Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những căn bệnh nguy hiểm do muỗi lây truyền

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), mỗi năm có hơn 1,5 triệu người trên toàn cầu chết và hàng trăm triệu người mắc bệnh do muỗi gây ra.

Muỗi là trung gian lây truyền những căn bệnh vô cùng nguy hiểm

Viêm màng não Nhật Bản

Nằm trong top bệnh do muỗi cực kỳ nguy hiểm cho sức khỏe và tính mạng con người là bệnh viêm màng não Nhật Bản. Bệnh dễ mắc ở trẻ em dưới 15 tuổi, đặc biệt là các trẻ tuổi từ 2 – 6 tuổi. Viêm màng não Nhật Bản có nguy cơ gây tử vong cao, đồng thời để lại các di chứng nặng nề như động kinh, thiểu năng trí tuệ, mất ngôn ngữ… nếu không được chữa trị kịp thời.

Muỗi mang virus gây bệnh viêm màng não truyền bệnh cho người sau khi đốt động vật chứa mầm bệnh. Triệu chứng thường gặp là sốt cao, nhức đầu dữ dội, nôn mửa, cứng cổ, co giật… Trẻ nhỏ có dấu hiệu nôn mửa, thóp phập phồng (nếu còn thóp), khóc không thể dỗ nín hoặc khóc nhiều hơn khi trẻ được bế lên/thay đổi tư thế…

Các bậc phụ huynh nên cho trẻ tiêm phòng vaccine chống viêm não Nhật Bản sớm, đủ liều để trẻ có kháng thể phòng chống bệnh. Nếu nghi ngờ người bệnh bị viêm màng não nên nhanh chóng đưa đến các cơ sở y tế, bệnh viện để được điều trị khẩn cấp.

Sốt rét

Muỗi cũng là nguyên nhân trung gian lây truyền bệnh sốt rét – căn bệnh có thể cướp đi sinh mạng của người bệnh nếu không được chữa trị kịp thời. Loài muỗi gây bệnh sốt rét có tên là muỗi Anophen, hút máu của người bệnh có chứa ký sinh trùng sốt rét, sau đó đốt sang người khỏe mạnh, truyền ký sinh trùng và khiến người bị đốt nhiễm bệnh. 

Bệnh có các triệu chứng phổ biến là sốt nóng, rét run, nhức đầu, ra nhiều mồ hôi, người mệt mỏi… Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh sẽ gây thiếu máu, mệt mỏi, gầy yếu, gây chậm lớn, kém thông minh… ở trẻ nhỏ, ở phụ nữ mang thai có thể gây sảy thai, đẻ non, biến chứng sinh nở.

Muỗi là nguyên nhân trung gian gây bệnh sốt rét 

Bệnh lây lan nhanh và có nguy cơ bùng phát thành dịch. Do đó, khi có triệu chứng, cần đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán, xét nghiệm ký sinh trùng trong máu và điều trị khẩn cấp, đặc biệt là với trẻ nhỏ. Nếu để thành sốt rét ác tính, bệnh có nguy cơ tử vong cao.

Sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết lây lan do muỗi vằn đốt người bệnh nhiễm virus, sau đó truyền bệnh cho người lành qua vết đốt. Đặc điểm của muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết là có màu đen, chân và thân có những đốm trắng nên còn có tên gọi là muỗi vằn.

Dịch sốt xuất huyết nghiêm trọng đầu tiên xảy ra ở Philippines và Thái Lan vào những năm 1950. Ngày nay, nó trở thành một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến nhập viện hoặc gây tử vong tại châu Á cùng châu Mỹ Latin.

Sốt xuất huyết xảy ra ở tất cả các nước nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới. Ở nước ta, bệnh xuất hiện nhiều trên khắp cả nước. Bệnh có thể xảy ra quanh năm nhưng thường bùng phát thành dịch lớn vào mùa mưa, nhất là vào các tháng 7, 8, 9, 10.

Các triệu chứng của sốt xuất huyết dễ bị nhầm với cúm như sốt cao đột ngột, phát ban, đau sau mắt, đau cơ khớp. Bệnh dễ chuyển biến thành sốt xuất huyết nặng, đe dọa tính mạng bệnh nhân nên cần được điều trị kịp thời.

Sốt Chikungunya

Sốt Chikungunya là bệnh do virus Chikungunya lây nhiễm qua trung gian muỗi. WHO ghi nhận, Chikungunya đã xuất hiện tại hơn 60 quốc gia, trở thành mối đe dọa không thể xem thường ở châu Phi, châu Á, Ấn Độ.

