Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Có nên đánh thức trẻ dậy để ăn?

Bài viết dưới đây của Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ giúp bạn tìm hiểu nguyên nhân tại sao bạn cần cho trẻ sơ sinh ăn thường xuyên và đánh thức trẻ nếu trẻ ngủ qua cữ bú:

Trẻ sơ sinh phát triển nhanh do đó trẻ cần ăn rất nhiều bữa. Cũng giống như người trưởng thành, trẻ không thể nhịn ăn trong quá lâu. Theo khuyến nghị của Viện Nhi kho Hoa Kỳ (AAP), bố mẹ nên đánh thức trẻ dậy nếu trẻ ngủ hơn 4-5 tiếng mỗi lần trong 2 tuần đầu tiên.

Dạ dày của trẻ còn nhỏ

Vì sữa mẹ nguồn thức ăn phù hợp nhất dành cho trẻ, do đó quá trình tiêu hóa của trẻ diễn ra nhanh, thêm vào đó dạ dày của trẻ cũng còn rất bé (khi trẻ được 2 tuần tuổi dạ dày của trẻ chỉ lớn hơn quả bóng bàn một chút). Do đó, trẻ có nhu cầu cần bú khoảng 2 - 3 giờ/lần. Trẻ ăn sữa công thức có thể ăn cách nhau xa hơn, từ 3 - 4 giờ/lần trong tháng đầu tiên vì sữa công thức khó tiêu hóa hơn sữa mẹ.

Trẻ có thể ngủ qua cơn đói

Trong phần lớn trường hợp, khi trẻ đói trẻ sẽ tạo ra các tín hiệu như cắn môi, mút ngón tay hoặc khóc lớn. Nhưng trong những tuần đầu tiên tại nhà, trẻ sơ sinh có thể ngủ qua cơn đói, trong trường hợp này, trẻ cần được đánh thức. Nếu trẻ ngủ quá say giấc, bạn có thể thử cho trẻ bú ngay trước khi bạn đi ngủ.

Đọc thêm bài viết: Hỏi nhanh – Đáp gọn: Giấc ngủ của trẻ

Trẻ cần tăng cân

Nếu trẻ sơ sinh không ăn đủ chất, điều này có thể làm chậm quá trình tăng trưởng của trẻ. Trẻ sơ sinh thông thường sẽ mất 5 - 10% trong lượng cơ thể, tùy thuộc vào phương pháp sinh đẻ, trong những ngày đầu tiên sau khi sinh ra. Trẻ không ăn đủ trong những ngày đầu tiên còn có thể có nguy cơ bị vàng da và hạ đường huyết.

Mẹ cần tăng cường nguồn sữa

Trẻ sơ sinh không được bú đầy đủ thường xuyên có thể gây cản trở quá trình sản xuất sữa, do đó bạn cần cho trẻ ăn theo các cữ nhất định để lượng sữa được tiết ra đầy đủ nhất. Điều này cũng tương tự, nếu như trẻ không được bú trong thời gian dài mà sữa mẹ không được vắt ra ngoài, thì sữa mẹ cũng sẽ bị giảm bài tiết. Vì lý do này, bố mẹ nên nhẹ nhàng đánh thức trẻ dậy khi trẻ bú quá lâu.

Cách đánh thức trẻ sơ sinh dậy để bú

Nếu trẻ đang buồn ngủ, bố mẹ có thể đánh thức trẻ bằng một phương pháp sau:

  • Cho trẻ bú khi trẻ đang trong giai đoạn ngủ tích cực – hoặc giấc ngủ REM. Nếu trẻ đang ngủ say, mọi nỗ lức có thể không giúp đánh thức trẻ. Bạn có thể nhận thấy giấc ngủ REM của trẻ khi trẻ cử động tay chân, thay đổi nét mặt và chớp mắt.
  • Khi thay tã cho trẻ, bạn có thể hát một bài hát hoặc vuốt ve bàn tay và lòng bàn chân của trẻ.
  • Nhẹ nhàng cởi bỏ quần áo cho trẻ
  • Bế trẻ thẳng đứng, điều này thường khiến trẻ sơ sinh mở mắt.
  • Giảm ánh sáng: Mặc dù điều này có vẻ "phản trực giác" nhưng bạn hãy thử xem nhé.
  • Massage tay, chân, cánh tay, lưng và vai cho trẻ. Sự tiếp xúc của bạn có thể giúp đánh thức đứa trẻ.
  • Đặt một chiếc khăn mát lên trán trẻ

Bữa bú vào ban đêm nên kéo dài trong bao lâu?

Khi trẻ thức dậy giữa đêm và muốn bú, hãy đảm bảo rằng bữa bú của trẻ kéo dài đủ lâu để trẻ bú hết ít nhất một bên ngực, vì điều này giúp trẻ nhận được đầy đủ lượng sữa sau giàu chất béo cần thiết cho sự phát triển.

Một số trẻ cần 20 phút hoặc lâu hơn để bú hết một bên ngực, trong khi những trẻ khác có thể bú hết một bên ngực trong 10 phút. Nếu trẻ đang bú bình, bố mẹ cần cho trẻ ăn một lượng tương đương với một cữ sữa bình thường tùy thuộc vào độ tuổi và giai đoạn phát triển của trẻ.

Giữ cho trẻ tỉnh táo trong lúc bú như thế nào?

Bú chắc chắn là một tác nhân gây buồn ngủ, vì vậy hãy chắc chắn rằng trẻ không ngủ gật khi đang bú. Mẹ có thể nhìn vào vùng má, hàm và tai của trẻ để xác định trẻ còn đang bú hay không.

Nếu trẻ ngủ gật, mẹ có thể đánh thức trẻ dậy bằng cách cho trẻ ợ hơi, thay đổi tư thế bú, nhỏ một vài giọt sữa lên môi trẻ, lắc ngực hoặc bình trong miệng trẻ cho đến khi trẻ bú trở lại.

Thông thường, tình trạng bú của trẻ sẽ ổn định sau khoảng 6 tuần, tuy nhiên điều này có thể phụ thuộc hoàn toàn vào nhu cầu của trẻ. Một số trẻ sẽ muốn bú 2 giờ/lần, trong khi những trẻ khác có thể bú 3 - 4 giờ/lần. Trẻ bú sữa công thức cũng có thể thay đổi lịch trình ăn và ngủ.

Thêm vào đó khoảng thời gian giữa các lần cho ăn sẽ tăng dần khi trẻ lớn hơn. Khi trẻ được 6 tháng tuổi, trẻ có thể đã sẵn sàng bắt đầu ngủ xuyên đêm mà không cần bú hoặc ít nhất là trong thời gian dài hơn.

Điều gì xảy ra nếu trẻ không thức dậy để ăn?

Một số trẻ sẽ tự thức dậy đúng giờ để bú, trong khi những trẻ khác sẽ ngủ trong khi bú nếu mẹ không đánh thức trẻ. Các hai xu hướng này đều là bình thường.

Nếu trẻ không thức dậy để ăn, mẹ có thể xoa người trẻ nhiều hơn, hát hoặc nói to hơn hoặc cho trẻ sang phòng khác để bú. Nếu trẻ vẫn không tỉnh giấc, bạn có thể cho trẻ ngủ thêm 1 giờ nữa rồi sau đó đánh thức trẻ một lần nữa. Nếu trẻ bỏ bú nhiều hơn 2 lần cho ăn, bố mẹ cần cho trẻ đi khám để các bác sĩ tìm ra nguyên nhân hoặc đưa ra sự tư vấn tốt nhất dành cho lịch trình ăn của trẻ.

Thêm nữa, nếu có thể đánh giá trẻ có nhận đủ lượng sữa hay không bằng cách kiểm tra số lượng tã ướt của trẻ trong vòng 24 giờ, bình thường một ngày trẻ cần thay ít nhất 8 - 10 chiếc tã ướt.

Một giấc ngủ sâu và đầy đủ sẽ mang lại cho trẻ nhiều lợi ích tích cực tới sức khỏe cũng như sự phát triển của chúng. Bố mẹ không nên nặng nề quá với câu hỏi có nên đánh thức trẻ sơ sinh dậy bú hay không. Thay vào đó nên quan sát thể trạng cũng như sự phát triển hàng ngày của trẻ để tìm ra giải pháp thích hợp nhất.

Tình trạng khó ngủ, ngủ không ngon giấc rất hay gặp ở trẻ nhỏ trong những năm đầu sau sinh, nếu không được can thiệp kịp thời có thể gây ảnh hưởng không tốt đến điều hòa hormone tăng trưởng và phát triển chiều cao của trẻ. Để biết thêm chi tiết về cách phòng chống rối loạn giấc ngủ cho bé, bạn có thể gọi điện tới Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam, website: https://viamclinic.vn/  hoặc số điện thoại 0935183939 để được tư vấn. 

BS Tạ Tùng Duy - Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM - Theo What to Expect
Bình luận
Tin mới
  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

Xem thêm