Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những khám phá mới về lưỡi và tai con người

Lưỡi không giúp ta nhận diện các vị khác nhau, mùi hương cũng giúp bạn hồi tưởng kí ức... là những bí mật mà không phải ai cũng biết về hai giác quan này.

Có bao giờ bạn thắc mắc cùng là quả sầu riêng, nhiều người thấy rất thơm ngon nhưng có bạn lại không thể chịu nổi? Hay có một vài bạn thích ngửi mùi xăng hoặc đam mê vị chua ngọt trong món sườn xào còn người khác thì mùi thơm - thối đều như nhau? Phải chăng vị giác và khứu giác của chúng ta còn ẩn chứa những điều bí ẩn? 
 
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về những bí mật ẩn giấu trong hai giác quan này. 
 
1. Lưỡi không giúp ta nhận diện các vị khác nhau 
 
Chúng ta thường được dạy rằng, lưỡi của người có khu vực chuyên biệt, giúp nhận diện các vị khác nhau như chua, cay, đắng, mặn hay ngọt. Tuy nhiên, các nhà khoa học khẳng định, đây là một lầm tưởng và trong thực tế, việc phân biệt vị giác nằm ở bộ não, chứ không phải lưỡi của chúng ta.
 

 
Các nhà khoa học đã phát hiện có đến 8.000 nụ vị giác nằm rải rác khắp lưỡi. Mỗi nụ vị giác đều có khả năng khám phá ra 5 vị chính yếu là chua, cay, đắng, mặn hay ngọt. 
 
Tuy nhiên các tế bào thần kinh chuyên biệt ở não mới thực hiện quá trình diễn dịch tín hiệu do mỗi nụ vị giác ở lưỡi gửi về, do đó chúng ta mới có khả năng phân biệt được các vị khác nhau.
 
2. Một số người bị “dị ứng” với rau và quá nhạy cảm với vị mặn
 
Một số người có cơ quan thụ cảm vị đắng nhạy cảm với các hợp chất lưu huỳnh (được tìm thấy trong bông cải xanh) khiến họ đột nhiên thấy loại rau này đắng ngắt mặc dù những người khác thấy hoàn toàn ngon miệng.
 

 
Bên cạnh đó, không ít người lại mắc chứng bệnh quá nhạy cảm với đồ ăn quá cay hay quá mặn. Chứng bệnh này được gọi là Hypogeusia. 
 
Theo đó, người mắc hội chứng này không thể ăn được đồ ăn quá cay hay quá mặn, họ chỉ có thể ăn những món có vị nhạt hơn mức độ thông thường khá nhiều.
 
3. Không có mùi hương nào là đáng ghét
 
Thực tế cảm nhận mùi vị của mỗi người rất khác nhau và còn phụ thuộc vào nơi họ sinh sống. Nếu một người lớn lên ở trang trại, họ sẽ không còn thấy mùi phân gia súc quá khó ngửi, cũng như một người sống lâu với chó sẽ thích mùi của chúng. Nhưng đối với những người không có trải nghiệm tương tự, họ sẽ cảm thấy những mùi đó thật khó chịu.


 
Tuy nhiên, với một số người không may mắc hội chứng Parosmia, họ lại không thể phân biệt được các mùi. Đối với họ, mùi thơm cũng như mùi thối, thậm chí họ không cảm thấy khó chịu khi ngửi mùi tất lâu ngày chưa giặt. 
 
Theo các chuyên gia, sở dĩ những người này mắc chứng bệnh lạ vậy là do phần khứu giác nằm ở phía dưới não bị tổn thương. 
 

 
Một phần não bộ giải thích tín hiệu đầu vào bị hư hỏng, kéo theo những tín hiệu sai lệch về mùi hương, khiến họ cảm nhận mùi thơm và thối giống nhau. 
 
4. Một số người ngửi thấy những mùi không có thật
 
Phantosmia là một bệnh lý liên quan đến rối loạn thần kinh khứu giác, biểu hiện của hội chứng này là những ảo giác về nhận thức mùi, hoặc ngửi thấy một mùi không tồn tại và không thể diễn tả được chúng. Chữ Phanto- xuất phát từ từ “Phantom”, trong tiếng La-tinh có nghĩa là một điều không có thực.
 
 
Mặc dù nguyên nhân của Phantosmia chưa được xác minh thực sự nhưng theo các chuyên gia, bệnh này thường đi kèm với các rối loạn về thần kinh và tâm lý như tâm thần phân liệt, rối loạn tâm trạng, bệnh động kinh, đau nửa đầu thường xuyên...
 
