Chế độ ăn chay lành mạnh rất đa dạng và mỗi người có thể tự lựa chọn cho mình một chế độ ăn chay phù hợp với mình.
Chế độ ăn thuần chay là gì?
Chế độ ăn thuần chay là một hình thức ăn kiêng hoàn toàn dựa trên thực vật. Loại bỏ tất cả các sản phẩm có nguồn gốc từ động vật, bao gồm thịt, gia cầm, cá, sữa, trứng và mật ong. Thay vào đó, chế độ này tập trung vào việc tiêu thụ trái cây, rau củ, ngũ cốc, các loại đậu, hạt và các sản phẩm thay thế từ thực vật.
Những người ăn thuần chay lựa chọn chế độ ăn này vì những lý do về đạo đức, môi trường và sức khỏe. Họ nhằm mục đích bảo vệ cho động vật, giảm tác động đến môi trường và thúc đẩy sức khỏe cá nhân thông qua việc tiêu thụ thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, mặc dù chế độ ăn thuần chay có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng nó cũng có thể dẫn đến một số tác dụng phụ.
6 tác dụng phụ của chế độ ăn thuần chay
1. Thiếu chất dinh dưỡng
Nếu bạn đang áp dụng chế độ ăn thuần chay, thì nguy cơ thiếu hụt chất dinh dưỡng sẽ tăng cao.
Thực phẩm từ động vật như cá, thịt và trứng chứa đầy các chất dinh dưỡng thiết yếu như vitamin B12, sắt, calci, acid béo omega-3 và protein, những thứ có thể thiếu hụt trong chế độ ăn dựa trên thực vật.
Do đó, nguy cơ thiếu hụt chất dinh dưỡng tăng lên, có thể dẫn đến tình trạng mệt mỏi, suy nhược, táo bón và thậm chí giảm cân đột ngột.
2. Nguy cơ thiếu hụt protein
Protein là một chất dinh dưỡng đa lượng thiết yếu đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và sửa chữa các mô, hỗ trợ chức năng miễn dịch và duy trì khối lượng cơ bắp. Bạn có thể nhận protein từ cả nguồn thực vật như đậu, đậu lăng, đậu phụ, quinoa và nguồn động vật như thịt, cá, trứng, sữa.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng một số loại protein thực vật có chứa các chất kháng dinh dưỡng như phytate và lectin. Mặc dù những chất này có thể làm giảm khả năng hấp thu một số dưỡng chất khác, nhưng tác động của chúng thường nhỏ và có thể khắc phục bằng cách kết hợp đa dạng các loại thực phẩm trong chế độ ăn. Hơn nữa, protein thực vật cũng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, chẳng hạn như chất xơ và các hợp chất chống oxy hóa có lợi.
Vì vậy, không nên chỉ tập trung vào việc chọn nguồn protein động vật chỉ vì chúng không chứa chất kháng dinh dưỡng. Điều quan trọng là xây dựng một chế độ ăn cân bằng, đa dạng với đầy đủ các loại protein từ cả thực vật và động vật để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể.
3. Vấn đề về tiêu hóa
Nếu bạn mới chuyển sang chế độ ăn thuần chay, hệ tiêu hóa của bạn có thể cần thời gian để thích nghi. Đột ngột chuyển sang chế độ ăn thuần chay đôi khi có thể dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa, như đầy hơi, khó tiêu và hội chứng ruột kích thích.
Điều này đặc biệt xảy ra nếu bạn tăng lượng chất xơ trong khẩu phần ăn của mình, chẳng hạn như trái cây, rau, ngũ cốc nguyên cám và các loại đậu. Mặc dù chất xơ rất cần thiết cho sức khỏe tiêu hóa, nhưng nếu bạn đột ngột tiêu thụ quá nhiều, nó có thể gây khó chịu ở bụng.
4. Có thể dẫn đến tăng cân
Mặc dù nhiều người chuyển sang chế độ ăn thuần chay để giảm cân hoặc kiểm soát cân nặng, nhưng hoàn toàn có thể tăng cân nếu lựa chọn thực phẩm không phù hợp. Chế độ ăn thuần chay bao gồm nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn, chẳng hạn như phô mai thuần chay, đồ ăn vặt nhiều đường và ngũ cốc tinh chế, có thể chứa nhiều calo, đường và chất béo không lành mạnh. Ăn quá nhiều các loại thực phẩm này có thể dẫn đến tăng cân.
Ngoài ra, những món ăn thuần chay tự chế biến đôi khi cũng có thể chứa nhiều calo nếu sử dụng nhiều dầu mỡ, đường hoặc các nguyên liệu giàu năng lượng khác.
5. Tăng nguy cơ rối loạn ăn uống
Mặc dù việc áp dụng chế độ ăn thuần chay có thể là một lựa chọn lành mạnh khi thực hiện đúng cách, nhưng nó cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển rối loạn ăn uống, chẳng hạn như chán ăn tâm thần (orthorexia nervosa) hoặc chán ăn tâm thần thuần chay.
Chán ăn tâm thần được đặc trưng bởi việc ám ảnh không lành mạnh với việc chỉ ăn những thực phẩm được coi là "sạch" hoặc "tinh khiết", trong khi chán ăn tâm thần thuần chay đặc biệt tập trung vào việc hạn chế chế độ ăn của một người chỉ với thực phẩm từ thực vật.
6. Tiêu thụ quá nhiều chất dinh dưỡng
Mặc dù chế độ ăn dựa trên thực vật thường được ca ngợi vì dồi dào vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa từ trái cây, rau củ, các loại hạt và hạt giống, nhưng cũng có nguy cơ dư thừa chất dinh dưỡng nếu sử dụng quá nhiều một số loại thực phẩm bổ sung hoặc thực phẩm tăng cường dưỡng chất.
Ví dụ, ăn quá nhiều thực phẩm tăng cường dưỡng chất như sữa thay thế từ thực vật có thể dẫn đến thừa vitamin D hoặc vitamin A, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Tóm lại, trước khi bắt đầu bất kỳ chế độ ăn kiêng nào, hãy chắc chắn rằng bạn biết mọi thứ về nó. Bạn có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng một chế độ ăn thuần chay lành mạnh và cân bằng, đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày của bạn.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Một vài điều cần biết về chế độ ăn chay.
Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng dùng quá nhiều thực phẩm bổ sung và thực phẩm tăng cường acid folic có thể gây độc, thậm chí dẫn đến ung thư. Thực hư thông tin này ra sao?
Người lớn và trẻ em bị dị ứng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng (viêm đường mũi sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng), có nguy cơ cao bị chảy máu cam.
Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.
Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.
Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.
Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.
Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.
Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.