Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Làm thế nào để tăng cân nhanh và an toàn? - Phần 1

Trên thế giới đang có rất nhiều người bị thừa cân hoặc béo phì, nhưng cũng có rất nhiều người gặp phải vấn đề ngược lại: nhẹ cân hoặc quá gầy gò, mảnh khảnh. Nhẹ cân cũng là một mối lo ngại lớn vì hậu quả của việc nhẹ cân cũng chẳng kém gì với hậu quả của việc béo phì.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về việc tăng cân một cách nhanh chóng và an toàn.

Nhẹ cân là gì?

Chỉ số khối cơ thể (BMI) = Cân nặng (kg)/ Chiều cao 2 (m)

Nhẹ cân (underweight) được định nghĩa là khi chỉ số khối cơ thể (BMI) ở dưới 18.5. Tức là bạn sẽ không có một khối lượng cơ thể cần thiết để duy trì sự khỏe mạnh bình thường. Và ngược lại, nếu BMI trên 25 sẽ là thừa cân và trên 30 được coi là béo phì.

Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng chỉ số BMI không phải là tất cả bởi chỉ số này chỉ dựa trên chiều cao và cân nặng mà chưa tính đến khối cơ. Một số người sẽ có thể trạng mảnh khảnh một cách tự nhiên và vẫn khỏe mạnh. Và trong những trường hợp này, nhẹ cân không có nghĩa là bạn có vấn đề về sức khỏe. Các bạn gái và phụ nữ thường sẽ trải qua những giai đoạn bị nhẹ cân khoảng 2-3 lần trong đời. Theo thống kê tại Mỹ, có khoảng 1% nam giới và 2.4% nữ giới trên 20 tuổi bị nhẹ cân.

Nhẹ cân sẽ có hậu quả gì?

Béo phì gần đây đang trở thành một trong số những vấn đề lớn nhất về sức khỏe trên toàn cầu. Tuy nhiên, nhẹ cân cũng có hại cho sức khỏe như béo phì vậy. Theo một nghiên cứu, nhẹ cân có liên quan đến việc tăng 140% nguy cơ tử vong sớm ở nam giới và tăng 100% nguy cơ tử vong sớm ở nữ giới. Cũng trong nghiên cứu này, béo phì “chỉ” có liên quan đến việc tăng nguy cơ tử vong sớm lên 50%, cũng có nghĩa là, nhẹ cân thậm chí còn có hậu quả nghiêm trọng hơn là béo phì.

Một nghiên cứu khác chỉ ra việc tăng nguy cơ tử vong sớm ở nam giới nhẹ cân, nhưng điều này không xảy ra với nữ giới. Nghiên cứu đi đến kết luận: nhẹ cân sẽ có hại nhiều hơn cho nam giới. Nhẹ cân cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng miễn dịch, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, dẫn đến loãng xương, gãy xương và gây ra các vấn đề về vô sinh.

Những người nhẹ cân cũng có nguy cơ mắc chứng teo cơ liên quan đến tuổi và có nguy cơ mắc chứng mất trí cao hơn.

 
Các nguyên nhân dẫn đến nhẹ cân

Có rất nhiều bệnh lý có thể khiến bạn bị sụt cân một cách không khỏe mạnh.

  • Rối loạn ăn uống: bao gồm tình trạng chán ăn tâm thần – một rối loạn về tâm thần rất nghiêm trọng.
  • Các vấn đề về tuyến giáp: Bị cường giáp có thể làm tăng quá trình chuyển hóa và gây sụt cân
  • Bệnh Celiac: là dạng bệnh nghiêm trọng nhất của chứng không dung nạp gluten. Đa số những người bị bệnh Celiac thậm chí còn không biết mình mắc bệnh.
  • Tiểu đường: Bị bệnh tiểu đường không kiểm soát được (thường là tiểu đường type 1) có thể dẫn đến tình trạng sụt cân rất nghiêm trọng.
  • Ung thư: Khối u ung thư thường sẽ đốt cháy rất nhiều calo của cơ thể và khiến người bệnh rất dễ bị sụt cân.
  • Nhiễm trùng: Một số bệnh nhiễm trùng nhất định có thể khiến bạn bị nhẹ cân nghiêm trọng, bao gồm nhiễm ký sinh trùng, lao và HIV/AIDS.

Nếu bạn bị nhẹ cân, bạn nên đi khám bác sỹ để loại bỏ các nguyên nhân do mắc phải những tình trạng trên. Điều này là đặc biệt quan trọng nếu gần đây bạn bị sụt rất nhiều cân mặc dù không cố tình giảm cân hoặc ăn kiêng.

Làm thế nào để tăng cân một cách khỏe mạnh?

Nếu bạn muốn tăng cân, thì làm thế nào để tăng cân lành mạnh là rất quan trọng. Uống soda và ăn bánh ngọt có thể giúp bạn tăng cân, nhưng đồng thời với việc tăng cân, bạn đang phá hoại sức khỏe của chính mình.

Nếu bạn nhẹ cân, bạn chắc hẳn sẽ muốn tăng cân bằng cách duy trì sự cân bằng giữa khối cơ và khối mỡ dưới da, chứ không phải mỡ bụng. Có rất nhiều người có cân nặng bình thường nhưng vẫn bị tiểu đường type 2, bệnh tim mạch và các vấn đề sức khỏe khác liên quan đến béo phì. Do vậy, việc ăn những loại thực phẩm tốt cho sức khỏe và có những thói quen lành mạnh  là vô cùng quan trọng, cho dù bạn muốn tăng cân, hay giảm cân.

Ăn nhiều calo hơn lượng calo mà cơ thể đốt cháy

Điều quan trọng nhất bạn có thể làm để tăng cân là ăn nhiều calo hơn lượng calo mà cơ thể đã đốt cháy. Nếu lượng calo bạn nạp vào không nhiều hơn lượng calo cơ thể đốt cháy, bạn sẽ không thể tăng cân được. Nếu bạn muốn tăng cân một cách từ từ, chậm rãi, hãy đặt mục tiêu nạp nhiều hơn 300-500 calo mỗi ngày so với lượng calo bạn đã đốt cháy. Nếu bạn muốn tăng cân nhanh, hãy đặt mục tiêu nạp nhiều hơn từ 700-1000 calo so với lượng calo bạn đốt cháy. Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng, việc tính toán calo chỉ là ước lượng. Lượng calo bạn nạp vào hay đốt cháy có thể chệnh lệnh khoảng vài trăm calo một ngày. Bạn cũng không cần thiết phải tính toán lượng calo nạp vào và đốt cháy trong suốt phần đời còn lại, nhưng trong một vài ngày/vài tuần đầu của kế hoạch tăng cân, việc làm này là cần tiết để bạn có thể biết được bạn đã ăn bao nhiêu calo.

(...) còn tiếp

Mời các bạn đón đọc bài viết phần 2 trên website Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: BMI và tình trạng thiếu cân ở người trưởng thành
Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 20/05/2025

    Cải thiện thói quen ăn sáng để khởi đầu ngày mới tốt hơn

    Bữa sáng là bữa ăn giúp cung cấp năng lượng và dưỡng chất cần thiết cho cơ thể bắt đầu ngày mới. Khắc phục những sai lầm phổ biến sau giúp bạn duy trì thói quen ăn sáng khoa học và lành mạnh.

  • 20/05/2025

    6 mẹo chữa nghẹt mũi tại nhà hiệu quả nhất

    Nghẹt mũi là một dấu hiệu khó chịu, rất thường gặp khi chúng ta bị cảm cúm, nhiễm lạnh. Hiện vẫn chưa có cách chữa khỏi bệnh cảm lạnh thông thường, nhưng có rất nhiều mẹo tại nhà có thể làm giảm tình trạng nghẹt mũi do chứng cảm lạnh gây nên. Bài viết này sẽ phân tích các biện pháp khắc phục tình trạng nghẹt mũi tại nhà tốt nhất cùng với những điều cần tránh.

  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

Xem thêm