Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cách để ngừng ho khan vào ban đêm

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu thêm những nguyên nhân có thể gây ho khan và tại sao bệnh có thể trở nên tồi tệ hơn vào ban đêm.

Ho là một phản xạ tự nhiên để bảo vệ đường thở và phổi của bạn khỏi các chất kích thích có hại như: chất nhầy, vi trùng, bụi và khói. Ho khan không sản xuất hoặc không tiết ra chất nhầy và có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm: cảm lạnh ở ngực, hen suyễn và trào ngược acid. Vào ban đêm, ho khan có thể trở nên trầm trọng hơn vì nhiều lý do, bao gồm: trọng lực, tiếp xúc với không khí khô hoặc tăng độ nhạy cảm của đường thở.

Lý do ho khan trở nên tồi tệ hơn vào ban đêm

Có một số lý do có thể khiến tình trạng ho khan của bạn trở nên tồi tệ hơn vào ban đêm. Đối với nhiều cơn ho vào ban đêm, trọng lực là yếu tố đóng góp quan trọng. Khi bạn nằm thẳng để ngủ vào ban đêm, chất nhầy và các chất lỏng khác có thể đọng lại trong cổ họng.

Chất nhầy có thể chảy ra từ mũi và xoang (nếu bạn bị dị ứng hoặc cảm lạnh), hoặc acid dạ dày có thể di chuyển lên thực quản và tích tụ trong cổ họng nếu bạn bị trào ngược acid. Cuối cùng, sự tích tụ của chất nhầy và các chất lỏng khác tạo ra cảm giác nhột nhột ở cổ họng có thể kích hoạt phản xạ ho.

Cùng với đó, các yếu tố môi trường cũng có thể góp phần làm ho nặng hơn vào ban đêm. Ví dụ, hít thở không khí khô có thể làm ho nặng hơn bằng cách làm nặng thêm mũi, cổ họng và đường hô hấp do mất độ ẩm. Ngoài ra, việc tiếp xúc với các chất gây dị ứng, cụ thể là mạt bụi trên giường hoặc vẩy da thú cưng (nếu bạn ngủ cùng thú cưng) cũng có thể gây kích ứng đường thở, gây ho khan.

Mặt khác, việc thay đổi nội tiết tố, chức năng phổi, tăng độ nhạy cảm của đường thở cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng ho nặng hơn vào ban đêm. Những yếu tố gây nặng bệnh vào ban đêm này đã được ghi nhận ở những người mắc bệnh hen suyễn.

Điều gì gây ra ho khan vào ban đêm?

Có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn gây ho khan vào ban đêm. Bốn nguyên nhân phổ biến, bao gồm:

  • Viêm phế quản do virus
  • Hen suyễn
  • Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
  • Chảy nước mũi sau

Đọc thêm thông tin tại: Đau họng nên ăn uống thế nào?

Viêm phế quản do virus

Viêm phế quản phát triển khi phế quản (ống vận chuyển không khí đến phổi) đột nhiên bị kích ứng và viêm, gây ho dai dẳng (có thể ho khan hoặc ướt). Hầu hết các trường hợp viêm phế quản là cấp tính thường xuất hiện đột ngột và biến mất trong vòng 1 - 3 tuần. Những trường hợp ho này phần lớn là do cảm lạnh thông thường hoặc một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên do virus khác gây ra.

Hen suyễn

Hen suyễn là một bệnh lý phổi mạn tính liên quan đến viêm và hẹp đường thở. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ho mạn tính ở người lớn và là nguyên nhân phổ biến nhất ở trẻ em. Các triệu chứng hen suyễn, bao gồm: ho ngắt quãng, thở khò khè (tiếng huýt sáo the thé), khó thở và tức ngực.

Một số người mắc bệnh hen suyễn chỉ bị ho, thường là ho khan. Dạng hen suyễn này được gọi là hen suyễn dạng ho. Nhiều yếu tố gây ra các triệu chứng hen suyễn, chẳng hạn như: nhiễm virus, không khí lạnh hoặc khô, bụi, nấm mốc, khói thuốc lá, nước hoa và ô nhiễm không khí.

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

Trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi các chất trong dạ dày trào ngược lên thực quản. Triệu chứng chính là chứng ợ nóng, cảm giác nóng rát sau xương ức. Ho khan cũng có thể xảy ra nếu acid dạ dày được hít vào phổi.

Chảy nước mũi sau

Chảy dịch mũi sau có thể hiểu là chất nhầy dư thừa từ mũi và xoang chảy xuống phía sau cổ họng, gây cảm giác ngứa ngáy và có thể gây ho. Chảy nước mũi sau có nhiều nguyên nhân, bao gồm dị ứng và cảm lạnh. Dị ứng xảy ra khi hệ thống miễn dịch của bạn nhầm lẫn một chất vô hại với một chất lạ và có hại, sau đó sinh ra phản ứng bất thường. Các triệu chứng bao gồm: chảy nước mũi, hắt hơi và ho khan do viêm đường thở.

Nguyên nhân khác

Mặc dù ít phổ biến hơn, nhưng các nguyên nhân khác gây ho khan vào ban đêm có thể xảy ra bao gồm:

  • Suy tim
  • Thuyên tắc phổi (cục máu đông trong động mạch phổi)
  • Tác dụng phụ của một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc ức chế men chuyển angiotensin - một loại thuốc cao huyết áp
  • Ho gà
  • Bệnh lao
  • Ung thư phổi

​​Đọc thêm thông tin tại: Viêm phổi: Ăn gì và không nên ăn gì?

Cách để giảm ho khan vào ban đêm

Cách giảm ho khan vào ban đêm tùy thuộc vào nguyên nhân cơ bản, bao gồm:

  • Viêm phế quản do virus: Viêm phế quản do virus có thể tự khỏi dần. Các biện pháp khắc phục tại nhà là: truyền dịch, xịt hoặc nhỏ mũi bằng nước muối, uống một thìa mật ong (tránh dùng cho trẻ dưới 1 tuổi) và chạy máy tạo độ ẩm phun sương mát thường hữu ích.
  • Hen suyễn: Phương pháp điều trị chính là sử dụng corticosteroid dạng hít hàng ngày. Chúng làm giảm sưng tấy đường thở và giảm các triệu chứng theo thời gian.
  • Trào ngược dạ dày thực quản: Nên điều chỉnh lối sống, chẳng hạn như kê cao đầu giường, giảm cân (nếu thừa cân hoặc béo phì) và bỏ thuốc lá. Các loại thuốc như famotidine hoặc omeprazole cũng có thể được sử dụng.
  • Chảy nước mũi sau: Nâng cao đầu vào ban đêm có thể làm giảm tiết chất nhầy. Các liệu pháp bổ sung phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể. Ví dụ, nên sử dụng thuốc xịt mũi steroid và tránh chất gây dị ứng (ví dụ: sử dụng giường chống dị ứng nếu dị ứng với mạt bụi) nếu dị ứng là nguyên nhân.

Sử dụng thuốc ho không kê đơn

Dưới sự hướng dẫn của bác sĩ, bạn có thể cân nhắc dùng thử thuốc ho không kê đơn cho bệnh viêm phế quản do virus, chẳng hạn như thuốc giảm ho hoặc thuốc long đờm. Cả 2 loại thuốc này đều chứa dextromethorphan, guaifenesin, thuốc giảm đau hoặc thông mũi. Không nên dùng thuốc ho không kê đơn cho trẻ em dưới 6 tuổi vì chúng có thể gây ra tác dụng phụ có hại.

Dấu hiệu ho khan trở nên tồi tệ hơn

Hầu hết các cơn ho khan do viêm phế quản do virus đều tự khỏi và do đó có thể kiểm soát tại nhà. Tuy nhiên, đôi khi, trường hợp viêm phế quản do virus có thể biến thành viêm phổi (nhiễm trùng phổi) hoặc tiến triển với tình trạng nghiêm trọng hơn như viêm phế quản do vi khuẩn, tắc mạch phổi, ung thư phổi hoặc suy tim.

Cùng với đó, hãy nhớ đến gặp bác sĩ nếu tình trạng ho của bạn không cải thiện hoặc có liên quan đến các đặc điểm khác, chẳng hạn như:

  • Khó thở hoặc đau ngực
  • Sốt cao hoặc sốt kéo dài hoặc sốt bắt đầu sau nhiều ngày ho
  • Máu hoặc chất nhầy trong và chuyển sang màu vàng xanh hoặc màu gỉ sắt.
  • Nhịp tim nhanh
  • Giảm cân ngoài ý muốn
  • Tăng cân và/hoặc sưng ở mắt cá chân và bàn chân (phù nề)

Ho khan vào ban đêm trong nhiều tuần: Phải làm gì?

Ho khan vào ban đêm trong nhiều tuần có thể chỉ ra các vấn đề sức khỏe mạn tính như hen suyễn, trào ngược dạ dày thực quản hoặc dị ứng. Những tình trạng sức khỏe mạn tính này không thể được điều trị tại nhà. Do đó, bạn cần có sự hướng dẫn từ bác sĩ và một kế hoạch điều trị tốt thường bao gồm sự kết hợp giữa điều chỉnh lối sống và thuốc men.

Hãy đến gặp bác sĩ ngay nếu cơn ho khan ban đêm của bạn kéo dài hơn 3 tuần hoặc nếu bạn đang trải qua các đợt ho khan tái phát.

Bạn cũng cần gặp bác sĩ trong các trường hợp sau:

  • Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, hoặc người lớn tuổi đang ho.
  • Bạn mắc bệnh mãn tính, chẳng hạn như bệnh tiểu đường, bệnh tim hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD).
  • Bạn chưa tiêm vaccine cúm, vaccine ho gà hoặc vaccine phế cầu khuẩn cho bệnh viêm phổi, nếu có.

Kết luận

Ho khan là một triệu chứng phổ biến và có thể trầm trọng hơn vào ban đêm vì nhiều lý do, bao gồm cả chất nhầy hoặc chất lỏng trong cổ họng và tiếp xúc với không khí khô hoặc chất gây dị ứng vào ban đêm. Cách giải quyết ho khan vào ban đêm liên quan đến việc giải quyết nguyên nhân gốc rễ của bệnh, cho dù nguyên nhân đó là cảm lạnh, hen suyễn, trào ngược acid hay chảy nước mũi sau...

Mặc dù nhiều trường hợp ho khan có thể được điều trị tại nhà, nhưng đừng trì hoãn việc đến gặp bác sĩ nếu tình trạng ho của bạn trở nên tồi tệ hơn, kéo dài hơn 3 tuần hoặc có liên quan đến các triệu chứng đáng lo ngại như sốt cao hoặc khó thở.

Khi bạn bị đau họng, cảm giác nóng rát và khó chịu do đau họng có thể khiến bạn khó uống hoặc ăn. Hãy tiếp tục đọc để tìm ra những thực phẩm tốt nhất để ăn và uống khi bạn bị đau họng và những thực phẩm bạn cần tránh. Liên hệ với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam TẠI ĐÂY hoặc Hotline 0935 18 3939/ 024 3633 5678 để được tư vấn chế độ dinh dưỡng phù hợp với trẻ bị viêm amidan tư vấb bởi các chuyên gia đầu ngành.

Bác sĩ Đoàn Hồng - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Very well health
Bình luận
Tin mới
  • 18/07/2025

    5 loại thực phẩm giúp ngăn ngừa loãng xương

    Để hạn chế tình trạng loãng xương cơ thể cần cung cấp đủ vitamin D và canxi theo nhu cầu của từng lứa tuổi qua chế độ ăn khoa học, đủ dinh dưỡng và giàu canxi.

  • 18/07/2025

    Ô nhiễm không khí và nguy cơ với sức khỏe, những giải pháp bảo vệ sức khỏe cho trẻ em.

    Trong những năm gần đây, ô nhiễm không khí đã trở thành một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất, ảnh hưởng sâu rộng đến sức khỏe con người ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt, trẻ nhỏ đang ở giai đoạn phát triển thể chất và thần kinh lại là nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất.

  • 17/07/2025

    3 tác dụng phụ của quả vải và lưu ý khi ăn vải

    Quả vải tuy ngon miệng và bổ dưỡng nhưng cũng cần đi lưu ý một số điều khi ăn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, đặc biệt là với một số đối tượng.

  • 17/07/2025

    Nhiệt độ thời tiết ảnh hưởng thế nào tới tâm trạng của bạn?

    Thời tiết thất thường có khiến bạn cảm thấy khó chịu. Trời mưa bạn sẽ cảm thấy buồn chán còn trời nắng bạn sẽ cảm thấy vui tươi hơn. Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao cảm xúc của bạn luôn thay đổi khi thời tiết thay đổi hay chưa? Đặc biệt là vào lúc giao mùa? Vậy hãy cùng Viện Y học ứng dụng tìm hiểu thêm với bài viết dưới đây

  • 16/07/2025

    Ăn rau quả nhiều màu sắc có lợi gì cho sức khỏe?

    Ăn rau quả nhiều màu sắc hay còn gọi là 'ăn cầu vồng' không chỉ đơn giản là cách trang trí món ăn hấp dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 16/07/2025

    Sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ: Những dấu hiệu cảnh báo không nên bỏ qua

    Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dengue gây ra, lây lan chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti. Mặc dù bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trẻ nhỏ lại là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch còn non yếu.

  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

Xem thêm