Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Xem lưỡi chẩn bệnh trong Đông Y

"Xem lưỡi chẩn bệnh" là một phương pháp đã được sử dụng từ lâu trong y học cổ truyền Trung Quốc. Theo các lý luận của Đông Y, phân tích các đặc điểm về lưỡi của một người có thể cung cấp thông tin về tình trạng sức khỏe tổng thể của người đó.

Sau khi chẩn đoán lưỡi và đánh giá các khía cạnh khác về sức khỏe của bệnh nhân, bác sĩ có thể đề nghị điều trị cho bệnh nhân bằng các liệu pháp như châm cứu, bấm huyệt, thuốc Đông Y, liệu pháp thực phẩm và xoa bóp.

Tại sao lưỡi được sử dụng để đánh giá sức khỏe?

Y học cổ truyền cho rằng các khu vực khác nhau của lưỡi phản ánh sức khỏe của ngũ tạng: tâm, can, tỳ, phế, thận. Đông y dựa trên lý thuyết là tất cả các cơ quan của cơ thể hỗ trợ lẫn nhau và khi các cơ quan ở trạng thái cân bằng âm dương thì sức khỏe sẽ đạt mức tốt nhất.

Mặc dù đã được sử dụng từ lâu trong y học cổ truyền nhưng phương pháp xem lưỡi chẩn bệnh và sự hữu hiệu của phương pháp này trong việc đánh giá sức khỏe chưa được các nhà nghiên cứu khoa học tìm hiểu kĩ. Tuy nhiên, nghiên cứu sơ bộ cho thấy xem lưỡi chẩn bệnh hứa hẹn là một biện pháp đánh giá sức khỏe nhất định ở những bệnh nhân mắc các bệnh như viêm khớp dạng thấp  và ung thư vú.

Xem lưỡi chẩn bệnh không thể thay thế cho các phương pháp chăm sóc y tế tiêu chuẩn hoặc để chẩn đoán các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.

Các yếu tố được xem xét trong đánh giá lưỡi

Trong quá trình xem lưỡi chẩn bệnh, các thầy thuốc Đông Y thường kiểm tra lớp phủ lưỡi, hình dạng và màu sắc lưỡi. Phương pháp này cũng kiểm tra các vị trí cụ thể trên lưỡi. Dưới đây là các đặc điểm của lưỡi phản ánh các dấu hiệu vấn đề sức khỏe:

Màu sắc: Lưỡi màu đỏ nhạt cho biết khí huyết trong cơ thể rất mạnh. Màu lưỡi thay đổi có thể báo hiệu bệnh mãn tính.

Ví dụ, lưỡi trắng được cho là có vấn đề với tuyến tụy hoặc chức năng tiêu hóa, trong khi lưỡi màu tím là do ứ huyết.

Hình dạng: Hình dạng lưỡi bình thường không quá dày cũng không quá mỏng, bề mặt lưỡi trơn tru không có vết nứt. Nói chung, những thay đổi về hình dạng lưỡi được cho là phản ánh bệnh mãn tính liên quan đến máu, dịch cơ thể hoặc khí.

Những thay đổi về hình dạng lưỡi có thể bao gồm lưỡi sưng, là một dấu hiệu khác của vấn đề với tuyến tụy hoặc chức năng tiêu hóa, vết nứt ở lưỡi liên quan đến mất cân bằng trong cơ quan tim, (hoặc liên quan đến chứng mất ngủ  và suy giảm trí nhớ), và cuộn ở hai bên lưỡi do can khí uất kết.

Lớp phủ: Rêu lưỡi thường mỏng và trắng, nhưng rêu lưỡi màu vàng nhạt và hơi dày ở phía sau lưỡi cũng có thể là bình thường.

Ngoài việc phản ánh sức khỏe của tỳ vị, rêu lưỡi còn là một dấu hiệu của bệnh cấp tính như cảm lạnh. Ví dụ, rêu lưỡi bị bong tróc hoặc không có rêu lưỡi có thể là do thiếu hụt âm dương , một vấn đề liên quan đến các tình trạng như đau thắt lưng và ù tai .

