Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dầu ăn hay mỡ động vật là lựa chọn “vàng” cho trẻ dưới 3 tuổi?

Dầu ăn và mỡ động vật là hai nguồn chất béo đều cung cấp năng lượng cho cơ thể. Tuy vậy, giữa chúng có nhiều sự khác biệt mà bạn cần nắm rõ để sử dụng an toàn, hiệu quả.

Vai trò của chất béo với sự phát triển của trẻ

Dầu, mỡ là thực phẩm rất giàu năng lượng so với các loại thực phẩm khác. 1g chất béo cho 9kcal trong khi 1g chất đạm hoặc chất bột đường chỉ cho khoảng 4kcal. Chất béo là dung môi cho các vitamin tan trong dầu: vitamin A, D, E, K. Nó có tác dụng hóa lỏng thức ăn và tăng giá trị dinh dưỡng trong thức ăn cho trẻ. Vì vậy, trong bữa ăn hàng ngày của trẻ nếu thiếu dầu hoặc mỡ thì các vitamin tan trong dầu có trong thức ăn sẽ không được hấp thu, đồng thời thức ăn của trẻ đậm đặc khó nuốt và năng lượng cung cấp cho trẻ hàng ngày sẽ không đủ làm trẻ chậm lớn, suy dinh dưỡng.

Theo khuyến nghị, nhu cầu dinh dưỡng cho người Việt Nam: với trẻ bú mẹ hoàn toàn thì 50 - 60% năng lượng ăn vào là do chất béo của sữa mẹ cung cấp. Trẻ từ 6 - 11 tháng năng lượng do chất béo cung cấp là 40%, với trẻ từ 1 - 3 tuổi thì 35 - 40% năng lượng từ chất béo cung cấp.

Mỡ động vật

Nên chọn dầu ăn thực vật hay mỡ động vật?

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, chất béo có chủ yếu ở 2 nguồn chính là mỡ động vật và dầu thực vật. Tại sao lại nên kết hợp cả hai khi nấu ăn thì chắc có ít người biết đến, đặc biệt là trong trường hợp sử dụng dầu mỡ để chế biến thức ăn cho trẻ. Cả hai nguồn chất béo này đều cung cấp năng lượng cho cơ thể. Tuy vậy, giữa chúng có nhiều sự khác biệt mà bạn cần nắm rõ để sử dụng an toàn, hiệu quả.

Dầu là chất béo thực vật chứa nhiều acid béo không no (chưa bão hòa) như trong dầu vừng, lạc, đậu tương và cá, không có cholesterol. Trong điều kiện nhiệt độ bình thường, dầu thực vật ở thể lỏng còn mỡ động vật thì đông đặc lại. Có rất nhiều loại dầu ăn: dầu lạc, vừng, olive, dừa, đậu tương… các loại dầu này đều chứa các acid béo chưa bão hòa nhưng tỷ lệ chất béo và các thành phần các chất khác không giống nhau giữa các loại dầu.

Mỡ động vật (đặc biệt là mỡ gan cá) có nhiều vitamin A, D và acid arachidonic cũng cần thiết với trẻ-là chất cấu tạo màng tế bào, thành phần của hormone sinh dục, tuyến thượng thận, là tiền chất để da tổng hợp vitamin D dưới tác dụng của ánh nắng mặt trời.

Dầu ăn

Bên cạnh đó, mỡ các loại cá béo như cá hồi, cá ngừ, cá trích, cá thu... hoặc dầu chiết xuất từ mỡ của những loại cá này cũng có chứa rất nhiều chất béo không bão hòa rất có lợi cho sức khỏe trẻ em, đặc biệt là trong giai đoạn bào thai và 3 năm đầu đời. Chúng giữ vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển não bộ của trẻ trong giai đoạn này, từ đó hỗ trợ trẻ phát triển tối ưu về trí tuệ và thể lực.

Vậy nên cho trẻ ăn cả hai loại thay đổi để có thể tận dụng được các ưu điểm của cả hai loại. Trong bữa ăn của trẻ thường đã có chất béo động vật từ thịt, trứng, sữa. Tuy nhiên, lượng chất béo tự nhiên có trong thực phẩm thường là chưa đủ so với nhu cầu năng lượng hàng ngày của trẻ, cũng như chưa bổ sung đủ các acid béo Omega-3/DHA cần thiết cho sự phát triển não bộ và thể lực. Do đó, các mẹ có thể bổ sung thêm chất béo vào khẩu phần ăn bằng cách cho 1 muỗng dầu ăn dinh dưỡng vào chén cháo/bột khi vừa nấu xong (nhấc nồi cháo ra khỏi bếp rồi thêm dầu để dầu không mất chất). Trong trường hợp, dùng mỡ động vật trực tiếp thì có thể cho ngay khi đang nấu cháo. Dầu ăn dinh dưỡng dùng cho trẻ em như: dầu cá hồi, dầu hạt lanh, dầu olive... có chứa các acid béo, các vitamin cần thiết cho trẻ cũng như có công thức chuyên biệt nên sẽ tốt và phù hợp cho trẻ hơn so với các loại dầu thông thường.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Chất béo là gì? Tại sao trẻ dưới 3 tuổi nhất thiết phải bổ sung chất béo?

PGs.Ts.Bs. Hoàng Thị Thanh

Phó trưởng phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM

Bình luận
Tin mới
  • 07/06/2023

    Những nguyên tắc dinh dưỡng mà người bệnh lao phổi không thể bỏ qua

    Khi mắc bệnh lao phổi, hệ miễn dịch của bệnh nhân thường bị suy yếu, hấp thu dinh dưỡng kém nên thường dẫn đến sút cân, thiếu chất. Do đó, bên cạnh việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh lao phổi cần bổ sung dinh dưỡng thật tốt để tăng hiệu quả điều trị, mau hồi phục sức khoẻ.

  • 07/06/2023

    Vi chất dinh dưỡng - Bổ sung thế nào là an toàn?

    Vi chất dinh dưỡng là những chất mà cơ thể chỉ cần một lượng rất nhỏ nhưng có vai trò rất quan trọng, khi thiếu sẽ dẫn đến những ảnh hưởng nghiêm trọng cho cơ thể, đặc biệt là trẻ nhỏ.

  • 07/06/2023

    Protein niệu

    Protein có thể xuất hiện trong nước tiểu của bạn với một lượng nhỏ và điều đó được xem là bình thường. Tuy nhiên nếu nồng độ protein này cao vượt một ngưỡng nhất định thì đây là dấu hiệu cảnh báo về nguy cơ bệnh thận.

  • 06/06/2023

    Chuyên gia huyết học tư vấn cách nhận biết trẻ thiếu máu dinh dưỡng

    Thiếu máu ở trẻ em trong độ tuổi mẫu giáo (dưới 4 tuổi) trên toàn cầu dao động trong tỷ lệ từ 30% đến 58%. Trong đó, nguyên nhân dẫn đến thiếu máu dinh dưỡng chủ yếu là do thiếu sắt và các vi chất đi kèm với sắt, điển hình là kẽm.

  • 06/06/2023

    Tokophobia – hội chứng tâm lý sợ sinh con

    Tokophobia là hội chứng tâm lý sợ sinh con. Giống như chứng sợ độ cao hoặc sợ nhện đến mức tê liệt, tokophobia được gọi là chứng ám ảnh cụ thể, có nghĩa là nó đủ nghiêm trọng để cản trở chất lượng cuộc sống.

  • 06/06/2023

    Tầm soát đột quỵ - giải pháp ngăn ngừa tai biến sớm

    Tầm soát đột quỵ là phương pháp giúp bạn đánh giá được các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ từ đó phòng ngừa bệnh sớm, giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh, và hạn chế các biến chứng nguy hiểm.

  • 06/06/2023

    4 biện pháp tự nhiên giúp giảm đau đầu tại nhà

    Đau đầu là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến hiện nay gây ảnh hưởng không nhỏ đến học tập, công việc của người mắc. Bên cạnh sử dụng thuốc giảm đau, người bệnh hoàn toàn có thể áp dụng ngay 4 biện pháp tự nhiên giúp giảm đau đầu tại nhà sau đây.

  • 06/06/2023

    Tình trạng run người có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề gì?

    Run là những cử động nhịp nhàng, không có chủ đích của một bộ phận cơ thể (ví dụ như tay, chân, cằm, đầu cổ…) hoặc run toàn thân (run người). Dù không đe dọa tới tính mạng, nhưng tình trạng run khó kiểm soát có thể khiến người bệnh thấy lo lắng, thiếu tự tin, gây ra nhiều phiền phức trong cuộc sống thường ngày.

Xem thêm