Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đột quỵ nấp sau cơn say nắng, đừng để bị đánh lừa!

Đột quỵ thường “núp bóng” dưới các triệu chứng của say nắng khiến nhiều người nhầm lẫn. Đừng để căn bệnh nguy hiểm này đánh lừa. Hãy đọc kỹ các dấu hiệu dưới đây để kịp thời nhận diện.

1. Đột quỵ dễ nhầm lẫn với cơn say nắng - làm sao phân biệt?

Khuyến cáo từ các bác sĩ cho hay, đột quỵ thường “núp bóng” dưới các triệu chứng của say nắng khiến nhiều người nhầm lẫn, không xem trọng việc được cấp cứu và điều trị trong thời gian vàng 4,5 - 6 giờ kể từ khi khởi phát.

Nếu sốc nhiệt là tình trạng nhiệt độ cơ thể tăng cao, nhất là đối với những người làm việc ở ngoài trời nắng trong thời gian dài đến mức gây tổn thương đến hệ thống thần kinh trung ương và các mô khác của cơ thể thì đột quỵ xảy ra khi việc cung cấp máu lên não bị ngưng đột ngột, khiến vùng não đó bị thiếu oxy và chất dinh dưỡng. Chỉ cần vài phút, các tế bào não sẽ bắt đầu chết đi, cơ thể người bệnh dần mất các chức năng được tế bào não đó điều khiển.

Nắng nóng là nguyên nhân trực tiếp gây say nắng, sốc nhiệt. Nhưng với đột quỵ thì không, mà đây chỉ là yếu tố thuận lợi khiến những người có yếu tố nguy cơ của đột quỵ não như tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, các bệnh lý mạch máu, loạn nhịp tim, bệnh van tim, bệnh lý chuyển hóa, béo phì, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia… có thể bị đột quỵ.

Dấu hiệu đột quỵ dễ lấp sau tình trạng sốc nhiệt, say nắng nên chúng ta cần phải lưu ý để tránh nhận nhầm, xử trí sai, hậu quả khó lường (Ảnh minh họa)

Nhưng vấn đề lo ngại đó là với những người làm việc xuyên suốt dưới trời nắng nóng bỗng nhiên ngã quỵ, người xung quanh không thể nhận biết là đột quỵ hay say nắng, sốc nhiệt.

Theo các chuyên gia y tế, 2 tình trạng này vẫn có các dấu hiệu điển hình, chẳng hạn như người sốc nhiệt môi sẽ khô, mắt trũng, véo da để lại dấu, trước đó có biểu hiện mệt mỏi, chóng mặt, hoa mắt, kiệt sức, buồn nôn, nôn mửa, chuột rút… Ngược lại, đột quỵ có biểu hiện rối loạn ý thức, méo miệng, nói khó, thậm chí không nói được, đột ngột mất thị lực, liệt 1 nửa cơ thể, liệt 1 tay, 1 chân, vận động khó khăn, chóng mặt bất thường, đau đầu dữ dội.

2. Kỹ năng cần có để xử trí giữa 2 tình huống khẩn cấp: Say nắng & đột quỵ

Theo các chuyên gia, say nắng chỉ khiến cơ thể mệt mỏi nhất thời nhưng đột quỵ có thể để lại di chứng suốt đời, thậm chí có thể gây ra tử vong. Do vậy, việc nhận định rõ 2 tình trạng này sẽ giúp chúng ta xử lý kịp thời, ngăn ngừa biến chứng nặng nề cho người bệnh.

Nếu gặp người bị sốc nhiệt thì cần đưa nạn nhân ra khỏi môi trường nóng, cởi bỏ quần áo, chuyển tới nơi có bóng râm. Quạt để thúc đẩy ra mồ hôi và bốc hơi, đặt túi chườm đá ở nách và bẹn. Nếu nạn nhân còn tỉnh táo và có thể uống, hãy cho uống nước mát hoặc nước lạnh không chứa cồn và caffeine.

Theo dõi thân nhiệt của nạn nhân thường xuyên, liên tục làm mát cho đến khi nhiệt độ giảm xuống còn khoảng 38,3 - 38,8 độ C. Nếu nạn nhân mất ý thức, không thấy dấu hiệu tuần hoàn như tự thở, ho và cử động, cần gọi cấp cứu và trong khi đó hỏi các nhân viên y tế cách tiến hành hồi sinh tim phổi (CPR).

