Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Các biện pháp khắc phục tại nhà tốt nhất cho bé bị táo bón

Các biện pháp khắc phục tại nhà chẳng hạn như thay đổi chế độ ăn uống, tập thể dục và xoa bóp có thể giúp giảm táo bón ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nếu những điều này không giúp ích gì cho trẻ thì cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ để được hỗ trợ tư vấn kịp thời.

Các bác sĩ thường định nghĩa táo bón là đi tiêu ít hơn ba lần mỗi tuần và đi ngoài phân cứng khô. Các bác sĩ thường không coi thói quen đại tiện không thường xuyên là vấn đề đáng lo ngại ở trẻ bú mẹ, vì thói quen đại tiện của mỗi trẻ là khác nhau.

Đặc biệt, trẻ sơ sinh trên 6 tuần tuổi có thể không đi ngoài hơn một tuần. Tuy nhiên, táo bón có thể ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh đang chuyển sang chế độ ăn dặm với thức ăn đặc và những trẻ đang bú sữa công thức. Có tới 30% trẻ em bị táo bón vào một thời điểm nào đó và chỉ 4% là do các vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như bệnh Hirschsprung - một dị tật bẩm sinh trong đó thiếu các tế bào thần kinh ở phần cuối ruột của trẻ hoặc sử dụng thuốc. Các biện pháp khắc phục tại nhà thường có thể giúp giảm táo bón. Tuy nhiên, nếu có các triệu chứng khác như chướng bụng hoặc nôn thì trẻ có thể cần đi khám bác sĩ.

Các biện pháp khắc phục tại nhà cho táo bón ở trẻ sơ sinh bao gồm:

1. Tập thể dục

Cũng như người lớn, tập thể dục và vận động có xu hướng kích thích ruột của trẻ. Tuy nhiên, vì trẻ sơ sinh có thể chưa biết đi hoặc chưa biết bò nên cha mẹ hoặc người chăm sóc có thể cần giúp trẻ tập thể dục để giảm táo bón. Cha mẹ có thể nhẹ nhàng di chuyển chân của em bé khi trẻ nằm ngửa để bắt chước chuyển động của việc đi xe đạp. Làm điều này có thể giúp ruột của trẻ tăng nhu động và giảm táo bón.

2. Tắm nước ấm

Cho trẻ tắm nước ấm có thể làm giãn cơ bụng và giúp trẻ hết căng thẳng. Tắm nước ấm cũng có thể làm giảm một số khó chịu liên quan đến táo bón.

Đọc thêm bài viết: Thời tiết thất thường, bố mẹ nên làm gì để bảo vệ trẻ?

3. Uống đủ nước

Trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi thường không cần uống bổ sung nước vì trẻ được bổ sung nước từ sữa mẹ hoặc sữa công thức. Tuy nhiên, trẻ trên 6 tháng tuổi đang ăn dặm có thể uống thêm nước giữa các lần bú.

4. Nước hoa quả

Trẻ sơ sinh chưa bắt đầu ăn thức ăn đặc có thể được lợi khi uống 30 - 60ml nước ép trái cây, chẳng hạn như nước ép mận, lê hoặc táo 100%. Đường trong nước trái cây khó tiêu hóa. Kết quả là, nhiều chất lỏng đi vào ruột hơn, giúp tăng tần suất và hàm lượng nước trong phân. Nước bổ sung làm mềm và phá vỡ phân. Tuy nhiên, cha mẹ nên nói chuyện với bác sĩ nhi khoa trước khi cho trẻ uống nước trái cây lần đầu tiên.

5. Thay đổi chế độ ăn uống

Một số thay đổi trong chế độ ăn uống có thể giúp giảm táo bón, nhưng những thay đổi sẽ phụ thuộc vào độ tuổi và chế độ ăn uống hiện tại của trẻ. Những em bé uống sữa công thức có thể được lợi khi thử dùng một loại sữa công thức khác. Tốt nhất là bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi có sự điều chỉnh thay đổi chế độ ăn cho trẻ. Nếu trẻ sơ sinh đang ăn dặm, chúng có thể được hưởng lợi từ các loại thực phẩm là nguồn chất xơ tốt như:

  • bông cải xanh hoặc cà rốt xay nhuyễn
  • ngũ cốc nguyên hạt, chẳng hạn như bột yến mạch, lúa mì hoặc lúa mạch
  • đào, lê hoặc mận xay nhuyễn

6. Xoa bóp

Mát xa nhẹ nhàng có thể giúp trẻ giảm táo bón. Dưới đây là một số lời khuyên cho bạn khi mát xa cho trẻ:

  • Sử dụng đầu ngón tay để tạo chuyển động tròn trên bụng theo chiều kim đồng hồ.
  • Di chuyển các ngón tay quanh rốn theo chiều kim đồng hồ.
  • Giữ đầu gối và bàn chân của em bé lại với nhau và nhẹ nhàng đẩy bàn chân về phía bụng.
  • Dùng ngón tay vuốt từ khung xương sườn xuống qua rốn.

7. Đo nhiệt độ trực tràng

Khi trẻ bị táo bón, bác sĩ có thể khuyên nên thụt tháo trực tràng cho trẻ bằng cách bôi trơn để giúp trẻ đi đại tiện. Điều quan trọng là không nên sử dụng phương pháp này thường xuyên, vì nó có thể làm cho tình trạng táo bón trở nên tồi tệ hơn. Em bé có thể bắt đầu không muốn đi tiêu mà không có sự giúp đỡ, hoặc trẻ thể bắt đầu liên tưởng việc đi tiêu với sự khó chịu, khiến chúng quấy khóc hoặc khóc nhiều hơn trong quá trình này. Vì vậy, ốt nhất là bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng biện pháp này cho trẻ.

Đọc thêm bài viết: Tại sao trẻ thường biếng ăn vào mùa hè?

Dấu hiệu bé bị táo bón

Vì trẻ sơ sinh có thể không đi cầu trong thời gian dài nên khó có thể biết liệu trẻ có bị táo bón hay không. Các dấu hiệu cho thấy trẻ bị táo bón bao gồm:

  • Trẻ không đi tiêu, mặc dù đã thử các biện pháp khắc phục tại nhà trong vài ngày
  • Phân của trẻ thay đổi tính nhất quán từ phân mềm sang cứng
  • Trẻ căng thẳng khó khăn trong khi cố gắng đi tiêu
  • Có máu trong phân
  • Trẻ chán ăn
  • Bụng của trẻ cứng hoặc căng chướng
  • Dấu hiệu đau bụng

Dấu hiệu táo bón ở trẻ sơ sinh thay đổi tùy theo độ tuổi và chế độ ăn uống. Phân trước khi bé bắt đầu ăn thức ăn đặc phải rất mềm, giống như bơ đậu phộng, hoặc có thể lỏng hơn. Táo bón thường xảy ra ở các mốc quan trọng trong cuộc đời của trẻ sơ sinh, chẳng hạn như chuyển sang chế độ ăn dặm hoặc ở trẻ mới biết đi

Khi nào nên đưa trẻ đi khám bác sĩ?

Tốt nhất là gọi bác sĩ nhi khoa nếu em bé tiếp tục không đi ngoài hoặc nếu có các dấu hiệu khác, chẳng hạn như:

  • Máu trong phân
  • Trẻ cáu gắt
  • Trẻ có dấu hiệu đau bụng hoặc chướng nặng

Điều trị táo bón cho trẻ thường bắt đầu bằng biện pháp khắc phục tại nhà. Nếu các biện pháp khắc phục tại nhà không hiệu quả, bác sĩ có thể thăm khám thêm cho em bé và trong một số trường hợp hiếm gặp, trẻ sẽ được kê đơn thuốc như:

  • thuốc nhuận tràng
  • chất làm mềm phân
  • thụt tháo
  • thuốc đặt trực tràng

Mọi người không bao giờ nên cho em bé dùng những loại thuốc này trừ khi bác sĩ kê đơn.

Bổ sung vitamin sẽ giúp bé tăng trưởng và phát triển bình thường. Để bổ sung vitamin đúng cách cho bé, hãy liên hệ với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam TẠI ĐÂY hoặc Hotline 0935 18 3939/ 024 3633 5678 để được tư vấn chế độ ăn chay khoa học bởi các chuyên gia đầu ngành.

Bác sĩ Nguyễn Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Medical News Today
Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch: Những điều cần biết

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 28/06/2025

    Người mắc bệnh tim có nên ăn trứng?

    Quan niệm sai về hàm lượng cholesterol trong trứng đã khiến nhiều người, đặc biệt là những người mắc bệnh tim hoặc đái tháo đường, loại bỏ trứng khỏi chế độ ăn uống của mình.

Xem thêm