Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Xử trí khi bị muỗi đốt

Mùa hè là thời điểm bùng phát muỗi. Chắc hẳn bạn rất nhiều lần cảm thấy rất khó chịu và ngứa ngáy vì những nốt muỗi đốt phải không? Dưới đây là một số mẹo giúp bạn giải quyết vấn đề này:

Xử trí ra sao khi bị muỗi đốt?

Muỗi là một loài côn trùng nhỏ. Muỗi cái có vòi dài và nhọn dùng để đâm vào da và hút máu vật chủ. Máu là nguồn cũng cấp protein cho trứng của chúng. Muỗi đực không hút máu. Việc muỗi cắn không chỉ phiền phức, mà chúng còn mang nguy cơ lây nhiễm các dịch bệnh như sốt rét và sốt xuất huyết.

Phản ứng của cơ thể khi bị muỗi đốt

Khi muỗi cái đốt, chúng hút máu rồi bơm nước bọt của chúng vào trong da người. Nước bọt muỗi bao gồm những protein làm cho máu không đông được và hoạt hóa hệ miễn dịch của một số người. Đối với nhiều người, dấu hiệu của việc bị muỗi đốt có thể dễ dàng nhận thấy: đó là nốt sưng, tròn, đỏ và chấm đỏ ở giữa và thường gắn liền với cảm giác ngứa ngày khó chịu.

Một số dấu hiệu khác của muỗi đốt có thể bao gồm:

  • Nốt sẫm màu như bị vết thâm tím
  • Sưng phồng và mẩn đỏ
  • Có thể sưng và tạo nên cục khá cứng dưới da

Có nhiều vết muỗi đốt cũng là một hiện tượng phổ biến do bạn có thể bị muỗi đốt ở da không chỉ một chỗ hoặc bị nhiều con muỗi đốt. Trẻ em và những người có hệ miễn dịch kém có thể bị phát ban, sưng các hạch hoặc sốt.

Nhìn chung, triệu chứng của những vết muỗi đốt về sau sẽ giảm nhẹ hơn vì cơ thể đã quen với việc bị muỗi đốt. Phản ứng của mỗi người là khác nhau và cũng khác nhau giữa những lần bị đốt cũng như loại muỗi đã đốt bạn.

Hiếm gặp là một vết muỗi đốt có khả năng gây ra quá mẫn. Quá mẫn là một cơ chế miễn dịch của con người phản ứng lại các tác nhân lạ xâm nhập cơ thể, với các biểu hiện thường gặp là: cổ họng bị sưng, phát ban, choáng váng và thở khò khè, khó thở hoặc hạ huyết áp. Quá mẫn phải được cấp cứu y tế khẩn cấp vì trong một số trường hợp có thể gây nguy hiểm đến tính mạng, khiến bệnh nhân tử vong nhanh chóng.

Làm sao để tránh bị muỗi đốt?

Phòng bệnh bao giờ cũng hơn chữa bệnh. Điều này đặc biệt đúng với các bệnh lây truyền qua muỗi.

Các nhà dịch tễ học khuyên rằng, muỗi cần nước để sinh sản, do vậy loại bỏ nguồn nước và các vật dụng đựng nước, phát quang bụi rậm, loại bỏ các vật cũ hỏng tích trữ nước mưa, nước đọng quanh nhà, trong vườn là một cách hiệu quả để giảm số muỗi trong khu vực bạn sinh sống. Ngay tại trong nhà, bạn cũng nên đổ hết các nước đọng trong các lọ hoa, bình hoa, chậu, thùng đựng nước để không có chỗ sống của bọ gậy và sẽ giảm được muỗi.

Sử dụng màn khi ngủ, kể cả ngủ trưa, mặc kín khi đi ra ngoài và tránh những nơi rậm rạp cũng là một cách để giảm nguy cơ bị muỗi đốt. Quần áo sáng màu, nước hoa và những sản phẩm làm đẹp có mùi khác cũng nên tránh.

Sử dụng thuốc diệt côn trùng có thể cũng cần thiết khi ta phải làm việc nhiều ở nơi rậm rạp hay tập thể thao ngoài trời. Những  hoạt động này khiến cơ thể ta toát ra mùi tự nhiên và thải nhiều CO2  hơn, điều này cũng sẽ thu hút muỗi.

Một số chất chống muỗi khuyên dùng:

DEET

Từ năm 1957, DEET là một trong những chất chống muỗi được dùng phổ biến nhất. DEET sẽ khiến muỗi tránh xa chúng ta từ 2-12 giờ, tùy thuộc vào hàm lượng DEET trong sản phẩm chống muỗi đó. Tuy nhiên có một vài nghiên cứu cho thấy DEET ngày càng kém hiệu quả hơn.

DEET được tích hợp ở rất nhiều dạng: dạng lỏng, dạng xịt, dạng bôi, hay chứa cả trong băng đô đeo tay. Khi sử dụng những sản phẩm này, cần chú ý làm theo hướng dẫn ghi trên nhãn.

