Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những căn bệnh nguy hiểm do muỗi lây truyền

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), mỗi năm có hơn 1,5 triệu người trên toàn cầu chết và hàng trăm triệu người mắc bệnh do muỗi gây ra.

Muỗi là trung gian lây truyền những căn bệnh vô cùng nguy hiểm

Viêm màng não Nhật Bản

Nằm trong top bệnh do muỗi cực kỳ nguy hiểm cho sức khỏe và tính mạng con người là bệnh viêm màng não Nhật Bản. Bệnh dễ mắc ở trẻ em dưới 15 tuổi, đặc biệt là các trẻ tuổi từ 2 – 6 tuổi. Viêm màng não Nhật Bản có nguy cơ gây tử vong cao, đồng thời để lại các di chứng nặng nề như động kinh, thiểu năng trí tuệ, mất ngôn ngữ… nếu không được chữa trị kịp thời.

Muỗi mang virus gây bệnh viêm màng não truyền bệnh cho người sau khi đốt động vật chứa mầm bệnh. Triệu chứng thường gặp là sốt cao, nhức đầu dữ dội, nôn mửa, cứng cổ, co giật… Trẻ nhỏ có dấu hiệu nôn mửa, thóp phập phồng (nếu còn thóp), khóc không thể dỗ nín hoặc khóc nhiều hơn khi trẻ được bế lên/thay đổi tư thế…

Các bậc phụ huynh nên cho trẻ tiêm phòng vaccine chống viêm não Nhật Bản sớm, đủ liều để trẻ có kháng thể phòng chống bệnh. Nếu nghi ngờ người bệnh bị viêm màng não nên nhanh chóng đưa đến các cơ sở y tế, bệnh viện để được điều trị khẩn cấp.

Sốt rét

Muỗi cũng là nguyên nhân trung gian lây truyền bệnh sốt rét – căn bệnh có thể cướp đi sinh mạng của người bệnh nếu không được chữa trị kịp thời. Loài muỗi gây bệnh sốt rét có tên là muỗi Anophen, hút máu của người bệnh có chứa ký sinh trùng sốt rét, sau đó đốt sang người khỏe mạnh, truyền ký sinh trùng và khiến người bị đốt nhiễm bệnh. 

Bệnh có các triệu chứng phổ biến là sốt nóng, rét run, nhức đầu, ra nhiều mồ hôi, người mệt mỏi… Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh sẽ gây thiếu máu, mệt mỏi, gầy yếu, gây chậm lớn, kém thông minh… ở trẻ nhỏ, ở phụ nữ mang thai có thể gây sảy thai, đẻ non, biến chứng sinh nở.

Muỗi là nguyên nhân trung gian gây bệnh sốt rét 

Bệnh lây lan nhanh và có nguy cơ bùng phát thành dịch. Do đó, khi có triệu chứng, cần đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán, xét nghiệm ký sinh trùng trong máu và điều trị khẩn cấp, đặc biệt là với trẻ nhỏ. Nếu để thành sốt rét ác tính, bệnh có nguy cơ tử vong cao.

Sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết lây lan do muỗi vằn đốt người bệnh nhiễm virus, sau đó truyền bệnh cho người lành qua vết đốt. Đặc điểm của muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết là có màu đen, chân và thân có những đốm trắng nên còn có tên gọi là muỗi vằn.

Dịch sốt xuất huyết nghiêm trọng đầu tiên xảy ra ở Philippines và Thái Lan vào những năm 1950. Ngày nay, nó trở thành một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến nhập viện hoặc gây tử vong tại châu Á cùng châu Mỹ Latin.

Sốt xuất huyết xảy ra ở tất cả các nước nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới. Ở nước ta, bệnh xuất hiện nhiều trên khắp cả nước. Bệnh có thể xảy ra quanh năm nhưng thường bùng phát thành dịch lớn vào mùa mưa, nhất là vào các tháng 7, 8, 9, 10.

Các triệu chứng của sốt xuất huyết dễ bị nhầm với cúm như sốt cao đột ngột, phát ban, đau sau mắt, đau cơ khớp. Bệnh dễ chuyển biến thành sốt xuất huyết nặng, đe dọa tính mạng bệnh nhân nên cần được điều trị kịp thời.

Sốt Chikungunya

Sốt Chikungunya là bệnh do virus Chikungunya lây nhiễm qua trung gian muỗi. WHO ghi nhận, Chikungunya đã xuất hiện tại hơn 60 quốc gia, trở thành mối đe dọa không thể xem thường ở châu Phi, châu Á, Ấn Độ.

Chikungunya dẫn đến sốt, đau cơ khớp nặng, suy nhược, đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi và phát ban. Thời gian phát bệnh thường thay đổi, có thể kéo dài hàng tuần và hiện chưa có thuốc chữa. Dù những trường hợp biến chứng khá hiếm gặp, Chikungunya vẫn đủ khả năng gây tử vong, đặc biệt ở người cao tuổi.