5. Mùi hương cũng khiến con người hồi tưởng ký ức
 
Ít ai ngờ rằng, mùi hương chính là chìa khóa để nhớ lâu bởi não bộ sẽ ghi nhớ, lưu giữ "hương vị" đó trong khu kí ức đặc biệt trong não.
 

 
Theo đó, khi bắt gặp một mùi hương nào quen thuộc, não sẽ phát tín hiệu và kết nối với những kỷ niệm xưa cũ. Mỗi kỉ niệm này đã được sắp đặt ở một vị trí chính xác trên bản đồ bên trong não.
 
Lúc này, não bộ sẽ phát ra những luồng điện, tín hiệu sóng ở tần số 20 - 40 Hz, liên kết các tế bào thần kinh trong các vùng não bộ khác nhau để gợi nhớ kỉ niệm xưa cũ. 
 
 
Nghiên cứu sâu hơn, các nhà khoa học cho hay, vùng hippocampus và khu vực vỏ não entorhinal (EC) hoạt động mạnh khi hồi tưởng lại kí ức xưa cũ liên quan đến mùi hương này. 
 
Hệ thống EC-hippocampus được cho là đóng vai trò quan trọng trong việc gợi nhớ những ký ức mà đặc biệt liên quan đến địa điểm. 
Lê Giang - Theo Trí thức trẻ/Listverse/ Dailymai
Bình luận
Tin mới
  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

  • 30/11/2025

    Mối liên hệ giữa thời tiết và tâm trạng: Làm sao để luôn lạc quan?

    Khi trời mưa hoặc trở lạnh, bạn có thể cảm thấy tâm trạng mình đi xuống, thiếu năng lượng và lười biếng hơn. Điều này không phải ngẫu nhiên, mà là dấu hiệu cho thấy thời tiết có ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Bài viết này sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa thời tiết và cảm xúc, giải thích tại sao những thay đổi theo mùa có thể gây ra trầm cảm theo mùa, đồng thời giới thiệu các biện pháp tự nhiên để giúp bạn duy trì tinh thần lạc quan ngay cả trong những ngày u ám.

  • 29/11/2025

    7 loại đồ uống giúp ngừa đau họng - bệnh thường gặp ở giáo viên

    Giống như ca sĩ hay diễn giả, giáo viên thường xuyên phải đối mặt với nguy cơ đau họng do phải nói liên tục trong nhiều giờ. Tham khảo một số đồ uống đơn giản giúp các thầy cô phòng ngừa và làm dịu cơn đau họng một cách hiệu quả.

  • 29/11/2025

    Bảo vệ da và tóc khỏi hanh khô mùa giao mùa

    Mùa thu đến mang theo không khí se lạnh, giảm độ ẩm, khiến da và tóc dễ rơi vào tình trạng khô ráp, nứt nẻ và thiếu sức sống.Thay đổi thời tiết không chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoài mà còn tác động đến sức khỏe của làn da và mái tóc. Điều chỉnh quy trình chăm sóc da và bảo vệ tóc trước tình trạng tóc khô xơ khi giao mùa là cần thiết để duy trì vẻ đẹp tự nhiên. Bài viết này sẽ cung cấp những phương pháp khoa học giúp bạn bảo vệ da và tóc hiệu quả trong mùa giao mùa.

  • 28/11/2025

    Chế độ ăn cho trẻ nhiễm HIV theo từng giai đoạn bệnh cần chú ý gì?

    Nhờ hiệu quả của thuốc kháng virus (ARV), ngày càng nhiều trẻ nhiễm HIV có thể phát triển, học tập và sinh hoạt bình thường như những trẻ khác. Tuy nhiên, dinh dưỡng vẫn là nền tảng của chăm sóc điều trị, giúp duy trì cân nặng, tăng sức đề kháng, giảm biến chứng và hạn chế tác dụng phụ của thuốc.

  • 28/11/2025

    Lõm ngực bẩm sinh ở trẻ có nguy hiểm không?

    Lõm ngực bẩm sinh xảy ra khi xương ức phát triển bất thường tạo ra vết lõm trên thành ngực của bạn và có thể gây ra các vấn đề về thể chất cũng như cảm xúc cho trẻ. Cùng tìm hiểu về bệnh lý lõm ngực bẩm sinh ở trẻ qua bài viết sau đây!

Xem thêm