Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Xử trí khi bị muỗi đốt

Mùa hè là thời điểm bùng phát muỗi. Chắc hẳn bạn rất nhiều lần cảm thấy rất khó chịu và ngứa ngáy vì những nốt muỗi đốt phải không? Dưới đây là một số mẹo giúp bạn giải quyết vấn đề này:

Xử trí ra sao khi bị muỗi đốt?

Muỗi là một loài côn trùng nhỏ. Muỗi cái có vòi dài và nhọn dùng để đâm vào da và hút máu vật chủ. Máu là nguồn cũng cấp protein cho trứng của chúng. Muỗi đực không hút máu. Việc muỗi cắn không chỉ phiền phức, mà chúng còn mang nguy cơ lây nhiễm các dịch bệnh như sốt rét và sốt xuất huyết.

Phản ứng của cơ thể khi bị muỗi đốt

Khi muỗi cái đốt, chúng hút máu rồi bơm nước bọt của chúng vào trong da người. Nước bọt muỗi bao gồm những protein làm cho máu không đông được và hoạt hóa hệ miễn dịch của một số người. Đối với nhiều người, dấu hiệu của việc bị muỗi đốt có thể dễ dàng nhận thấy: đó là nốt sưng, tròn, đỏ và chấm đỏ ở giữa và thường gắn liền với cảm giác ngứa ngày khó chịu.

Một số dấu hiệu khác của muỗi đốt có thể bao gồm:

  • Nốt sẫm màu như bị vết thâm tím
  • Sưng phồng và mẩn đỏ
  • Có thể sưng và tạo nên cục khá cứng dưới da

Có nhiều vết muỗi đốt cũng là một hiện tượng phổ biến do bạn có thể bị muỗi đốt ở da không chỉ một chỗ hoặc bị nhiều con muỗi đốt. Trẻ em và những người có hệ miễn dịch kém có thể bị phát ban, sưng các hạch hoặc sốt.

Nhìn chung, triệu chứng của những vết muỗi đốt về sau sẽ giảm nhẹ hơn vì cơ thể đã quen với việc bị muỗi đốt. Phản ứng của mỗi người là khác nhau và cũng khác nhau giữa những lần bị đốt cũng như loại muỗi đã đốt bạn.

Hiếm gặp là một vết muỗi đốt có khả năng gây ra quá mẫn. Quá mẫn là một cơ chế miễn dịch của con người phản ứng lại các tác nhân lạ xâm nhập cơ thể, với các biểu hiện thường gặp là: cổ họng bị sưng, phát ban, choáng váng và thở khò khè, khó thở hoặc hạ huyết áp. Quá mẫn phải được cấp cứu y tế khẩn cấp vì trong một số trường hợp có thể gây nguy hiểm đến tính mạng, khiến bệnh nhân tử vong nhanh chóng.

Làm sao để tránh bị muỗi đốt?

Phòng bệnh bao giờ cũng hơn chữa bệnh. Điều này đặc biệt đúng với các bệnh lây truyền qua muỗi.

Các nhà dịch tễ học khuyên rằng, muỗi cần nước để sinh sản, do vậy loại bỏ nguồn nước và các vật dụng đựng nước, phát quang bụi rậm, loại bỏ các vật cũ hỏng tích trữ nước mưa, nước đọng quanh nhà, trong vườn là một cách hiệu quả để giảm số muỗi trong khu vực bạn sinh sống. Ngay tại trong nhà, bạn cũng nên đổ hết các nước đọng trong các lọ hoa, bình hoa, chậu, thùng đựng nước để không có chỗ sống của bọ gậy và sẽ giảm được muỗi.

Sử dụng màn khi ngủ, kể cả ngủ trưa, mặc kín khi đi ra ngoài và tránh những nơi rậm rạp cũng là một cách để giảm nguy cơ bị muỗi đốt. Quần áo sáng màu, nước hoa và những sản phẩm làm đẹp có mùi khác cũng nên tránh.

Sử dụng thuốc diệt côn trùng có thể cũng cần thiết khi ta phải làm việc nhiều ở nơi rậm rạp hay tập thể thao ngoài trời. Những  hoạt động này khiến cơ thể ta toát ra mùi tự nhiên và thải nhiều CO2  hơn, điều này cũng sẽ thu hút muỗi.

Một số chất chống muỗi khuyên dùng:

DEET

Từ năm 1957, DEET là một trong những chất chống muỗi được dùng phổ biến nhất. DEET sẽ khiến muỗi tránh xa chúng ta từ 2-12 giờ, tùy thuộc vào hàm lượng DEET trong sản phẩm chống muỗi đó. Tuy nhiên có một vài nghiên cứu cho thấy DEET ngày càng kém hiệu quả hơn.

DEET được tích hợp ở rất nhiều dạng: dạng lỏng, dạng xịt, dạng bôi, hay chứa cả trong băng đô đeo tay. Khi sử dụng những sản phẩm này, cần chú ý làm theo hướng dẫn ghi trên nhãn.

Picaridin

Picaridin là một loại thuốc chống muỗi mới hơn. Với cơ chế như DEET, nó khiến muỗi không nhận ra vật chủ. Nhưng khác với DEET, Picaridin không có mùi nặng và gần như không gây kích ứng da. Picaridin có thể giúp ta chống muỗi từ 8-14 giờ.

Tinh dầu bạch đàn

Tinh dầu bạch đàn có thể là lựa chọn tốt nhất cho những người thích những sản phẩm từ thiên nhiên.

Xử trí ra sao khi bị muỗi đốt?

Mặc dù nốt muỗi đốt sẽ tự khỏi, nhưng cơn ngứa và sưng phồng thật khó chịu. Khi bị muỗi đốt bạn hãy làm theo một số bước sau đây để giảm bớt chúng:

  • Cố gắng không gãi, sẽ dễ bị cào xước và nhiễm trùng
  • Rửa chỗ sưng bằng nước sạch và xà phòng
  • Sử dụng túi chườm lạnh để giảm bớt sự sưng và đau, hoặc tắm nước lạnh không xà phòng
  • Có thể bôi kem hydrocortisone để giảm sưng và ngứa. Tuy nhiên không nên sử dụng thường xuyên loại kem này, nhất là cho trẻ em
  • Sử dụng thuốc kháng histamin nếu triệu chứng ngứa quá dai dẳng
  • Sử dụng kháng sinh nếu có nhiễm khuẩn tại nốt muỗi đốt

Trong một số trường hợp, nếu kết hợp với các biểu hiện khác như sốt cao, nổi nốt xuất huyết, mệt mỏi... bạn nên đến cơ sở y tế để được khám và chẩn đoán bởi vì có thể muỗi đã truyền cho bạn một vài bệnh nguy hiểm như sốt xuất huyết hay ZIka chẳng hạn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 6 mẹo làm giảm ngứa khi bị muỗi đốt

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm