Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chấn thương phần mềm, nên chườm lạnh hay chườm nóng ?

48 giờ đầu sau chấn thương, tuyệt đối không được áp dụng các biện pháp làm nóng vết thương như ngâm mình trong bồn nước nóng, dùng đèn sưởi, chườm túi nước nóng...

Những động thái này làm gia tăng tình trạng xuất huyết tại nơi chấn thương, khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn. Trái lại, các biện pháp chườm lạnh lại tỏ ra rất hiệu quả.

Khi bị bong gân, căng cơ hay bầm dập phần mềm, luôn có tình trạng chảy máy ở tổ chức bên dưới. Tình trạng này có thể gây sưng, đau và khiến vết thương lâu lành. Chườm lạnh tỏ ra hiệu quả cả trong điều trị tức thì (48 giờ đầu sau chấn thương) và trong điều trị phục hồi (sau 48 giờ). Trong khi đó chườm nóng chỉ phát huy tác dụng  trong điều trị phục hồi.

Chườm lạnh

Điều trị tức thì (48 giờ đầu sau chấn thương)

Mục tiêu lúc này là hạn chế tình trạng chảy máu và phù nề của tổ chức dưới da. Chườm lạnh có tác dụng:

  • Ngăn ngừa hoặc làm giảm tình trạng sưng nề
  • Giảm co thắt cơ
  • Giảm đau

Điều trị phục hồi (hơn 48 giờ sau chấn thương)

Lúc này, hiện tượng xuất huyết đã ngừng, mục tiêu của điều trị là giúp cơ quan bị chấn thương phục hồi thông qua luyện tập. Chườm lạnh giúp giảm đau và giảm co thắt cơ, cho phép người bệnh cử động tốt hơn. Có thể chườm đá trong khi tập hoặc ngay trước khi tập. Bạn sẽ thấy ít bị đau hơn và các khớp cũng cử động dễ dàng hơn.

Cách làm túi đá chườm 

Có thể dùng đá lạnh bỏ vào túi nylon hoặc bọc trong khăn bông ướt. 

Cũng có thể dùng túi chườm mua ở hiệu thuốc.

Cách sử dụng túi chườm lạnh

Nếu vết thương kín, da không bị rách, không bị khâu:

  • Xoa một chút dầu baby oil lên vùng sẽ đặt túi chườm (có thể dùng bất cứ loại dầu gì, kể cả dầu ăn sạch).
  • Lót một miếng vải nỉ đã tẩm nước lạnh lên trên lớp dầu.
  • Đặt túi đá lạnh lên trên cùng.
  • Kiểm tra màu da sau 5 phút. Nếu da màu hồng nhạt hoặc đỏ thì nhấc túi ra. Nếu da không chuyển màu hồng thì tiếp tục chườm thêm 5-10 phút.
  • Chỉ cần chườm 20-30 phút. Kéo dài thời gian chẳng những không làm tăng hiệu quả mà còn có thể gây tổn thương da.
  • Ấn nhẹ nhàng lên túi đá có thể giúp làm tăng hiệu quả điều trị. 

Chú ý: 

  • Nếu da bị rách hoặc có vết khâu thì không được bôi dầu. Khi này cần lót một túi nylon lên vùng định chườm để vết thương không bị ướt (không cần lót miếng vải nỉ nữa).
  • Da có thể bị bỏng hoặc tê cóng nếu không được bôi dầu và lót vải.

Chườm bao lâu là đủ?

Lý tưởng nhất là chườm ngay trong vòng 5-10 phút sau khi chấn thương, chườm trong vòng 20-30 phút. Lặp lại sau mỗi 2-3 giờ (khi thức) trong vòng 24-48 giờ đầu.

Chườm nóng

Các biện pháp này chỉ hiệu quả khi chấn thương đã xảy ra hơn 48 giờ.

Các hình thức chườm nóng:

  • Túi chườm
  • Chai nước nóng
  • Đèn sưởi
  • Kem Deep Heat  

Tác dụng của nhiệt:

  • Giãn mạch, tăng cường dòng máu tới vết thương.
  • Làm giãn cơ, dịu cơn đau.

Chỉ cần làm nóng vùng bị thương ở mức độ vừa phải, không dùng túi chườm quá nóng. Chú ý kiểm tra da đều đặn để tránh nguy cơ bị bỏng.

So với sử dụng nhiệt, chườm lạnh thường đem lại hiệu quả cao hơn và lâu dài hơn, nó cũng giúp gảm đau tốt hơn và lâu hơn.

Không chườm nóng hoặc lạnh:

  • Trên vùng da không được khỏe.
  • Trên vùng da ít cảm nhận sự nóng lạnh.
  • Trên vùng da có tuần hoàn máu kém.
  • Ở bệnh nhân tiểu đường.
  • Ở người đang bị nhiễm trùng.  

Ngoài ra, cũng không được chườm lạnh trên vùng vai trái nếu bạn bị bệnh tim

Không chườm lạnh ở phía trước và hai bên cổ.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Giảm đau bằng chườm nóng và chườm lạnh

 

BS Trần Thu Thủy - Theo Bệnh viện Nhi TW
Bình luận
Tin mới
  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

Xem thêm