Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cây rút nước trị mề đay, ung nhọt

Đông y sử dụng toàn cây làm thuốc, thu hái vào mùa hè-thu, để tươi hay cắt đoạn phơi khô.

Tiến sĩ Võ Văn Chi với nhiều năm nghiên cứu và viết sách về cây thuốc Việt Nam cho biết cây rút nước có tên gọi khác là điên điển bưng, điền ma Ấn. Tên khoa học là Aeschynomene indica L. Cây thuộc họ đậu Fabaceae.

Rút nước là cây thảo hằng năm, hóa gỗ nhiều hay ít, cao từ 0,3 đến 2,5 m, thân mảnh, nhẵn. Lá kép lông chim nhẵn có trục dài từ 5 đến 7 cm, mang gai nhỏ hay tuyến cách quãng, lá chét từ 41 đến 61 chiếc, hình dải, dài từ 4 đến 15 mm, rộng từ một đến 4 mm, xếp sít nhau, cuống lá dài từ 4 đến 15 mm, lá kèm thuôn từ 6 đến 7 mm, kéo dài tới nơi dính. Cụm hoa ở nách lá, dài từ 2 đến 5 cm mang từ một đến 4 hoa màu vàng, đài dài 5 mm, hai môi, tràng dài từ 7 đến 8 mm. Quả dẹt, dài từ 25 đến 40 mm, rộng 4 mm, nhăn nheo giữa các hạt, có từ 5 đến 10 đốt. Hạt hình thận, kích thước 2,5x1 mm, màu nâu.

Cây rút nước. Ảnh: hoithankinhhocvietnam.

Loài thực vật này thường phân bố ở những nơi ẩm, trên đất sét cát, ruộng có nước, ruộng không cấy. Ra hoa tháng 3, kéo dài đến tháng 7-8, có quả tháng 9 đến 10. Ở nước ta, cây mọc hoang từ vùng thấp cho tới cao 1.000 m ở nhiều nơi. Một số nước cũng có như Ấn Độ, Mianma, Trung Quốc, Lào, Campuchia, Thái Lan, Sri Lanka, Malaysia, Philippines, Indonesia.

Đông y sử dụng toàn cây làm thuốc, thu hái vào mùa hè-thu, để tươi hay cắt đoạn phơi khô. Thuốc có vị đắng, ngọt, chát, tính hàn, tác dụng thanh nhiệt lợi thấp, tiêu thũng chỉ huyết. Được dùng trị cảm nhiễm niệu đạo, tiểu tiện bất lợi, viêm gan thể hoàng đản, phúc thủy, viêm ruộtviêm kết mạc, viêm túi mật, viêm tuyến sữa. Ngoài ra còn chữa đau mắt, bệnh mày đay và rắn cắn.

Phân tích dược lý cho thấy lá rút nước chứa reynoutrin (quercitrin-3-xilosid), vicenin-2, rutin, myricetin và robinin. Quả chứa saponin, alcaloid, tanin. Chú ý: Cây có độc tính nên phải dùng đúng liều lượng cho phép và hỏi ý kiến thầy thuốc trước khi sử dụng. Không tự ý dùng cao rút nước vì có tác dụng diệt tinh trùng, giảm hoạt động vận động tự nhiên, gây nhũn não, gây ra rối loạn chức năng của hệ tiền đình - tiểu não.

Tiến sĩ Võ Văn Chi giới thiệu một số bài thuốc từ cây rút nước như sau:

Bệnh mày đay (nổi mề đay): Lấy cây rút nước tươi từ 60 đến 100 g sắc lấy nước xông vào nơi bệnh.

Ung nhọt: Rút nước tươi 20 g, trứng gà, trứng vịt, mỗi loại một quả. Rút nước đem nấu lấy nước bỏ bã, đập trứng vào nấu, uống luôn canh và ăn trứng. Lá rút nước tươi giã nhuyễn, đắp vào vết thương.

Viêm tuyến sữa: Lấy lượng cây rút nước tùy ý đem sao khô, tán nhuyễn thành bột mịn. Mỗi lần uống 6 g với rượu nho để dẫn thuốc.

Trần Ngoan - Theo Vnexpress.net
Bình luận
Tin mới
  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

  • 14/08/2025

    Ngày nào cũng ăn trứng có được không?

    Trứng là một phần của chế độ ăn giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể, bao gồm cả hệ tim mạch và mắt. Vậy, có nên ăn trứng mỗi ngày không?

Xem thêm