Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những căn bệnh nguy hiểm do muỗi lây truyền

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), mỗi năm có hơn 1,5 triệu người trên toàn cầu chết và hàng trăm triệu người mắc bệnh do muỗi gây ra.

Muỗi là trung gian lây truyền những căn bệnh vô cùng nguy hiểm

Viêm màng não Nhật Bản

Nằm trong top bệnh do muỗi cực kỳ nguy hiểm cho sức khỏe và tính mạng con người là bệnh viêm màng não Nhật Bản. Bệnh dễ mắc ở trẻ em dưới 15 tuổi, đặc biệt là các trẻ tuổi từ 2 – 6 tuổi. Viêm màng não Nhật Bản có nguy cơ gây tử vong cao, đồng thời để lại các di chứng nặng nề như động kinh, thiểu năng trí tuệ, mất ngôn ngữ… nếu không được chữa trị kịp thời.

Muỗi mang virus gây bệnh viêm màng não truyền bệnh cho người sau khi đốt động vật chứa mầm bệnh. Triệu chứng thường gặp là sốt cao, nhức đầu dữ dội, nôn mửa, cứng cổ, co giật… Trẻ nhỏ có dấu hiệu nôn mửa, thóp phập phồng (nếu còn thóp), khóc không thể dỗ nín hoặc khóc nhiều hơn khi trẻ được bế lên/thay đổi tư thế…

Các bậc phụ huynh nên cho trẻ tiêm phòng vaccine chống viêm não Nhật Bản sớm, đủ liều để trẻ có kháng thể phòng chống bệnh. Nếu nghi ngờ người bệnh bị viêm màng não nên nhanh chóng đưa đến các cơ sở y tế, bệnh viện để được điều trị khẩn cấp.

Sốt rét

Muỗi cũng là nguyên nhân trung gian lây truyền bệnh sốt rét – căn bệnh có thể cướp đi sinh mạng của người bệnh nếu không được chữa trị kịp thời. Loài muỗi gây bệnh sốt rét có tên là muỗi Anophen, hút máu của người bệnh có chứa ký sinh trùng sốt rét, sau đó đốt sang người khỏe mạnh, truyền ký sinh trùng và khiến người bị đốt nhiễm bệnh. 

Bệnh có các triệu chứng phổ biến là sốt nóng, rét run, nhức đầu, ra nhiều mồ hôi, người mệt mỏi… Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh sẽ gây thiếu máu, mệt mỏi, gầy yếu, gây chậm lớn, kém thông minh… ở trẻ nhỏ, ở phụ nữ mang thai có thể gây sảy thai, đẻ non, biến chứng sinh nở.

Muỗi là nguyên nhân trung gian gây bệnh sốt rét 

Bệnh lây lan nhanh và có nguy cơ bùng phát thành dịch. Do đó, khi có triệu chứng, cần đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán, xét nghiệm ký sinh trùng trong máu và điều trị khẩn cấp, đặc biệt là với trẻ nhỏ. Nếu để thành sốt rét ác tính, bệnh có nguy cơ tử vong cao.

Sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết lây lan do muỗi vằn đốt người bệnh nhiễm virus, sau đó truyền bệnh cho người lành qua vết đốt. Đặc điểm của muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết là có màu đen, chân và thân có những đốm trắng nên còn có tên gọi là muỗi vằn.

Dịch sốt xuất huyết nghiêm trọng đầu tiên xảy ra ở Philippines và Thái Lan vào những năm 1950. Ngày nay, nó trở thành một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến nhập viện hoặc gây tử vong tại châu Á cùng châu Mỹ Latin.

Sốt xuất huyết xảy ra ở tất cả các nước nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới. Ở nước ta, bệnh xuất hiện nhiều trên khắp cả nước. Bệnh có thể xảy ra quanh năm nhưng thường bùng phát thành dịch lớn vào mùa mưa, nhất là vào các tháng 7, 8, 9, 10.

Các triệu chứng của sốt xuất huyết dễ bị nhầm với cúm như sốt cao đột ngột, phát ban, đau sau mắt, đau cơ khớp. Bệnh dễ chuyển biến thành sốt xuất huyết nặng, đe dọa tính mạng bệnh nhân nên cần được điều trị kịp thời.

Sốt Chikungunya

Sốt Chikungunya là bệnh do virus Chikungunya lây nhiễm qua trung gian muỗi. WHO ghi nhận, Chikungunya đã xuất hiện tại hơn 60 quốc gia, trở thành mối đe dọa không thể xem thường ở châu Phi, châu Á, Ấn Độ.

Chikungunya dẫn đến sốt, đau cơ khớp nặng, suy nhược, đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi và phát ban. Thời gian phát bệnh thường thay đổi, có thể kéo dài hàng tuần và hiện chưa có thuốc chữa. Dù những trường hợp biến chứng khá hiếm gặp, Chikungunya vẫn đủ khả năng gây tử vong, đặc biệt ở người cao tuổi.

Sốt vàng da

Có khoảng 30.000 người chết vì sốt vàng da mỗi năm, 90% tập trung ở châu Phi. Người bị sốt vàng da có biểu hiện vàng mắt, sốt, đau cơ, đau đầu, run rẩy, chán ăn, buồn nôn hoặc nôn. 15% bệnh nhân cảm thấy đang khỏe lên trên thực tế lại rơi vào pha thứ 2 của bệnh, dẫn đến bị đau bụng dưới, chảy máu từ miệng, mũi, mắt, dạ dày, đồng thời mất chức năng thận. Có đến 50% trường hợp bước vào pha 2 sẽ chết trong khoảng 10-14 ngày.

Zika

Virus Zika được tìm thấy đầu tiên ở châu Phi những năm 1940, sau đó lây lan đến Nam, Trung Mỹ, Mexico, vùng Carribean, Đông Nam Á và quần đảo Thái Bình Dương. Bệnh được lây truyền chủ yếu qua vết cắn của muỗi Aedes bị nhiễm. Đối với hầu hết mọi người, các triệu chứng từ virus này đều nhẹ: Sốt, phát ban, đau khớp, đau mắt đỏ và có thể tự khỏi trong vòng một tuần. Tuy nhiên, Zika có thể gây dị tật bẩm sinh, khiến não bị teo nhỏ gây bệnh đầu nhỏ. Bệnh đầu nhỏ khiến trẻ không phát triển đầy đủ, chậm phát triển trí tuệ và các vấn đề khác. Hiện chưa có thuốc đặc hiệu ngăn chặn virus Zika.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bệnh viêm não vi rút và viêm não Nhật Bản nguy hiểm như thế nào?

Bình luận
Tin mới
  • 11/12/2025

    5 loại rau củ có hàm lượng protein cao bất ngờ, vượt cả trứng

    Ít ai ngờ rằng, nguồn protein không chỉ đến từ thịt hay trứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, một số loại rau củ có khả năng 'vượt mặt' trứng về hàm lượng protein trên mỗi khẩu phần ăn.

  • 11/12/2025

    3 cách đơn giản để loại bỏ chứng ợ nóng

    Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường kèm theo vị chua, và là triệu chứng của trào ngược axit. Một số biện pháp tự nhiên tại nhà và thuốc không kê đơn có thể giúp giảm ợ nóng, và một số thay đổi lối sống có thể giúp giảm tình trạng ợ nóng.

  • 10/12/2025

    Điều gì xảy ra khi ăn chuối lúc bụng đói?

    Nếu đang thắc mắc ăn chuối khi bụng đói có lợi ích gì cho cơ thể, hãy tìm hiểu 5 lợi ích bất ngờ khi ăn chuối lúc bụng đói.

  • 10/12/2025

    Tập thể dục như một liệu pháp điều trị ung thư phổi

    Nghiên cứu cho thấy các chương trình tập thể dục cho bệnh nhân ung thư phổi không chỉ an toàn mà còn mang lại nhiều lợi ích, bao gồm cải thiện chất lượng cuộc sống, ít biến chứng sau phẫu thuật, thời gian nằm viện ngắn hơn, ít triệu chứng bệnh và tác dụng phụ của điều trị hơn, và có thể có cơ hội sống lâu hơn.

  • 09/12/2025

    Tại sao uống nước đậu đen rang lại tốt hơn nước đậu đen chưa rang?

    Nước đậu đen được ưa chuộng ở châu Á, đặc biệt là Nhật Bản (với tên gọi Kuromamecha) và Việt Nam nhờ khả năng hỗ trợ giảm cân, thanh nhiệt và cung cấp chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nên dùng đậu rang hay đậu thô để tối ưu hiệu quả sức khỏe?

  • 09/12/2025

    10 rủi ro có thể xảy ra với người ăn kiêng quá ít calo

    Ăn kiêng cắt giảm calo giúp giảm cân nhưng ăn quá ít calo có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Vậy điều gì xảy ra khi bạn ăn kiêng quá ít calo?

  • 09/12/2025

    Những điều cần biết về sức khỏe răng miệng khi chuyển mùa

    Mùa đông đến tiềm ẩn nhiều thách thức đối với sức khỏe răng miệng. Sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm giảm và thói quen sinh hoạt thay đổi có thể ảnh hưởng đến răng và nướu, gây ra các vấn đề như ê buốt răng, tăng nhạy cảm răng miệng. Việc chăm sóc răng miệng đúng cách không chỉ giúp duy trì nụ cười tự tin mà còn ngăn ngừa các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các vấn đề răng miệng thường gặp trong mùa đông và cách bảo vệ sức khỏe răng miệng hiệu quả.

  • 08/12/2025

    Đột quỵ não ở trẻ nhỏ: Đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu bất thường nào!

    Những ngày gần đây, Bệnh viện TWQĐ 108 tiếp nhận nhiều trường hợp đột quỵ ở trẻ nhỏ và vị thành niên, trong đó có bệnh nhi chỉ mới 8 tuổi. Căn bệnh vốn được coi là của người lớn xuất hiện ngày càng nhiều ở người trẻ tuổi, với biểu hiện không rõ ràng nhưng diễn biến đột ngột và đặc biệt nguy hiểm.

Xem thêm