Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cận cảnh loài ký sinh trùng "ăn ngủ nghỉ" trên kính áp tròng

Việc đeo kính áp tròng khi bơi lội, hay không vệ sinh sạch sẽ là cơ hội khiến loài ký sinh trùng nhỏ bé này cư ngụ và ăn mòn giác mạc mắt.

Với không ít bạn trẻ bị cận thị, việc sở hữu một cặp kính áp tròng không còn quá xa lạ. Sự tiện lợi, tính thời trang đã biến kính áp tròng này trở thành vật "bất ly thân" của một số bạn. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết được sự nguy hiểm tiềm ẩn mà cặp kính này mang lại.
 
Có rất nhiều trường hợp đã từng được ghi nhận về việc sử dụng kính nhiễm bẩn gây hại cho mắt. Trường hợp gần đây nhất được ghi nhận là của Jessica Greaney (18 tuổi) thuộc ĐH Nottingham (Anh). 
 
Hình ảnh Jessica Greaney với một bên mắt bị nhiễm ký sinh trùng.
 
Cô đã phải tra thuốc nhỏ mắt 10 phút/lần trong suốt 7 ngày liên tiếp sau khi các bác sĩ phát hiện một sinh vật có tên khoa học là Acanthamoeba castellanii "ăn, ngủ" trong mắt cô gái trẻ.
 
Vậy sự thật về loài ký sinh trùng này như thế nào, liệu nó có là kẻ thù tiềm tàng với những người gây nguy hại gì đến giác mạc trong mắt của bạn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về chúng.
 
 
Acanthamoeba castellanii là một sinh vật được tìm thấy phổ biến trong hệ sinh thái trên toàn thế giới. Báo cáo gần đây cho thấy, sinh vật này cư trú nhiều ở trong đất, nước máy, nước biển, bụi, sông hồ hay bể bơi, đặc biệt dính và bám trên dụng cụ kính áp tròng.

 
 
Loài ký sinh trùng đơn bào này rất nhỏ, dài khoảng 15 - 35 micromet, có hình bầu dục khi di chuyển. Thông thường, ký sinh trùng A. castellanii sẽ sống dựa vào cách ăn vi khuẩn - những vi khuẩn thường thấy trong kính áp tròng bẩn.

Chu kỳ sinh học và phát triển của A. castellanii.
 
A. castellanii xâm nhập vào cơ thể thông qua mắt, mũi họng, đường hô hấp, kính áp tròng, hay các vết thương bị viêm loét da trên cơ thể... 
 
Sau khi trú ngụ được trên cơ thể, chúng sẽ vỗ béo mình bằng cách ăn vi khuẩn tồn tại trong mắt kính áp tròng bẩn, vết thương hở.

 
Nếu A. castellanii "lọt" vào cơ thể qua đường hô hấp, chúng sẽ xâm nhập vào các mô liên kết, dần tiến thẳng tới trung khu thần kinh trung ương thông qua hệ tuần hoàn. 
 
Sự tấn công này sẽ khiến người bệnh dễ mắc chứng viêm não dạng u hạt do amip (granulomatous amebic encephalitis - GAE) hay bệnh lý nhiễm trùng toàn thân. Cùng với đó, A. castellanii sẽ khiến bệnh nhân suy giảm hệ miễn dịch, phù não nghiêm trọng, dẫn đến tử vong.

 
 
Do thường cư trú tại kính áp tròng bẩn nên A. castellanii rất dễ xâm nhập vào mắt nếu như người dùng không vệ sinh kính cẩn thận. 
 
Bên cạnh đó, kính áp tròng cũng có thể bị nhiễm khuẩn do tiếp xúc với nước khi bơi, bồn tắm nước nóng, bị nước máy bắn vào mắt, hay là kết quả của vệ sinh cá nhân kém. Chế độ khử trùng không phù hợp đã phần nào thúc đẩy sự tăng trưởng của ký sinh trùng bám trên mắt kính.

 
Khi đeo kính áp tròng nhiễm ký sinh trùng A. castellanii, chúng sẽ bắt đầu tấn công, ăn mòn giác mạc, lớp ngoài cùng của nhãn cầu và sinh sôi nảy nở.

 

 
Một số nghiên cứu chỉ ra, chỉ trong chưa đầy một ngày đeo kính, loại amip này đã gặm nhấm 70 dây thần kinh thị giác. 
 
Hậu quả cuộc ghé thăm của A. castellanii là triệu chứng mắt ngứa rát, chảy nước mắt, mắt nhìn mờ, nhạy cảm ánh sáng, sưng phồng mí, đau mắt. 

 
Nguy hiểm hơn, A. castellanii sẽ ăn mòn nhãn cầu khiến người bệnh bị mất thị lực vĩnh viễn. Do đó, khi bạn dùng kính áp tròng mà thấy mắt bị sưng, viêm, ngứa, đau hoặc tiết nhiều nước mắt thì nên tháo ngay kính áp tròng và đi khám bác sĩ. Việc điều trị đúng, kịp thời sẽ giúp bạn tránh được hậu quả đáng tiếc về sau.
 
Một vài tips nhỏ dành cho bạn thường sử dụng kính áp tròng:
 
- Không nên đeo kính áp tròng quá lâu, nhất là khi ngủ, khi bơi lội.
 
- Không đặt kính ở nơi có nhiệt độ cao, khô hoặc ở gần bếp lửa sẽ khiến kính áp tròng bị biến dạng. 
 
- Không dùng nước vòi hay dung dịch tự chế để tạo ẩm cho kính, thay vào đó là dùng dịch nhân tạo vô trùng để vệ sinh, làm ẩm. 
 
- Không nên ham rẻ, mua kính trôi nổi trên thị trường, kính có màu sắc sặc sỡ mà dùng kính theo đơn và có tư vấn cẩn thận của bác sĩ.
Lê Giang - Theo Trí thức trẻ/
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm