Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bài thuốc Trung y điều trị COVID-19- Có thực sự phù hợp với người Việt Nam?

Trên một số phương tiện thông tin đại chúng, năm 2020 đã giới thiệu một bài thuốc Trung y, được cho là của bệnh viện Trung y tỉnh Hồ Bắc ( Trung Quốc) đã góp phần vào dập dịch COVID-19. Gần đây, trong nước tình hình dịch có diễn biến phức tạp, một số độc giả có gọi điện thoại hỏi chúng tôi về bài thuốc và giá trị đích thực của nó đối với việc chữa bệnh COVID-19 . Chúng tôi xin giới thiệu bài phân tích nội dung và tác dụng của bài thuốc do TTND. BS Nguyễn Xuân Hướng - Nguyên Chủ tịch Trung ương Hội Đông y Việt Nam viết.

Bài thuốc Trung y, được cho là của bệnh viện Trung y tỉnh Hồ Bắc ( Trung Quốc) đã góp phần vào dập dịch COVID-19 có kết quả tốt gồm:  Sài hồ 20 g, hoàng cầm 10g, toàn qua lâu 10g, binh lang 10g, pháp bán hạ 10g, thảo quả 15g, hậu phác 15g, tri mẫu 10 g, bạch thược 10g, trần bì 10g, hổ trượng 10g, đảng sâm 15g, cam thảo 10g ( trong bài ghi cam thảo chung chung) theo quan điểm chúng tôi thì đây phải là vị cam thảo sống mới phù hợp với bài thuốc.

Các vị thuốc và tác dụng

Tổng bài thuốc có 13 vị

Sài hồ: làm chủ dược. Sài hồ vị đắng tính hơi hàn, vào các kinh can, đởm, tâm bào và tam tiêu.. Có tác dụng phát biểu hòa lý, giải cơ, sơ thông can khí. Trị chứng ngoại cảm, giải nhiệt, lợi tiểu. phát hãn.

Chú ý: Nếu bệnh nhân mắc chứng âm hư hỏa vượng thì không được dùng sài hồ.

Hoàng cầm: Vị đắng tính hàn vào các kinh tâm phế đại tràng tiểu tràng can đởm. Có tác dụng thanh hỏa trừ nhiệt. Điều trị các chứng: tả thực hỏa, thanh thấp nhiệt trị chứng cảm mạo, hoàng đản, đau bụng.

Chú ý: Người tỳ vị hư hàn không có thấp nhiệt, không có thực hỏa thì không được dùng.

Bán hạ chế: Vị cay tính ôn vào kinh tỳ, vị. Có tác dụng, giáng nghịch, chống nôn mửa, tiêu đờm thấp, thông âm dương khí. Trị chứng ho có đờm, giáng khí nghịch.

Toàn qua lâu: Vị ngọt đắng, tính hàn vào kinh phế vị đại tràng. Có tác dụng tả hỏa, nhuận phế giáng khí, tiêu đờm nhuận táo. Trị các chứng ho nhiều đờm, vị quản bí kết, vú ung nhọt, đại tiện táo bón.

Ghi chú: Người tỳ vị hư hàn đại tiện lỏng không được dùng.

Thảo quả: Vị cay ngọt tính ấm vào kinh tỳ vị. Có tác dụng táo thấp trừ hàn trục đờm, làm cho tỳ vị mạnh, ấm trung tiêu giải độc. Phối hợp với vị binh lang, thường sơn trị chứng sốt rét, trị chứng đau bụng, giúp cho tiêu hóa tốt.

Hậu phác: Vị cay đắng tính ôn vào kinh tỳ vị đại tràng. Có tác dụng giáng khí tiêu đờm, tiêu thực lợi thủy. Trị chứng hoắc loạn kiết lỵ thổ tả, ngoại cảm do phong nhiệt..

Cây và vị thuốc hậu phác

Chú ý:  tỳ vị hư yếu, nguyên khí kém, Phụ nữ có thai không được dùng.

Tri mẫu: Vị đắng tính hàn vào kinh phế thận vị. Có tác dụng bổ thận thủy, tả hỏa hoạt tràng. Trị chứng âm hư táo hỏa, thanh nhiệt tiêu khát, đại tiện bí kết.

Chú ý: Người tỳ hư đại tiện lỏng không được dùng.

Bạch thược: Vị hơi đắng chát chua vào kinh phế tỳ can. Có tác dụng thanh can tư âm, liễm âm khí. Trị chứng nhiệt độc, đau nhức, chứng tả lỵ, cảm mạo hư chứng.

Chú ý: Người đau bụng đi tả do trúng hàn không dùng.

Trần bì: Vị đắng cay tính ôn, vào phần khí của tỳ phế. Có tác dụng điều lý ở phần khí, hóa đờm táo thấp, hành trệ mạnh tỳ vị, trừ đờm phát tán hàn. Trị chứng: Ho nôn mửa khí nghịch đau tức ngực, tiêu thực chỉ tả, nhiệt tích ở bàng quang.

Chú ý: Không có thấp trệ, không có đờm thì không dùng.

Hổ trượng: Tên khác là Hổ trượng căn, Xà tổng quản- Rễ cây cốt khí của Việt Nam Vị đắng bình hơi ôn. Có tác dụng tán ứ khu phong lợi thấp, thông kinh.

Đảng sâm: Vị ngọt tính bình vào kinh phế và tỳ. Có tác dụng bổ phế tỳ, ích khí sinh tân chỉ khát. Trị chứng tỳ hư ăn không tiêu, bụng trướng đầy, tay chân mỏi mệt hư lao, ho ( Có thể thay bằng sâm bố chính của Việt Nam tốt hơn).

Sâm bổ chính Việt Nam

Cam thảo: Vị ngọt tính bình vào cả 12 kinh lạc. Có tác dụng bổ tỳ, nhuận phế ích tinh điều hòa các vị thuốc trong bài. Dùng sống thanh nhiệt, giải độc tiêu khát, trị ho viêm họng.

Tổng bài thuốc có tác dụng gì?

Bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt giải độc, hóa thấp, tán ứ hòa giải tam tiêu, tăng cường can đởm, làm mạnh tỳ vị, giáng khí. Trị các chứng sốt cao ho nhiều đờm, đau tức ngực khó thở, nôn mửa, ăn uống kém, cơ thể mệt mỏi…

Trong bài tác giả dùng nhiều vị thuốc có vị đắng. Trong Đông y, vị đắng phần nhiều là kháng sinh diệt khuẩn, vị cay có tác dụng giải hàn độc. Theo tài liệu đây là một bài thuốc để hỗ trợ điều trị chứng Covid-19. Nhưng tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc thuộc xứ hàn đới, người Trung Quốc có cơ địa khác người Việt Nam. Nếu áp dụng vào Việt Nam thuộc vùng khí hậu nhiệt đới phải gia giảm để phù hợp với khí hậu thổ nhưỡng và cơ địa của người Việt Nam thì mới có kết quả. Do đó không thể dùng nguyên bản bài thuốc này để điều trị bệnh cho người Việt Nam.

Tham khảo thêm thông tin bài viết: WHO đánh giá cao sự chuẩn bị của Việt Nam cho mọi tình huống dịch bệnh COVID-19

TTND. BS NGuyễn Xuân Hướng - Theo suckhoedoisong.vn
Bình luận
Tin mới
  • 18/07/2025

    5 loại thực phẩm giúp ngăn ngừa loãng xương

    Để hạn chế tình trạng loãng xương cơ thể cần cung cấp đủ vitamin D và canxi theo nhu cầu của từng lứa tuổi qua chế độ ăn khoa học, đủ dinh dưỡng và giàu canxi.

  • 18/07/2025

    Ô nhiễm không khí và nguy cơ với sức khỏe, những giải pháp bảo vệ sức khỏe cho trẻ em.

    Trong những năm gần đây, ô nhiễm không khí đã trở thành một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất, ảnh hưởng sâu rộng đến sức khỏe con người ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt, trẻ nhỏ đang ở giai đoạn phát triển thể chất và thần kinh lại là nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất.

  • 17/07/2025

    3 tác dụng phụ của quả vải và lưu ý khi ăn vải

    Quả vải tuy ngon miệng và bổ dưỡng nhưng cũng cần đi lưu ý một số điều khi ăn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, đặc biệt là với một số đối tượng.

  • 17/07/2025

    Nhiệt độ thời tiết ảnh hưởng thế nào tới tâm trạng của bạn?

    Thời tiết thất thường có khiến bạn cảm thấy khó chịu. Trời mưa bạn sẽ cảm thấy buồn chán còn trời nắng bạn sẽ cảm thấy vui tươi hơn. Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao cảm xúc của bạn luôn thay đổi khi thời tiết thay đổi hay chưa? Đặc biệt là vào lúc giao mùa? Vậy hãy cùng Viện Y học ứng dụng tìm hiểu thêm với bài viết dưới đây

  • 16/07/2025

    Ăn rau quả nhiều màu sắc có lợi gì cho sức khỏe?

    Ăn rau quả nhiều màu sắc hay còn gọi là 'ăn cầu vồng' không chỉ đơn giản là cách trang trí món ăn hấp dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 16/07/2025

    Sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ: Những dấu hiệu cảnh báo không nên bỏ qua

    Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dengue gây ra, lây lan chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti. Mặc dù bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trẻ nhỏ lại là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch còn non yếu.

  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

Xem thêm