Chikungunya dẫn đến sốt, đau cơ khớp nặng, suy nhược, đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi và phát ban. Thời gian phát bệnh thường thay đổi, có thể kéo dài hàng tuần và hiện chưa có thuốc chữa. Dù những trường hợp biến chứng khá hiếm gặp, Chikungunya vẫn đủ khả năng gây tử vong, đặc biệt ở người cao tuổi.

Sốt vàng da

Có khoảng 30.000 người chết vì sốt vàng da mỗi năm, 90% tập trung ở châu Phi. Người bị sốt vàng da có biểu hiện vàng mắt, sốt, đau cơ, đau đầu, run rẩy, chán ăn, buồn nôn hoặc nôn. 15% bệnh nhân cảm thấy đang khỏe lên trên thực tế lại rơi vào pha thứ 2 của bệnh, dẫn đến bị đau bụng dưới, chảy máu từ miệng, mũi, mắt, dạ dày, đồng thời mất chức năng thận. Có đến 50% trường hợp bước vào pha 2 sẽ chết trong khoảng 10-14 ngày.

Zika

Virus Zika được tìm thấy đầu tiên ở châu Phi những năm 1940, sau đó lây lan đến Nam, Trung Mỹ, Mexico, vùng Carribean, Đông Nam Á và quần đảo Thái Bình Dương. Bệnh được lây truyền chủ yếu qua vết cắn của muỗi Aedes bị nhiễm. Đối với hầu hết mọi người, các triệu chứng từ virus này đều nhẹ: Sốt, phát ban, đau khớp, đau mắt đỏ và có thể tự khỏi trong vòng một tuần. Tuy nhiên, Zika có thể gây dị tật bẩm sinh, khiến não bị teo nhỏ gây bệnh đầu nhỏ. Bệnh đầu nhỏ khiến trẻ không phát triển đầy đủ, chậm phát triển trí tuệ và các vấn đề khác. Hiện chưa có thuốc đặc hiệu ngăn chặn virus Zika.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bệnh viêm não vi rút và viêm não Nhật Bản nguy hiểm như thế nào?

Bình luận
Tin mới
  • 21/11/2025

    Uống matcha có giúp giảm cân không?

    Matcha, loại trà xanh siêu mịn đang trở thành 'ngôi sao' trong thế giới thực phẩm lành mạnh. Không chỉ được yêu thích vì hương vị thanh mát, matcha còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, trong đó có hỗ trợ giảm cân. Vậy uống matcha có thực sự giúp giảm cân không?

  • 21/11/2025

    Sự khác nhau giữa đau tim và trụy tim

    Mặc dù cả hai căn bệnh đều cùng xuất phát từ tim nhưng đây là hai căn bệnh khác nhau. Bài viết dưới đây sẽ cho bạn một cái nhìn chi tiết và toàn diện, giúp bạn phân biệt rõ ràng hai khái niệm này, từ nguyên nhân, triệu chứng, cách xử trí ban đầu cho đến hậu quả của chúng.

  • 20/11/2025

    Mùa đông ăn gì giúp da mặt sáng mịn?

    Mùa đông không chỉ khiến không khí lạnh giá mà còn làm làn da trở nên khô ráp, xỉn màu và thiếu sức sống. Gió lạnh cùng độ ẩm thấp khiến da mất nước nhanh, trong khi thói quen ăn đồ chiên rán hoặc thức ăn nhanh lại làm tăng nguy cơ nổi mụn và viêm da...

  • 20/11/2025

    Vì sao bạn thèm đồ ăn mặn?

    Cơ thể con người cần muối (dưới dạng natri ) để tồn tại. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều nạp đủ muối trong chế độ ăn hàng ngày. Nếu bạn không mắc bệnh lý tiềm ẩn gây ra cảm giác thèm muối, hãy cân nhắc giải quyết các yếu tố lối sống để đảm bảo bạn không nạp quá nhiều khoáng chất này.

  • 19/11/2025

    Nên uống nước ép bưởi hay ăn bưởi nguyên múi?

    Nên thưởng thức bưởi nguyên múi hay chế biến thành nước ép để tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe là câu hỏi khiến không ít người băn khoăn.

  • 19/11/2025

    11 lời khuyên "Nên - Không nên" khi bạn bị đau đầu gối

    Đau gối là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hoặc những ai thường xuyên vận động mạnh.

  • 18/11/2025

    Cách uống hạt chia có lợi cho sức khỏe

    Hạt chia rất nhỏ nhưng chứa nhiều dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt chia để mang lại những giá trị vượt trội.

  • 18/11/2025

    6 dấu hiệu cảnh báo loãng xương dễ bị bỏ qua

    Loãng xương được mệnh danh là “kẻ thù thầm lặng”, bởi bệnh tiến triển âm thầm nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là gãy xương và biến dạng cột sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo Loãng xương là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

Xem thêm