Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Yếu tố nguy cơ của u hắc sắc tố

Yếu tố nguy cơ là tất cả những điều khiến bạn có nguy cơ mắc một bệnh nào đó, ví dụ như bệnh ung thư da.

Các nhà nghiên cứu đã tìm ra những yếu tố nguy cơ cho u hắc tố ác tính, cả đơn độc và phối hợp, có thể khiến bạn tiến triển bệnh u hắc sắc tố

  • Tia UV: tiếp xúc nhiều, lâu dài dưới ánh nắng hoặc tắm nắng có thể dẫn đên ung thư da, bao gồm u hắc sắc tố (mặc dù một số u hắc sắc tố không liên quan đến tia UV).
  • Cháy nắng: đã từng bị cháy nắng trước tuổi 20 làm tăng nguy cơ đáng kể nguy cơ u hắc sắc tố
  • Nốt ruồi: hầu hết nốt ruồi là vô hại, nhưng một người có một nốt ruồi lớn, hình dạng bất thường sẽ làm tăng nguy cơ lên gấp 2 lần, trong khi có trên 10 nốt ruồi sẽ có nguy cơ u hắc sắc tố cao hơn khoảng 12 lần.
     
  • Da trắng, tàn nhang và tóc sáng màu: người da trắng với tóc vàng hoặc đỏ và tàn nhang có nguy cơ cao nhất (mặc dù những người thuộc tất cả chủng tộc và màu da có thể tiến triển u hắc sắc tố).
  • Tiền sử gia đình mắc u hắc sắc tố: khoảng 10% những người mắc u hắc sắc tố có tiền sử gia đình bị bệnh.
  • Tiền sử cá nhân u hắc sắc tố: khoảng 5-10% những người đã từng mắc u hắc sắc tố sẽ mắc lại lần nữa.
  • Suy giảm miễn dịch: do thuốc làm suy giảm hệ miễn dịch, ví dụ ở bệnh nhân cấy ghép cơ quan, hoặc AIDS hoặc bệnh u lympho.
  • Tuổi: mặc dù u hắc sắc tố là một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở những người trẻ hơn 30 tuổi, nhưng tình trạng này vẫn có thể gặp ở người già.
  • Giới: nam giới có nguy cơ u hắc sắc tố cao hơn
  • Rối loạn di truyền như chứng khô da sắc tố, một tình trạng hiếm gặp do  đột biến enzyme sửa chữa AND bị tổn thường do tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.

Nghiên cứu công bố năm 2009 khẳng định những nguy cơ trên và thêm một số nguy cơ khác. Các bác sĩ da liệu tại NewYork đã phân tích 600 người (300 bệnh nhân u hắc tố và 300 người bình thường) để xác định những yếu tố khác nhau giữa 2 nhóm và thường liên quan đến u hắc sắc tố nhất. Họ tìm ra 6 yếu tố tiên đoán độc lập nguy cơ u hắc tố:

  • Đã từng bị cháy nắng ở tuổi thiếu niên
  • Tóc đỏ hoặc vàng
  • Tàn nhang ở trên lưng, một dấu hiệu của tăng tiếp xúc với nắng
  • Tiền sử gia đình bệnh u hắc tố
  • Tiền sử bệnh dày sừng quang hóa được xem là giai đoạn sớm nhất trong tiến triển ung thư.
  • Công việc làm việc ngoài trời trong 3-4 năm khi còn ở tuổi thiếu niên
     

Nếu bạn có một trong những yếu tố trên, nguy cơ u hắc sắc tố của bạn tăng gấp 2-3 lần so với người bình thường. Với nhưng người có từ 2-3 yếu tố, nguy cơ tăng lên đến 5-10 lần .

Tuy nhiên cần nhớ là có một yếu tố nguy cơ hoặc nhiều yếu tố nguy cơ không có nghĩa là bạn sẽ mắc u hắc sắc tố.

Và nhiều người mắc bệnh có thể không có bất kì yếu tố nguy cơ nào. Tuy nhiên, u hắc sắc tố có thể chữa trị được nếu phát hiện sớm, không giống như nhiều loại ung thư khác. Chính vì thế biết nhưng yếu tố nguy cơ của bạn và nói chuyện với bác sĩ sớm để có những thay đổi lối sống và chăm sóc sức khỏe phù hợp. Nếu bạn có bất kì yếu tố nguy cơ phía trên, bạn cần tự khám da thường xuyên, gặp bác sĩ da liễu thường xuyên và bảo vệ bản thân dưới ánh nắng mặt trời

Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm