Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Xử trí khi bị muỗi đốt

Mùa hè là thời điểm bùng phát muỗi. Chắc hẳn bạn rất nhiều lần cảm thấy rất khó chịu và ngứa ngáy vì những nốt muỗi đốt phải không? Dưới đây là một số mẹo giúp bạn giải quyết vấn đề này:

Xử trí ra sao khi bị muỗi đốt?

Muỗi là một loài côn trùng nhỏ. Muỗi cái có vòi dài và nhọn dùng để đâm vào da và hút máu vật chủ. Máu là nguồn cũng cấp protein cho trứng của chúng. Muỗi đực không hút máu. Việc muỗi cắn không chỉ phiền phức, mà chúng còn mang nguy cơ lây nhiễm các dịch bệnh như sốt rét và sốt xuất huyết.

Phản ứng của cơ thể khi bị muỗi đốt

Khi muỗi cái đốt, chúng hút máu rồi bơm nước bọt của chúng vào trong da người. Nước bọt muỗi bao gồm những protein làm cho máu không đông được và hoạt hóa hệ miễn dịch của một số người. Đối với nhiều người, dấu hiệu của việc bị muỗi đốt có thể dễ dàng nhận thấy: đó là nốt sưng, tròn, đỏ và chấm đỏ ở giữa và thường gắn liền với cảm giác ngứa ngày khó chịu.

Một số dấu hiệu khác của muỗi đốt có thể bao gồm:

  • Nốt sẫm màu như bị vết thâm tím
  • Sưng phồng và mẩn đỏ
  • Có thể sưng và tạo nên cục khá cứng dưới da

Có nhiều vết muỗi đốt cũng là một hiện tượng phổ biến do bạn có thể bị muỗi đốt ở da không chỉ một chỗ hoặc bị nhiều con muỗi đốt. Trẻ em và những người có hệ miễn dịch kém có thể bị phát ban, sưng các hạch hoặc sốt.

Nhìn chung, triệu chứng của những vết muỗi đốt về sau sẽ giảm nhẹ hơn vì cơ thể đã quen với việc bị muỗi đốt. Phản ứng của mỗi người là khác nhau và cũng khác nhau giữa những lần bị đốt cũng như loại muỗi đã đốt bạn.

Hiếm gặp là một vết muỗi đốt có khả năng gây ra quá mẫn. Quá mẫn là một cơ chế miễn dịch của con người phản ứng lại các tác nhân lạ xâm nhập cơ thể, với các biểu hiện thường gặp là: cổ họng bị sưng, phát ban, choáng váng và thở khò khè, khó thở hoặc hạ huyết áp. Quá mẫn phải được cấp cứu y tế khẩn cấp vì trong một số trường hợp có thể gây nguy hiểm đến tính mạng, khiến bệnh nhân tử vong nhanh chóng.

Làm sao để tránh bị muỗi đốt?

Phòng bệnh bao giờ cũng hơn chữa bệnh. Điều này đặc biệt đúng với các bệnh lây truyền qua muỗi.

Các nhà dịch tễ học khuyên rằng, muỗi cần nước để sinh sản, do vậy loại bỏ nguồn nước và các vật dụng đựng nước, phát quang bụi rậm, loại bỏ các vật cũ hỏng tích trữ nước mưa, nước đọng quanh nhà, trong vườn là một cách hiệu quả để giảm số muỗi trong khu vực bạn sinh sống. Ngay tại trong nhà, bạn cũng nên đổ hết các nước đọng trong các lọ hoa, bình hoa, chậu, thùng đựng nước để không có chỗ sống của bọ gậy và sẽ giảm được muỗi.

Sử dụng màn khi ngủ, kể cả ngủ trưa, mặc kín khi đi ra ngoài và tránh những nơi rậm rạp cũng là một cách để giảm nguy cơ bị muỗi đốt. Quần áo sáng màu, nước hoa và những sản phẩm làm đẹp có mùi khác cũng nên tránh.

Sử dụng thuốc diệt côn trùng có thể cũng cần thiết khi ta phải làm việc nhiều ở nơi rậm rạp hay tập thể thao ngoài trời. Những  hoạt động này khiến cơ thể ta toát ra mùi tự nhiên và thải nhiều CO2  hơn, điều này cũng sẽ thu hút muỗi.

Một số chất chống muỗi khuyên dùng:

DEET

Từ năm 1957, DEET là một trong những chất chống muỗi được dùng phổ biến nhất. DEET sẽ khiến muỗi tránh xa chúng ta từ 2-12 giờ, tùy thuộc vào hàm lượng DEET trong sản phẩm chống muỗi đó. Tuy nhiên có một vài nghiên cứu cho thấy DEET ngày càng kém hiệu quả hơn.

DEET được tích hợp ở rất nhiều dạng: dạng lỏng, dạng xịt, dạng bôi, hay chứa cả trong băng đô đeo tay. Khi sử dụng những sản phẩm này, cần chú ý làm theo hướng dẫn ghi trên nhãn.

Picaridin

Picaridin là một loại thuốc chống muỗi mới hơn. Với cơ chế như DEET, nó khiến muỗi không nhận ra vật chủ. Nhưng khác với DEET, Picaridin không có mùi nặng và gần như không gây kích ứng da. Picaridin có thể giúp ta chống muỗi từ 8-14 giờ.

Tinh dầu bạch đàn

Tinh dầu bạch đàn có thể là lựa chọn tốt nhất cho những người thích những sản phẩm từ thiên nhiên.

Xử trí ra sao khi bị muỗi đốt?

Mặc dù nốt muỗi đốt sẽ tự khỏi, nhưng cơn ngứa và sưng phồng thật khó chịu. Khi bị muỗi đốt bạn hãy làm theo một số bước sau đây để giảm bớt chúng:

  • Cố gắng không gãi, sẽ dễ bị cào xước và nhiễm trùng
  • Rửa chỗ sưng bằng nước sạch và xà phòng
  • Sử dụng túi chườm lạnh để giảm bớt sự sưng và đau, hoặc tắm nước lạnh không xà phòng
  • Có thể bôi kem hydrocortisone để giảm sưng và ngứa. Tuy nhiên không nên sử dụng thường xuyên loại kem này, nhất là cho trẻ em
  • Sử dụng thuốc kháng histamin nếu triệu chứng ngứa quá dai dẳng
  • Sử dụng kháng sinh nếu có nhiễm khuẩn tại nốt muỗi đốt

Trong một số trường hợp, nếu kết hợp với các biểu hiện khác như sốt cao, nổi nốt xuất huyết, mệt mỏi... bạn nên đến cơ sở y tế để được khám và chẩn đoán bởi vì có thể muỗi đã truyền cho bạn một vài bệnh nguy hiểm như sốt xuất huyết hay ZIka chẳng hạn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 6 mẹo làm giảm ngứa khi bị muỗi đốt

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 17/12/2025

    Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

    Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.

  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

  • 16/12/2025

    7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

    Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.

  • 15/12/2025

    Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?

    Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?

  • 15/12/2025

    Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!

    Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.

  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

  • 14/12/2025

    "Nỗi buồn mùa đông" của trẻ

    Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.

  • 14/12/2025

    Workshop "Con chậm tăng cân - Làm sao để bứt tốc?"

    Workshop dinh dưỡng miễn phí dành cho cha mẹ có con chậm tăng cân, hấp thu kém, nguy cơ suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng

Xem thêm