Sốt vàng da

Có khoảng 30.000 người chết vì sốt vàng da mỗi năm, 90% tập trung ở châu Phi. Người bị sốt vàng da có biểu hiện vàng mắt, sốt, đau cơ, đau đầu, run rẩy, chán ăn, buồn nôn hoặc nôn. 15% bệnh nhân cảm thấy đang khỏe lên trên thực tế lại rơi vào pha thứ 2 của bệnh, dẫn đến bị đau bụng dưới, chảy máu từ miệng, mũi, mắt, dạ dày, đồng thời mất chức năng thận. Có đến 50% trường hợp bước vào pha 2 sẽ chết trong khoảng 10-14 ngày.

Zika

Virus Zika được tìm thấy đầu tiên ở châu Phi những năm 1940, sau đó lây lan đến Nam, Trung Mỹ, Mexico, vùng Carribean, Đông Nam Á và quần đảo Thái Bình Dương. Bệnh được lây truyền chủ yếu qua vết cắn của muỗi Aedes bị nhiễm. Đối với hầu hết mọi người, các triệu chứng từ virus này đều nhẹ: Sốt, phát ban, đau khớp, đau mắt đỏ và có thể tự khỏi trong vòng một tuần. Tuy nhiên, Zika có thể gây dị tật bẩm sinh, khiến não bị teo nhỏ gây bệnh đầu nhỏ. Bệnh đầu nhỏ khiến trẻ không phát triển đầy đủ, chậm phát triển trí tuệ và các vấn đề khác. Hiện chưa có thuốc đặc hiệu ngăn chặn virus Zika.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bệnh viêm não vi rút và viêm não Nhật Bản nguy hiểm như thế nào?

Bình luận
Tin mới
  • 18/09/2025

    5 loại quả mùa thu tốt cho người bị táo bón

    Mùa thu mang đến cảm giác mát mẻ và hương vị ngọt ngào của nhiều loại quả chín mọng. Có một số loại quả mùa thu rất tốt cho người bị táo bón vì chúng chứa nhiều chất xơ, nước và các hợp chất tự nhiên tốt cho đường ruột.

  • 18/09/2025

    Viêm khớp dạng thấp: Dấu hiệu, biến chứng và phương pháp điều trị

    Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý tự miễn mạn tính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bệnh không chỉ gây đau đớn ở các khớp mà còn có thể lan rộng đến các cơ quan khác như tim, phổi, mắt, và da.

  • 17/09/2025

    8 tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày

    Quả lựu giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất có thể giúp tăng cường sức khỏe một cách đáng ngạc nhiên. Tìm hiểu những tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày.

  • 17/09/2025

    6 Nguyên nhân gây teo dương vật và cách khắc phục

    Tình trạng dương vật bị teo nhỏ một chút khi bạn già đi do sự suy giảm sản xuất testosterone không hiếm gặp, nhưng có những nguyên nhân khác có thể xảy ra bao gồm béo phì, phẫu thuật tuyến tiền liệt, điều trị ung thư tuyến tiền liệt và các tình trạng như bệnh Peyronie. Mặc dù bạn không phải lúc nào cũng tránh được tình trạng teo dương vật nhưng có những điều bạn có thể làm để ngăn ngừa hoặc điều trị một số nguyên nhân nhất định.

  • 16/09/2025

    Trẻ trên 5 tuổi có cần bổ sung vi chất không?

    Với trẻ trên 5 tuổi, việc bổ sung vi chất vẫn vô cùng cần thiết, bởi đây là độ tuổi vàng để phát triển thể chất, trí tuệ và hình thành nền tảng sức khỏe lâu dài.

  • 16/09/2025

    Phải mất bao lâu để thấy được kết quả khi tiêm Botox?

    Botox (onabotulinumtoxinA) bắt đầu có hiệu lực trong vòng hai đến năm ngày sau khi bạn tiêm. Tuy nhiên, có thể mất đến vài tuần để bạn thấy được kết quả đầy đủ và mốc thời gian cho mỗi cá nhân khác nhau tùy thuộc vào một số yếu tố.

  • 15/09/2025

    Vì sao cá mè xứng đáng có trong thực đơn?

    Cá mè từ lâu đã được biết đến như một loại thực phẩm quen thuộc của người Việt Nam. Không chỉ là nguyên liệu cho những món ăn dân dã, đậm đà, cá mè còn chứa nhiều lợi ích sức khỏe cho mọi lứa tuổi.

  • 15/09/2025

    Thực phẩm giàu omega-3 giúp giảm nguy cơ tử vong sau cơn đau tim: Bằng chứng từ nghiên cứu quốc tế

    Trong bối cảnh các bệnh tim mạch ngày càng phổ biến và trẻ hóa, việc duy trì một lối sống lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn uống, đóng vai trò then chốt trong việc phòng ngừa cũng như cải thiện chất lượng sống cho người bệnh tim.

Xem thêm