amip (granulomatous amebic encephalitis - GAE) hay bệnh lý nhiễm trùng toàn thân. Cùng với đó, A. castellanii sẽ khiến bệnh nhân suy giảm hệ miễn dịch, phù não nghiêm trọng, dẫn đến tử vong.

 
 
Do thường cư trú tại kính áp tròng bẩn nên A. castellanii rất dễ xâm nhập vào mắt nếu như người dùng không vệ sinh kính cẩn thận. 
 
Bên cạnh đó, kính áp tròng cũng có thể bị nhiễm khuẩn do tiếp xúc với nước khi bơi, bồn tắm nước nóng, bị nước máy bắn vào mắt, hay là kết quả của vệ sinh cá nhân kém. Chế độ khử trùng không phù hợp đã phần nào thúc đẩy sự tăng trưởng của ký sinh trùng bám trên mắt kính.

 
Khi đeo kính áp tròng nhiễm ký sinh trùng A. castellanii, chúng sẽ bắt đầu tấn công, ăn mòn giác mạc, lớp ngoài cùng của nhãn cầu và sinh sôi nảy nở.

 

 
Một số nghiên cứu chỉ ra, chỉ trong chưa đầy một ngày đeo kính, loại amip này đã gặm nhấm 70 dây thần kinh thị giác. 
 
Hậu quả cuộc ghé thăm của A. castellanii là triệu chứng mắt ngứa rát, chảy nước mắt, mắt nhìn mờ, nhạy cảm ánh sáng, sưng phồng mí, đau mắt. 

 
Nguy hiểm hơn, A. castellanii sẽ ăn mòn nhãn cầu khiến người bệnh bị mất thị lực vĩnh viễn. Do đó, khi bạn dùng kính áp tròng mà thấy mắt bị sưng, viêm, ngứa, đau hoặc tiết nhiều nước mắt thì nên tháo ngay kính áp tròng và đi khám bác sĩ. Việc điều trị đúng, kịp thời sẽ giúp bạn tránh được hậu quả đáng tiếc về sau.
 
Một vài tips nhỏ dành cho bạn thường sử dụng kính áp tròng:
 
- Không nên đeo kính áp tròng quá lâu, nhất là khi ngủ, khi bơi lội.
 
- Không đặt kính ở nơi có nhiệt độ cao, khô hoặc ở gần bếp lửa sẽ khiến kính áp tròng bị biến dạng. 
 
- Không dùng nước vòi hay dung dịch tự chế để tạo ẩm cho kính, thay vào đó là dùng dịch nhân tạo vô trùng để vệ sinh, làm ẩm. 
 
- Không nên ham rẻ, mua kính trôi nổi trên thị trường, kính có màu sắc sặc sỡ mà dùng kính theo đơn và có tư vấn cẩn thận của bác sĩ.
Lê Giang - Theo Trí thức trẻ/
Bình luận
Tin mới
  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

  • 26/11/2025

    Những kiểm tra y tế không thể bỏ qua sau tuổi 50

    Tuổi 50 được xem là giai đoạn “chín muồi” của cuộc đời – nhưng cũng là thời điểm nhiều bệnh lý mạn tính bắt đầu xuất hiện. Nếu không chú ý chăm sóc, các vấn đề sức khỏe âm thầm tiến triển có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và rút ngắn tuổi thọ.

  • 25/11/2025

    Trẻ bị cúm A: nên cho chăm sóc tại nhà hay tiếp tục đến trường?

    Mùa cúm đến, câu hỏi "Liệu con tôi bị cúm A có nên đi học không?" luôn là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ hồi phục của trẻ mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe của cộng đồng trường học.

  • 25/11/2025

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!

  • 24/11/2025

    Vì sao ăn kiêng mãi mà không giảm cân?

    Khi nói đến giảm cân, chúng ta thường tập trung vào chế độ ăn kiêng và tập thể dục. Tuy nhiên, có hai yếu tố sinh học mạnh mẽ thường bị bỏ qua nhưng lại là chìa khóa để đạt được và duy trì cân nặng lý tưởng: chất lượng giấc ngủ và mức độ stress.

  • 24/11/2025

    Chăm sóc đường hô hấp & phòng tránh viêm họng, cảm cúm hiệu quả

    Thời điểm giao mùa thu đông thời tiết thay đổi thất thường, nhiệt độ giảm và độ ẩm tăng, là điều kiện lý tưởng để các tác nhân gây bệnh đường hô hấp như virus và vi khuẩn phát triển mạnh. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các biện pháp thiết thực để phòng bệnh hô hấp, giúp bạn và gia đình bảo vệ sức khỏe khi giao mùa.

  • 23/11/2025

    10 loại thực phẩm giúp giảm cholesterol bảo vệ tim

    Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng trong việc điều chỉnh mức cholesterol. Có một số loại thực phẩm chúng ta ăn hằng ngày có thể cải thiện mức cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

  • 23/11/2025

    Top 10 loại rau không chứa tinh bột giúp đẩy nhanh tốc độ giảm cân

    Ăn rau là một trong những cách giúp cải thiện sức khỏe và hỗ trợ giảm cân. Tuy nhiên không phải loại rau nào cũng giống nhau. Khi muốn giảm cân nhanh hơn hãy ưu tiên các loại rau không chứa tinh bột.

Xem thêm