Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chạy bộ có khiến bạn thông minh hơn không?

Những nghiên cứu gần đây trên người và động vật đã chứng minh những hoạt động cơ bắp, chạy bộ ... một cách phù hợp sẽ kích hoạt sự thay đổi của não bộ, tăng cường khả năng học tập và ghi nhớ.

Nghiên cứu trên động vật gậm nhấm và một số loại khác đã chứng minh tập thể dục sinh sản thêm những nơron thần kinh trong não bộ, phần quan trọng trong quá trình suy nghĩ và hồi tưởng. Thậm chí, nhiều thí nghiệm khác cho thấy động vật sống trong những lồng, được làm sinh động với những đồ chơi màu sắc, hương vị, hướng gió..., cũng có tốc độ sinh sản các tế bào thần kinh mới nhanh hơn động vật ở những lồng tẻ nhạt. 

Những thí nghiệm này khẳng định những kích thích về thần kinh, những kích thích thể chất là rất quan trọng cho sức khỏe của não bộ. Tuy nhiên cơ chế chính xác của hoạt động thể chất ảnh hưởng đến não bộ như thế nào còn chưa được xác định rõ ràng, đây là quá trình này là rất phức tạp.

Bị thu hút bởi sự phức tạp này, các nhà nghiên cứu tại Viện sức khỏe Hoa Kỳ (NIH) đã đưa ra giả thiết liệu có một số chất di chuyển từ cơ vào máu và sau đó đến não bộ, nơi mà chúng góp phần vào việc tăng sức khỏe của não bộ?

Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học chuyển hoá tế bào (Cell Metabolism), các tác giả của NIH đã phân lập được tế bào cơ của chuột trên đĩa petri và ủ chúng với một peptide ảnh hưởng đến chuyển hóa của tế bào giống như khi tập aerobic. Trên thực tế, chúng khiến cho tế bào nghĩ rằng chúng đang chạy.

Sau đó sử dụng máy quang phổ kế, phân tích nhiều loại chất hóa học mà tế bào cơ giải phóng ra sau,tập trung vào một vài chất có thể vượt qua hàng rào máu não.

Một chất đặc biệt - một loại protein có tên gọi cathepsin B được chú ý tới. Chất này giúp phục hồi những tổn thương cơ, nhưng trước đây nó chưa được xem như là một phần của mắt xích nối giữa việc tập thể dục với sức khỏe của não bộ.

Để xác định xem trên thực tế cathepsin B có tham gia vào sức khỏe của não bộ hay không, các nhà khoa học đã thêm một ít protein này vào tế bào nơron đang nuôi cấy trên đĩa petri khác. Họ thấy rằng tế bào não bắt đầu sản xuất nhiều loại protein liên quan đến sinh sản của tế bào thần kinh.

Các nhà khoa học cũng chứng minh rằng Cathepsin B có nhiều trong máu chuột, khỉ và người chạy bộ. Những nghiên cứu khác phối hợp với các đồng nghiệp ở Đức: ở chuột, khỉ được chạy trong vài tuần, hoặc trên người làm những công việc nhẹ nhàng trong 4 tháng + tập luyện với cường độ cao 3 lần / tuần, 1 giờ/lần. Kết quả chỉ ra sự tập trung cathepsin B ở động vật chạy bộ và người tăng ổn định, và những người chạy bộ thực hiện tốt hơn những bài test về trí nhớ và suy nghĩ; Động vật thực nghiệm cũng học nhanh hơn và cũng lưu giữ những trí nhớ mới tốt hơn. Trong khi những con vật không có khả năng tạo ra cathepsin B học ngắc ngứ và sớm quên những kĩ năng mới.

Kết luận đưa ra là não bộ của chúng ta có chức năng tốt hơn khi chúng được ngập trong cathepsin B và chúng ta sản xuất nhiều cathepsin B khi chúng ta tập thể dục.

Đương nhiên sự tăng cathepsin B giải thích một phần lợi ích của việc tập thể dục đối với não bộ. Các nhà khoa học đang tiếp tục tìm hiểu những cơ chế khác trong những nghiên cứu tới đây. Họ cũng mong được tìm hiểu thêm sự cần thiết của tập thể dục với não bộ. Chế độ ăn uống mà những người chạy bộ trong nghiên cứu này cũng khá tích cực, nhưng nó có thể do tập luyện vừa phải sẽ hiệu quả hơn. Đây là một lí do tốt để nghĩ đến, khối lượng bài tập sẽ tốt hơn là không tập cho sức khỏe của não bộ.

Bình luận
Tin mới
  • 09/11/2025

    Cách đơn giản để tăng khả năng hấp thụ canxi của cơ thể

    Canxi là khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng sống của cơ thể, không chỉ riêng hệ xương. Tuy nhiên không phải cứ ăn thực phẩm giàu canxi là đủ, chúng ta cần biết cách để cơ thể hấp thụ canxi tốt nhất.

  • 09/11/2025

    Hiểu về các loại run khác nhau

    Run là những chuyển động không tự chủ, nhanh, liên tục, qua lại, ở một phần hoặc toàn bộ cơ thể. Một số bệnh lý thần kinh, một số loại thuốc và tình trạng lo âu thường gây ra run.

  • 08/11/2025

    Thời điểm ăn cá hồi tốt nhất để tăng lợi ích của omega-3

    Cá hồi là nguồn cung cấp dồi dào acid béo omega-3, một chất dinh dưỡng đặc biệt có lợi cho sức khỏe con người. Nên ăn cá hồi như thế nào và ăn vào thời điểm nào để tận dụng tối đa lợi ích của omega-3?

  • 08/11/2025

    6 dấu hiệu của bệnh tự kỷ ở trẻ sơ sinh

    Cha mẹ và người chăm sóc thường muốn nhận biết các dấu hiệu của chứng tự kỷ để có thể nhận ra khi cần. Chứng tự kỷ không ảnh hưởng đến ngoại hình của trẻ, do đó việc chẩn đoán phụ thuộc vào việc xác định những thay đổi trong hành vi hoặc các mốc phát triển của trẻ, chẳng hạn như chậm phát triển ngôn ngữ và thoái triển các mốc phát triển.

  • 07/11/2025

    Cách ăn cá để bổ sung omega-3 tốt nhất cho tim và não

    Cá là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, đặc biệt là omega-3 rất tốt cho tim và chức năng não. Vậy nên ăn cá thế nào để nhận được nguồn omega-3 tốt nhất?

  • 07/11/2025

    Những nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy

    Tiêu chảy thường được hiểu là tình trạng đi ngoài phân lỏng, nhiều nước và số lần nhiều hơn bình thường.

  • 06/11/2025

    6 lợi ích sức khỏe của thịt lợn ít người biết

    Thịt lợn là một trong những loại thịt phổ biến nhất nhưng ít người chú ý tới giá trị dinh dưỡng của nó. Không chỉ là nguồn cung cấp protein dồi dào cho cơ bắp, thịt lợn còn chứa một lượng lớn vitamin, khoáng chất thiết yếu mà cơ thể cần để duy trì năng lượng và các chức năng quan trọng.

  • 06/11/2025

    Cong vẹo cột sống ảnh hưởng tới trẻ em như thế nào?

    Cong vẹo cột sống ở trẻ em là tình trạng cột sống bị cong bất thường sang một bên (thường là chữ C hoặc S), có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu về tình trạng này ở trẻ!

Xem thêm