Picaridin

Picaridin là một loại thuốc chống muỗi mới hơn. Với cơ chế như DEET, nó khiến muỗi không nhận ra vật chủ. Nhưng khác với DEET, Picaridin không có mùi nặng và gần như không gây kích ứng da. Picaridin có thể giúp ta chống muỗi từ 8-14 giờ.

Tinh dầu bạch đàn

Tinh dầu bạch đàn có thể là lựa chọn tốt nhất cho những người thích những sản phẩm từ thiên nhiên.

Xử trí ra sao khi bị muỗi đốt?

Mặc dù nốt muỗi đốt sẽ tự khỏi, nhưng cơn ngứa và sưng phồng thật khó chịu. Khi bị muỗi đốt bạn hãy làm theo một số bước sau đây để giảm bớt chúng:

  • Cố gắng không gãi, sẽ dễ bị cào xước và nhiễm trùng
  • Rửa chỗ sưng bằng nước sạch và xà phòng
  • Sử dụng túi chườm lạnh để giảm bớt sự sưng và đau, hoặc tắm nước lạnh không xà phòng
  • Có thể bôi kem hydrocortisone để giảm sưng và ngứa. Tuy nhiên không nên sử dụng thường xuyên loại kem này, nhất là cho trẻ em
  • Sử dụng thuốc kháng histamin nếu triệu chứng ngứa quá dai dẳng
  • Sử dụng kháng sinh nếu có nhiễm khuẩn tại nốt muỗi đốt

Trong một số trường hợp, nếu kết hợp với các biểu hiện khác như sốt cao, nổi nốt xuất huyết, mệt mỏi... bạn nên đến cơ sở y tế để được khám và chẩn đoán bởi vì có thể muỗi đã truyền cho bạn một vài bệnh nguy hiểm như sốt xuất huyết hay ZIka chẳng hạn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 6 mẹo làm giảm ngứa khi bị muỗi đốt

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 17/09/2025

    8 tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày

    Quả lựu giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất có thể giúp tăng cường sức khỏe một cách đáng ngạc nhiên. Tìm hiểu những tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày.

  • 17/09/2025

    6 Nguyên nhân gây teo dương vật và cách khắc phục

    Tình trạng dương vật bị teo nhỏ một chút khi bạn già đi do sự suy giảm sản xuất testosterone không hiếm gặp, nhưng có những nguyên nhân khác có thể xảy ra bao gồm béo phì, phẫu thuật tuyến tiền liệt, điều trị ung thư tuyến tiền liệt và các tình trạng như bệnh Peyronie. Mặc dù bạn không phải lúc nào cũng tránh được tình trạng teo dương vật nhưng có những điều bạn có thể làm để ngăn ngừa hoặc điều trị một số nguyên nhân nhất định.

  • 16/09/2025

    Trẻ trên 5 tuổi có cần bổ sung vi chất không?

    Với trẻ trên 5 tuổi, việc bổ sung vi chất vẫn vô cùng cần thiết, bởi đây là độ tuổi vàng để phát triển thể chất, trí tuệ và hình thành nền tảng sức khỏe lâu dài.

  • 16/09/2025

    Phải mất bao lâu để thấy được kết quả khi tiêm Botox?

    Botox (onabotulinumtoxinA) bắt đầu có hiệu lực trong vòng hai đến năm ngày sau khi bạn tiêm. Tuy nhiên, có thể mất đến vài tuần để bạn thấy được kết quả đầy đủ và mốc thời gian cho mỗi cá nhân khác nhau tùy thuộc vào một số yếu tố.

  • 15/09/2025

    Vì sao cá mè xứng đáng có trong thực đơn?

    Cá mè từ lâu đã được biết đến như một loại thực phẩm quen thuộc của người Việt Nam. Không chỉ là nguyên liệu cho những món ăn dân dã, đậm đà, cá mè còn chứa nhiều lợi ích sức khỏe cho mọi lứa tuổi.

  • 15/09/2025

    Thực phẩm giàu omega-3 giúp giảm nguy cơ tử vong sau cơn đau tim: Bằng chứng từ nghiên cứu quốc tế

    Trong bối cảnh các bệnh tim mạch ngày càng phổ biến và trẻ hóa, việc duy trì một lối sống lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn uống, đóng vai trò then chốt trong việc phòng ngừa cũng như cải thiện chất lượng sống cho người bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một chế độ ăn đơn giản giúp giảm ung thư, đái tháo đường và bệnh tim

    Bạn đã bao giờ tự hỏi: Có chế độ ăn uống nào có thể giúp phòng ngừa bệnh tật không? Các nhà khoa học đã phát hiện một chế độ ăn uống đơn giản nhưng mang lại hiệu quả bất ngờ giúp giảm nguy cơ ung thư, đái tháo đường và bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một số loại mất thính lực và nguyên nhân của chúng

    Mất thính lực được phân loại thành ba loại: dẫn truyền, thần kinh cảm giác và hỗn hợp (khi mất thính lực dẫn truyền và thần kinh cảm giác xảy ra đồng thời). Mất thính lực dẫn truyền liên quan đến vấn đề ở tai ngoài hoặc tai giữa, trong khi mất thính lực thần kinh cảm giác là do tổn thương ở tai trong.

Xem thêm