Khi có người bị đột quỵ, việc đầu tiên là gọi cấp cứu, sau đó nếu bệnh nhân còn tỉnh táo thì kiểm tra các chấn thương, hỏi các triệu chứng gặp phải… để báo với nhân viên y tế (Ảnh minh họa)

Nếu gặp người bị đột quỵ, việc đầu tiên cần làm là gọi cấp cứu càng sớm càng tốt. Không chần chừ đợi các triệu chứng thoái lui, không tự ý cho ăn uống, điều trị dù chỉ là bấm huyệt, châm cứu, cạo gió, cắt lễ...

Trong khi chờ xe cấp cứu đến, đặt bệnh nhân nằm nghiêng cao đầu 30 - 45 độ, mặc quần áo thoáng. Trường hợp bệnh nhân bị nôn, cần xoay người bệnh nhân sang 1 bên, để tránh đờm, dãi chui vào mũi, phổi và sẽ không bị sặc. Nếu trong họng vẫn còn có đờm, nhớt, dị vật cần phải móc ra giúp đường thở được thông thoáng. Nếu bệnh nhân ngừng tim, cần cấp cứu ngừng tuần hoàn, kêu gọi người xung quanh hỗ trợ. Tránh không được để bệnh nhân bị ngã, dễ dẫn đến các chấn thương khác, nhất là vùng đầu.

3. Học cách phòng đột quỵ khi thời tiết nắng nóng của người Nhật

Thời tiết Nhật Bản có nhiều điểm tương đồng với Việt Nam, nhưng chỉ cần thấy trời nắng lên, người dân xứ hoa anh đào sẽ thực hiện nhiều biện pháp phòng ngừa đột quỵ sớm mà chúng ta có thể áp dụng.

Thứ nhất, người Nhật không mở điều hòa cho “thỏa cơn nóng”, thay vào đó họ chỉ để ở mức lý tưởng 26 - 27 độ C. Chúng ta cần nhớ nguyên tắc, không bật điều hòa thấp hơn thân nhiệt 10 độ C. Ngoài ra, người Nhật Bản đặc biệt ưa chuộng quần áo nhẹ và mát, đây cũng là đất nước dẫn đầu về các loại vải “cool-biz” có khả năng làm mát da.

Thứ hai, chế độ ăn uống “healthy” của người Nhật Bản cũng là cách để ngăn ngừa đột quỵ hiệu quả. Họ ăn nhiều rau xanh, hoa quả. Đặc biệt, món ăn truyền thống hàng nghìn năm, đậu tương lên men (natto), chứa enzym nattokinase được nhiều nghiên cứu chứng minh giúp làm bền thành mạch, hỗ trợ làm tan cục máu đông rất được ưa chuộng.

Để gia tăng công hiệu phòng ngừa đột quỵ, người Nhật còn kết hợp cả natto lẫn gạo đỏ (beni-koji) vào chế độ ăn hàng ngày. Gạo đỏ cũng được xem là mỹ thực 2.000 ở Nhật, khi được lên men, chắt lọc lấy tinh túy tạo ra chất monacolin có khả năng giảm cholesterol từ trong máu, gan, đến ruột, nhờ đó mang lại ý nghĩa quan trọng trong dự phòng các yếu tố nguy cơ cao của đột quỵ.

Natto kết hợp gạo đỏ là tuyệt phẩm phòng đột quỵ, giảm mỡ máu qua đúc kết nghìn năm của người Nhật.

Thứ ba, thời tiết có thay đổi nhưng người Nhật vẫn duy trì thói quen tập thể dục vào lúc trời mát hoặc vận động ngay tại nhà, nơi làm việc. Đây là điều chúng ta phải lưu tâm học hỏi. Ngoài ra, lời khuyên của các chuyên gia còn là tránh ra đường vào thời điểm nắng gay gắt từ 10g - 16g hằng ngày.

Nhưng với một số trường hợp không thể tránh làm việc bằng cách trú trong bóng râm thì cần chú ý sức khỏe hơn nữa bằng cách trang bị đồ bảo hộ, mặc áo dài tay chất liệu thoáng mát, uống nhiều nước đảm bảo từ 2 lít nước mỗi ngày, nghỉ ngơi giữa các khoảng làm việc để cơ thể tái tạo sức lao động.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sơ cứu cho người bị bất tỉnh.

Theo alobacsi.com
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

Xem thêm