Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ám ảnh mặc cảm ngoại hình hay bệnh rối loạn khiếm khuyết cơ thể

Bạn có phải là người "sợ xấu"? Chỉ một khiếm khuyết nhỏ của cơ thể như mũi hếch, răng không đều, mặt có mụn…cũng làm bạn bận tâm quá mức và ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn, mặc dù thực tế không ai để ý đến khiếm khuyết đó của bạn cả?

1. Thế nào là rối loạn khiếm khuyết cơ thể?

Mặc cảm ngoại hình là một rối loạn tâm thần biểu hiện bằng việc bạn không thể ngưng được các suy nghĩ về một hoặc vài khiếm khuyết về ngoại hình trên cơ thể của mình, cho dù những khiếm khuyết này là rất nhỏ và người ngoài gần như không để ý. Tuy vậy bạn luôn cảm thấy xấu hổ, bối rối, lo lắng và dẫn tới tránh né các tình huống xã hội.

Khi bạn có mặc cảm ngoại hình, bạn để ý quá mức về ngoại hình của bạn, liên tục soi gương để kiểm tra, trang điểm che đi khiếm khuyết và kiểm tra lại để đảm bảo ít thấy khiếm khuyết nhất, những công việc này chiếm nhiều giờ trong ngày. Những mối bận tâm và hành vi kiểm tra lặp đi lặp lại này khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, căng thẳng và ảnh hưởng đến cuộc sống thường ngày.

Bạn cũng thường tìm kiếm những cách để che lấp, sửa chữa khiếm khuyết, sau đó bạn tạm thời yên tâm, nhưng những triệu chứng lo âu sẽ sớm trở lại, và bạn sẽ phải tìm những phương pháp khác để giảm sự bận tâm.

Điều trị mặc cảm ngoại hình bằng liệu pháp nhận thức hành vi và bằng thuốc.

Khi bạn có mặc cảm ngoại hình, bạn để ý quá mức về ngoại hình của bạn, liên tục soi gương để kiểm tra...

2. Triệu chứng mặc cảm ngoại hình

Những dấu hiệu và triệu chứng của mặc cảm ngoại hình gồm:

– Bận tâm quá mức, không thể ngưng các suy nghĩ về khiếm khuyết ngoại hình mặc dù những khiếm khuyết đó rất nhỏ mà gần như không ai khác để ý.

– Luôn nghĩ rằng mình có những khiếm khuyết ngoại hình làm mình trở nên xấu xí.

– Luôn nghĩ rằng người khác chú ý đến khiếm khuyết của mình một cách tiêu cực và chê cười.

– Có những hành vi cố gắng để hạn chế những bận tâm, chẳng hạn như thường xuyên soi gương, chải chuốt, véo da.

– Cố gắng che dấu những khiếm khuyết cẳng hạn như ăn mặc, trang điểm…

– Thường xuyên so sánh ngoại hình của mình với người khác.

– Thường xuyên tìm kiếm sự trấn an, xác nhận về ngoại hình của mình từ người khác.

– Có khuynh hướng của chủ nghĩa hoàn hảo.

– Trang điểm tuy nhiên không thực sự thỏa mãn.

– Tránh các tình huống xã hội.

Bận tâm về ngoại hình và các suy nghĩ quá mức, lặp đi lặp lại không mong muốn, khó kiểm soát và tốn thời gian, gây căng thẳng và các vấn đề trong đời sống xã hội, công việc, học hành và các chức năng khác.

3. Các bận tâm cơ thể thường gặp

Bạn có thể lo lắng bận tâm về một hoặc vài bộ phận của cơ thể. Tuy nhiên nội dung bận tâm có thể thay đổi qua thời gian. Những bận tâm thường gặp nhất bao gồm:

– Gương mặt, mũi, nước da, nếp nhăn, mụn, dấu vết.

– Tóc, bao gồm hình dáng tóc, độ dày mỏng, hói.

– Da và tĩnh mạch trên da.

– Kích thước ngực.

– Kích thước cơ và độ chắc cơ.

– Cơ quan sinh dục.

Bận tâm về cơ thể quá nhỏ, không có cơ bắp thường xảy ra ở giới nam.

Sự tự nhận thức về vấn đề có thể khác nhau, bạn có thể nhận thấy rằng những bận tâm của mình là quá mức, không đúng, hoặc nghĩ rằng có thể đúng, hoặc tin chắc rằng những suy nghĩ của mình đúng. Càng tin rằng mình đúng thì mức độ căng thẳng và ảnh hưởng chất lượng cuộc sống càng nhiều.

Nếu bạn tự ti mặc cảm về ngoại hình, có những biểu hiện trên bạn nên đến bác sĩ tâm thần để được khám.

4. Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Nếu bạn tự ti mặc cảm về ngoại hình, có những biểu hiện trên bạn nên đến bác sĩ tâm thần để được khám. Mặc cảm ngoại hình thường không tự cải thiện được, nếu không được điều trị, tình trạng có thể tệ đi, gây lo âu, căng thẳng, trầm cảm, rối loạn ăn uống,  hoặc thậm chí những suy nghĩ và hành vi tự sát.

Tham khảo thêm thông tin bài viết: Chứng ám ảnh cơ thể và rối loạn ăn uống.

ThS. BS Đàm Văn Đức (Bệnh viện Tâm thần Đà Nẵng) - Theo suckhoedoisong.vn
Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    Đau đầu có nên uống trà?

    Khi bị stress, đau nhức đầu, nhiều người tìm tới thức uống giúp giải tỏa mệt mỏi như trà. Tuy nhiên, liệu trà nhiều caffeine và tannin có giúp giảm đau đầu hiệu quả?

  • 29/03/2024

    Điều gì thực sự xảy ra với cơ thể bạn khi bạn dùng Collagen?

    Theo các thống kê collagen là một trong những chất bổ sung phổ biến và thị trường tiêu thụ ngày càng tăng. Nhưng trước khi bạn đổ tiền vào các gian hàng thực phẩm bổ sung, bạn nên biết rằng không phải tất cả những tuyên bố về lợi ích của collagen đều có cơ sở khoa học.

  • 29/03/2024

    Cảnh báo nguy hiểm khi thiếu vitamin B12: Đau đầu, thiếu máu ác tính

    Vitamin B12 là dưỡng chất rất cần thiết cho các tế bào thần kinh và tế bào máu đỏ và cũng cần thiết cho sự hình thành ADN.

  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

Xem thêm