Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Yếu tố nguy cơ của u hắc sắc tố

Yếu tố nguy cơ là tất cả những điều khiến bạn có nguy cơ mắc một bệnh nào đó, ví dụ như bệnh ung thư da.

Các nhà nghiên cứu đã tìm ra những yếu tố nguy cơ cho u hắc tố ác tính, cả đơn độc và phối hợp, có thể khiến bạn tiến triển bệnh u hắc sắc tố

  • Tia UV: tiếp xúc nhiều, lâu dài dưới ánh nắng hoặc tắm nắng có thể dẫn đên ung thư da, bao gồm u hắc sắc tố (mặc dù một số u hắc sắc tố không liên quan đến tia UV).
  • Cháy nắng: đã từng bị cháy nắng trước tuổi 20 làm tăng nguy cơ đáng kể nguy cơ u hắc sắc tố
  • Nốt ruồi: hầu hết nốt ruồi là vô hại, nhưng một người có một nốt ruồi lớn, hình dạng bất thường sẽ làm tăng nguy cơ lên gấp 2 lần, trong khi có trên 10 nốt ruồi sẽ có nguy cơ u hắc sắc tố cao hơn khoảng 12 lần.
     
  • Da trắng, tàn nhang và tóc sáng màu: người da trắng với tóc vàng hoặc đỏ và tàn nhang có nguy cơ cao nhất (mặc dù những người thuộc tất cả chủng tộc và màu da có thể tiến triển u hắc sắc tố).
  • Tiền sử gia đình mắc u hắc sắc tố: khoảng 10% những người mắc u hắc sắc tố có tiền sử gia đình bị bệnh.
  • Tiền sử cá nhân u hắc sắc tố: khoảng 5-10% những người đã từng mắc u hắc sắc tố sẽ mắc lại lần nữa.
  • Suy giảm miễn dịch: do thuốc làm suy giảm hệ miễn dịch, ví dụ ở bệnh nhân cấy ghép cơ quan, hoặc AIDS hoặc bệnh u lympho.
  • Tuổi: mặc dù u hắc sắc tố là một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở những người trẻ hơn 30 tuổi, nhưng tình trạng này vẫn có thể gặp ở người già.
  • Giới: nam giới có nguy cơ u hắc sắc tố cao hơn
  • Rối loạn di truyền như chứng khô da sắc tố, một tình trạng hiếm gặp do  đột biến enzyme sửa chữa AND bị tổn thường do tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.

Nghiên cứu công bố năm 2009 khẳng định những nguy cơ trên và thêm một số nguy cơ khác. Các bác sĩ da liệu tại NewYork đã phân tích 600 người (300 bệnh nhân u hắc tố và 300 người bình thường) để xác định những yếu tố khác nhau giữa 2 nhóm và thường liên quan đến u hắc sắc tố nhất. Họ tìm ra 6 yếu tố tiên đoán độc lập nguy cơ u hắc tố:

  • Đã từng bị cháy nắng ở tuổi thiếu niên
  • Tóc đỏ hoặc vàng
  • Tàn nhang ở trên lưng, một dấu hiệu của tăng tiếp xúc với nắng
  • Tiền sử gia đình bệnh u hắc tố
  • Tiền sử bệnh dày sừng quang hóa được xem là giai đoạn sớm nhất trong tiến triển ung thư.
  • Công việc làm việc ngoài trời trong 3-4 năm khi còn ở tuổi thiếu niên
     

Nếu bạn có một trong những yếu tố trên, nguy cơ u hắc sắc tố của bạn tăng gấp 2-3 lần so với người bình thường. Với nhưng người có từ 2-3 yếu tố, nguy cơ tăng lên đến 5-10 lần .

Tuy nhiên cần nhớ là có một yếu tố nguy cơ hoặc nhiều yếu tố nguy cơ không có nghĩa là bạn sẽ mắc u hắc sắc tố.

Và nhiều người mắc bệnh có thể không có bất kì yếu tố nguy cơ nào. Tuy nhiên, u hắc sắc tố có thể chữa trị được nếu phát hiện sớm, không giống như nhiều loại ung thư khác. Chính vì thế biết nhưng yếu tố nguy cơ của bạn và nói chuyện với bác sĩ sớm để có những thay đổi lối sống và chăm sóc sức khỏe phù hợp. Nếu bạn có bất kì yếu tố nguy cơ phía trên, bạn cần tự khám da thường xuyên, gặp bác sĩ da liễu thường xuyên và bảo vệ bản thân dưới ánh nắng mặt trời

Bình luận
Tin mới
  • 20/08/2025

    Thực hư tin đồn acid folic gây độc và dẫn đến ung thư

    Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng dùng quá nhiều thực phẩm bổ sung và thực phẩm tăng cường acid folic có thể gây độc, thậm chí dẫn đến ung thư. Thực hư thông tin này ra sao?

  • 20/08/2025

    Dị ứng có thể gây chảy máu mũi không?

    Người lớn và trẻ em bị dị ứng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng (viêm đường mũi sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng), có nguy cơ cao bị chảy máu cam.

  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Xem thêm