Lời kết

Dưới đây là một số lưu ý trong chẩn bệnh qua lưỡi:

  • Một số rối loạn không xuất hiện trên lưỡi. Thầy thuốc Đông Y không chỉ dựa vào chẩn đoán lưỡi để đánh giá sức khỏe của bệnh nhân.
  • Thông thường lưỡi được kiểm tra đánh giá trong 15 giây. Kéo dài lưỡi lâu hơn có thể gây ra những thay đổi về hình dạng và màu sắc của lưỡi làm ảnh hưởng đến kết quả đánh giá bệnh.
  • Trước khi được xem lưỡi chẩn bệnh bạn nên tránh các thực phẩm và đồ uống có thể làm thay đổi màu lưỡi như cà phê, củ cải đường và thực phẩm được làm bằng màu thực phẩm nhân tạo. Uống vitamin C cũng có thể ảnh hưởng đến màu lưỡi.
  • Nếu bạn sử dụng bàn chải lưỡi khi vệ sinh răng miệng, hãy ngừng sử dụng bàn chải ít nhất một ngày trước khi được chẩn đoán lưỡi.
  • Nếu xem lưỡi và thấy có bất kỳ triệu chứng hoặc vấn đề sức khỏe nào liên quan hãy đến gặp bác sĩ. Việc trì hoãn đi khám bệnh có thể làm bệnh thêm nặng.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những dấu hiệu bất thường của lưỡi

 

Bình luận
Tin mới
  • 06/11/2025

    6 lợi ích sức khỏe của thịt lợn ít người biết

    Thịt lợn là một trong những loại thịt phổ biến nhất nhưng ít người chú ý tới giá trị dinh dưỡng của nó. Không chỉ là nguồn cung cấp protein dồi dào cho cơ bắp, thịt lợn còn chứa một lượng lớn vitamin, khoáng chất thiết yếu mà cơ thể cần để duy trì năng lượng và các chức năng quan trọng.

  • 06/11/2025

    Cong vẹo cột sống ảnh hưởng tới trẻ em như thế nào?

    Cong vẹo cột sống ở trẻ em là tình trạng cột sống bị cong bất thường sang một bên (thường là chữ C hoặc S), có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu về tình trạng này ở trẻ!

  • 05/11/2025

    4 nhóm người không phù hợp ăn gạo lứt

    Gạo lứt có nhiều lợi ích cho sức khỏe vì hàm lượng chất xơ, vitamin và chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, với một số nhóm người, gạo lứt có thể không phù hợp hoặc cần thận trọng khi ăn.

  • 05/11/2025

    Những loại vaccine không nên bỏ qua cho trẻ

    Tiêm chủng là một trong những biện pháp y tế công cộng hiệu quả nhất để bảo vệ trẻ em khỏi những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 04/11/2025

    9 loại thực phẩm thay thế muối giúp hạ huyết áp tự nhiên, bảo vệ tim

    Việc giảm lượng natri tiêu thụ là một bước quan trọng để kiểm soát huyết áp, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ và bệnh thận mạn tính. Tham khảo một số gia vị có hương liệu tự nhiên tuyệt vời có thể thêm vị ngon đậm đà cho món ăn để giảm tiêu thụ muối ăn truyền thống.

  • 04/11/2025

    Đi bộ hàng ngày: Không chỉ giảm cân mà còn cải thiện tinh thần

    Đi bộ là một hoạt động đơn giản nhưng lại ẩn chứa vô vàn lợi ích cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Trong cuộc sống bận rộn, đi bộ trở thành một giải pháp lý tưởng, dễ dàng thực hiện ở mọi lứa tuổi và không đòi hỏi thiết bị phức tạp. Chỉ với 30 phút đi bộ mỗi ngày, bạn có thể cải thiện sức khỏe tim mạch, kiểm soát cân nặng, giảm căng thẳng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ phân tích những lợi ích bất ngờ mà thói quen đi bộ mang lại, đồng thời đưa ra các mẹo để tối ưu hóa hiệu quả của hoạt động này.

  • 03/11/2025

    Nên ăn gì khi niềng răng để đảm bảo dinh dưỡng?

    Niềng răng là một quá trình quan trọng giúp cải thiện vẻ đẹp của hàm răng và nụ cười. Chế độ ăn uống trong thời gian này cần được chú ý để bảo vệ sức khỏe răng miệng và đảm bảo quá trình niềng răng diễn ra suôn sẻ.

  • 03/11/2025

    Tã giấy dùng một lần: Lựa chọn tiện lợi hay bất lợi?

    Là một người lần đầu làm cha mẹ, bạn sẽ phải đưa ra hàng loạt quyết định trong thời gian ngắn để chăm sóc con yêu. Trong số đó, có một quyết định nên được cân nhắc từ sớm: chọn loại tã nào cho bé. Bạn có thể đang cân nhắc đến việc dùng tã giấy dùng 1 lần cho trẻ và phân vân liệu loại tã này có gây ra tác hại nào cho con hay không? Cùng tìm câu trả lời qua bài viết sau đây!

Xem thêm