Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cách ứng phó với nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục

Nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STI) lây lan chủ yếu qua quan hệ tình dục, bao gồm quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn và miệng. Một số STI cũng có thể lây lan qua các phương tiện phi tình dục như qua máu hoặc các sản phẩm máu. Nhiều bệnh STI bao gồm giang mai, viêm gan B, HIV, chlamydia, lậu, herpes và HPV cũng có thể truyền từ mẹ sang con trong khi mang thai và sinh nở. Vậy có những cách nào có thể phòng và ứng phó với các nhiễm trùng này

Hơn 30 loại vi khuẩn, virus và ký sinh trùng khác nhau được biết là lây truyền qua quan hệ tình dục (STI). Tám trong số các mầm bệnh này có liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục lớn nhất, trong đó có HIV. Trong số 8 bệnh nhiễm trùng này, hiện có 4 bệnh có thể chữa được: Giang mai, lậu, Chlamydia và Trichomonas. 4 trường hợp còn lại là các bệnh nhiễm virus không thể chữa được: Viêm gan B, virus herpes simplex (HSV hoặc herpes), HIV và papillomavirus ở người (HPV). Tuy nhiên, các triệu chứng hoặc bệnh do nhiễm virus không thể chữa được có thể được giảm bớt hoặc thay đổi thông qua điều trị.

Ngoài những tác động tức thời của chính nhiễm trùng, STI có thể có hậu quả nghiêm trọng: Herpes và Giang mai có thể làm tăng nguy cơ nhiễm HIV từ ba lần trở lên; lây truyền STI từ mẹ sang con có thể dẫn đến thai chết lưu, tử vong sơ sinh, nhẹ cân và sinh non, nhiễm trùng huyết, viêm phổi, viêm kết mạc sơ sinh và dị tật bẩm sinh; nhiễm HPV làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung; Lậu và Chlamydia là nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm vùng chậu (PID) và vô sinh ở phụ nữ...

Cách phòng ngừa STI

Tư vấn và can thiệp hành vi cung cấp phòng ngừa chính chống lại STI (bao gồm cả HIV), cũng như chống lại mang thai ngoài ý muốn. Bao gồm: Giáo dục giới tính toàn diện, STI; tư vấn trước và sau xét nghiệm HIV; tư vấn tình dục / giảm rủi ro an toàn hơn, khuyến mãi bao cao su. Các can thiệp của STI nhắm vào các nhóm dân số chính, như gái mại dâm, nam quan hệ tình dục đồng giới và những người tiêm chích ma túy; và giáo dục, tư vấn phòng ngừa STI phù hợp với nhu cầu của thanh thiếu niên.

Ngoài ra, tư vấn có thể cải thiện khả năng của mọi người để nhận ra các triệu chứng của STI và tăng khả năng họ sẽ tìm kiếm sự chăm sóc hoặc khuyến khích bạn tình làm như vậy.

Thật không may, thiếu nhận thức cộng đồng, thiếu đào tạo nhân viên y tế và sự kỳ thị lâu dài, phổ biến xung quanh STI vẫn là rào cản đối với việc sử dụng các biện pháp can thiệp này ngày càng hiệu quả hơn.

Khi được sử dụng đúng cách và nhất quán, bao cao su cung cấp một trong những phương pháp bảo vệ chống lại STI hiệu quả nhất, bao gồm cả HIV. Bao cao su nữ có hiệu quả và an toàn, nhưng hiện vẫn chưa được sử dụng rộng rãi bởi các chương trình quốc gia như bao cao su nam.

Nhiễm HPV làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung.

Dùng thuốc như thế nào?

Đối với STI do vi khuẩn (chlamydia, lậu và giang mai) và STI ký sinh trùng (trichomonas) thường có thể chữa được bằng các chế độ kháng sinh.

Đối với Herpes và HIV, các loại thuốc hiệu quả nhất hiện có là thuốc chống siêu vi có thể điều chỉnh tiến trình của bệnh, mặc dù chúng không thể chữa khỏi bệnh.

Đối với viêm gan B, thuốc kháng virus có thể giúp chống lại virus và làm chậm tổn thương gan.

Tuy nhiên, kháng kháng sinh (AMR) của STIs, đặc biệt là bệnh lậu đã tăng nhanh trong những năm gần đây, đã làm giảm các lựa chọn điều trị cho bệnh này. Chương trình giám sát AMR hiện tại (GASP) đã cho thấy tỷ lệ kháng quinolone cao, tăng kháng azithromycin và kháng cephalosporin phổ rộng… Sự xuất hiện của việc giảm tính nhạy cảm của bệnh lậu đối với các cephalosporin phổ rộng cùng với AMR đã được chứng minh là penicillin, sulphonamide, tetracycline, quinolone và macrolide làm cho bệnh lậu trở thành một bệnh kháng đa kháng thuốc. AMR cho các STI khác, mặc dù ít phổ biến hơn, cũng tồn tại, làm cho việc phòng ngừa và điều trị kịp thời trở nên quan trọng.

Dùng vắc xin và các can thiệp khác

Vắc-xin an toàn và hiệu quả cao có sẵn cho 2 STI: Viêm gan B và HPV. Những vắc-xin này đã mang lại sự tiến bộ lớn trong phòng ngừa STI. Vắc-xin chống viêm gan B được bao gồm trong các chương trình tiêm chủng cho trẻ sơ sinh ở 95% các quốc gia và ngăn ngừa hàng triệu ca tử vong do bệnh gan mãn tính và ung thư hàng năm.

Kể từ tháng 10 năm 2018, vắc-xin HPV có sẵn như là một phần của chương trình tiêm chủng thông thường ở 85 quốc gia, hầu hết trong số họ có thu nhập cao và trung bình. Tiêm vắc-xin HPV có thể ngăn ngừa tử vong của hàng triệu phụ nữ trong thập kỷ tới ở các nước thu nhập thấp và trung bình, nơi hầu hết các trường hợp ung thư cổ tử cung xảy ra, nếu tỷ lệ tiêm chủng cao (> 80%) của phụ nữ trẻ (độ tuổi 11-15) có thể đạt được.

Hiện các nhà khoa học đang nghiên cứu phát triển vắc-xin chống Herpes và HIV. Nghiên cứu vắc-xin cho chlamydia, lậu, giang mai và trichomonas đang trong giai đoạn phát triển sớm hơn.

Các can thiệp y tế khác để ngăn ngừa một số STI bao gồm cắt bao quy đầu ở nam giới trưởng thành và thuốc diệt khuẩn:

-Cắt bao quy đầu ở nam giới làm giảm nguy cơ nhiễm HIV mắc phải dị tính ở nam giới khoảng 60% và cung cấp một số biện pháp bảo vệ chống lại các STI khác, chẳng hạn như herpes và HPV.

-Tenofovir gel, khi được sử dụng làm chất diệt vi khuẩn âm đạo, đã có kết quả hỗn hợp về khả năng ngăn ngừa nhiễm HIV, nhưng đã cho thấy một số hiệu quả chống lại HSV-2.

Tham khảo thêm thông tin bài viết: Tự kiểm tra kiến thức về các bệnh lây truyền qua đường tình dục

Hà Phương (Theo WHO 6/2020) - Theo suckhoedoisong.vn
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

Xem thêm